N°. 65.
Maandag
15 'Augustus.*^
GOESSCHE
1842.
COURANT.
NI EU WST SLIDING E N#
O
.r-
'V r
g-
l.V f
-V' - »jf5
t
Ge uitgave (!e?er Courant geschiedt Maandags namiddags en Oon-
derdags avonds Oe Prijs per Kwartaal is r 1,75 franco per Post/U ,90
V
y*
li'
Gewone Advertentien worden a 2o ets. de régel geplaatst Geboot*
jÊk-dZj.' te- Huwelijks- en Doodberigten van 6 regels ai,2o
j®$SSK*i:' ^iPisS&r
LANDBOUW.
Onder de belangrijkste verschijnselen van onzen leef
tijd behoort voorzekerten aanzien van ons Vaderland
de grootere belangstelling in den Landbouw. Men schijnt
jntezien al w'ordt het nier erkend dat wijdie
.voor twee Ecuwen aan andere volkeren daarin ten voor
beeld verstrektendoor onze naburen allengs geheel in
do schaduw zvn gesteld geworden. Zij gingen steeds
voorwaartsWij bleven staan en toch hadden zij veelal
met een minder rijken zelfs onvruchtbaren grond te
doenterwijl de natuut ons rijker had begiftigd.
-Tlet is niet.ohwaarscfiijnlijk dat juist in de natuurlijke
meerdere vruchtbaarheid van onzen grond eene der aan-
leidende oorzaken van onzen stilstand moet gezocht wor
den terwijl het aan onzen volksaard aan genoegzame
veerkracht scheen te ontbreken om naar nieuwe mid-
tltlen om te zien waardoor de stand van zaken kon
•worden verbeterd. De billijkheid nog tans vordert
hierbij nog eene oorzaak vanfnndcren aard optegeven,
waardoor in Duitsqhland en Engeland de Landbouw
zich in de laatste 50 jaren zoo buiten gemeen heeft
ontwikkeld. Wij meenen. die te vinden in den ver.
•schillenden maatschappelijken stand der landeigenaren
hier te landeinvergeiijking met hetgene vrij algemeen
in die andere landen plaats had. Bij o,;s was het
regeldat het land in bezit was van hem die het be
bouwde, terwijl pachten of huren slechts bij uitzon
dering bestond. Nergens ook vond men zulk een
vermogende boerenstand als in Nederland; nog heeft
zulks ten deele plaatshoezeer minder dan voor 25
jaren waartoe de meer weelderige; levenswijze denke
lijk ook wel het hare zal hebben bijgedragen. In En
geland en een groot gedeelte van Duitscliland daaren
tegen was voornamelijk de zoogenoemde adel in het
bezit der landerijendeze werden voor hunne reke
ning bebbuwdvan den voorspoed des landbouws a
hing hunne welvaart af. De meerdere behoeften ten j
gevolge der algemeen meer en meer door brekende
weelde moest hen natuurlijk bedacht doen zijn de op»
brengsten hunner landgoederen zoo mogelijk te ver
meerderen. Men moest zich dus met den landbouw
in al deszelfs bijzonderheden bekend maken waartoe de
betere opleiding Iiun ten deel gevallen de kennis der
natuur en hare verschijnselen enz, hun zekerlijk een
groot voordeel gaven boven den geheel onkundigen land
bouwer, die alleen den ouden sleur wist. te volgen';
terwijl ook het boekhouden hoezeerin deszelfs
toepassing op het geheele landhuishoudelijke bedrijf,
nog in zijne kindscbheid even zeer medewerkte om ten
aanzien van sommige onderwerpen helderder begrippen J
ie doen ontstaan. Maar algemeene beginselen voor j
den landbouw in zijn geheelen omvang ontbraken f
steeds. Het was A. D. Thaerlijfarts van den ko* g
»ir-g van Engeland, te Celle, in -Hanover, die het
«etst op eene grondige wijze, ten dezen eenen zekeren
weg aanwees. Wat hem daartoe aanleiding gaf, eh
welken weg hij daartoe insloeg is wel der moeite waard j
in bij zonderheaen gekend te wordenmen kan zulks-
J J_"__ 3 J - TT 1 -
beschouwd voor elk die zich met ernst op den Land
bouw wil toeleggen. Wij verblijden ons dus ten hoog
ste, dat daarvan thans ook eene Nederduitsche verta
ling in het licht verschijnt', èn meenen de aandacht
van allen die in den landbouw belangstellen daarop
ten sterkste te moeten vestigen.
De vertaling wordt bewerkt door den heer El. Enitr
laaren verdient, naar de'eerst verschenen aflevering
te oordeelen, allen lof.
Mogt de uitgave van dit werkvoor ons land even
belangrijk in gevolgen zijn als zulks in Duitschland
het geval was.
