MENGELINGEN.
ALLERLEI.
Ml
MAGAZIJN VAN GALANTER1EN.
lig kan zijn. Want al behaalt men geenen prijsdoor
mededinging heeft men al vast grond en cultuur verbe
terd en dit is hoogst nuttig. Ook in andere opzigten
zou men gelegenheid kunnen openen voor mededinging
en wedijveren men zou hierdoor tevens onder goed
toezigt nieuwemaar niet te min nationale en provin
ciale feestenals nuttige uitspanningen kunnen daar-
stellen.
In de provincie Groningenwaar men steeds ges-
lijk in Vriesland veel zorg draagt ter bewaring van een
echt en goed paardenrasis een tiental dekhengsten af
gekeurd.
Volgens vrij zekere opgaven zijn in de binnen-
landsche oorlogen en opstanden op Java van 1815 tot
1830 30,000 Hollanders of hulptroepen en 200,000
Javanen omgekomen, van 1714 tot 1776 verloor men
'87,000 man.
Goes den 4 April. De commissie ter ceconomi-
sche spijsuitdeeling binnen deze stadwelke in den
afgeloopen winterdaartoe in staat gesteld door de
bijdragen der burgerswederom in veler behoefte heeft
voorzienheeft in de afgeloopene week de laatste uit-
deeling gedaan. Dewijl nu wegens het natte weder de
veldvverkzaamhedenwaardoor velen uit de geringere
standen alhier hun brood verdienen, gestaakt zijn of
nog niet kunnen aangevangen worden is thans misschien
de behoefte der armen nog grooter, dan te midden van
den winter. Mogt daarom de bekende milddadigheid
onzer stadgenooten gedurende weinige weken zich nog -
openbaren en den bestaanden nood lenigen
Goes, den 4 April. Op den 31 Maart jl. is alhier
in het huis van arrest gebragt de persoon van Cornells
Tier ens boeren arbeider te Hontenisse als betrokken
in den moord binnen die gemeente op den 1 February
gepleegdwaarvan in ons No. 10 melding is gemaakt.
Al dadelijk na de gepleegde gruweldaad was op de
zen het algemeen verdenken gevestigd en moeten steeds
vele bezwaren ten zijnen laste bestaan hebbenhoezeer
hij tot heden zich met bijna ondenkbare koelbloedigheid
daartegen verdedigde.
Naar men ons verhaalt moet de justitie in hare on
derzoekingen veel te kampen hebben gehad met de te~
rughoudenhejd van de zoodanigen, die met daadzaken
tot het gebeurde betrekkelijk bekend warendoch is
het echter aan haar door veelvuldige bemoeijingendie
in deze zaak de grootste voorzigtigheid vorderden mo
gen gelukken dezelve zoodanig bevestigd te zien, dat
de arrestatie is kunnen bevolen worden en thans het
verder onderzoek door den heer regter commissaris met
den m eesten nadruk wordt voortgezet.
Het is in het belang der maatschappij en ter hand
having der heilige regtvaardigheid te hopen, dat men
tot de volle ontdekking kome.
De fungerende officier bij de Arrondissements Regt-
bnnb alhier, die voor ruim een jaar mede gelukkig
slaagde in de ontdekking van den gruwelpleger te Hoe-
deken/kerkeheeft intusschen door het gedurig naspo
ren van alle kleinigheden en het levendig houden der
belangstelling en gesprekken over het gepleegde feit,
daartoe den weg gebaand. Ook hiertoe moetengelijk
gewoonlijk geschiedt, vele kleine bijzonderheden "heb
ben zamengewerkt. In den weg der Voorzienigheid
blijven zulke kwaaddoeners toch Zelden verborgen.
Indien het bovenstaande zich bevestigtdan zal ook
dc gissing gestaafd zijn, welke wij in genoemd No. 10
reeds mededeelden en zou de moord of doodslag uit
minne wraak zijn gepleegd.
