teèkenen Van eene hevige of langdurige ziekte vertoond hebben
Scokhoim 30 December, 11 ure voor den thiddag."
Ook Z.M. de Koning van Denemarken bevindt zich onge
steld, blijkens de twee volgende te Koppenhagen uitgegevene bul
letins
„2 January. Z.M. heeft ïn den afgeloopen nacht beter gesla
pen dan den voiïgen de höest en de; koorts zijn minder hevig als
vroegeren Z.M. schijnt, op de krachten na beter te zijn.
3 januarij. Z. M. beefc heden nacht twee uren lang eenen ge-
rusten slaap genoten die echter gedurende het verdere gedeelte
van den nacht door de hoest is gestoord geworden dë koorts "is
-niet afgegaan. De eedust is wel geringmaar ontbreekt toch niet
•geheel." - f
Parijs den 7 Januarij. De kapitein van de korvet la Re
cherchede heer Trebouartis alhier aangekomen. Hij is een
►onzer kundigste zeeofficierenen heeft een* allermoeijeiijksten
rogt naar IJsland eu Groenland met veel beleid vol brag f. voor
namelijk met het doel om de Lilloise op te sporen Hij heeft
gisteren aan den minister var. marine een mondeling verslag om-
[trent zijne reis gedaan. Heden zal hij bij den Koning ten ge<
hoore worden toegelaten.
£H£«0cliu0Ctu,
Het besluit der Chinesche overheden in Canton ter wering van
het Christendom daar te lande, overgenomen in de Nederland-
sche Staatscourant van den 3 Januarij 11,heeft gewis velen
•opmerkzaam gemaakt op den voortgang des Christendoms in die
gewesten en de begeerte opgewekt hiervan meer te wetenwaar
aan door de volgende mededeeüngen eënigzins kan voldaan worden,
China eene der oudste en grootste rijken der wereld eeuwen
lang door dvzeifde -wetten bestuurdis voor den Europeaan in
Vete opzigten een raadsel, Er is geen land, waarvan ons zoo
jwëinig is bekend, daar de toegang tot hetgeen elders openstaat,
aldaar zorgvuldig voor vreemden blyfe gesloten, en dus vele ge
heimen geheim blijven. List en geweld, door de krachtige drijfve
ren des eigenbelangs gedreven hebben het beproefd doch meest
al met ongelukkig gevolg. Geene zamenspanning vermogr, wat
de volksconspiratie in China tegen vreemden wilde weren. Dit
kenmerkt gewis eene zelfstandigheid, welke men zelden onder de
volken vindtdoch al heeft dezelve vele onheilen afgeweerd
men zal zich ook hierdoor van voordeelen hebben beroofd. Ze
ker is hetdat dit beginsel in de groote menschen maatschappij
een hors d'oeuvre is, Men heeft naar de redeneö van dit ver
schijnsel gezocht, en gemeend deZe te moeten vinden in de gods
dienst der Chinezen aldaar echter vooralgelijk ook bij ande
ren, innig met de staatkunde verbonden. Door dit laatste laat
het zich oplossen dat 3 verschillende godsdiensten aldaar heer-
schende zijn, en door de staatkunde in één groot middenpunt ver-
eenigd, zonder botsingen zich staande houden. De Tartaren,
Indiërs en Hunnen, die met de Chinezen zijn zamengesmolten
hebben hiertoe aanleiding gegeven.
