1V% 94.
Donderdag den 84 November
GOESSCHE
COURANT.
JfVfittfcvgjfc.
MEI) VVS Tl JI>!.\GI2N,
op
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Don
derdags avonds. De Prijs per Kwartaal is f,75 franco per f'ost/i .90
OVER ART. 2 EN 4 VAN DEN 10den
TITEL VAN TIET WETBOEK VAN
STRAFREGT
is reeds veel gesptoken en geschreven, voor dezelve
nog als officieel voorgedragen bekend waren. Het
Journal du Limbourgde Noord Brabanderde
Catholijkc Stemmen, de Katholiek (voor Octcber) de
den zulksde eersten met heftigheidde laatste meer
gematigd, doch alle meenden dat dezelve met de grond
wettige vrijheid van gewcten'cn godsdienst strijdig was.
Natuurlijk stond net hen vrij die meening te uiten maar
daarom was zij rog niet htwezen, en daarom ook
motsten wij 1 et hooglijk afkeuren dat het journal du
Limbourg ('tvvtlk wel in geen geval groorlcoid is)
de bedienaren van de godsdienst opruidrie tegen de
Regering. Dit laatste heeft de Arnhemse he Courant
stilzvvi gend laten voorbijgaanen heeft zelfs zonder
aar.n etkir.g de oppositietaai van het J.duL. aangeno
men. Na 3 weken komt zij er echter op terug in haar
No. 220 van 19 Nov. er. neemt het bewuste artikel
4 (altid echter op hare wijze) in bescherming, be
werende en betoogendedat zijdie er schending
van de grondwet en van de godsdienstige vrijheid in
zienzich vergissen. Onzcs inziens gaat dit regstkun-
dig betoog der Arh. Courant goed op," doch dat de-
ztlve daaibij echter haren oppositiegeest niet ver
loochent, komt gedurig uit, terwijl het mede blijkt,
dat zij hare partijdigheid niet aflegt. Daarvan diene
het volgende, dat zij schrijft, ren bewijze.
„Er is echter een andere grond, uit welken de
roomse h-katl olijken n eer schijn tot klagten kunnen
ontlcercn. Het artikel is 111 bli kbaar alleen tegen hen
gerigr, schi'nt tegen hen wat trouwen re verraden;
doch art. 191 der grondwet draagt het regt van toe
ziet aan den koning over alle gezindheden toeook
tegen inbreuken op de wet van de zijde der protes
rantsc.be geestelijkheid behoort het artikel der strafwet
te waken. Gelijke straf moest tegen den protesian-
schen geesttlijke bedreigd worden, welke, zonder
verlof des konings, besluiten van de synode mogt
hebben opet baar gemaakt. Ook hier moet men wa
ken dat gebleven wordt binnen de palen van ge-
hoorzaamhdd aan de wetten van den staat." Zoo
lang deze aanvulling ontbreektvolbrengt de staat
zijnen pligt'slechts ten lalv?."
Alleen ecne verkeerde opvatting van dit artikel én
van de artikelen der grondwet heeft kunnen leiden tot
Gewone Adverlentien wordan a 20 ets de regel geplaatft, j
Huwelijk-s- en Doodlierigten van 1 6 regels a 1
n iiibi am 1 ui 1 m bh ip— mihi ummm uwi—r—r
Protestanten geeft den Katholieken gegronde redenen
tot beschuldiging Welk eene goede zaak ten dezen
zouden de laatsten verzwakken door onjuiste oordeel-
vellingen De Arnhemsche Courant heeft beweerd
dat de Rottering eene goede zaak voorstaat door art.
4en de Katholieken rncenen eene goede zaak voor
te staan door onvoorwaardelijke oppositie tegen art. 4
en sommigen door gevolgtrekkingendie alles be
halve tot eene goede zaak feehoc-en.
Wij voor ons houden de bedoeling van beide arti
kelen voor grondwettig en nuttigdoelt dit belet ons
nietom dezelve niet in alles goed te keuren en we!
0111'hef onvolledige daarin. Opdat die goede bedoeling
niet miskend of tegengewerkt zou wordenzouden
wij meerdere volledigheid in dezelve verlangen. Waar
Am
van Euripides mogen te gemoet zien. Mendelssohn
Bart hold ij zal wederom de koren in het eerstgenoemd®
teurspel in muzijk brengen. Daarentegen heeft hif
geweigerd om de koren in de Medea te co nponcren
vermits deze hiervoor niet geschikt zouc en zijn, Men.
is zeer verlangend te weten welke andere componist
deszelfs talent daaraan besteden zaldaar ook de op
voering der Medea van hooger hand gewenscht schijnt
te worden.
