Boeren willen zoete water niet kwijt
De Faam
WOENSDAG 13 MAART 2019
Vasthouden in plaats van afvoeren
'SPIJT MISSCHIEN
DAT IK ER NIET
EERDER AAN BEN
BEGONNEN'
j
-V.
SAMEN MAATREGELEN NEMEN
Marcel van der Voort
Vanwege warmere en drogere zomers moeten de Zeeuwse
boeren steeds minder nadenken over water afvoeren en
meer over water vast houden. "Wij doen er alles aan om
zoveel mogelijk water vast te houden", vertelt voorzitter
Tim Moerman van Waterhouderij Walcheren.
OOSTKAPELLE - "Wij zijn
er a It ij d mee bezig als Wa
terhouderij Walcheren, be
staande uit 7 agrariërs in de
driehoek Serooskerke, Vrou
wenpolder en Oostkapelle.
Het gaat om aaneengesloten
bedrijven in hetzelfde peil-
gebied", vervolgt Moerman.
"Er zijn heel veel boeren die
zich niet bewust zijn van de
voordelen van het vasthou
den van water."
Extreem
Wat staat de Zeeuwse boe
ren te wachten? Moerman:
"Dat is moeilijk te voorspel
len. Wij hebben twee droge
voorjaren achter de rug en
ook de zomer van 2018 was
heel droog. Zoals het er nu
uitziet lijkt het extremer te
worden. Er valt korte hevige
neerslag en er zijn droge pe
riodes. Ik ben zelf volop aan
het investeren om het wa
ter op te slaan. Aan het uit
zoeken waar en hoe het kan
worden opgeslagen en wel
ke wetten er zijn. Ik wil een
groot stuk zelfvoorzienend
zijn, maar dat hangt af van
de neerslag."
Kreekrug
Volgens Moerman zijn er
verschillende manieren om
zoet water vast te houden.
"Wij doen aan peilgestuurde
drainage. Dan blijft het zoete
water langer in het gebied.
Verder zijn er mogelijkheden
om ondergronds of boven
gronds op te slaan." Akker
bouwer Johan Sanderse uit
Serooskerke: "We moeten
ervoor zorgen dat er bij veel
neerslag water wordt vast
gehouden. En het overschot
kunnen afvoeren. Want bij
natschade is het ook over en
uit met de gewassen. Met
mijn buurman Werner Lou-
werse doe ik mee aan het
Kreekrug Infiltratie Project.
Als er afstromend zoet wa
ter is dan pompen wij het
in een zoetwaterbei in de
kreekrug. En proberen die te
laten groeien. Om grote hoe
veelheden water te kunnen
onttrekken hebben we twee
jaar nodig. Buurman Lou-
werse heeft een bufferbas
sin waarvan hij profijt heeft:
een oude waterkelder bij
Oranjezon."
Buffer
Werner Louwerse uit Seroos
kerke laat weten: "Omdat wij
niet snel water uit de grond
kunnen oppompen om te
beregenen, is die waterkel
der handig als tussenopslag",
zegt Louwerse terwijl hij aan
het werk is. "Voorheen is er
water in gepompt uit de dui
nen van Oranjezon. Als de
vraag naar water groot was
gebruikten ze de bufferkel
der. Nu is de buffer niet meer
nodig. Er kan 160 kuub water
in, dat is niet veel."
De broers Werner en Hen-
ny Louwerse telen bloem
kool en venkel. In de loods
wordt hard gewerkt. Wer
ner gaat er even tussenuit
om te laten zien waar in de
omgeving plaatsen zijn om
zoet water te sparen. Bij een
zelf aangelegde stuw in de
sloot, zegt hij: "Als je water
Bij een zelf aangelegde stalen stuw in de sloot vertelt Werner Louwerse hoe het werkt. FOTO. MARCEL VAN DER VOORT
Marcel van de Bosse in zijn boomgaard.
VOORT
FOTO MARCEL VAN DER
hoog houdt in de sloot, dan
heb je minder zout. Het mag
niet te hoog worden omdat
er anders wateroverlast kan
komen." Na een rondgang
langs onder andere stuwen
en pompen zegt hij: "Het
water staat voor Zeeuwse
begrippen hoog. In overleg
met het Waterschap Schel-
destromen is het waterpeil
omhoog gegaan." En later
stelt hij: "Als wij het water
zoet houden, dan kunnen
wij het in de grond pompen.
