N°. 85.
Donderdag den SI October
GOESSCHE
C OU R A N T.
11^
DE MINISTERS
NIEUWSTIJDINGEN.
i 3
I
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Dou-'
derdags avonds. De Prijs per Kwartaal is [,75 franco per Post/" 1,90
'V%
Gewone Advertentien worden a 2ó ets, de regel geplaatst, Gébeor-
te-, Huwelijks- en Doodberigten van 1 6 re els a /'t.?o.
met name die van Firiantien Marine en Koloniën
Binnenlandse/ie Zaken en van Oorloghebben in de
laatste zitting der Staten-Generaal eene moeilijke taak
te vervullen gehadin de verdediging van het budget
tegen den algemeenen aandrang op bezuinigingen ver
mindering van de begrooting. Zij hebben begrepen
daaraan niet te kunnen of. te mogen toegeven. Zij heb
ben eenstemmig zoeken te-bewijzendat de begrootirlg
in de tegenwoordige omstandigheden niet Ion vermin
derd worden, dat een iegelijk voor zijn departement de
ïngetrokkene sommen roodig had, ten einde 's lands
welzijn te kunnen behartigen. Wij voor ons wensch-
ten het, dat ^ls het budget er doorging, het volk de
innige overtuiging mogt bekomendat dit noodzakelijk
was. De meerderheid van de leden der Staten-Generaal
schijnt die overtuiging gehad te hebbenen op één
na zijn alle de artikelen aangenomen. Velen deden dit
na de ophelderingen der Ministersdie, men moge van'
hen verschillen krachtig en zoo mogelijk overtuigend
gesproken hebben. Op die redevoeringen mag een iege
lijk wel eens het oog slaan en ze ten minste niet be-
oordeelen naar de recensicn van sommige dagbladen
die er 'zich op toeleggen alles bespottelijk te maken
en hierdoor op zonderlinge wijze 'slands welzijn willen
voorstaan. Wij willen hicv in geenc beschouwing of
kritiek dier redevoeringen treden, noch bcoordeelen of
zij bewezen hebben dat er niet bezuinigd kan worden,
maar uit dezelve een en ander herinnerendat wij
vertrouwende door eerlijke mannen gesproken te zijn
behartigingsvvaardig vinden hierbij minder lettende op dé
.zakenals op de beginselen. Van de woorden des
Ministers van Finantien hebben Wij reeds een en ander
medegedeeld. Wij halen dus hier aan die van den Minis
ter van Marine en Koloniën Zoo de omstandigheden
waarlijk regtvaardigendat de Nederlandsche Staat ver
geleken worde bij een zinkend schip (dit 'zijn de woor
den van een der sprekershet uitzlgt óm dat schip
boven water te houden- kan niet worden bevorderd
wanneer de stuurlieden wantrouwen prediken aan dc
manschap wanneer-zij in het openbaar die manschap
bejammeren en beklagenter zake van de lastendie
.juj tc torscben heeftwanneer zij die manschap trach
ten te overredendat het roer is in handen van onbe
kwame schippers. Zoo er iets isEdel Mogende Hceren
hetwelk, het zinken des schips kan bespoedigen het is,
het openbaren van zulke meeningenhet ishet pre
diken van zulke leerstellingen."
Wij deelen, vervolgens mede deze woorden van den
Minister van Binnenlandsche Zakendie bevond dat
bij zijne komst aan het ministerie het totaal der begroo
ting 2 millioenen meer bedroeg dan voor 1840 en daarop
zcidev
Was men voornemens zoo veel meer dan vroeger
'uit te géven Was het niet eene bespotting met de
prangende behoefte der schatkist met den druk'der
belastingenmet bet regtmatig verlangen naar bespa
ring en vereenvoudiging Zou hij<jie zoo dikwijls
tegen geldverkvvisting ijverdemi zelf met eene rbe-
kèloozc hand «de moeijelijk bijeengegaarde gelden in
weelde' of althans nopdeloos gaan uitgeven
Voorwaar, Edel mogende Hceren, zeide hij, bij
vele' gebreken en misgrepen klopt mij bet hart te
warm voor het vaderlanden voor het geluk mijner
mrdemensclienom zoo gewetenloos te handelen. In-
titsschen heb ik mij bij het aanvaarden der ministeriele
betrekking in één opzigt' vergist. Ik meende mij alle
daarmede verbondene uioeijelijkheden voorgespiegeld
te hebben. Maar ik had niet gedacht, dat men"op
Cijfers zoude lettenzonder door te dringen tot den
.schakel van omstandighedendie dezelve "zoo hoog
deden rijzen. Ik had niet gedacht dat men op deze re
gering, -dat men op mijn ministerie zou verhalen, "wat
eer. uitvteetsel van vroegere tijden en gebeurtenissen was.