OVER DE BELEENBANKEN EN HUNNE
INVOERING IN IERLAND..
{Vervolg van No. 25.)
Het voordeel, dat men van eene zoo heilige instel
ling trokwerd spoedig zigtbaar en het Concilie van
Trenté bepaalde zich niet met het enkel goed te keu
ren het vorderde van alle bisschoppen dat het eene
dergelijke in de voornaamste plaats hunner bisdommen
zoude vestigen. De heilige Karel Barbomez be
schermer van de beleenbank te Rome zijndeontwierp
er de statuten vandie naderhand herzien en zeer veel
vermeerderd werden. Sixtus V gaf aan de broeder
schap 7000 kroonenom er een nieuw huis van te
koopendat spoedig te klein werdzoo dat Cle
mens VIII de inrigting naar het gebouw overbragt
waar zij thans nog in is. Het is een zeer 'ruim pa
leis in verschillende woningen verdeeldvan welke
ieder een groot aantal kamers bevat, waar de voor
werpen die er dagelijks gebragtwordenbewaard
worden.
Gelijk wij hierboven reeds zeidbnde beleenbank te
Rome schiet gelden voor zonder eenigen intrest. Dit
vond echter vrpeger alleen plaatswanneer de som
geene dertig Romeinsche kroonen te boven ging. Te
genwoordig betalen de sommen beneden eene kroon
geenen intrest j doch zelfs bij de aanzienlijkste voor
schotten is de intrest zoo laagdat zij bijna als ge
heel vrij daarvan kunnen beschouwd wordennamelijk
2 pCt. 'sjaars.
De panden worden achttien maanden'bewaard en- dan
bij openbare veiling verkocht, zoo de eigenaar ze niet
lostof hernieuwthetgeen men zoo dikwerf men wil
en kosteloos doen kan. De panden kunnen noch voor
burgerlijke schulden noch voor criminele boeten in be
slag genomen worden. Het kapitaal der inrigting be
staat uit liefdadige giften en uit zekerheidshalve in be
waring gegeven gelden. De'instelling wordt door eene
broederschap-bestuurd die jaarlijks veertig harer leden
tot bestuurders benoemt. Deze komen wekelijks eens
bij elkander, om over de belangen van het gesticht,
dat als een gemeenschappelijke eigendom kan beschouwd
worden, te beraadslagen.
De thesaurier van de kamer van finanti en der stad
Rome is voorzitter van dit collegie. In het gesticht is
eene fraaije kapelaan welke de Pausen eene groote
menigte aflaten hebben gegeven.
De volgende tafel doet ons den toestand der beleen
bank te Rome op het eind van het jaar 1839 kennen:
Bedrag van het aan de beleenbank in
bewaring .gegeven geld"fr. 2,609,020
Bedrag van het werkelijk in omloop
zijnde kapitaal op 31 Decemb. 1839 2,199,321
blijft in kas fr. 409,699
De grootste op eens geleende som is
geweest vanfr. 68,750
De kleinste van1,05c
Kosten van administratie aan'acht
en negentig beambten betaald160,811
Zuivere winsten119,028
Zie hier den toestand van de bank afdeeling, welke
in 1839 met de leenbank vereenigd is:
Totaal der in 1839 in bewaring ge
geven gelden fr. 10,968,87c
Totaal der in dat jaar teruggevraagde
sommen10,188,419
Vermeerdering van kapitaal in het jaar
1839 fr. 780,460
De instelling is in drie afdeelingen verdeeld, welke
primo mentesccondo monte en terro monte heeten
de twee eersten zijn bestemd tot het aannemen van
goederenop welke niet meer dan eene kroon voor
geschoten wordtde derde voor zaken van hoogere
waarde. De zuivere winst van 1839 komt niet ten
laste van allen, welke er geld ter leen ontvangen heb
ben; de inrigting leent, gelijk wij gezegd hebben aan
de armen., zonder intrestwanneer de sommen bene
den de kroon zijnen aan deze soort- van menschen
is, gedurende het jaar 1839 de som van 458,333 fran
ken voorgeschoten. Onder de administratie-kosten zijn
de pensioenen niet begrepen welke men aan omstreeks
dertig gepensioneerde ambtenaren of aan de weduwen
en'weezen uitkeert van menschen, in dienst van het
gesticht overleden. Dc ambtenaren moeten 5 pCt. van
hunne jaarwedde laten staan voor het pensioenfonds.
