1843. JV. 44. Donderdag den 1 «lunij. GOESS'CSHE COURANT. —a Uit hoofde van het Pil/SSTER - FEEST zal de Maandag soke Courant op Zaturdag worden uitgegeven JETS OVER EEN GEWIJZIGD HE IN STEL DER GILDENIN 't BELANG DER BURGERLIJKE WELVAART We enen den 19 MeiOostenrijks hoofdstad wordt met een groot gebouw verfraaid, namelijk eene bad» en zwem-inrigting, welke men ook des winters kan gebruikendewijl er maatregelen genomen zijn om het toe- en afstroomende water eene gelijke tem peratuur te doen behouden. Kecv.en den 24 Mei. Heden middageven na twaalf uurwierp zieh een ambachtsmanvan het hoogste punt van den zuidelijken domtorenwelke 180 voeten hoog is. Toen de metselaars het werk verlieten, zagen eenigen eenen man aan de noordzijde des torens op een vooruitstekend steenblok zitten. Al gemeen was de verbazing en spoedig hadden zich dui zenden menschen verzameld, welke in stomme ver wachting naar den vermetele opjagen, tot dat dezer~ t-pg met dé regterhand hen naar beneden groetende zith met den rug van den muur afstiet, en langzaam digi langs den muur naar beneden viel. Een schreeuw van schrik rees onder de menigte opvelen vielen in onmagt. De ongelukkige kwam geheel verbrijzeld en verscheurd naast den hoofdingang des doms ter aarde. Parijs, den 24 Mei. Naar men verzekert, is de directie der engelsche posterijen voornemensde post- booten of paketten, welke tegenwoordig de dienst tusschen Douvres en Calais waarnemen door ijzeren stoombooten te doen vervangen(tot dat de Tunnel er isj welkenaar mer. berekentden overtogt in minder dan anderhalf uur zullen doen. f Papajs den 27 MeiRaspail's histoire de ld santé et de maladiowelke reeds voor da uitgave zoo veel van zich deed sprekenbevindt zich thans in den handel. Dit werk bedoelt-niet minder dan eene volsla gen omwenteling in de medicijnen. De schrijver ont wikkelt klaarscherp en populairwat de gezondheid eigenlijk is, wat tot behoud derzelve leidt, waardoor zij geschokt wordt en wat er noodig is om dezelve te behouden of in den normalen toestand weder te her stellen. Daar het werk niet alleen voor mannen vati het vak, maar ook voor beschaafde leken geschreven iszoo belooft men zichnaar de Fransche bladen te oordeelenvoor de medicijnen een' soortgelijken strijd, als de kritiek van Strausz op het gebied der theologie in Duitschland te weeg bragt. Het interes sant werk kost 24 franken. (Als het even sceptisch en fantastisch isals dat van Strausz zuiien er meer zieken door komen.) •r Ue uitgave dezer Courant geschiedt Èïaaudags namiddags en Don derdags avonds. De Prij3per Kwartaal is ƒ1,75 franco per Post/1.90. Gewone Advertentien worden a 20 ets. dé regel geplaatstGeboiw »e-Huwelijks én Doodberigten van 1 --- 6 regels a f 1,20 In de punten van Beschrijving enz. enz. der zoo belangrijke Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid voor de algemeene vergadering van den iSjulij aanstaande, leest men hieromtrent het volgende voorstel „Met elk jaar neemt de armoede toe, en wordt het v getal grooter dergenendie geheel of gedeeltelijk door anderen moeten worden onderhouden. Was dit verschijnsel een gevolg van groote, algemeene, maar voorbijgaande rampen, oorlog, misgewas, overstroo ming, men kon zich met de hoop vleijen, dat de tijd zelf de' gevolgen dier gebeurtenis zou doen ophouden en het oude evenwigt herstellen. Doch er is geen grond tot eene zoodanige hoop. De toenemende ver arming heeft plaats in het midden des vredes, nadat sedert een vierde van eene eeuw de algemeene rust niet is gestoordnadatjaren lang, geene groote, algemeene rampen de burgermaatschappij treffen, en de welvaartbetrekkelijkmeer algemeendan voor dat tijdperkis verspreid. Bij dit ontrusvehd verschijnselis het meer gegoedde deel bevolking geen werkeloos aanschouwer gebleven. De Maatschappij van Weldadigheid is opgerigt, be delaarsgestichten zijn geopend. Bewaar- en herhaal- scholen, vrijwillige