go O-
ra 0
rt
CM
Sb. bs o*eut« o. r*
f» rt -f
a 2. 2. B
a. 2 o. 2
3 3 S- o
g ft C Q-
~r»
w-x *"J"\ r—
O -■ a
O a 2
►O 3 c a»
^5 t*j' <6 2 g- CL
«Sa'^2rtl :3 CL «O
r 2 —ijq ra z zz
S 3 re o-
O c S 5
O
3 s; o
r» o
~TO to
re re O*
jy* sr 3
3 *-2"g-«
O1 S: n
6a co a" a
SL w M -
«n fft
ö"13
03 ff 3 ft
3 cr
o
(5
n>
t? e>
o o N
- #T3 Jp-Q ft
TT
f6
f»
P
c
o 4
63 f6 <0
a g g
O-
a
a «Q-r s
E, 2 2! Oto a
•=t E 3 f S
3
U - .re p» a, a
ra a* 2 TO
?M
0 3
ft
sr re
2 =r a* '=r'
Sr 2 TO. -S
ts 1 f» m - re
1.
O TT
sr >f0
r-ï
2- 2
2
b>
cr
fD
O
o g-
e-1 O
cr
to
3
w
N
O
32
CL.
O
O
Cu
O
O
a
klok te luiden, opdat, wie konde, zich door
de vlugt roogr bergen. Maar op het plein ter
zijde van en boven aan de kil, waar de dijks
materialen gewoon zijn te liggen, bevond zich
eene rijs vimdezelve werd door de baren op-
geligt en langs de kust yoortgeflingerden
zette zich eindelijk, in haar geheel gebleven
zijnde, in weerwil van den feilen wind en de
holle,it.eeV' juist heet in de grootfte bres van
den dijk, fluitende het door den flag van het
water veroorzaakte gat, even of zij er opzette»
lijk toe bereid was, Oo deze geheel onver
wachtte wijze is de Hoofdplaat met eenige
honderden bunderen lands voor overftroomi ng
andere polders bezweken 6000 gemeten lands
werden door de baren overdekt, het dorp Val»
kenisfe geheel weggefpoeid, en vee en men»
fchen verloren bet leven in de wateren.
En welk Zuid Bevelander van een ige jarett
herinnert zich niet de ramptooueelenwelke
de Springvloed van den 15 Januari) j8o8, mee
(lor eerst uit het westen c» daarna uit het
noordwesten, daarftelde, terwjjl bij denzelven
hec water verfebeidene duimen lmogér fteeg
dan immer te voren, in de ftad Goes vier voe»
ten hoog in fommigen huizen ftonden 12500
gemeten lands op het tegenwoordig grondgebied
van die eiland overtlroomde i wie niet den ont-
bewaard. De rijs vim is thans bet onderwerp f roerenden aanblik, welke het geteisterde Krni-
eener blijde vertelling; hare tijdige aankomst j ningen opleverde, en de ellende v^aarin zich
£p en de koers van baren loop zonder roer of jdeszelfs bewoners bevonden?
o
o
3*
TO
ftuurman, naar de dijkbreuk lokr tot verwon
dering uitzij geeft in bet bijzonder aan de bei
woonders der Hoofdplaat-ftof van 'daokerkente*
En wat had trien dan ditmaal nier re wachten»
daar de waterhoogte die van 180& zelfs nog
eenige duimen te boven ging, en alles boyem
nis aan God, die t>nsl fofbwljlen in nocyJ del diep bij den volgenden vloed eend? meerdere
angftige begeerde uitkomst zendt, van dien kant, rijzing dreigde? Dan anderen hew bet ver-
Qj zr Si 5 23*
■yq-
7Q
ft -:T
7^ -n
r& 3
CL.^*
- Z 3
Ka 3
N as
r s. 35 3'
JTO O cr j=T-S -
r' 3 2. ft J3 ft
fb hn 1 3 37* f6 f6.
ara rj 3 i, o
3 2 a &<q s; f»
<6*
Van waar wij dezelve liiec hopen.
<6 S
a
a
-»o.«
a
r»
"^§3= -
o. Kn O 2, O O
c S -U4 o
O >5 S-1 2" o» TO O
B a 3 2. 2 n n
ra -** Cu
^3-3 p 2 - q
Tt tR 5S O TO a,
<3 ff 4 O
MENGELINGEN.
Een paar woorden aan de Ingezetenen van
ZUID BEV&juand.