Met hét érnstig verlangenöm de administratie niet
anders dan ten voordeelc van den landeom dezelve
zooveel immer mogelijk in overeenstemming met de
wènschen der ingezetenen te voerenovertuigd, dar de
Ulagten tegen mijn departement niet zoo zeer op de
hoofdsommen, als op het gebrek aan vaste goede be
ginselen aan waarheidaan volledigheid en aan het
opruimen van het noodeloozc bestondwierp ik mij
met de borst op het werk, en zocht zelfvoldoening in
Ae gedachte dat ik -iets tot het algemeen welvaren kon
"bijdragen. Had ik daarbij op effect willen werken
had ik door oogblindende middelen, hier en ginds-wat
afgebrokeno'f half volbragte contracten willen ver
werpenniets ware gemakkelijker geweest dan langs
dien weg van slooping en kwade trouwden naam
van een zuinigik had bijna gezegd van een populair
administrateur te erlangen. Zoo iets liet ik echter
aan degenen over, die de belangen des lands aan eene
zelfzuchtige populariteit ondergeschikt maken. Verbe
terd moest er wordenmaar het moest bezadigdzon
der schokken, trapsgewijze plaats vinden. Grondwet
tig moest, ik handelen, maar dit zoo wel door de be
langen van den'geheelen Staat, als van de onderdeelen
voor te staan. Herzien moest ik vele zaken, maar
het oude niet afbreken, alvorens er iets beters in de-
plaats was te stellen. Als-jeen gebouw mishaagtkan
„men er den brand in stekenen eenige uren zijn vol
doende om hét in rook 4e doen opgaanmaar als men
dan niet onder den blooten hemel wil slapenzal dé
gedachte weêrhoudendat er langen 'tijd tot den op
bouw eener meer wenschelijke woning noodig is."
Ten slotte dient de opmerking, dat men bij eene
begrootingdie zoo veel bevatover enkele speciali
teiten van gevoelen kan verschillenmaar dat wanneer
de voorn'ame onderdeelen op zich zeiven beschouwd,
de goedkeuring wegdragenzulks eveneens wel het
geval met het geheel dient te zijn.
Men wijze mij de middelen van besparing aan en
ik zal er gretig gebruik van •makenals zij de bronnen
welke de moraliteit voeden de,, nijverheid doen bloei-
jen, den regelmatigen gang van zaken verzekeren niet
stoppen. Wildé men onvoorwaardelijk een lager cijfer-
najagenbij geen departement ware zulks gemakkelij
ker; met éé/ie, pennestreek ware er wel een millioen
te schrappenmaar dan zullen westenwaterenge
vangenissen onderwijs enz. tot onberekenbaar nadeel
in verval gerakenniemand uwer kan liet willen."
Eindelijk plaatsen wij die van den Directeur van Oorlog..
Eene hooge geestdrift, een heilige roepstem ont
waakte bij mij, toen ik mijne liefde tot het Vaderland
raadpleegdetoen ik het waagde eenen blik te werpen
in de toekomsttoen mijne innige overtuiging gebood de
hand uit te strekken naar het wankelend palladium van
o;is onafhankelijk volksbestaan - tóen mijn pligt dreigde
zich van mijn geweten los te scheuren.
Die geestdriftdie roepstem wil ik niet verzakenen
met het onfeilbaar vertrouwen op de vers tandel ijke scherp
zinnigheid van U Edel Mogendenzal ik beproeven
U Edel Mogenden op het standpunt tc brengenvan
waar ik vermeen, dat.de onderhavige'quaestien moeten
worden voorzien,. Het schijnt mij zelfs toe, dat het
overbodig zal wezen, te treden, in een diepzinnig krijgs
kundig onderzoek, en dat liet voldoende kan geacht
worden in het domein der algemeene beschouwingen
te blijven.
Met zucht naar waarheid en naar overtuiging in den,
boezem heb ik mij onbevreesd op het stanlpupt ge
plaatst, waarop ik. het verlcdene en de toekomst kon
.overzienvan waar ik kon doordringen tot den bodem
der behoeften voor de rigtigé uitvoering van het 8ste
hoofdstuk onzer grondwetin verband met art. 52 van
het 6de hoofdstukén art. 75 dierzelfde staatsregeling."
Zoo had de ondervinding maar al te zeer doen zien
dat het eigenlijke beheer van Oorlog nog voortleefde
onder de leemten en gebreken,- ufelke in bet
woeligé tijdvak van het herstel onzer' onafhanke
lijkheid, er bij waren ingeslopen. Men moet in en
door den krijg zijn opgevoed, om hier ten volle
in mijne overtuiging en in die van de meeste chefs van
ons leger te kunnen dcclendat de vorige zamenstel-
ling van het Departement van Oorlog geenszins beant
woordde aan het doelwaartoe hetzelve geroepen wordt.