werkhuizen, liefdadige vereenigin- gen zijnbijna in elke stad tet stand gebragr. Uk- deeling vai*#oep en andere levensmiddelenvan Idee- deren en deksel maken het overal den armen mogelijk, de strengheid van den winter door te staan. Ook onze Maatschappij zag, al voor het einde der laatst- verloopene eeuw, het toenemend verval van Neder lands fabrijken en bedrijven, en hield zich, toen on der den naam van Oeconomische Takwerkzaam met derzelver opbeuring en voorkoming der verarming. Zoo velen aan deze inrigtingen krachtig de hand hebben geleend, zoo velen hebben dank verdiend bij allendien het lot niet onverschillig is van land en voifc. De rampendie zij afgeweerdde verarmingdie zij voorgekomen, de aanmoediging, die zij geschon ken hebben, moeten aanmerkelijk wezen. Dan, leni gen dragelijk maken dit hebben zij alléén kunnen doen. Zij vermogten niet de voortgangen des kwaads te stuitenzij vermogten niet de ziekte tot staan te brengen nog veel minderal ware het slechts voor een gedeeltede kwaal te genezenonze armen-staten toch bewijzen het tegendeel. En hoe loffelijkhoe edel al die pogingen zijn en blijvenzij -hebben eene schaduwzijde. Zij is dezeeen groot deel der natie verliest hare zelfstandigheidzij vindt en regelt niet meerdoor eigen overleg en vlijthaar onderhoud en bezitmaarals onmondige is zij onder voogdij ge komenen wordt uit de hand gevoed. Jammerlijk zou het in eene stad zijn gesteld, waar de méeste burgers onder curatele stonden stadskind warenmaar wat is er van een land te wachten, waar, al meer en meer de burgersvan eigene vlijt en nijverheid vervallen, zedelijk en burgerlijk onmondig geworden, door maatschappijen, vereenigingen, patroonschappen worden geadministreerdwaar hun alles wordt toege deeld "Zulk een land houdt cp een staat te wezen *t wordt gelijk één groot alimentatie huis, maar welks inkomsten afnemen in dezelide verhouding, als het ge tal der gealim enteerden toeneemt. Als door de omstandigheden gedrongen, is onlangs, me vernieuwde belangstellingook hier té landede oorzaak van het pauperismus onderzocht. Vooral, en in de eerste plaats, meent men het te vinden in zedeloosheid, gebrek aan huishoudelijkheid en spaar zaamheid. m luiheid en dronkenschap. Niemand ontkent, dat er zedeloosheid heersebt, ge- p ard met al die ondeugdendat men zich een kloeker en heter geslacht d2n het tcgcnwooidige kan denker. Maar 'tis een droombeeld, te wanen, dat de vioegeie tijden zóó veel zcdelijker waren dan de onze. On- d iTpek tn geschiedenis wederspreker] dien waan, die eene onverdiende vlek werpt op zm vele pogingen in de laatste haive eeuw aangewend voor de zedelijk heid en de verbetering f vooraf der mindere standen. En aangenomen veer een oogenblik, de zedeloosheid ware thans wezenlijk meerder dan voorheen alsdan was de oorzaak der toenemende armoede nog niet ver klaard evénmin als de bron van het kwaad door op dè zedeloosheid te werken, gèheel weg te nemen. Immers, wat is hier oorzaakwat gevolgWordt niet even zoo dikwijls de zedeloosheid uit armoede ge boren als de armoede uit de zedeloosheid Beurte lings brengen zij elkander voorten zullen zij elkan der voortbrengenzoo lang menschen menschen blijven. De zedelijkheid op te beurengodsdienstige beginselen te verspreiden is eens loffelijke en edele taakmaar met zedek-ssen kan de arme zijn' honger niet stillen noch zijne naaktheid mei vermaningen tegen de koude dekken; de natuur behoudthar«regten. Zedeloosheid, luiheid, dronkenschap te bestrijden blijft dan een loffe lijk werkdie ondeugden zijn wezenlijke en blijvende oorzaken van armoedemaar Z90WCI in vroegeren als in dezen tijd. Wij kunnen daaraan met grond een ge- deelte der heerschende armoede toeschrijvenmaar nooit het "eigene verschijnsel van onzen tijdde meer tn meer toenemende verarmingvoldoende verklaren. De hoofdoorzaak van dit kwaad, dat den geheelen burgerstand met