MET WOHIHflJIDS.
Afscheid van De Faam...
A. D. LITTOOIJ Az.
Grootste publiciteit hier ter stede I
3000 ex. worden wekelijks
met zorg verspreid. Grootste Publiciteit.
Müeltorgseh Ie» en Advertentieblad
De Faam
vyiau o aargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
UITGEVER
Spanjaard straat.
Prijs der Advertentiön
van 1—8 regels 15 Cent, iedere regel meer 5 Cent,
3 maal plaatsing wordt slechte 2 maal berekend.
Groote letters naar plaatsruimte. By abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Ruim een eeuw kind-aan-huis...
'GEEN STRAAT,
GRACHT OF KADE
WORDT
OVERGESLAGEN!'
WOENSDAG 30 JUNI 2021
mm i.
nuuuauag n vi'wuor
HIDDI1BDR6SG1
NIEUWS- EN ADTERTEWTIEBLAD
DE FAA
Weer een nieuwen jaargang mag dit Adver
tentieblad intreden.
Zien we op het jaar dat voorby is dan voor
zeker kan met blijdschap geconstateerd worden,
dat het zich in eene gestadige bloei verheugt.
Het adverteerend publiek gaat nog steeds
meer en meer het groote nut van het plaatsen
der advertentlën in
inzien. En geen wonder want succes is te
imchtm, is verzekerd.
Gerust durven wy neerschreven dat aan uwe
advertantièn, geplaatst in ons blad, de grootste
publiciteit gegeven wordt; ztj komen onder
ieders oegen, wyi dit blad overal komt. Geen
straat of gracht of kaai wordt de bezorging
Overgeslagen. tJwe advertenties komen in 3000
huisgezinnen en worden mitsdien door duizen
den gelezen.
Mocht, het soms eens gebeuren dat gU het
blad niet ontvangt, dan verzoek ik u beleefd
doch dringend ons hiermee onmiddellijk in ken
nis te stellenwe geven u de verzekeringjdat
wij hierop hoogen prijs stellen. Natuurlijk geldt
dit alleen voor benadenbewoners, want vaak
komen ons bovenbewoners vragen om bezor
ging der krant, doch hieraan het ligt voor
burg, met een deel der troepen van De "Wet, die
noordwaarts by Venterskroon de Vaal zfn
overgedreven.
Móér meldt Roberts niet over den strijd tus-
schen Deliale en den „eonvooinemer." Op grond
daarvan nemen we maar aan, dat het vroegere
verhaal omtrent het volkomen uiteenslaan"
van De Wet zijn commando spel der fantasie is.
In het begin van Juli kwam van het oor
logsterrein bet volgende telegram, natuurlijk
uit Engelsche bron, en niets bevattende dan ae
„ofïkieéle waarheid"
„WtO zflo byna zonder gevecht Bethlehem
(in den Vrijstaat) binnengetrokken. In hun
haast om te vluchten hebben de Boeren onzen
mannon niet kunnen beletten, met het blanke
wapen een der te Stormberg verloren kanonnen
te heroveren. Onze verliezen waren 2 dooden
en 8 gewonden."
Ben mooi bericht voor de khaki's ajzoomaar
sinds hebben de aanvullingslijsten der verliezen,
bjj stukjes en brokjes, het getal der by Bethle
hem op 6 Juli gesneuvelde Britsehe soldaten
reeds opgevoerd tot 47
Dóch de niet-offlcieele waarheid van den strijd
om Bethlehem is nog wei zoo treffend. Ze is
aan den Matin verstrekt door den heer P.
Brissaud, een zoon van generaal Brissaud, die
één oud kanon, by Stormberg veroverd, in de
handen der Engelschen wordt achtergelaten.
De Engelsche verliezen daarentegen waren
zeer aanzienlijk. Br werden op een heuvel ten
Noorden van de plaats 97 dooden begraven en
elders nog 7. 's Avonds werden er 82 gewonden
in het dorpshuis binnnengedragenin scholen
en kerken moesten t hospitalen worden opge
richt. De dokter, chef van de Duitsche ambu
lance, heeft gezien, dat er ongeveer 500 man
buiten gevecht waren gesteld, en den dag,-
waarop h(f werd teruggezonden, waren er nog
r jwigelaüuj ambulances aan dei Oostkant bezig
om de gewonden op te zoeken.
