GOESSCHE
W?y
N\ 18.
Maandag den 1 Maart.
salsa»
'i#5*"?P\
COURANT.
NIEUWSTIJDINGEN. 1
^htifscïilnub.
Berlijn den 24 February. Te Rome is een nieuwe
gcvolmagtigde agent van den Russischen Kejzer aange
komen, die met het uit den weg ruimen der kerkelijke
geschillen tusschen liet Hof van St. Petersburg en de
Pauselijke Regering belast zou wezen.
€Ng&Iattb.
Londen den 23 February. Een Ameriltaansch
schip Governor Pennergevoerd door kapitein An
drews dat 11. vrijdag van Liverpool naar New-York
vertrokken was,.is den volgenden morgen, bij mistig
weder, op de kust van Wallis tegen de stoomboot
Nottingham aangezeild, met het verschrikkelijk gevolg
dat eerstgenoemd schip dadelijk is gezonken, en hon
derd en zestien passagiersmeestal engelsche en icrsche
landverhuizers, benevens zestien man der equipage,
hun graf in de golven gevonden hebben. Alleen de
kapitein en stuurman hebben hun leven kunnen redden;
de eerste door een touw van de stoomboot aan' te grij
pen de laatste door van de boeg 'van het schip daar
op over te springen. Ook de Nottingham heeft be
duidende schade geleden.
Het gebeurde met het schip Governor Fermer
dat 'nabij Liverpoolten gevolge" van het aar, stoot en
eener stoomboot, is verongelukt, heeft in Engeland
diepen indruk gemaakt. De 122 menschel!die zich
op dat schip bevonden en den dood in de-golven ge
vonden hebben, waren meerendeelslandverhuizers naar
Noord-Amcrika. Het schip moet zeer oud en slecht
geweest zijn, en.men ziet in het gcheele voorval een
nieuw bewijs hoe onverantwoordelijk sommige scheeps-
Tccders zich jegens de landverhuizers, die zich hun
toevertrouwen handelen. Ofschoon het voorval 'snachts
heeft plaats gehadop een oógenblikdat al de pas
sagiers sliepenacht men het onverklaarbaardat wel
de kapitein en zijn stuurmanmaar geen enkele dier
reizigers zich op'de stoomboot heeft kunnen redden.
--- Van de Kaap de Goede Hoop is berigtdat de
opperhoofden der Kaffers van de Gaikafstammen in al
P- de veranderingen hadden bewilligd, door de koloniale
autoriteiten in de met hen gesloten verdragen voorge
steld zoodat de ontstane geschillen in zoo verre bijge
legd waren.
Parijs, den 21 February. Den 11 dezer, heeft
een landmim te Mareignij (Saóne et Loire) een' groo-
tcn arend geschoten. De vogel nog niet dood zijnde
wilde hij denzelven aangrijpen, doch het dier vloog
hem aan, sloeg zijne klaauwenjn de dijen van den
landman en poogde nu het aangezigt van zijnen vijand
te verscheuren.De spoedige hulp ontsloeg den land
man van hét kwaadaardig roofdier.
Eene der correspondentiën zegt; Wij vernemen
de volgende belangrijke tijdingDe kadtolijke fransche
Zwitzcrs, bij de laatste voorvallen een' zoo ruwen
schok ondergaan hebbendewillen hun vaderland ver
laten de meeste familien wcrschten naar America
over te stekendoch men heeft hun te kennen gege
ven dat de overtoet alle hunne hulpbronnen zou uit
putten, en, na in America voet aan wal gezet te heb
ben, zij nog vcrpligt zouden, zijn 200 mijlen landwaarts
in af te leggenalvorens de te verkrijgen gronden te
bereikenmen schijnt hen te hebben overreed zich te
Algiers te vestigen. Het is dus. zeer waarschijnlijk
dat.de .eerste gehuchten of dorpen in de Mitidja ,aan
Ate leggen,) door 3 4,000 Zwitzers zullen bewoond
wordenmeest allen zeer goede landbouwers en be
zitters van eenig fondsom zich voegzaam te kun
nen vestigen, jiierbij mag men wel zeggen hoe zon
derling kan iets nog 'ten goede werken 1 maar tot ge
heel andere einden.
jScïgtc.
Brussel den 26 February. De Indépcndant be
vat eci cl brief uit Frankfortvty) den 21 dezer, waar
in onder anderenhet volgende voorkomtUit goede
bron vernemen wij de tijding uit Munster, datdeaange-
k.cöptc onderhandelingen met den aartsbisschop Droste
ÜicbcrUnbctf.
