J
IV.
Maandag den 28 Februari j.
1842.
'U.
O U R A ÏWT. p I
j GOESSCHE
T
f-w
te
ij
Jl
r,
Toen ik ten verleden jare op een reistogtje ook het
Ahvdal bezochtwerd ik met mijne reisgenooten door
een ongeval aan ons rijtuig genoodzaakt mij eeijige uren
in het nabij gelegen Maijscboss op te houden. Wij
kwamen op het denkbeeld de school te bezoekenen
dit deed ons het ongeluk vergeten. Wij vonden in de
school (een luchtig bovenvertrek) ongeveer 80 kinderen
hetwelk in het zomersaizoen te midden van het werk
een groot getal was op eene bevolking van 700 zielen.
Wij hadden ons reeds vroeger overtuigddat er in Pruis-
senook ten platten landeveel werk gemaakt wordt
van het onderwijsdoch in deze geheel Katholijke en
over het algemeen nog onbeschaafde landstreek hadden
wij hetzelve, hoe wenschelijk en noodig het juist daar
om wareniet zoo vermoedals wij liet hier vonden.
Eene bijzondere omstandigheid droeg hiertoe bij. Wij
troffen op deze school twee onderwijzers aanvan on
geveer gelijke jaren en kleeding die beiden ons be
leefd ontvingen en op ons verzoek in onze tegenwoor
digheid met onderwijzen voortgingen. Beiden onderwezen
verschillende klassen in lezen rekenen en schrijven. De
leesles, welke wij in de hoogste klasse hoorden, was
genomen uit de Biblische Geschichte fiïr Kindervon H.
Ch. Schmidvoor schoolgebruik bewerkt door P. Mat
thias en zij werd door de meesten met veel naïviteit voor»
i elezen. Het warende gesprekken dés fleeren met zijne
vrin den en vriendinnen na zijne opstanding. Het dialo
gische werd door de kinderen goed begrepen en uitge
drukt. De schoolmeester die dit onderwijs bestuurde
terwijl de andere de kleineren met speloefeningen bezig
■hield, deed geene andere vragen bij dit lezen, dan die
van geschied-of menschkundigen aard warenen deed
zijne leerlingen telkens gevoelendat zij de kracht dei-
woorden van de verschillende sprekers moesten opmer
ken„hetwelk," zeide hij, „natuurlijk lezen was."
Na deze leesoefening nam hij een muzuk-instrument
van den wand, en een tweestemming lied (naar ik
ineen, op muzijk van Nagli)op de opstandingsgc-
scïiieclenis toepasselijk, werd aangeheven. De andere
onderwijzer ondersteunde het koor door zijne heldere,
ennaar het ons toescheengeoefende stemzoo
krachtig, dat hij bij de leiding van het koude of doode
instrument een bezielden levend accompagnement voeg
de gelijk de bazuin bij het orgel doet. Wij onder-
Jiie len ons daarop nog eenigen tijd met de> kinderen
die hoe armelijk hun uiterlijk warezeer bescheiden
zicli betoondenen tevens vrijmoedig waren. Hierna
spraken wij nog met beide onderwijzersen meenden
toen te ontdekkendat de man, die eigenlijk het hoofd
der school wasden andere meer op den voorgrond
zocht tc stellen in ons gesprek; hetwelk deze echter'
ven eed. Wij bespeurden hierbij, hoé eenvoudig het
voorkomen en de taal des laatsten ook warendat hij
eene meer dan gewone beschaving bezat. Bij ons af
scheid gaf hij onster herinnering aan ons bezoek,
het werkje ten geschenkewaaruit wij hadden hooren
.voorlezen.
In de herberg teruggekomen, deden wij dadelijk on
derzoek naar dien mede-onderwijzeren vernamen
dat deze de kapellaan van het dorp was die geheel
uit vrije beweging den onderwijzer in zijn werk on
derst cdnde en dit nu reeds eenigc jaren gedaan had.
Men gaf daarvan als reden opdat de onderwijzer een
man zonder middelen was die, alleen van zijne lands-
bczoldiging (in Pruissen niet Iroog) moetende leven
dewijl slechts zeer enkelen schoolgeld betalen kunnen
daardoor buiten staat was 0111 zich een' hulp-onderwij
zer aan te schaffenzonder welken hijvooral in den
winter, als het getal scholieren, ver over dc 100 be-
lïepzijne taak niet dan zeer onvolledig kon volvoe
ren en waarbij dus de geheele school en alzoo de ge.
meente schade leed. Daarom had de kapellaan dit voor
niet op zich genomen en toonde hierin zoo veel be
langstelling dat hij, bij aanleiding tot eene voordeelfge
verplaatsingverzocht haddaar te mogen blijven. Ook
hij bezit geene middelen, doch kan van zijn inkomen
iets overhoudenhetwelk hij met den schoolmeester
het noodige
of hij kocht er een voor den schoolmeester bij.