Mogt het vooral daartoe bijdragen dat men een
i vak van roenschcHjk bedrijf, waarvan de welvaart van j
Zeeland,, ja van een groot gedeelte van Ned eiland af- 1
-hangt, op deszelfs waren prijs leerde schatten; dat
men de helaas te veel bestaande eenzijdigheid van be
schouwing leerde afleggen alsof Nederland alleen een
land van handel ware, welks belangen vóór alles moes
ten gaandat men leerde inzien welk. een verbazend
aandeel de landbouw bijdraagt' tot den rijkdom van ons
volk, zoo zelfs dat men het in den landbouw geplaat
ste kapitaal gevustelijk gelijk kan stellen met alle kapi
talen die in ons land in Handel en Zeevaart besteed
zijn.
Trouwens" wanneer zulks in Frankrijk, op grond
van authentieke statistieke opgavenwerd begroot op
3000 millioen guldenszal het niet overdreven kun
nen schijnen wanneer wij aannemen dat in Nederland
in dezelfde verhouding, aoo millioen guldens zijn be
steed niet zoo zeer in land-eigendomdan wel om
dien Eigendom rente te doen opleveren.
vipden in den vriend van den Landman voorde maand 1
Jul ij j. 1.in de aldaar voorkomende levens geschiede-
nis van Thaergetrokken uit het meer volledige werk 'r
van J. Korte. Het eerste werk dat hem eenen naam
verwierf was eene beschrijving van den Engelschen i
landbouw een werk dat zelfs door bevoegde Engel- 1
'ischenwerd erkend het volledigste te zijn dat over dit be
langrijk onderwerp tot dien tijd 1800) bestond.
Doch hetgene hem inderdaad eenen alge meenen roem deed
verwerven waren zijne grondbeginselen van den we- jj
tenschappelijke landbouw,' welk werk het eerst in 1809
in 4: stevige boekdeelén werd uitgegeveneenwerk dat t
zieh bovendien onderscheidt dpor duidelijkheid van I
voordvagt en een' krachtvollen stijlzoo zelfs dat de
wereldberoemde dichter Got he hoezeer ten eenen-
male vreemd aan den landbouw het tot tweemalen door» j
lasen aanprees als een voorbeeld van echten weten- i
s.chappelijken stijl.
De opgang die dit werk aanvankelijk maakte is t
sedert niet verflaauwden niettegenstaande de vorde-
rir.gep die de natuur en scheikunde in de laatste ao
üIcbcrlAitbcjt.
Goes den 12 Augustus. Heden werd alhier het
gewoon openbaar jaarlijks examen over de leerlingen
der Zangschool gehoudenwaarbij een talrijk publiek
uit de leden der afdeeling van toonkunst'te 'dezer ste-
de, en hunne huisgenooten bestaande, tegenwoordig
was. Deze belangstelling in eene inrigtingdie 1111
sints 5 jaren alhier bestaat, \Verd beloond en versterkt
door de proevenwelke de leerlingen gaven van gron
dige beoefening der edele kunst, waarin zij onderwe
zen worden. Vooral de derde klasse gaf bewijs, dat
de zorg van de directie en den onderwijzer niet te
vergeefs was aangewend, en wij twijfelen niet of voort
gang op den ingeslagen weg zal alhier een voortreffe
lijk doel doen bereikenwaarop de eerstelingen en
ook deze proeven ons goede hope geven.* Zoo zij
het onderwijs voor allen aangenaam en nuttig, en die
enkelen wier aanleg anders onontwikkeld zou blijven,
krijgen, aanleiding tot eene vorming, die nooit verloren:
en algemeene winste is.'
De Maarschappij waaraan deze afdeeling dank ver
schuldigd is wegens hare ondersteuningmoge een- 1
maal op deze afdeeling bogen, en allen die aan de s
instandhouding dezer inrigting iets toebrengen of er j
de vruchten van plukken, mogen er dat ware genot
L-l-lI
fêcïgte.
Gend den 7 Augustus. Wij vernemenzoo
schrijft de Gazette van Gend van 7 Augustusdat
den Mgr. J. van Hooijdonk, Bisschop van Dar-
dan'te een Apostelijken adm'nistiaror van het Vica
riaat van Bredaonder wiens ressort het sedert
een jaar geleden van het bisdom van Gend afgeschei
den Staats Vlaanderen is overgegaanin den afgeioo-
ppt week, be'nalven te Ijzendijktalle de Katholijke
kerken van het vierde district van Zeeland bezocht, ei*
het II. Sacrament des Vormsels aan eene menigte ge~
loovigen heefc toegediend. Wij mogenjtc dier, gelegen
heid niet verzwijgen, dat dien geachten en zoo zeer
van godsdienst doordrongen kerkvoogdoveral met de
grootste blijken van liefde en genegenheid ontvangen is
geweest; men heeft -als 't ware gewedijverd om Z. HE.
in de. verschillende gemeenten met de aan zijne waar
digheid verschuldigde eerbied en luister te ontvangen en
hulde toe te brengendoch hierin heeft vooral de ka
tholijke gemeente aan de Hoofdplaateen dorp aan de
zee gelegen bijzonder uitgemunt.