CEFtsgelanfr-
Londen, den 19 November. De schade, die d®
Britscbe handelstand door het vergaan van den Oost»
Ihdievaarder RelianceraWi geleden heeft
uaDij uouiogne geleden heeft
..Juci c voucuigncKi in dezelve verlangen. Waar is nog grooterdan men eerst had gedacht De waar
om wordt in die artikelen bepaaldelijk of alleenlijk de van schip en lading wordt thans op niet minder
van de bedienaren van de godsdienst gewag gewaakt dan 250,000 '"ponden sr. of 3 millioen Nederlandschs
Wij vercenigen ons nu wel niet met de bewering guldens begroot. Van de 27,000 kisten thee, waar
van den Katholiek die pincent dat er van art. 2 mis- mede het schip bevracht waswarenvolgens de
hrmL- 7,... 1..—- <- laatste berigten2,500 gered - doch deze bevonden
bruik zou kunnen gemaakt worden door de Regering,
als eenig in bediening zijnde geestelijke b. v. tegen de
verordeningen op het laser onderwijs geschreven had
men zulk een werkals een stuk in zijne geestelijke
bediening uitgevaardigd zou kunnen beschouwenen
er alzoo bij vra*gtwar wordt dan voor geestelij
ken de vrijheid der drukpersty" hieromtrent toch is
het artikel goed bepaald genoeg. AHeszou hier afhan
gen van de wijze waarop hij diet deed die genoeg in
het artikel is uitgedrukt. Dit dus kan tegen het arti
kel niet met grond als iets verkeerds in hetzelve inge-
bt*agt worden. Maar in ander opzigt schijnt dat bepaal
de van de go Isdienst, alleen de bedienaren verkeerd
om lat dit aanleiding kan geven tot misbruik door
henen alzoo de goede bedoeling der artikelen niet
zal bereikt worden. In tien het den leek geoorloofd is
te doen, wat den geestelijken verboden is. kan dan
toch niet aheswar in de artikelen verboden isge
schreven en publiek gemaakt worden ook anoniemP
\r.« <--- •-
- viutii ueze De
zich allen in eencn zeer beschadigden toestand.
Z. Keiz. H. de Aartshertog van Oostenrijk be
zoekt bij voortduring onze gruote maritime en militaire
etablissementen. Bij Woolwich stapre Z. K. H. uit
het rijtuig om een veld te bewandelenwaar omstreeks
I 28,000 groote stukken geschut van verschillend kaliber
f en vier millioen kogels geregeld liggen. Hierna bezocht
de aartshertog dc magazijnenwaarin al de tuigen enz,
gereed liggen 0111 binnen een uur 10,000 paarden to®
te rusten.
Parijs, den 20 November. De jongste berigten
uit Algiers die tot den 10 dezer loopenzijn opge»
l vu ld met bijzonderheden wegens het verblijf in da
Fransche bezetting van de hooge geestelijkendie de
overblijfselen van den H. Antonius naar de plaats»
waar die beroemr!/» -=
«.li 1.1. jt7no7itus naar ctc plaats
3—"v anoniemjj VV2ar die beroemde kerkvader veertien eeuwen geleden
Verier scin)i.t ons art 4 ook in een an Ier opzigt jj overleden is, en waar deze overblijfselen thans be-
JCllig Stmt i vvaard 7-titton .o*- 1
den tegenstand van ecnige dagbladen. Eene pn',zens«
waardige, doch bier te onregt aangtbragre bekomme
ring over regtrnbij de grondwet gewaarborgdheeft
hen doen dwalen. De onverdraagzaamheid der pro-
tcstantcn heeft hun genoeg gegronde redenen ter be
schuldiging in handen gegeven. Waarom zouden zij
rer.e goede zaak verzwakken door onjuiste oordeelvel
lingen te willen volhouden en verdedigen
In deze beweringen tast nu de Arnhemsche Courant
geweldig mis. Het artikel zoo als het daar staat is
niet alleen tegen de Roomsch Katholieken gerigt
want er wordt in hetzelve niet gesproken van hunne
buitcnlaiids.che geestelijke overheid, maar van eenige
buitenlandfche geestelijke overheid 'Volgens den letter
des artikels mogen dus ook geere bedienaren van de
Godsdienst van eenig andei genootschap zonder verlof
van de Regering doen, wat in het artikel verboden is.
Ook daarom wordt door de Arnhemsche Courant
geheel verkeerdelijk in een ander opzigt gelijke straf
geëisebt tegen Profcstartschr Geestelijkenwaardoor
hen ecne meerdere strafdan den Katholieken Gees
telijke zou worden opgelegd, ten ware dat men voor
den Jaatstcn ook in zijne betrekking tor zijne inland-
«che kerkbesturennieuwe bepalingen maakt*.
De Arnhemsche Courant schijnt voorts niet te be
denken dat behalve er geene besluiten der Synode
genomen worden zonder kennis der Regering en er
geene uitgevaardigd worden zonder het placet der Re-
gering, de Synode dcrNcderl. Hervormde Kerk geene
bi.itenlandsche geestelijke overheid isen daarvan
Wordt in art. 4 gesproken.
