.gezonden, om voor den Taag te kruisen, en zoo mogelijk het
schip, waarop zich de maarschalk de Bourmont bevond, re ver
meesteren. Hij had eene groote belooning uirgeloofd aan den
genen, die hem den persoon des maarschalks zou uitleveren.
Van den ao. Het standbeeld van Napoleon is heden morgen
ten zès ure naar de Place Vendöme overgebragconmiddelijk daarna
is men aan het werk gegaan, om dit ontzaggelijk gevaarte naar
boven te hijsschenen ten twaalf Ure stond het reeds op de [zuil.
Het bekleedsel zal eerst op den 28 dezer bij de plegtigheid der
inwijding worden weggenomen.
Het schijnt als nog dat het Spaansche gouvernement zich
over de Portugesche aangelegenheden niet zeer bezorgd maakte
alleen spreekt men Madrid van eene zeer ernstige nota door den
heer de Zea aan den engelschen gezant overhandigdwaarbij men
heeft te kennen gegevendat het kabinet van Madridnaar den
inhoud der vroegere verklaringenzich volkomen onzydig zou
honden onder voorwaarde echter, dat ook de andere Mpgend-
heden aandeszelfs verbintenis getrouw blevenzoodanig dat, in
dien het mogt blijken, dat slechts een engelsch militair op het
Portugesche grondgebied voet aan wal zette, het spaansch leger
onmiddelyk de grenzen zou overtrekken. Hecdubbeld dezer nota
moet aan het fransche kabinet zijn toegezonden.
Een der koningsgezinde dagbladen alhier met naam le Reno-
vateurvermeide, dat men bijzondere berigten uit het hoofd
kwartier van Dom Miguel, van den 10 dezer, ontvangen heeft
welke met ongewonen spoed door eenen courrier zijn overgebragt.
Volgens dezelvezou de maarschalk Bourmontin/den nacht van
den 9 op den 10, in gemeld hoofdkwartier aangekomen, en da
delijk door dien Vorst met onderscheiding ontvangen zijn. Na
een vrij langdurig onderhoud was de minister van oorlog, de graaf
Barbacena ontbodenën werd er een decreet opgesteldge-
teekend en uisgevaafdigd, waarbij de maarschalk met de meest
uicgebrcile volmagt, tot stadhouder werd benoemd. Hij het ver
trek van den courrier, werden de troepen door den nieuwen be
velhebber in oogenschouw genomen, en vertrok de generaal Clout
met een byzonderer commandement naar de provincie der Algarven.
De dagbladen der libérale partij kunnen naauwelijks gelooven
dat de zegepraal van het zoogenaamde constitutionele leger nog
iets belangrijks in den weg zou staan. De overwinning door de
vloot behaaldheeft hen zoo veel vertrouwen gegevendat zy
reeds in ernst het vertrek van Donha Maria naar Lissabonom 1
van hare Staten bezit te nemen, als zeer nabij zijndé -aankondigen.
Overigens verhaalt men, dat ons bewind werkelijk beslóten
heeft Donha Maria te erkennendoch daartoe op de bernagd-
gjyg van Lissabon wacht.
De liberalen laten niet na de menigte te doen opmerken,
dat de Moniteur de half-officiele verklaringennopens het staken
der werkzaamheden aan de forten, niet alleen niet heeft herhaald,
maar dat ook die werkzaamheden nog niet hebben opgehouden.
Het programma van de feesten zich het licht. De dag van
den 27 zal'eene soort van lijkfeest zijn voor de opstandelingen
welke in de laatsre dagen van Julij zijn gesneuveldwaaraan
ook godsdienstige plegtigheden verbonden zullen wezen. Des
avonds zullen (gelijk gemeld wordt) onderscheidene iijk-gedenk-
teekenenin teeken van rouw, verlicht zijn. De tweede dag
zal eene militaire plegtigheid opleverende groote revuede in
wijding van het standbeeld van Napoleon i als dan zal ook
gearbeid worden met den driedekker op de Seine, welke de stad
Parijs moet voorstellen. Des avonds zal er een orchest in den
tuin der Tuilerien vereenigd worden, bestaande uit niet minder
dan 500 muzijkanten en 300 tamboers en koorzangers. De derde
dag zal nqet spelen en dansen worden doorgebragt.
In Libourne hebben ernstige onlusten plaats gehad, ter zake
van de heffing der belastingen op de wijnenwelke men daar te
lande niet langer schijnt te willen betalen. De nationale garde
is driemalen te vergeefs in de wapenen geroepen, om de Rijks
ambtenaren de sterke hand te leenen, doch heeft aldaar, even
als op zoo vele andere plaatsen, geweigerd op te komen, en is
aldaar, even als elders, ontbonden. De linie-troepen hebben
gehoorzaamd, en daarop is het tusschen dezelve en de inwoners
to.t een vrij hevig gevechc gekomen. De rust iszegt menweder
hersteld; de ambtenaren hebben hunne werkzaamheden hervat,
doch verscheidene debitanten hebben hunne winkels gesloten.