Ten s'otte mogen wij ook niet vergeten te zeggen
dat vooral te Hoofdplaat bij deze plechtigheid de on-
dubbtizinnigsie bewijzen van verdraagzaamheid, tus-
schen kathol ijken en protestanten zijn aan den dag ge
legd daar deze laatsten niet alleen in alles hebben me
degewerkten aan de eerewacht te paardversieringen
als andersints deel genomen maar zelfs ook hunne
meisjes in de schaar der maagdekens hebben gevoegd.!
Ziedaar een bewijs,, hoedanig ook Hollandsche Ka-
th olijk en zich jegens hunne kerkprelaten weten te kwij
ten en hunne godsdienst zonder eenige achterhouding
hoog schatten
(Wij onthouden ons voor als nog hier iets bijtevoe-
gen, en geven alleenlijk het berigt, zoo als inhet, ge
noemd blad voorkomt.)
Bcstiiveu cit 012» m tit is t vut icst.
INSPECTIE VAN DE VERLOFGANGERS
DER
N AT I ON A L E- MILITIE.
EO a vs e f nnm u g
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS der
stad GOES en ressorte van dien, gezien het Besluit
van Zijne Excellentie den Heere StaatsraadGouver
neur dezer Provincie, van den 9 October 1841A.
No. 9497, iste Afdeeling (ProvinciaalBlad No. 79)
brengen bij deze ter kennisse van degenen die het aan
gaatdat de Inspectie van de Miliciens, welke zich
met onbepaald verlof binnen deze stad bevinden, en
alzoo niet de zoodanigen welke een tijdelijk of bepaald
wed of bezitten, op den 26 dezer maand, des voor-
middags ten 10 uren zal plaats hebben, op de Groote
Markt binnen deze stad.
Alle de Verlofgangers, welke zich in deze gemeen
te, bevinden, (die voor een bepaalden tijd, als ook
de zulken welke zich zonder kledingstukken of wa
penen inde Gemeente bevinden of met hun korps heb-
r._vinl ...„v 3VUV/1 j hen afgerekend uitgezonderd), worden mitsdien ten
van hebben, hetwglk niet slechts de zinnen streelt, j ernstigsten vermaand en gelast, om opbovengenoem-
maar het gevoel veredelt, en alzoo waar genot tenoe- j den dag en uur, ordelijk en net in uniform gekleed,
men is. j en voorzien van de groote en kleine Equipement-Sruk-
Goes den 15 Augustus. De Tongblaar neemt j ken, welke zij van het korps met verlof gaande heb-
in dit eiland steeds toe, cn is ook in den omtrek de- ben mede genomen, zich aldaar te laten vinden, zul-
zer Stad algemeen. Tot nog tóe schijnen de paarden lende die genen welke m gebreke mogten blijven daar-
allcen vrij te blijven. Maar zoo sterk is de besmet- aan te voldoenten strengscen worden gestraft. En
ting dat zelfs kippendie uit de bakken van aange- ten einde niemand deswegens onwetenlieid zoude kun-
tastte varkens drinken, of in weilanden loopen waar- nen voorwenden, zal deze worden geaffigeerd ter plaatse
in het speeksel van zieke kocijen gevallen is, ziek alhier gebruikelijk en geinsereerd in dezer Stads Courant,
zijn geworden en gestorven zijn. Aldus gedaan ten Stadhuize van Goes den 13 Au-
Hoewel de schoone Zomer zeer gevvenscht is gustus 1842.
jaten gemaakt hebben, verscheen daarvan in 1829 de'
52 uitgaveen wordt hetzelve nog altijd onmisbaar
-.wt vii^cni la
voor de inzameling van den Oogst, wordt echter ten
tweeden male indit jaar in ons eiland gebrek aan
drinkwater voor' menscb en vee gevoeld. Een spoe
dige regen zou voor het uitgezaaide koolzaad en de
nog te veld staande aardappelen mede zeer noodig zijn.
Heden ten 12 ure, teekende de Thermometer
van Fahrenheit 92 of 25 graden Reaumur.
Er -zijn titans hier -te lande zoo vele wespenj
dat de landlieden hier errdaar hunne akkers niet dur,
Burgen? eester en Wethouders voornoemd
J. H. VERSCHOOR van Nisse
Mij Bekend,
De Stads Secretaris,
L. DE FOUW, Jz.
TOv$cU sru w t «g.
BURGEMEESTER EV WETHOUDERS der
-- -i'.v, imwiii ii.iunw -iutticj? mui uuj, stad GOES, door de Plaatselijke Commissie van
ven omploegen wegens de menigte netten dezer insecten Geneeskundig Toevoórzicht* onderricht, van de Scha.