Het volk beeft de godsdienst van FoWelker Priesters Bon<-
Zen genoemd worden, de geletterden die van den wijsgeer Co»
Justusde Keizer en zijne Mantcheous aanbidden den Grooten
LamaDe oorsprong dezer Godsdiensten dagteekent zich lang
voor Christusen hierin is eene groote rede van de gehechtheid
waarmede men dezelve aankleeft, te zöeken, terwijl zij daaren
boven hier aan de zinnen en daar aan de rede en het belang vol
doening geven. Men beeft opgemerkt, dat de Chinezen onder
alle de afgodendienaars in de minste ongerijmdheden zijn verval-
leiien bij hunne verschillende godsdienstnamen of vormen éénen
God of aïbezielenden geest erkennen. Men meende hierom aar
de Christelijke godsdienst bij hen spoedig opgang maken zou,
waarin men zich echter gedeeltelijk bedrogen heeft. Reeds in
de 7de eeuw maakten de Monniken van Syrië (volgelingen van
Nestoriusy) de Chinezen met het Christendom bekend, en
hoewel zij het zelve niet omhelsdén en geene Christenen wer
den, schijnen zij het echter niet geheel onverschillig aange
hoord te hebben. Onwaarschijnlijk is het niet dat zij er
zelfs iets van overgenomen en met hunne godsdienstbegrip*
pen hebben vermengd, gelijk dit ook het geval schijnt met
het Islamismuswelks belijders onder hen geduld worden*
De Christenen wilden echter en te regtmeer. Zij wilden de
bekeering der Chinezen volkomen maken, doch hierin niet sla
„jïende hebben de Jesuicen, die in de 17de eeuw onvermoeid in
China werkzaam waren en zelfs zoo veel vertrouwen hidden
gewonnendat zij de Mandarijnen (Staatslieden) onderwezen
en met toestemming des Keizers onder vaste bepalingen predik
ten, hei voorstel gedaan aan den Paus, om russchèn de Chris
telijke godsdienst, en die der Chinezen als,'c ware een verdrag
Te sluiten De Jesuiten hadden hiertoe de hoofdsom deT fleer
vjan Confusius opgemaakt waarin de afgoderij onder zeer zachte
benamingen werd voorgesteld, slechts als dé vorm der ijsvare
.gods vertering. Nadat zij hierop de goedkeuring van denj Keizer
CiWJ-hidien zij tot het Christendom alzoo hoopten te bekee
ren,door iets toetegèven, en iets terugtevorderenhadd n erlangd
droegen zijn den H. Vader voor, dat de Christelyke godsdienst
in China dan vollen opgang zou maken, indien men dè plegtig
heden van Confusius godsdienstleer daarbij in wezen liét, welke
wëèstal van eene staatkundigen aard waren» De godsdienst der Chi--
nezen aizoobyna geheel tot burgerlijke instellingen en gewoonten
bepalendehoopten zij de toestemming te erlangen toe vestiging
van een Christendom', welks èaamhelijSêfls eèlicér aftyS afgo
dendienaars zouden gebleven zijn. Hoe VertTufrig "én-staatkundig
oogenschynlijk doeltreffend deze middenweg was, zoo was die
echter de wijze niet, waarop het. Evangelie dë bekeering (in den
zin van overgang tot het Christendom) leert. De Apostelen wa
ren wel toegevend in het onverschilligedoch dit kon hier niet
met dien naam bestempeld worden. Toen men in de eerste Chris
tentijden begon te handelen gelijk 'hier de Jesuiten wilden doen
en waarop zjj zich. ook beriepen.toen is..er uit het Joden en
Heidendom vreemd vuur op Tïec aka'a'f"gebrast; en veel on
christelijks is in het Christendon} ingevoerd. Welk Christendom
zou het in China geweest zijnTeéds verbasterd wordende aan
genomenen met nóg grooter toegeeflijkheid en imZondeHhTen
dan immer te voren, toegestaan? De Paus '(waarschijnlijk C/.;-
mens XI) ant wborddè door den Kafditiiial de TournahPatriarch
van Antiochiedat op de voorgestelde wijze geene Chinezen
tot Christenen korfden aangenomen worden, waaidoöf alzoo dir
plan geheel verijdeld wérd, terwijl dóór Onderlinge geschillen tns-
schen de zendelingen zelve weldra al dè óverige vruchtén te n?éc
gingen. Onder het vólk echter bleef altijd éeriigé uèigihg rtóc
en bij de geletterden eenige kennis vari het Christendom. Mee
is te bejammeren, dat, toen ProtestantenEngelschèn en Hol
landers, bij de Chinezen het goede zaad wilden zabijen (her
geen reeds in de i8e eeuw begonnen is) wantrouwen orruVeftc
de bedoelingen hen bezielde, en bierdoor goede pogingèh gröó»
tendeels zijn mislukt. Hoezeer vooral de Grooten aldaar veel af
keer hebben van eene godsdienst, welke hun veel zinnelijk gè»
not ontzegt, is hierom misschien de aanneming bij het volk te
eerder te verwachten^ Het zuivere Evangelie bevredigt toch de
behoeften van hét hart, en waarom zou het Christendom vooral
bij een niet onbeschaafd volk niet kunnen bewerkenwat hèe
vroeger deed, als het door echt Christelijke leeraars gepredikt
wordt, die by hunnen ijver, kennis, oordeel en braafheid in be
ginselen en daden voegen. Zulk een man is de zendeling Gutz-
laaffen China is voor hemwat Klein-Azie voor Paulus was.