Ieder ambtenaar, die om zijn pensioen verzGekt, ont
vangt na veertig-jarige dienstzijne geheele en na
twintig-jarige dienst zijne halve jaarwedde tot pensioen.
Bij het in beleening geven Ontvangt men negen tiende
deelen der waardezoodat alleen één tiende verkocht
wordt. Het bestuur der beleenbank is aan eenen be
schermer opgedragen, welke altijd de thesaurier dei-
stad Rome is. Vervolg hierna
Het personeel van den Nederlandschen Adel wordt
thans uit staatkunde gedurig vermeerderd. Men heeft
ook dezer dagen adeldom aan sommigen in Zeeland
gegevenwaar, in vroegeren tijd vele individu 's ja ge
heele geslachten zich een adeldom verwierven, die
Tijdgenoo t en Nakomeling huldigde.
Eenige Nederlandsche bladen deelen het volgende
uit de Duitscheovergenomene, berigtmede: „De Aarts
bisschop van Keulen Clemens Augustus heeft den
9 Maart uit Munster een schrijven aan zijne onder-
hoorigen gerigt, waarin hij hun van de benoeming deó
Coadjutors, den Bisschop von Geissel kennis geeft,
en de verschillende geestelijken vermaant, dien herder
zoo veel mogelijk te eerbiedigen en hen zoo wel als zijne
onderhoorigen op 'tharte drukt gehoorzaam te zijn aan
hunne overheden en in kerkelijke zaken aan hunne geeste»
lijkehoofden en aan de rots van Petrus te Rome, waarop
de Heiland zijne kerk heeft gebouwdvast te houden."
(De ware Katholieken houden Petrus zeiven voor
de rots. Hoe daarmede deze vermaning is te rijmen
verstaan wij niet. Indien de redactie naauwkeurig is
bevat zij eigenlijk onzin.)
De Arnhemsche Courant neemt eindelijk in No. 65
eenige notitie van den Tijdgenootdoch volgens een
overgenomen artikel daaruit in 't Handelsbladwant
de Arnh. Courant was niet meer gewoon den Tijd ge*
noot te lezenomdat zy daarin geen stelsel of vast
beginsel vonden alles op het woord welgezinden ne-
derkwam. Kunnen dezen dan geen stelsel" hebben
Is het reeds geen beginsel welgezind te zijn De
Arnh. Courant beklaagt zich door den Tijdgenoot te
zijn aangevallen, als of haar artikel over de.aftreding
van den Minister van Maanen uit persoonlijken na
ijver ontsproten schijnt en vraagt oplossing aan dc wel
gezinden hoe cr persoonlijke naijver tusschen een
dagblad en eenen persoon kan bestaanbewerende
dat de Courant niet is de uitdrukking van een individu.
Maar schrijven dan geene individu 's de Couranten
Zenden geene individu's stukken ter plaatsing? Die
een weining met het journalisme bekend isweet
hoe veel persoonlijks daarin beoogd wordt. Dat dit
het geval was in vele vertoogen over de onderhavige
zaak zet de Vlissingschc Courant goed uit een in
No. 37. Het overige in het artikel der Arnh. Cou
rant zij ter wederlegging toevertrouwd aan den Tijd
genoot zeiven die wel gelöoven zaldat men van hem
kan verschillen in gevoelen en echter ter goeder trouw
kan zijn zonder inmengsel van naijver of anderen kwa
den hartstogt't welk de Arnh. Courant schijnt te
betwijfelendoch waarvan zelfs ten onzen opzigte dè
Tijdgenoot proeve gaf. Maar de Arnh. Courant schijnt
geen verschil van meening'te kunnen dulden, verdenkt
welgezindheid op de bedoeling zelfs af eo leest dier
bladen niet eens. Zij is dus niet waard gelezen te
worden.