Amsterdam den 24 February. Het belangrijke
werk der zoogenaamde door-ïjzing, van het Nieuwe
Diep tot Amsterdamheeftondanks al de zwarighe
den die zich hadden opgedaan, binnen den tijd van
10 dagen zijn beslag erlangd, zoo dat de zeeschepen
heden in de dokken zijn aangekomen, en eenige bo
dems, benevens een vijftigtal ligtersnaar het Nieuwe
Diep zijn vertrokken. Men verheugt zich zeer over
het Volbrengen van dezen arbeid, daar de,gemeenschap
anderzins ligt nog een geruimen tijd gestremd had kun
nen blijven.
Goes den 1 Maart. Gisteren" is alhier de 44ste
verjaardag van Z. IC. H. Prins Willem Frederik Karei
der Nederlandenop de gewone wijze gevierd.
~^rrr-
zet den strijd op eenc vrij scherpe wijze tegen ons
voort. In weerwil van de betuiging van haar schrijver,
dat die strijd weinig of geen 'algemeen nut zal kunnen
aanbrengenblijft' hij hare kolommen vullen onder het
opschrift: de Goessche Courant, enwj mop-
teil er ons natuurlijk daarmede vereerd rekenen, dat
Zeel ara d s vrijzinnig en krachtig publiek orgaan
zich zóó veel moeite geeft ter,wederlegging van ons
bladhetwelk nog niet eens in den rei der hulp orga
nen is opgenomen. Er moet daarvoor eenc goede reden
bestaanwantdat dit zonder bepaald doel zou plaats
hebbenmógen wij0111 Vele redenenniet vooronder
stellen en te minder mogen wij dit, omdat er in deze
handelwijze iets is hetwelk van de gewone manier des
V. afwijkt.
Wij hebben reeds den 28 Januarij aan de Vlissing-*
sche Courant verklaarddat wij in meerdere opzigten
met haar instemdenwaarom heeft zij hiervan geene
nota genomen? Waarom zouden wij niet op sommige
punten onze eigene inzigten mogen hebben en daarvoor
uitkomen? ij"// .vordert dit wel van hare waarde
Arnhemsche Zuster voor zich zelvemaar heeft eene
andere niet ook gelijke regten?
Den 18 '.February verklaarde.' zij j jons op om woord
te willen gelooyèndat wij de Gatholieken niet in het
algemeen'bedoeld hadden; den 20Fcbruarij maakte zij
zich van die verklaring eene verdienste en beriep zij er
zich op, als ten bewijze strekkende voor hare ver
draagzaamheid maar waarom gelooft zij ons in andere
opzigten dan niet op ons woor.1 en ziet zij voorbij,
dat wij als onze leuzehebben opgegeven Vreest
Godeert den Koning! hebt de Broederen lief!
waarom komt zij gedurig terug op, de beschuldiging niet
alleen van onverdraagzaamheid sast. onze zijdemaar zelfs
van pngéiiom haat tegen andere, in het rjk bestaande
Godsdienstige gezindheden op te-wekken?' Waarom stelt
zij juist onze beschouwingswijze voorais van zóó
érgen aarddat door dezelve niet.maar aan ééne m'aar
aan nteerdere zijden gevaar zou kunnen- ontstaan,; en
eenc aan banden legging der anders vrije pers uit dien
hoofde wenschelijk ware Waarom dringt zij ons ge
durig al meer en meer op een terrein van het eigenlijke
ka:npvcM onderscheiden zoo dat wijter afwering
van hart slagenwel bijzonderheden moeien aanvoeren
welkermedcdeeling in dagbladen voor zekere partij
hoogst'onaangenaam moet zijn? Wij zullen op deze.
en dergelijke vragen geen antwoord geven. Wij laten
het oordeel er over aan de verstandiger,daar ernaar
wij vertrouwentoch ook wel zoodanige onder onze
lezers zullen zijnen Wij gaarne den» "Vlissingschen
schrijver toegeven, dat de goedkeuring van eenige
weinige yerstandigen meerdere waarde heeft dan die
van den grooten hoopwelke het oordeel des on-
derschcids in politieke (en soortgelijke) zaken mistri'
De zoodanigen verzoeken wij dat zij onze meeningeit
gestrengelijk gelieven te toetsen en met die van dén
Vlissingschen schrijver te vergelijkenvermits het. ons
niet te doen is om zegepraalmaar om waarheid in
het belang des volks.
Wij willen daarom ook alle bijzaken ter zijde laten
liggen en - ons enkel bij dc hoofdzaak bepalen. Wij
zullen ditmaal ja snaren moeten aanroeren, welke men
gaarne onaangeroerd zoude hebbengezienmaar
men wijte dit niet aan ons die het tot dus vox met op
zet vermeden hebben, maar aan den Vlis singerdie
er ons toe genoodzaakt heeft, om der waarheid wil.
Wij zullen echter, ook nu nog niet verdergaan dan vol
strekt noodig is.