Het was 'niet geïdentificcrd met de behoefte van het
krijgswezen. En hoe komt dit anders Bijna op den
zelfden leest geschoeid als elke andere tak van algemeen
bestuur, koude het, het is waar, goede administra
tive diensten bewijzen; maar voor de leiding der zaken
van Oorlog wordt meer dan administrative kennis ge
vorderd. De wel doorgronde belangen van het rijk rie
pen hier wijzigingen indiewanneer zij slechts eene
Cl.
besparing -van f 8,668,60 (zoo als in de schriftelijke
antwoorden aangetoond isen niet den schijn van
vereenvoudiging dragen, echter met der daad en in hét
vervolg van tijd langs indirecte wegende gewensch-
te vruchten zullen opleveren." ---
Het is nog slechts kort geledendat ik uit liét
midden des legers geroepen werd om mij op het hooge
standpunt te plaatsen waarop ik dc eer l^pb thans voor
U Edel Mogenden te staan. Wanneer ik in deze In
trekking raar vermogen heb moeten pleiten in het
waarachtig belang van den^staat, dan heb ik tevens
aan de inspraak van mijn hart voldaandoor te pleiten
in het belang van het leger, aan welks welzijn ik se
dert 27 jaren de bloei van mijne ligchaams- en ziels
krachten met wellust heb ten offer gebragt. Ik om-
veins het nietEdel Mogende Heerenvoor dat leger
geldt het hier eene beslissing van te zijn of idet zijn
want ik herhaal het zoo even door mij geopperde ver
moeden datwanneer de breekbcitel aan de stutten van
het krijgsgebouw aangebragt wordt men al spoedig
de hoeksteenen van dat gebouw zal zien wankelend,
nederploffen en tot stof vernietigenonder de wrijving
van niet doordachte en in hunne uitwerking en gevol
gen schroomelijke begrippen.
Grondwettig en waarheidlievend blijf ikmet bij
herhaling te verklaren, dat die raming.en begrooting
der uitgaven voor Oorlog gegrond zijn op de 'wet der
noodzakelijkheid, en dat zij niets anders beoogen; dan"
het heil des vaderlands.".—
- 1 1 - - 1 -r-to
M 1 11 iwiw—ewnaa——n
UttitecftlAttb..
Berlijn, den 16 October. De dagbladen van War
schau verkondigen weder tweedoor den Keizer van
Rusland, tijdens zijn laatste verblijf in die stad, geno
mic besluiten, die de strekking hebben, om de uiter
lijke vormen van zelfstandigheid van het Koningrijk Polen
verder allengs te,doen verdwijnen, en hetzelve meer
en meer de gedaante te geven van een onderdeel des
Russischen Rijks. Dc bedoelde besluiten houden in
dat voortaan het Russische pond en de zilveren roebel,
tot eenheden voor alle. gewigten en munten in het Ko
ningrijk aangenomen zullen moeten wordenen dat-alle
rekeningen van het bestuurof van onder de bescher
ming der regering staande instellingen alsmede alle in
authentieken vorm'aangegane contracten, in de genoemde
Russische munt opgemaakt moeten worden,
Den laatsten der vorige maand is in de Russische
akadétnie te St. Petersburg brand uitgebarstendoor
welken de drukkerij dier inrigting en verscheidene aan
grenzende gebouwen en woningen vernield zijn,
Londen den 17 October. Uit Portsmouth wordt
van den 13 dezer geschreven. De grootste bedrijvig'--
beid heersclit in deze havenoveral is de bekendma
king eener groote werving van matrozen aangeplakt en
aan de uitrusting der navolgende schepen wordt onver
poosd gearbeid, als: Dc Illustrcvan 72 stukken,
kapitein Erskinehet vlaggeschip van Jden Vice-Ad
miraal Sir Charles Adambevelhebber van het Rrit-
sche station in de West-Indien; de Koninginvan.
110 stukken, kapitein Richvlaggeschip van den
Vice-Admiraal Sir Edoitdrd Owenopperbevelhebber
in de Middellandsche zee de Watspite van 50 stuk
ken kapitein Lord John. Ilay de Vindicti'ce vait
80 stukken., kapiten To up Nichols de Madagascari
van 47 stukken kapitein John Toole; de Noordster-,
van 28 stukken, kapitein Sir Everhad Hove; de B
vedercvan 24 stukken, kapitein S. Grey; de Dri
ver, stoom fregat, bevelhebber Har man; dc Hazard,
van 18 stukken bevelhebber C. Bel.
De Admiraliteit heeft bevel gegeven om 100 sterke'
boeren, tusschen 20 en 25 jaren oud, voor dc zee
dienst aan tc nemen. Eenige leden der admiraliteit
zijn reeds hier aangekomen, die in last hebben om al.'
de linieschepen in de zeehavens te inspecteren.
De jongste tijdingen uit New-York zijn van den
28 September. Zij zijn verre van dc ongerustheid wei-
tenemen die alhier wegens cenc mogelijke botsing me