VAN DE VOLGENDE ARTIKELEN TE GOES.
Van den 15 tot den 31 Maart 1842.
zonder de belasting.
Tarwe/ 8,58. Rogge 5,33. Vroege Gerst ƒ4,58.
Late Gerst f 3,80. Boekweit f 0,00. Haver 2,75.
Witte Boonen 0,00. Witte Erwten 0,00. Groene
Erwten 0,00. Graauwe Erwten f 0,00. Tarwe
Meel f 10,58. Rogge Meel 6,98. allen per Mudde.
Boter f 1,03 Noord-Holiandsche Kaas 50 cs. Stolksche
Kaas 40 cs. Leidsche Kaas 30 cs,. Witte Brood 26 cs.
Tarwe Brood 135 cs. Rogge Brood 10s cs. Osse Vlecsch
40 cs. Koei Vleesch 40 cs. Kalfs Vleesch 40 cs.
Schapen Vleesch 30 cs. Lams Vleesch 30 cs. Versch
Varken Vlccsch 50 cs. Gerookt Varken Vleesch 60 cs.
allen per Ned. Pond. Vroege Aardappelen f 0,0c.
Late Aardappelen f 1,95 de Mudde. Jenever f 24,00
per Vat. Ijpen Hout f 7,00. Esschen Hout 7,00.
per Wisse. .Groote Takkebossen 11,00. Kleine Tak-
kebossen ƒ7,00. de Honderd. Steen Kolen f 1,60.
de 100 Ponden. Turf 60 cs. de dubb. Mudde. Kool
Olie f 63,00. Lijn Olie 43,00. het Vat. Kool Zaad
ƒ00,00. Lijn Zaad 0,00. de Mudde. Kaarsen 65 cs.
het Ned. Pond.
V PUBLIEKE VERKOOPING, ten overstaan
van den Notaris L. DE F OUWJz. residerende te
Goesvoor ADRIANUS SEMEIJNop Maandag
11 April 1842, 's morgens 10 ure, te Wemeldinge
op zijn Hoeftje, van: 7 MELKKOEIJEN, 2 Jaar-
lingsKALVERS MESTPUTLOOPERSTAL-
en MELKGEREI en eenige HUISMEUBELEN.
En önmiddeliik daarna in het Parochie-Huis aldaar
bij C. Hameiink van
Een HOEFTJE qii 5 Perceelen WEIDE, gelegen
in de Gemeenten JVcmeldingc en lerseke; breeder bij
Biljetten gespecifiecerd.
v OPENBARE VERKOOPING, op Dingsdag
den 12 April 1842, des avonds te 7 urenin de
Herberg de Vriendschap te Goes van een Hecht
Steile, zeer wel betimmerd en goed ter nering staand
WOONHUIS groot STAL en ERVE staande en
gelegen in de Langekerkstraat te GoesWijk C.
No. 15, aankomende Mejufvrouw de wed. id. C.
MACKAIJ.
Informatien zijn te bekomen ten Kantore van den
Notaris A. SMALLEGANGE te Goes.
Het Magazijn van den Ondergetcekenden in de nieuw
ste uitgekomene Voorwerpen van KUNST én SMAAK
is uitgepakt bij den Heer Buitendijk in de Korenbeurs
en zal heden Maandag geopend zijn.
*S. SCHARZMAN.
Warmoesstraat No. 4 te Amsterdam.
NB. Alle Artikelen zijn breeder op de Biljetten
omschreven
Te Goes bij F. Kleeuwens 65 Zoon.