Reeds van 1828 is hij met onvermoeiden ijver in Sidm werk
zaam en hij is begonnen met de zedelooze gewóontën des volks
in het hart aantetascenT in plaats van ze botcevierenvooral de
schadelijkheid derzelve aantoonende, en zoo wel materiële als
geestelijke geneesmiddelen toedienende.
Voofal verspreiddè hij het Evangelie in de volkstaalen zocht
door enkele tot het Christendom bekeerde inlanders, van welke hij
zelve veel geleerd hadop de overigen te werken gelijk ook uit
genoemd besluit der Chinesche regering blijkt. Naar'ons inzien is
hij op de regte wijze werkzaamen heeft hij onder Gods zegen in
China en vooral te Canton, zoo veel gesticht, dajt het niet meer
kan worden uitgeroeiden zelfs onder en door de verdrukking groei-
jen zal. j
Te Canton hield hij reeds langen tijd twintig lettersnijders (daar
de Chinezen met houcpiaten drukkenvan hier gravéren genoemd)
bezig en heeft alzoo ontelbare geschriften kunnen verspreiden.
De Mandarijnen behandelen hem met groote achting. Hy zelve
echter was nimmer met zijn werk zoo ingenomendat hij gelijk
andere zendelingen wel eens dedenmeende in al die beiangsrel-
ling bekeering te zien. Zijne leuze isWij geloovenen haas
ten nietThans is hem een groote struikelblok voorgelegd. Doch
wij mogen gelooven, dat de man zal staande blijvendie onlangs
getuigde.
Wanneer ik deze millioenen ïn het hartelijk gebed aan de
voeten van het kruis neder leghen ik steeds vol geloofzie ik
geene zwarighedenen worde niet ontmoedigd door het misluk-
ken van plannen
Cibtrcrtentiutt.
HOUTVEÏLING VAN BUITENGEWONE
ZWARE STAMMEN,
Op Woensdag den 18 Januarij 1837, desavondsten 5 uren,
zal men, in de Herberg de Zwaanop het Dorp Kappelle
ten overstaan van den Nocaris A. SMALLEGANGEreside
rende te Goesin het Openbaar Veilen en ter Verkoop voor
stellen.
Ruim 100 stuks extra ordinair Zware Hooge en Remscam-
mige Zachte OLME BOOMÉN zoo als die zeldzaam voor
komen, waarvan 50 a 60 stuks staan op eene Weide bij de
Buitenplaats JBruëlisaan de straatweg van het Dorp Kappelle
voornoemd en 40 a 50 stuks, op de Hofstede genaamd 01-
menstein gelegen in de Gemeente van Kloetingeaan den Ab-
bekinderen Zandweg, zulks in Perceelen of in Massa, zoo als
by de Veiling zal worden opgegeven»
Informatien zijn te bekomen, bij den Burgemeester J. van
DUINE, te Kappelleals mede bij opgenoemde 1 Notaris te
Goes.
TER BOEKDRUKKERIJ VAN F. KLEEUWENS.