Wie door de gefchiedenis bekend was met
de ontzettende rampenwelke Springvloeden f Velen een bron van voordeel geworden, door
wosscend onheil vressfeiijk getroffen wij zija
gefpasrd gebleven en terwijl diep landwaarts
inwonenden door den zeegolf overvallen wer
den hebben wijte midden der wateren
geene, betrekkelijk noemenswaardige, fchad#
geleden: ja zelfs is de ramp, welke over ande
re gedeelten des Vaderlands is uitgegotenvoor
met ftorm eerst uit het westen, en daarna uit f de vermeerderde waarde van fommige voort-
et tf
O tS TO
O-
O.
fa 3
O TO S
fJ3 <6
CL: ,,j O-» r-> VjfQ -fU
fi» ft O fö ar
JS aV2.S'3,"3 g3
■-» to 5. f 0
3©a.<,a<
brengfeleh! Geen gedeelte van Nederland heeft
dus meerder ftof van dankbaarheid aan God»
dan dit eiland Nergens moest de hand milder
3
fO
S,. ft
W -% Q> ft!
■T! D. ->
ft N
a x, CL
3- O 3 rp«*»
<J Ct g 3^3
g 3 g~ O 3- -j 3 3
- S c
?r 3 ;2J
<t' C5 fp e*. Cu 3
fl»
5' ->
S* - 2
ft
0»
CTQ
w
3
3
t»
ra
cr
- 2r
3s" 2
ÜQ. r 'f 1 v w 2
"5l2S'»g'0 S
f* ft £1 JT' ra
ra n 3 sr a
het noordwesten, in vroegere jaren over Zee
land 10 het gemeen en over Zuid - Beveland in
het bijzonder gëhragt biddenen daarbij op
merkzaam acht gaf op heigeen er den 3,4 en 1 geven dan in Zuid - Beveland, betvrelk, na den
5 Febrimjj jl gebeurde; die heeft zekier ook I vloed van 1808 voor zijne ongelukkige Krui-
met angdige verwachting het einde te gemoet ningers Van de Nederlaódfche mildadigheid al-
gezien en na her wijken des ge vaars den Al- f leen in geld meer dan vier en dertig duizend
goeden gedankt voor zijne ongedachte verfchoo guldens ontving t waaronder ook giften van zoo*
ning.. Nimmer toch bereikte de zeevloed de
ontzettende hoogte tot welke hij dit maal fteeg
en evenwel nimmer leed Zuid Beveland, onder
gelijke omftandigheden minder dan ditmaal De
hefchouwtngder verwoestende uitwerkingen van
eenige gelijkfoornge vloeden moge dit ftaven.
Op den 5 November 1530, woedde de
Springvloed, opgeftuwd door ftormwind, van
het westen tot het noorden voortfehietenden
overftfoomdein de Oosrwstering van dit eilaöd,
de ftad Romerswaal en achttien dorpenwaar-
cn 3 ft
o
n»
S £J 0 cL van de'meeste zich nog rftet weder hebben kun
-- 2* 2 non wcfhPffi»n De west of breede watering
O"
f» M
2. cu 5^ o
CU
7T
O
CR
jy' mZ
S 5
n>
ra ra S:
ra ca
Q 3 Si f6 rss
••a '■v re
£tS O
"3 to r-
N 3* 3
rt .-3
Cu 9 ry.. 'TQ cL 2*
u. flv iTC-
S S ra a. 00
•c ra - O (t o "u
a a,o*ö*ü s ~T
3 fb f* f.
o. ra 3 51! 2 jy -j a. s>
Qx. -3- ^3 ,r-^; g- "YQ rj'
2 ra 2. - o 2 s 0
2La*p»ïr<!n>©
ra
CR
4T)
s*
oen verheffen
ben insgelijks onder Bij de ftad Goes werd
de dijk op drie plaarfen doorgebroken en zelfs
3 ct^ een deel der Ganfepoort weggeflagen. l'n bet
ïoenmalige eiland Borfele liepen zes dorpen in
en bleven deo gar.fchen winter drijvende. Meer
dan 44,000 gemeten lands waren door het
zeewater bedekt. Van deze konden 20,000 niet
herwonnen worden, en zijn nog grootendeels
ft>
3
•»s>
Middenprijzen van de volgende artikelen
te GokSi van 15 28 Eebruarij 1825,
Tarwe
Rogge
Vroege Gerst.
Late dito.