Dit verhaal, zegt Brissaud ten slotte ironisch,
kan ais aanvulling dienen van het eerste En
gelsche telegram in de gemelde bewoordingen
Wy zyn Bethlehem bijna zonder strijd binnen
getrokken. Onze verliezen waren 2 gedood
en 3 gewond
Men heeft te New-York een smokkelaarster
gevat, een gewezen tooneelspeélster, die be
schuldigd wordt voor wel flOO.GOö aim dia
manten te hebben gesmokkeld en wel op een
eigenaardige wyze. ZQ liet haren hond een paar
dagen zonder eten en gaf hem dan balletjes
gehakt vleescb, waarin diamanten waren ver-
Men schrijft op de 12 cijfers
0380 J 14S2 i 6085
die ieder voorstellen een maand, aldus:
0 is Januari, 3 is Februari, 3 is Maart,
6 n April, 1 Mei, 4 Juni,
6 Juli, 2 Aug. 5 Öept
0 Oct., 3 g Nov., 5 Dec.
Als dagcUfers gebruikt men:
0 is Zondag, l is Maandag, 2 Is Dinsdag, 3
is Woensdag, 4 is Donderdag, 6 is Vrijdag, 6
is Zaterdag.
Wanneer men nil een dag wil vaststellen
plaatst men onder elkaar
1 den dag van de maand
2 het maandcijfer;
8 de laatste twee cijfers van het jaartal
4 het vierde deel van de laatste twee cijfers
van het jaartal met verwaarloozing van do breuk,
Byv. 25 September 1800
25 dag van de maand;
5 maandcyfer (9de get. in da reeks);
OO (laatste 2 cyfers van hét jaartal)
(het 4de deel van 00.)
Totaal 80
Dit getal, gedeeld door 7
7,80/4
28
De Faam van 17 oktober igoo
Foto: Krantenbank Zeeland.
Gerard van der Hoeven
Bij het naspeuren naar de geschiedenis van De Faam stuitje
al snel op een aantal merkwaardigheden betreft het eerste
nummer van het advertentieblad. Het oudste exemplaar dat
digitaal is te vinden in Krantenbank Zeeland is uit 1900! Maar
op de voorpagina van dat vier pagina's tellend krantje, dat
werd gedrukt en uitgegeven door stoomdrukkerij en uitgeve
rij A.D. Littooij in de Spanjaqjrdstraat in Middelburg staat te
lezen '4e jaargang'.
WALCHEREN - Opmerke
lijk hierbij is dat in de specia
le 'eeuwuitgave' van De Faam
van 10 mei 2000 waarin werd
teruggeblikt op 'honderd jaar*
De Faam ook aandacht be
steedde aan onvolkomenhe
den betreft de jaargangtelling
van de krant en dat de vroege
re redactie met wat 'natte vin
gerwerk' heeft uitgerekend dat
hetHblad anno 2000 honderd
jaar bestaat Daarbij is men er
van uitgegaan dat gedurende
de oorlog vanwege een ver-
schijningsverbond door de
bezetter jarenlang geen Faam
verscheen en pas jaren rond
1948, de Faamdrukpersen weer
gingen draaien. Ook werd in de
'eeuwkrant' rekening gehou
den dat de precieze jaargang
van het eerste nummer on
bekend was en dat dit waar
schijnlijk te maken had met
een kortstondige verschijning
van het advertentieblad onder
de naam "De Faam" voor 1895
alleen in de gemeente Goes.
Kortom, onduidelijkheid...
Verwarring?
Echter in De Faam van 11 ok
tober 1905, digitaal is opgesla
gen in Krantenbank Zeeland,
te lezen dat 'Bij de intrede van
den tienden jaargang van "De
Faam" veroorloven wij ons de
vrijheid even bij dit feit stil te
staan. Een blik achterwaarts
slaande, dan mag getuigd,
dat "De Faam" bij voortduur
de gunst en het vertrouwen
van het lezend en advertee
rend publiek blijft genieten, en
zich mitsdien in een gestadig-
den bloei verheugt Ons blad is
met den tijd meegegaan; van
een klein onoogelijk blaadje
is het een blad geworden, dat
een plaats naast andere bla
den kan innemen. Gerust dur
ven wij neerschrijven dat er hier
ter Stede geen blad is, dat aan
Uwe advertentieën alle publici
teit geeft als "De Faam". Over
al komt zij, zoowel bij de rijken
als bij de armen. Geen straat,
gracht of kade wordt bij de be
zorging overgeslagen. In ruim
2500 huisgezinnen komt ons
blad, de advertentieën worden
dus door duizenden gelezen;
niet alleen in Middelburg, maar
ook in de naaste omgeving.