NEDERLANDEN.
's Gravenhage den 21 Julij. Wij vernemen, dat Z. M on
langs bij besluit bepaald heeftdat de gesloopte vesting Geer
truidenberg zal worden hersteld en herbouwd, en dat voorzoo
ver de binnen die vesting gelegen gronden tot een opbouw be-
noodigd zijn dezelve bij minnelijke schikking of anders volgens
de bepalingen der wet van S Maart 1810, als ten algerueenen
nutte, zullen worden onteigend.
Een in Schotland 'thuis behoorend vaartuig met 250 sche
pelingen, zoo passagiers als matrozen aan boord, is den 11
mei ter hoogte van Kanada tegen een ijsveld gevarendoor wel
ken schok het schip van elkander barstte en zonk. Slechts den
kapitein benevens 33 andere personen is bet gelukt zich met de
groote sloep te reddenniet te min hebben ook deze nog 75
uren, zonder kompas of levensmiddelen m de volle zee rondge
Mffijj
Te Goes, bij F. KLEEUWEN
zworven, alvorens zij door een schip, zijnde eene Engelsche
brik, werden ontmoet en aan een wissen dood ontrukt.
Haarlem, den 2^ Julij. Naar luid der belgische bladen heeft
in Doornik weder een ergerlijk tooneel plaats gehad't welk op
nieuw getuigt van de tweédragt der partijendoor welke Belgie
wordt verdeeld. Aldaar is een officier van gezondheidten ge
volge van een tweegevecht, gestorven. Eenige officieren en an
dere jonge lieden hebhen verlangd^ dat zijn lijk in de kerk zou
de worden ontvangen. De geestelijke overheid heeft dit gewei
gerd, en de eerstgenoemdenbegrijpende, dat de kerkelijke pleg
tigheden den overleden evenmin behoefden te worden geweigerd,
als aan den in der tijd bij Lief doodgeschoten franschen moneel-
speler Jennevalof den leuvenschen burgemeester de Neef,: heb
ben daarop zeiven het lijkin de kerk gebragt, en zei ven de lijk
dienst verrigt, en dien ten gevolge de organen van de partij der
geestelijkheid aanleiding gegeven tot een hooggaand beklag we
gens het verkorten van de vrijheid van de godsdienst.
Het tweede regiment belgische jagers te voet moet van Cas-
tiau in eene meer noordelijke positie worden geplaatst, ten ein
de zeer aanmerkelijke desertie der manschap naar Frankrijk te
verhinderen.
Men leest in den Courrier. De Indêpendanl geeft al
tijd den titel van hertog of graaf aan het kind welks geboorte
men te Laken tegemoet ziet; wel nu, het zij zoo: dan zullen
wij eenen hertog van Braband hebben, éven als er een hertog
van Reichstadt en een hertog van Bordeaux geweest zijn."
De Emancipation ergert zich zeer over dezen uitval.
UitVerviers is eene commissie naar Aken vertrokken, om
te vernemenin hoeverre Pruissen eenen ijzeren spoorweg zou
de willen vervolgen naar Keulen.
De Algemeens Komt- en Letterbode van den 12 dez?rbe
helst het volgende artikelovergenomen uit het Morgenblatt für
gebildete Standen hetwelk waardig is om meer algemeen voor
al ten platten landebekend te wordenen waartoe wijdoor
middel van ons dagblad willen medewerken
GESNEDEN OF GEHAKT STROO
een middel om vuur uit te blusschen.
A D VERTE NT IE N.
A. M. GROEN, op de Groote Markt, berigt zijne
Stad- en Landgenooten dat hij heeft ontvangen een groot as-
sortement differente Goederen, als CHITSEN, van breet,
Donker en Ligt, van 15, 20, 22en 25 Cent de7 Palmen,
alle vaste kleuren, ook alle kleuren van NOVERINES FI
CHUS, OMSLAGDOEKEN en FL EN ELSis ook goed
gesorteerd in de Witte GOEDERENalle kleuren van LAKEN
alle krimp vrij; en Zomer STOFFEN, verzoekt een ieders
gunst en recommandatie.
Stadsdrukker en Boekhandelaar.