Dat dc laatste aangehaalde zin uit de Arnhemsche
Courant verder groote partijdigheid verraadtzal wel
tfecn betoog behoevenwelke onverdraagzaamheid der
vicow \j vtJ UI1.J15C
----- -8jl,k waard zullen worden, hebben vergezeld. Behalve de
van eenig buitenlandsche geestelijke overheid publiek jj bisschop van Algiers, hadden nog de aartsbisschop
wordt gemaakt, niet gelet wordt en hierdoor alzoo j- van Bordeaux, vijf andere Fransche bisschoppen e»
tider bepaling hierbij of zij_ het in v verscheide andere Fransche geestelijken van minderen
■ekkirig doen) de beoefening der rang z;ch tot bet helpen overbrengen der reliquiën be-
p belemmerd vvordt, 't welk de j-fid verklaard, Geheel het gezelschap heeft zich op
ikel niet kan zijn. tvvce stoombooten die de Fransche regering tot b
schikking daarvan gesteld had, ingescheept, en is ra
öt/r 1
e.
..^v, ..i^ouuccpien is met
deze den 28 October voor de stad Bona aangekomen.
De bezetting dier stad was onder de wapenenen on
der het bulderen van hel geschut zijn de bisschoppen
in hun ambtsgewaad, met den miiter op het hoofden,
-den staf in de hand, in plegtigeoptogt de stad binneit
getrokkendaarbij kerkelijke liederen zingende. Een
groot aai.tal Arabieren, door de nieuwheid van dit
schouwspel aangelokt, omringde den geestelijken stoer.
Ook het strand was bij het ontschepen met nieuws
gierigen bedekt. De geestelijke stoet is met aanspra
ken begroet, die, onder anderen, door den bisschop
van Algiers zijn beantwoord. Der. 30 zijn de overblijf
sels van den H. Antonius naar de kapel overgebragt, waar
I die voorraan zullen bewaard worden. Die kapel is op
eencn heuvel gebouwd, welke de vlakte beheerscht,
vaar in den rijd der Romeinen de belangrijke Stad
Hippone stond; van welke stad, gelijk van zoo vele
andere uit de Romeinschen tijdin Afrika thans mets
meer over is dan rondom verspreide bouwvallen. Deti
31 heb,ben de Franschen geestelijken zich van Bont
naar de stad Algiers begevenen in dien omtrekón
der anderenden eersten gelegd var. eene kerk in het
nieuw gebouwde en door Europesche volkplanters be
woonde dorp Cbre-Agha. Den 4 dezer hebben de ze
ven bisschoppen met groote plcgtigheid eene der vief
moskeen van Belidah tot ecne Christenkerk gewijd*
Den 1 dezer had men in de stad Algiers twee schok
ken van aardbeving gevoeld. Men verheugde zich an
ders daar toen in iiet heerlijkste weder.
Parijs den 20 November. In een' brief uit Triest
leest men dat de onderbanderingen tusschen Engeland
en onze Regering in volle levendigheid zijntot het
vprvner van d* Tndi«i-Vi» Vhii.«mi»>..i -
STurihJs,
'o
Sjtirna, den 29 November. De beide jongste
nonimers van ons Journaal verzekeren, dat in Syrië
en aan de Perzische grenzen alles rustig is. Wat
eerstgemeld oord betreftzegt dit blad hedendat de
Porte van sommige der vijf mogendheden welwillende
verzekeringen ontvangen heeft ten opzigte van het
regthetwelk zij heeftom Syrië te bekeerenzoo
als zij het goedvindt. 5 a<-i.in ucannvoorci. iJer. 30 zijn de overblijf-
Alzoo schi jnt het (dus eindigt liet artikel) dat seis van den I I. Antonius naar de kapel overgebragt, waar
er omtrent deze zaak niet teruggetreden zal worden, vmn,'in J -
en dat de instructienwelke sommige der Heereu
ambassadeurs nog van hunne hoven verwachten, van
geenen aard zullen zijn om iets té doen veranderen."
jDttiisdtfairë»
Berlijn den 19 November. Te Manheim wofdt
geklaagddat op de onlangs aldaar ven Rotterdam
aangekomen stoomboot Prins Joinville negen vaten
met arsenicum in zoo slecht bezorgden toestand gela
den waren dat een deel der giftstor' in eene partij zich
daar beneden bevindende koffij en kaneel doorgezegen
was, zoo dat men deze laatste .waren heeft moeren
vernietigen.
Door het ziek worden van den Hofraad Ti eek
kon tot dus verre geen gevolg worden gegeven aan
het denkbeeld, om ook verder tragediën van Grieksche
k'assieken op den Koninkrijken schouwburg op te voe
ren. Bij de thans voortgaande genezing van Tieck 1 en un/.c regering 111 vone levendigheid zijntot het
vernemen wij echter, dat wij toch eerstdaags de op- vervoer van dc Indische brievenmaal over Parii» <a
voering van den Oedipus van Sophoklesen de Medea j Venetië»
til»