Onder de kop van "De Faam"
prijkt dan ook rond 1905 trots
'De Grootste publiciteit hier
terstede' met een oplagecij
fer van 3450 exemplaren! In
1910 is dat oplagecijfer geste
gen tot 3.750 exemplaren die
elke woensdag in de bus rolt.
De verspreiding is dan naast
Middelburg ook uitgebreid tot
aangrenzende dorpen...
Censuur
Het krantje biedt vooral ad
vertenties van plaatselijke on
dernemers, winkels aangevuld
met burgerlijke standgegevens
van de gemeente Middelburg
en particuliere advertenties.
Redactionele artikelen ver
schijnen nauwelijks. Aan die
persoonlijke 'advertentieën'
zijn wel spelregels verbonden.
Zo schrijft de redactie dat
advertentieën, die tot strekking
hebben iemand te beledigen
of in een bespottelijk daglicht
te stellen beslist geweigerd
worden. Fi.H. Grappenmakers
verzoeken wij vriendelijk -ook
deze week weer werden ons
dergelijke advertentieën aange
boden- hiervan goede nota te
nemen.' In die krant van begin
20e eeuw komen we vooral
'advertentieën' tegen waarin
personeel wordt gezocht. Geen
hooggeschoolde arbeids
krachten in die tijd, maar
vooral 'keukenmeiden', een
'dagdienstbode', 'flinke loop
jongens', 'een tweede (dienst)
meid' of 'een waschvrouW In
het eerste bewaarde exem
plaar in Krantenbank Zeeland
(De Faam 5e jaargang) van
woensdag 31 oktober 1900 le
zen we daarnaast wat actuele
nieuwsfeiten betreffende de
oplaaiende strijd in de Twee
de Boerenoorlog in Zuid-Afrika
(1899-1902) en enkele plaat
selijke nieuwsfeiten zoals een
steekpartij met een dolkmes in
Middelburg en een triest be
richt over een bedrijfsongeval:
'Gistermiddag had bij het af
gaan van "De Schelde" weder
een treurig ongeluk plaats. Eén
der werklieden viel van den
stelling en bleef op de plaats
dood.' De oplage is dan al uit
gebreid tot 3000 exemplaren!
Verder vallen twee berichten
uit die krant op. Een persoon
lijke advertentie dat 'Weduwe
Mart. Visser v.d. Wafelkraam op
de Dam in Middelburg maakt
hare geachte begunstigers be
kend, dat er zondag a.s. voor
het laatst wordt gebakken' en
dat voetbalvereniging 'Victo
ria' een grasveld te huur vraagt
in de omtrek van Middelburg.
Het veld moet wel voldoen
aan een lengte van 110 en een
breedte van 70 meter!
Redactie
Halverwege de vorige eeuw
komt er meer ruimte voor re
dactionele artikelen, columns
en rubrieken. Populair is de
rubriek Snip Snap met lu
dieke weetjes. De rubriek is
vernoemd naar het dan popu
laire duo Willy Walden en Piet
Muyselaar die populair zijn
met hun Snip 81 Snap Revue.
Fusie
Tot ver in de jaren '60 wordt
De Faam gedrukt en uitgege
ven door drukkerij Littooij in
Middelburg. Daarna vindt een
fusie plaats tussen De Faam en
De Vlissinger waarvan laatst
genoemde deel uitmaakt van
de Zuidwester Weekbladen
Combinatie. Daaronder vallen
ook De Bevelander, Zeeuws
Vlaams Advertentieblad en
Weekbladencombinatie West
Brabant, Huis-aan-huis in
Zeeland/West-Brabant De
oplage is dan ruim 215.000
exemplaren!
Redactie
Geruime tijd maakt De Vlissin
ger en later De Faam/Vlissinger
deel uit van de PZC-redactie.
Later krijgt men een eigen re
dactie. Zo maakte De Faam in
al die jaren een flinke meta
morfose mee. Er kwamen meer
foto's en kleur in de krant. Het
is een flinke en mooie tijd ge
weest