Verrast door die edelmoedigheid, waren wij verlan
gend hem nog eenmaal te sprekenhetwelk ons ge
lukte. Ons gesprek was toen vertrouwelijkeren
overtuigde ons tevens van de edele bedoelingen des
kapellaans. Op de schoolzeide hijlaat ik al
het onderwijshetwelk tot de Bijbelschc Geschiedenis
betrekking heeftaan den schoolmeester overdewijl
ik buiten de schooluren de kinderen in de Godsdienst
onderwijs. Op de school bemoei ik mij liefst met de
eerstbeginnenden." Door hem in de eenvoudige kerk
geleid en op eenige schilderijen gewezen, moesten wij
hulde doen aan zijnen goeden smaak en bemerkten
dat hij verheven was boven bijgeloof. „Er zijn hier
vele slechte schilderijenzeide hij die wij moe
ten houden, omdat zij er zijnmaar die niet eens ge
schikt zijn, om er de lieve kinderen, die men anders
zoo nog al gaande houdt, door te leeven."
die een huisgezin heeften zich
,dceltuit gv,1j lluhocj'
zou moeten ontzeggen indien de kapellaan hem ook
i.og niet op andere wijze te hulp kwam. Men verze
kerde onsdat de kapellaan nooit een pak kleei'gn nam
NIEUWSTIJDINGEN»
ï3<ii(scïtï<utt>.
Er wordt in Zwitserland niets verzuimd om de
gemoederen der katholyke bevolkingdoor de schilde
ring van groote gevarendie de Godsdienst zouden
bedreigenop te winden. In dezen zin heeft onlangs
de bisschop van Lausanne een mandement voor dc
vasten uitgevaardigd, waarin hij onder anderen spreekt:
van die geheime genootschappenwaarin de snood
ste aanslagen tegen de Heilige Roomsche kerk gesmeed
wordentegen diezelfde kerkvan welke alle de an
dere- kerken even zoo noodzakelijk afhangen, als de
stroom van zijne bronals de ledematen van hun
hoofd." En toch weet men in geheel Zwitserland
niets van geheime genootschappen, welke in den op
gegeven zin een kerkelijke-staatkundig doel zouden be
oogen. (Staats-Courant
tStagelfttibr
Naar men wilzou de Koningin van Engeland
door den Koning van Pruissen uitgenoodigd zijnom
in de aanstaande maand September, de plegrigheid bij
re wonen van het leggen des eersten steens ter voltooi-
jing van den Dom te Keulen.
De uitvoerige- berigten uit Lissabon van den 14
bevestigen de tijding, dat de het eerst in Oporto uit
gebroken omwenteling van zakentot herstel van het
Charter van D. Pedroook in de genoemde hoofdstad
haar beslag heeft bekomen. Nadat de koningin den 7
eene proclamatie bad uitgevaardigdwaarbij zij den
opstand veroordeeldeen beloofde de staatsregeling
van 1838 te zullen handhaven, beeft H. M. den 10
eene proclamatie uitgevaardigdwaarbij zij het herstel
van genoemd Charter aankondigten dit stuk is een
paar dagen later gevolgd do'or een besluit, waarbij
openbare feesten ter viering van de volbragte omwen
teling worden voorgeschreven.
de vier groote oorlogsvaartuigen Fried landJemmapes
Gènércux en Ville de Marseille bevel hebben ontvan
gen, om naar oie haven terugtekeeren. Sommigen
willendat te Toulon een eskader zal worden ver»
eenigd, om, indien, bij de tegenwoordig plaats heb
bende voorvallen in Portugal en Spanjeeéne tusschen-
komst van de Fransche zijde gevorderd moge worden
daartoe te allen tijde gereed te zijn.
Men verzekert, dat de divisie, onder bevelen,van
den admiraal Lasussetot op twee bodems zal wor
den verminderd.
ilebjertaubjctu
Het vuur dat reeds eenigen tijd gesmeuld had brak op
onderscheidene punten in hevige vlammen uittij lens
het verblijf van opgenoemden predikant binnen Vollen-
hove zoodat" verschillende twisten tusschen de verlichte
klasse en den boerenstand plaats haddenzelfs in-
het kerkgebouw ontzagen deze laatsten zich niet, in
tegenwoordigheid van den leeraarde verregaandste on
beleefdheden en schandelijkste uitdrukkingen tegen
Z. E. IV. te bezigen.
Dit treurig bewijs van diepe onkunde en vervreemd
heid van Christelijke liefde zal welligt de oorzaak zijn
dat men den zoo zeer verlangdenmaar aan de andere
zijde gevreesjlen leeiaar nimmer alhier den kansel zal
zien beklimmen. (Gron. Courant
Het schadeiijk temporiseren der Regering jegens
overtredingen die door. de Arrondissements Regtbank
alhier ter zake van ongeoorloofde godsdienstoefeningen
strafbaar verklaard waren schijnt thans na een tijdsver
loop van 3 maanden van rtciiiefenaan een eind te zijn.
