43. GOES SCHE den 29 COURANT» NIEUWSTIJDINGEN. I lie uitgave dezer Courant geschiedt Maaudags namiddags eu Licm- derdags avonds De Prijs per Kwartaal is 1,75 franco per Post/1,90, Getvone Advertentie!» ie- mvelijks eu Uoodberigtei worden a 20 ets, de regel geplaatst Gebeai' 1 van 1— 6 regels a f *,2<s voorbijzien door den Schrijver van "datgene, wat in de 17e eeuw zoo wel a's in de 18e plaats had. Reeds toen werd soms door velen de schandelijkste vrede wenschelijk geacht, cn zonder Willem* HÏ zou onze Staat waarschijnlijk onder Frankrijk zijn gekomen. Eindelijk hebben wij het meest tegen de verdediging van de bititenlandsche politiek na 1713 door den Schrij ver. Hij geeft toe dat ten aanzien van het binnen- landsch beheer het r.iet 200 gemakkelijk zou zijn onze Staatslieden in dat tijdvak te verdedigen. En juist daar om allereerst werden zij dóór. hunne schuld belet op Over de Verhandeling van Mr. Hu00 Brijerman lietft onze Republiek zich na den Utrechtschen Vrede van 1713 ten onregte aan de Buitenlandsche politiek onttrokken P" Geplaatst in de Vaderl. Letteroefeningen, No. V. 1843) Ons oordeel gevraagd zijnde, willen wij dat, zoo ■verre ons kort bestek toelaatgaarne mededeelen. Wij beginnen met te herhalen, wat wij vroeger toen wij eenige zinsneden uit die verhandeling mede- deeldenzeidendat wij namelijk in ve/e opzigten de beschouwingswijze van den Schrijver deelden» Wij beiiooren r.iet tot dezulken, die gelijk Hclmers(hoe zeer de tijdwaarin deze Dichter zong zijne over- drijving onischuldigt) alles groot cn goed vinden, wat onze vaderen voor 1713 vooral deden. Wij houden het er voor,|dat eene zamenhangendeep kritischepoeschoii- wingswijzegelijk de eerste door Wagenaar,die 't eerst onze Geschiedenis redigeerde en de laatste döor Kluit gevolgd isandere resultaten geeft. Zelfs Bil- i dfrdijk met ai zijne partijdigheid heeft onze Ge schiedenis voordeel gedaanen de gebeurtenissen en daderjjbeoordeelcnd voorgesteld. Mr. Beijerman, al valt de publieke opinie hem niet toe, heeft dus reeds be roemde voorgangers. Hij heeft echter ook zijne eigen* aardige zienswijzewelke opmerking verdient. Wij willen opgeven waarin wij het met hem eens zijn en waar wij verschiller.of waar wij aanmerkingen hebben» Gaarne stemmen wij toe, dat velen onzer Geschied, schrijvers de vroegere tijdperken onzer Geschiedenis overdreven hebben gekleurd, dat zij, door aan ons j land vóór de vestiging der Republiek te veel gewigt j e&uw ''ja.n ,u:nnc "jokten, en toe te kfftmen gelijk'Lujsac onder anderen deed. af- V"'"L 3C her. ^'1 waren oe-' breuk doen aan den roem onzer vaderen in c.e 17e eeuwwaardoor men „den bloei in die eeuw al zeer natuurlijk vinden moet. Wij stemmen verder toe, dat terugroeping der gilden kunnen denken, Waarovet-'wij eerstdaags iets zullen in 't midden brengen») 's GrAvenhage den 27 Mei. In de zitting van lieden hebben Hunne Excell. de Minister van Binnenlandsch Zaken, van Finantien en van-Koloniën zeer breerivóe rig he? ontwerp van wet verdedigden de nöodzakb= iijkheid en het heilzame van dezen maatregel betoogd: Hunne Exc. vermeenden, dat deze voördragt, in i-n n <-3 *-»-« - d wub v»VUUi'vl.a^L 5 ill uc'ci >jp verband met de voorgenomere bezuinigingen, een 3f- de buitenlandsche politiek niet zoo vee- ïnv.oed ^al j cjoen(j hulpmiddel voor de bestaande behoeften zoti uitmaken» De voorzitter; de heer Geversdaarna den presR ,!on - - V"1 iuoest die minder zijn dan vroeger) uitleoefenenals de omstandigheden nog toelieten. Omdat zij niet bin nenlandsch herstelden wat kracht gaf, moesten zij buitenlands opgeven wat zij anders hadden kunnen behouden. Wij willen iets toegeven aan de omstan dighedenaan de natuurlijke afgematheid, die op in spanning volgt, maar niet te veel. Wij kunnen niet verdedigen wat berispelijk is. Wij kunnen die poli