De Vlissingsche. Courant zegt: vorderde de R. C.
Kerk oppennagtig (iets waarvan wij (let op lezers!)
nog niet geheel en al [dus toch reeds gedeeltelijk
overtuigd zijn) dat die haat (t. w. Godsdiensthaat
moet worden geleeraardmen leerare dezelve dan al-
leen aan volwassenendie het oordeel des onder-"
scheids bezitten." -- En verder Toen wij dat
woord (t. av. leerstelligweglieten, waren wij ge-
dachtig aan den Godsdienstigen p.ligt van alle in
ons rijk bestaande gezindhedenom ook in hetleer-
stellig Godsdienstige onderwijs, de liefde tot den
naasten als een der eerste en hoofd .gebodendoor
„God aan den mensch gegeven, aan de leerlingen in-
tepreuten.**
Wij lazen dit met genoegen omdat wij de opregt-
hcid des schrijvers niet betwijfelen mogenen het ons
hoop geeft, dat hij, beter ingelichttot volle overtui
ging zal komen en dien' ten gevolge ook aan onze be
schouwingswijze meer regt zal laten wedervaren.
Wij hebben gezegd dat wij Kerkgenootschappeljke
Scholenin welke het leerstellige Godsdienstige 'on
derwijs door dc Schoolonderwijzers gegeven wordtals
Sectenmakerij beschouwden, vermits iedere gezind-
te in deze scherp zou doen uitkomen wat haar van
anderen scheidt, en aan de jeugdige gemoederen in-
prenten wat haar van de anderen verwijderd moet
houden," en later: men rakele'het Catechismus-
leeren in de scholen wederom op., en hetgeen ge-
weest is zal terugkeeren."
Onze tègenschrijvcr schijnt met de leerstellige on
der wijsboeken, Catechismen, of hoe men ze noemen
wilminder bekend te zijndan ter beoordeeling van
de zaak in questie noodig gerekend, kan worden. Wij
willen hem dit in geenen deele aanrekenen, mits hij
zich maar niet voordoe als bekend daarmede", want
ieder heeft eenen kringdien hij niet overschrijden mag.
Zij leggen.nogtans in onzen kring (want de Protestan
ten en dat karakter hebben wij niet verlochend, zijn
geestelijken of leken, waarheidvorschers) enter staving
van het door ons gesteldeter volle overtuiging van
onze tegenpartijen ter voorlichting van het Zeeuw-
sche Volk, hetwelk wel niet meer zal weten dan des-
zelfs orgaan, de Vlissingsche Redactie, willen wij
thans eene proeve leveren van hetgeenonzes inziens,
in het geval der schenking van vrijheid tot het oprig-
ten van Kerkgenootschappeljke scholenaan Nederland
te wachten staat. -- Wij moeten om den Vlissinger
onze proeve ontleenen uit een R. C. onderwijsboek
en kiezen een klein gedeelte uit de 7e. les van den Ca-
thdlijke Pedagogeof de Christelijken Onderwijzer in
de Catechismus enz. door Pater Petrus van den
Bossche Pradicator Generalis enz.waarvan de 8e.
druk, met zes verschillende approbatien voorzien
reeds voor 20 jaren in het Koningrijk der Nederlanden
werd uitgegeven dewijl Zoodanig geykt stuk toch wel
de door den Vlissinger aangevoerdeC. N. Stemmen
zal kunnen opwegen.
Aangehaalde les handelt: van der ketterye 'en onge
loof. Nadat in dezelve gezegd is, dat de Ketters zijn;
de liefste en noeste kinderen des Duyvelsvinden wij
onder anderen de volgende vragen en antwoorden:
F. Is het ook wijzelijk gedacndat een ieder met
zulke Kcttersche menschen omgaet, en met hun
.disputeert om hun te bekeeren?
- JZmLs
A\
von Visscheringom hem over te halen van zijne aarts
bisschoppelijke waard gheid afstand te doen, niet dien
gunstigen uitslag hebben e lan'gdwelke men zich daarvan
voorstelde: De aartsbisschop zou herhaalde malen op
de stclhgste -wijze- gevvelgerd-Jiebhen van zijn aartsbis
dom af te- treden verklarende' niet eerder in onderhall-
deling te zullen komendan na dat bij te Keulen zal
zijn teruggebragt en zijn aartsbisschoppelijkcn zetel zou
hebben ingenomen. Brieven uit Munster en Keulenin
het Frankfurter Journalbevestigen bovenstaande
tijding. - -
DÈ FLISSINGSCHE COURANT
A. Neenwant dit is een iders werk nietniaer dat
gaet de Pistors en andere geestelijke leeraers aen,
die het verstaen en gestudeerd hebben.