Boekweit»
Haver 5
Witte Boonen
Witte Erwten
Groene dito
Graauwe dito
Tarwe Mee!
Rogge dito
Boter
Noord Holl. Kaas
Stolkfche Kaas
Leidfche Kaas
Witte Broocl
5
3
3
2
3
1
6
3
5
7
7
5
63 1
fltkken Eene ongetelde menigte men fchen ver-Tarwe - Brood
S3
n*
tr
n>
cr
so
—t
w*
(O)
cr.™ D 5' pr at, c p
i2. c CU r, fa
•- *rw '3 g
f» S-s:S o
A fX.2 O
TO 3 _y, ra cisCQ^
ö- C. T- -» ra
3 ft ui ra
2» öj "-1 s-v, fTj jrr* "F
ra ra O TO o-
o 3 J Ci
5- R c 3
1 G 2 ID p
I 3 f r» O
532
- - (n a o r a -
I» m O
>- cr w s c
ë*S 2,5:3 S S g* 2. 03 ra
ra 3 3 ca o. ra
S:
ca T.q CL-
P 3 JZ.
ra n.
to B 3
J- S TO
CO t>3
crOR rt>'
CL
CL 2. ra
m *1 3 N u ■•"'SC
00 o. ra 3 f 2: gr
P hi ft y 3 CO 2
o, 3-e_:=r«
m CTO
c •-
sj- rp n?
f> 3 cr 1 2 o
TO
<.ra<CLSlnS5i«5.
2 ra
loor het leven Honderde vermogende lieden
waren arm geworden, en de fchrijvers van dien
tijd weten geene woorden te vindenom de
ellende van Zuid Bevelands ingezeteoen afte-
maler, i
Op den 1 en 2 November 1570, bad men
wederom een Springvloed met ftorm uit bet
noordwesten Van nieuws werd Zeeland zoo
ontzettend geteisterd, dat wel 3000 menfehen
den dood in de golven vondenen wederom
leed Zuid-Beveland wel bet meest, daar het
reeds zoo diep gezonken Romerswaalmet
betgeen nog van de Ooscwatering overig was,
geheel bezweeken de overige deelen des ei»
lands zoo veel febade onrvingeo dat de thans
geledene ramp den Landzatenbeide den moed
en de kracht tot her herdijken benamen vele
landen daardoor onder de wateren bedolven
bleven.
Bij den Springvloed van den 26 Januarij 1682,
welke weder gepaard ging met ftorm uit het
VI
fö
0.2 N
g-ftOSS.
o-N. S o* "öord-noordwesten.leden de dijken van de
breede watering verbazend veeleen en twintig
zr. j5
-*• o w
c, O ra
o: J 5 6.3
3 2 2 2
ra 0 sa
Rogge - Brood
Osfe-Vleesch
Koei-Vleesch
Kalfs-Vleesch
Schapen - Vleesch
Lams Vleesch
Versch Varke*
Gerookte dito
Aardappelen
Moutwijn
Jenever
Ypen Hout
Esfen Hout
Groote Takkébosfen
Kleine dito
Sceenkolen
Hours Kolen
Turf
Kool - Olie
Lijn Olie
Kool Zaad
Lijn Zaad
Kaarfen
3
20
23
5
5
7
6
20
1
®2
30
6
75
25 j
74
38
f i
5
75 1
00
50
63
40
75
5o
40
30
20
09
o8§
35
35
36
27
27
40
5o
*3
00
00
50
5o
00
50
75
50
33
pér Nederl*
tnudde»
per Nedetl,
pond.
per mudde,
per Nederl.
Vat.
per Wisfe.
per 100
1500 pond;
per müdd.
per Vat,
25
3 Olm Q
g n 3 g
- s s-s-'S*
N S.' n
I per mudd,e
45 Nederl. pond.
ffc
SÏ=»a.-£7rJSia.»g'
3 re TO p 2 o 3 J»
g-irtC3"»
cr 33 3 S 10
a* a> - 2 -n S
Cu Q i D 3 n w t O
P M SCHWEIDT. zal den ai dezer mer een groot asfortemenc van GOEDEREN
uitgepakt zijn, bij J* van Hamin de Nieuwe Zoutkeet
Te GOES bij F, KJLEEUWENS, Stadsdrukker eu Boekbandelaar.
O 2 ar °g 2. 5 S 5 J-
D o
ito
83 n g 2 1 2
ra?»
TO
tb
ra
ra ra ra -
3 3 c
sr c ra
ca
CA
ra 3 ra