i tiek der 18e eeuw niet goedkeurenwaardoor riten I hoopte neutraliteit te kunnen bewaren tót rnen dóór vijandenwier bedoelingen men wel had kunnen pei len, overvallen werd en zich dan in de armen van an deren moest werpen tot schande en vernedering. Wij vergeven het aan die politiek nietdat zij tegen Frank- rijk niet meer op hare hoede waswaarom van Ha ren zulk eene scherpe taal voerde tegen eene politiek die ons eindelijk den ondergang berokkende» Onze Staats lieden in de 18e eeuw maakten van de toenmalige om standigheden niet dat gebruik, 'twelk die der 17e al zoo staan zij in 5i.i,jiving achter. Zij waren besluiteloos en soms u:t--v:ees voor coving, da f 'iiru<r. Wij bearagn ten volle iict woord van een groot Staatsman uit dat tijdvak doch wiens stem men veelal niet hoorde toen hij zeidchei is meer te verwonderendat de Republiek verval is bewijze der - v A dialen stoel verlaten hebbende heeft de redenen bloot- gelegd die hem bewogen tegen de voordragt te stem- 1 men: De voordeelen en naJeelen van de voordrage had hij met beradenheid nagegaan, en de laatste had den bij hern het overwigt behouden» Hij achtte hel' doeltreffendervoor zekeren bepaalden tijd eene Belas ting op de inkomsten in te voeren ten einde in de behoef ten van |iet eerstvolgende tijdvak te voorzienliever dan nu voor altijd, zijns inziens, den weg tot rente- vermindering af te snijden. De Minister van Finantien heeft den voorzitter be antwoord» De heer Hinlopen heeft zich daarna nóg ten voor- I deele van het ontwerp verklaard. 1 De heeren van den Bosch WarinTromp en van I Nes dringen nader hunne gevoelens deswege aan. Ter stemming overgegaan Sijndeis met 3d tegen 44 stemmen het ontwerp afgestemdzullende Z. M. 1 alzoo eerbiedig worden verzochthetzelve in nadere? overweging tc nemen. 1 Tegen hebben gestemd de heerenBhma Bro/i- j wcrBruce van Heeckerenvan Hoornvan Burgh 1 d'eh TetsÜy tv; er ff Sterlingde BackerTromp I IVa! invan Geltstein Boreel van Hogelandenvan iieia te geven, aocn aat dij ner opnoucien Gier mmci> gewone omstandigheden onze Staat buiten zijne schuld ook moest ophouden, een' ver boven zijne natuurlijke krachten en middelen verheven en daarom verbazing verdr-menden rang onder de overige staten van Europa te vervullen. Dit bleek reeds te midden dier gvootjitid zelfs in het schitterendste tijdperk kort na den Mun- sterschen .vrede. Altijd bijna streden onze vaderen gelukkig, doch konden zelden zulk eenen voordeeligen vrede sluitenals overeenkomstig die zegepralen was onuiar, 'twelk onze vijanden wel wisten, onze mid delen op den duur niet toelieten vol te houden. Zij verloren zelfs Braziliëzonder het tc kunnen terug winnen. Het verwonderde ons dat de Schrijver zulks niet opmerkte» Intusschenwat hij aanvoertis ge schikt, om eenigiins den blaamwelke men na 1713 op onze politiek geworpen heeft, weg te nemen» Ge heel echter zuivert hij die buitenlandsche politiek niet, en Wij houden het er voor, dat dit ook niet op over tuigende gronden kan gedaan worden. Wij willen straks iets daarover in 't midden brengen. Vooraf willen wij nog aanvoerendat wij ons zegel hechten aan de ware -opmerking, dat onze vaderen vredelievend, niet oor logzuchtig warenook toen zij altijd oorlog voerden ':welk zij deden om den vrede te gewinnen. De Schrijver brengt hiervoor geldende bewijzen bijwaar door wij erkennendat de hoogachting voor onze va- .deren wint. - Zij werden gedwongen tegen hunnen zin tot den oorlog, doch voerden dien dan, als of het hun lust was. Dit goede merken wij gaarne op» Wij hebben echter onze aanmerkingenen willen ze niet onthouden. Onze eerste opmerking betreft het bijgebragte uit Sgïilosser. Hierop is te veel aftedingenzijne voor stelling is te verre van de waarheid verwijderd, om >r mede te bewijzenwat de Schrijver wil» De man die de zaken niet kent, kan niet oordeelen over het ■gewigt van dezelve.