ontbinding bedreigtcciüjnt veeleer in den geheel veranderden toestand der maatschappij en hare inrigtingen te moeten gezocht worden. Eene naauwlettencfe beschouwing van den gang der verar ming bevestigt dit. Do toestand der arbeiders eil dag- lootiers vordert thans geene rceorfere hulp dan voor vijftig jarer.zij waren en zijn altijd op de grenzen der armoede, toen gelijk numaar de toenemende ver- arming gaat uir van den middelstand. - De welgezetcnc burgershandvverksbazen en mees tert, winkeliers, andere bedrijven van nijverheid, zijn kennelijk afgenomen in getal. Velen verlaten dia be drijven worden ambtenarenstuderen of zoeken eenige andere betrekking. Nog veel grooter is 't getal hun ner die achteruit gaan en tof den geringen stand ver vallen. Een groot deel der bevolking van da Maat schappij van Weldadigheid is niet uit de klasse der arbeidersmaar uit den middelstand oorspronkelijk en de deftigste bedrijven van die jklaosèzco zij zich door geene beklante firma cf geërfde kapitalen staande houdenstaan thans op eena gelijke lijn met de ge ringste neringen en bedrijven. Eene der vruchtbaarste oorzaken van dit verschijn sel en de daarmede verbondene verarming is ^velen heb ben het reeds erkend) de onbepaalde mededinging de onbeperkte vrijheid tos het uitoef ener. var. alle bedrij ven var. kunst- en nijverheidof liever, het afschaffen der Gi'den heeft die bedrijven van alle bescherming be roofd. Toen heeft de burgerklasse niet baren stand verla ten maar zij is door haren stand verlaten geworden hij bestaat niet meer dan in naam. Wijsselijk waagt menig eenzoo hij anders kan, zijn burgerkapitaal niet meet in een' stand, die hem hoegenaamd geene vastheid van bestaan laat hopendie wel eene teugel- looze mededingingmaar geene waarborgenhoe ook genaamd, aanbiedt Niet alleen geen kapitaal, maar zelfs kunde en ervarenheid kunnenevenmin op iets zekers doen bouwen. Ook zij zijn niet veiligdat niet iemanddie het met eenige middelengeheel zonder kenniswegen wileen patent neemtzich van bedrevene werklieden voorziet, en eene mededin ging begint, die de welvaart van den kundigsten werk baas vernielt. Doch, op zijne beurt, zit de over winnende speculant evenmin veilig. Niets belet zijne werklieden eveneens, indien het hun invalt, patent te nemen en hunne eigene zaken te beginnen. Zóó leeft alles in eeuwige onrustonzekerheid en wantrouwen. In plaats van een kundig gildemcesterzijn cr vier, zes patentbazendie misschien geen van allenmis schien een-, tot burgerlijke welvaart komen, daar de anderen, vroegjj of laatvan verloopenc. bazen weder knechts worden, met meerdere behoeften, dan wan neer zij nóóit hunne eigene affaire hadden gehaden altzooonafwijsbare kandidates voor de armkasscn en liefdadige vereenigingen. 'Vervolg hierna f) JNIE WSTÏ JDINGEN» Uit Egypte schrijft men van den 21 April dat de Engelschen in de Roode Zee, op de hoogte van Saeakena met slaven beladen schepen hebben aan gehouden de beide kapiteins aan den mastboom hun ner schepen hebben opgehangen en de slaven in vrij heid gesteld. Muntje, der. 28 Mei. Ook hier staan alle veld vruchten overheerlijk en beloven eenen gezagenden oogst. Naar het schijnt, is uit het ingestelde onder zoek gebleken, dat het hart achter het Hoog-altaar ia de H. kapel gevondenniet dat van H. Lodewijk is. De heer Guiltiermachinist van het Théatre des Variétés, heeft een brandladder uitgevonden van ijzerdraad, welke men in eene lade van eene commo de kan bergen, In de modellenzaal alhier heeft men dezer dagen bewonderd een schoon standbeeld te paard van Willem van Nassau, bijgenaamd de Zwijgervervaardigd doof den graaf de Newerkeque. Deze kunstenaar is naar den Blaag vertrokken-, om dit stuk den Koning der Nederlanden aan te bieden. Hij hoopt, dat hij belast zal worden om hetzelve in het groot te ver vaardigen.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1843 | | pagina 1