Op het eiland Cuba zijn de kloosters afgeschaft
even als zij, eenigen tij.1 geleden, in Spanje zijn op
geheven. (Arch, du Chris.184a p. 24.)
$hiMkatir.
De belanghebbende eigenaren zullen zoo spoe
dig doenlijk worden verwittigd, zoo van den ter
mijn des vrijdoms aan hen toegekendals- van de
klassering der gebouwenen zulks bij eenvoudige
toezending aan hen van eene kennisgeving in voe
ge als door een voor 's Rijks rekening te drukken
model wordt aangewezenen zal daardoor komen
te vervallen de nederlegging der stukkenbij het
Plaatselijk Bestuurgelijk die vroeger was voorgo-
sch reven.
Ingeval van bezwaren van de zijde der belang
hebbenden tegen de klassering, zal worden gehan
deld op den voet en de wijzevermeld in de Cir
culaire van den 6 Mei 1834, N°. 97, (lid E en
F. van art. 1 van evengenoemd besluit,) ten aan
zien der ongebouwde eigendommen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Don
derdags avonds. De Prijs per Kwartaal is /"f,75 franco per Post/"i,qo
•v v
Gewone Advertenties worden a 20 cis. deregel geplaatstGehoor-
v te-, Huwelijks- en Doodberigten van t 6 regels a ƒ,1,20.
LIEFDE.
Fv. Kerkbode N°. 8. (die ook door het opnemen
van dit ingezonden herigt, aan zijnen Prospectus ge
trouw is en bij allen alzoo vertrouwen en belangstelling
verdient.)
Frankfort, den 23 February. De Koning van
Noorwegen heeft gezegdNoorwegen levert een in
de jaarboeken der geschiedenis zeldzaam voorbeeld op
van een door de natuur slechts weinig begunstigd land
dat eeuwen lang van staatkundige waarborgen cn van
eene zelfstandige stelling onder de volkeren van Europa
beroofd wasdat nog voor 28 jaren met bezorgdheid
den onzekeren toestand van zijn finantiewezeuvan
zijnen handel en van zijn openbaar bestuur gadesloeg
en 1111 tot de gelukkigste onder de onafhankelijke Sta
ten behoort.
Londen, den 17 February. Alhier uit Beyruth
ontvangen brieven van den 26 januarij houden indat
de Bisschop van Jerusalemvan den engelschcn Con
sul-Generaal in Syrië, kolonel Rose, vergezeld, zijne
reis naar Jaffa heeft voortgezet.
Parijs den 23 February. Uit Toulon" wordt
onder dagtcekening van den 19 Febrnarij, gemeld, dat
Vollenhove den 16 February. Er hebben hier
in de afgeloopene week groote onlusten plaats gehad
wegens het beroepen van do. Fijnebuik van Hoogeveeii.
Goes den 28 February. In de jongste vergade
ring der slavenvriendengehouden te 's Gravenhage
is men een groote stap nader gekomen tot het groote
doel, hetwelk men ook hier te lande algemeen wenscht
behartigd te zien'de vrijmaking der Slaven. De
Hoogleeraar Ackersdyk heeft in een welsprekend adres
dit mënschlievend doel't welk zoo zeer door den geest
des tijcis gevorderd worde, uiteengezet.
•ntfïxr - ■- 11 iwm
Opneming der veranderingen in de belastbare
opbrengst der Gebouwde Eigendommenenz.
{Vervolg en Slot van ons vorig Nummer.')
h. Het genot des bedoelden vrijdoms aan de belang
hebbenden wordt toegestaanzonder dat door
hen tot verkrijging daarvaneene voorafgaande
verklaring, volgens het voorschrift vervat in de
Circulaire van 3 Januarij 1834 N°. VI, opgeno
men in ons besluit van den 1 September 1834,
(Provinciaal Blad N°. 64) ingezondenof aan
gifte deswegens ge 'aan worde.
i. Van de plaats gehad hebbende veranderingen en
verleende vrijdommenhiervoren vermeldzullen
in de daartoe ^betrekkelijke registers bij de bewa
ringen van het kadisterj en in de Gemeenten voor
handen de vcvcischte aanteekeningen geschieden.