- O&ze tweede opmerking betreft het meer of min 1 I Rappardvan RyckevorsclVcrwcy Mei an., vei uie wij in net onaenverp en 111 de be- 1 KlL/htcnn van Heioma Michicls van Verdujnen hetzelve door den scherpzinniger! eij- i gcfieers van HarcncarsoclKr>i*>ltnrc* 7 isrll Kon-» til 4 iT» - J kr man stellen. Giarne zouden wij door hem een of ander tijdperk onzer Geschiedenis "ollediï behandeld en voorts het afgebroken einde zijner Verhandeling vervolgd zien opdat duidelijker worde aangewezen hoe wij in en met onzen tegenwoordigen toestand vrede kunnen hebben* Ten slotte iaden wij een iegelijk, die de Verhan deling des hoogleeraars leestdaarbij ie lezen de re- devoeriug van Mr. J, C. de Jonge over de Staat kunde hier te lande na den Uitrichtschc vredeom alzoo voor en tegen te vernemen en te oordeelen» Berlijn, den 15 Mei. Nadat reéds gedurende bét laatste jaar eene langen reeks van gewrgtige nieuwe wet ten is uitgevaardigdverwacht men eerstdaags nog de afkondiging van twee andere belangrijke verordeningen. De eene zalnaar men verneemtzekere beperkingen in de vrijheid van beroeps-oefening invoerenwelke iri den laatsten tijd van vele zijden was afgekeurd; de an dere betreft de ondeelbaarheid van den grond-eigendom. De eerste verordening zori dus der arbeidende klasse de tweede echter den adtl en de bezitters van groote landgoederen en heerlijkheden aangaan. In zeker op- zigt zal de laatste wet eene beslissing van het hangende 7 .viir^r» rww r Of lirWyilCfl Scheers van HarencarspelKniphorstvan Pan,buys HooftStar BusmanCost Jordensde Manvan Nagell r AnemaetLuzaeGockinga en de Vuo - 1- 1 vraagstuk omtrent de stichting van nieuwe majoraten eri fidei commissen en de handhaving der bestaande fami lie stichtingen van dezen aard Zijn.* (Het eerste betreft et'rie zaak, die'.óok elderS wel Wenschelijk ware» Want door onbeperkte vrijheid ten dezen worden de broodwinningen bedorvenwil ieder baas zijn cn wordt aan bedrog en onderkruiping niét slech A voedsel gegevenmaar men krijgt vele slechie ambachtslieden* Men zou alzoo aan eene gew^igdfe zitter, de heer Gevers. Voor hebben gestemd de heeren: van Ttiyllvdh HeeièPetitCornelieEnschedi^ van Nes,, Repe- laerLuybcnSchooncvc/d, Ingcnhouszvan Aker laken GouverneurNedermeyer van Rosenthal van Dam van IsseltNederburghRorarneva tl Bleyswyek Backer Cörver HooftMutsaers van Sasse van TsseltHinlopetii Druyvestcinvan deti Bosch en Menso. Afwezig waren de heeren: Snouck Hargronjc. vdh der GrondenVegelin van Clacrbcrgcn en Modderman. Meest al deleden, die zich voor het Ontwerp- heb ben verklaard, hebben aanteekening inde notulen ver zocht dat zij zich met het genomen besluit niet koa- i den vereenigen» Hierna is de vergadering tot Maandag aanstadnde gescheiden» (De voorzegging van 'tHandeisb/dJdat vóór de stem ming meende te weten dat er reeds 27 vóór waren is dtc? niet vervüldal degenen die spraken zijn zich gelijk gcbl ven bjj de stemmingzij Waren dus vast besloten te vorm en zijp niet omgezet of v£h het tegendeel overtuigd ge worden. De redevoeringen strekten duZ alleen om reden te geven hunner gevoelens». Dit is echter der natie' nieè onverschillig.Wat nu?) sst De heer Luzac heeft bij zijn woord voeren' óVcf de coiiversie-wec onder anderen het volgende ge Zeg i Ik ga over tot een tweede bezwaar; voor mij iii de bepalingeri van art. 4 des öntwerps gelegen. Wat tóch wordt bij hetzelve, vastgesteld Dat tie schuld welke wij aan de Mandel-maatschappij hebben die wij aan het volhardingsystem'a de'f vroegere Regé ring en aan. vroegere onbegrijpelijke h'e'göocheliugv! ar' danken hebbendie geregeld' had beliooren al bvuMl'cI te zijn en omtrent welke eene redelijke sclïifcfciu^ j-'

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1843 | | pagina 1