Vesl oppïens verwekt de door den Moravischen fficonomïe-ïnspector Lie h r
jeda'je ontdekking urm vuur door stroo haksel nit te daoven In der daad schijnt
tfe saak op he* eerste aanzien zoo paradoxdat het veroorloofd zijer aan tè
twijfelenwanneer niet beslissende proeven, in het bijzijn van menigvuldige aan-
scliowers genomen en die overigens door ieder gemakkelijk kunnen herhaald
worden, alle tegenwerpingen krachteloos maakten. Mer. wierp op eenondereen'
schoorsteen levendig brandend vuur, eenige handen vol stroo haksel, en het vuur
werd terstand uitgedoofd. Verscheiden bossen strooen alzoo hetgeen zeer
merkwaardig is dezelfde stof, als waaruit het haksel bestaat, en daarvan slechts
wat den vorm betreft, onderscheiden, werden inbrand gestoken, en daarna met
stroc-hakselbestrooidhetvunr doofde dadelijk uit. zonder dat het haksel zelfs
«enigermate vaar had gevat. Hetzelfde uitwerksel bespeurde men bij het bestrooi-.
jen van een pan brandend vet met stroo-hakselEene gloeijende ijzeren staaf
Werd in een hoop stroo-haksel gestoken, het haksel ontbrandde niet, maar het
ijzer Verkoelde zeer snel. Daaruit schijnt te volgen, dat het stroo-haksel een
bijzonder goede warmtestof-geleider isop deze omstandigheid zullen wij later
nog terug komen. Een brandende pekkrane werd in een' hoop stroo-haksel ge
worpen het haksel ontbrandde niet. Zeer opmerkenswaardig was de volgende
proef Een halve vadem zeer droog beuken hout werd aangestoken; in het felst
dar branding met eenige schoppen stroo-haksel overdekt en daarop vervolgens
buskruid gestrooid; het hout doofde dadelijk uit. en het buskruid, slechts door
ccn laag haksel van het vuur gescheiden, ontvlamde niet Bevestigt zich deze
afwerjpgskracht van het stroo-haksel tegen het vuur. onder alle omstandigheden,
b. v. wanneer ook het bzkselreeds oud en zeer droog is gewordendan is deze ont
dekking eene weldaad die niet te hoog kan geschat worden. Er zijn eene me
nigte plaatsen, die des zomers gebrek lijden aan water, of hetzelve ook ïn den
winter door den vorst dervenen alwaar het gevaar voor brand dus dubbel te
duchten is; op zulke plaatsen zonde men dan in het vervolg slechts een' voor
raad van streo haksel in gereedheid behoeven te houden, ömin geval van nood,
ais brandblusschettd middel te worden gebruikt. De natuurkundige grond van
deze merkwaardige eigenschap des stroo-haksel, op welke wij nu terug willen
komjgnschijnt immers ten deele in deszelfs reeds tevoren opgemerkte vatbaar
heid ter snelle leidiug der warmtestof te liggen. Waarschijnlijk vereisebt het
vocht, hetwelk de baksel-einden bij derzelver te zamen.treffen mee het vuur uit-
zweetenbij de daardoor teweeg gebragte vlugtigwordieg zeer veel warmtestof,
om in den veerkrachtigen toestand gebragt te worden ten minste het bovenge
melde snelle verkoelen aan het in stroo-haksel gestoken rood gegloeide ijzer laak
naauwelijks eene andere verklaring toe. Intusschen schijnt het stroo-haksel ook
nog bovendien eene zekere ondoordringbaarheid voor zekere stoffen te bezitten,
Men heeft reeds vroeger opgemerktdat het stroo-haksel stinkende uitwasemin
gen en reuken als het ware inwikkelt, voornamelijk in ziekekamers, alwaar ge
bruik van den nachtstoel wordt gemaakt; wanneer de pot met omtrent zes duim
water wórdt voorzien, en men er eenige handen vol gehakt stroo op werpt,
ietswaarvan inzonderheid bij roodenloop-ziekten met den besten nitslag gebruik
is gemaakt. Even gelijk de reukstof in zoodanig geval door het stroo-haksel
wordt terug gehoudenbezit hetzelve ook waarschijnlijk bet vermogenhet ei
genlijk vuur terug te houden, vermits toch de warmtestof door den aard der
plaats hebbende uitwaseming aan het vocht uit het stroo-haksel snel ontvoerd wordt.
Bij het sluiten van het voormelde betigt verneemt men, dat de brandblusschen-
de eigenschap van het stroo-haksel, door de Pruissische regering, te Oppelen,
aan openbare proefnemingen is onderworpen gewordenen dat deze een volko
men bevredigend resultaat hebben opgeleverd; terwijl daarenboven ons daarbij
geuit vermoeden is bevestigd, namelijk, dat de vochtigheid, welk het verwarmd
wordende stroo-haksel uitzweet; de voorname grond van het verschijnsel is. Het
bij deze proeven gebruikte haksel was gedeeltelijk van tarwe- en ten deele van
haver-stroo gesneden. De ouderdom van het stroo schijnt daarbij niet te zijn in
aanmerking genomen.