Om het bij droogte in de zo
mer te gebruiken voor de
gewassen."
Controle
Tijdens de rondtocht meldt
Louwerse dat er een meet-
netwerk komt. Op afstand
wordt er via het internet
gemeten wat de grond en
het water doen. Zo wordt er
ontdekt te voorkomen wat
de invloed is van de extra
stuwen en peilverhogingen
op grondwaterpeil en EC
(zoutwaarde) en kunnen ze
vaststellen wanneer het peil
moet worden aangepast om
overlast en schade door peil-
verhoging te voorkomen.
Spijt?
Heeft hij nooit spijt gehad
dat hij hieraan is begon
nen? Louwerse, lachend:
"Spijt misschien dat ik er
niet eerder aan ben begon
nen." Marcel van de Bosse
uit Serooskerke heeft in zijn
boomgaard peren- en appel
bomen en ook verbouwt hij
aardbeien. Hij is druk op het
erf van zijn bedrijf en loopt
later even naar de boom
gaard. "Je hebt een gespaar
de voorraad zoet water hard
genoeg nodig in droge peri
odes. Als je het laat wegstro
men, dan ben je het meteen
kwijt. Ik heb het idee dat
bepaalde mensen nog niet
helemaal bewust zijn. Mis
schien wel als ze een keer te
kort hebben. Het vraagt een
enorme investering. Na zo'n
slecht jaar gaat het moei
lijk. Beter gebeurt dat na een
goed jaar."
Binnen het project Waterhouderij Walcheren werken zeven verschillende
agrarische bedrijven samen. Om diverse maatregelen te nemen om dezoetwatervoorraad
in de gemeente Veere op peil te houden en te vergroten. Hun project kreeg recentelijk
650.000 euro subsidie voor onderzoek en verdere onwtikkeiing.
"Zoet water sparen goede zaak"
"Voor de boeren is het opsparen van
zoet water een goede zaak", aldus Tom
Vogelzang nabij de Serooskerkse EM-
TE-supermartct. "Als ze niets doen blijft
de verzilting van de grond. Dus ik kan
het mezelf voorstellen dat ze er iets aan
willen doen, omdat het om hun boter
ham gaat", klinkt het verder. Moet de
gemeente Veere volledige medewerking
verlenen aan boeren die zoet water ini
tiatieven ontwikkelen? Vogelzang: "Jawel
en ik denk dat Veere dat zal gaan doen.
Die zien er het nut nu van in."
Geen angst om schotten in het water
Voor de supermarkt in Serooskerke laat
F. Teeuwen weten het een goede zaak te
vinden dat diverse boeren uit de omge
ving zoet water onder de grond vast hou
den, om dat bij droge periodes te kunnen
inzetten. Landbouwers en fruittelers
plaatsen schotten in hun sloten om wa
ter vast te houden. Sommige Zeeuwen
vrezen dat hun dorp overstroomt. Teeu
wen: "Daar ben ik niet bang voor." Harm
stelt later: "Ik ben er evenmin angstig
voor. De boeren hebben het water nodig
en maken de sloot snel genoeg leger."
Waterschap houdt zoet water vast
Waterschap Scheldestromen zoekt op
korte en lange termijn oplossingen voor
toekomstige droogte. De extreme droogte
van het afgelopen jaar werkt nog door en
is ook voor dit jaar een risico. Daardoorzijn
de watervoorraden komend voorjaar niet
op peil. Daarom maakte het Waterschap
een actieplan en onderzoekt mogelijke
maatregelen. Er is eenmalig honderddui
zend euro beschikbaar gesteld. Zo wordt
er in het actieplan geadviseerd onderzoek
te doen naar ander peil beheer. Dus het
langer vasthouden van water.
Adrie Vos gaat geen zoet water sparen
Adrie Vos werkt in zijn schuur van zijn
bedrijf aan de Stenen Kruisweg in Mid
delburg. "Het sparen van zoet water
levert mijn landbouwbedrijf geen rende
ment op", bekent hij. "Mijn bedrijf is te
klein om het te gaan opstarten." Daarom
doet hij niet mee. "Het zijn goede acties
van de boeren bij Serooskerke, Oostka
pelle en Vrouwenpolder. Natuurlijk is er
een gebrek aan zoet water voor het land
in droge tijden. Alleen blijft het een drup
pel op de gloeiende plaat. Het werkt het
best als je diep in de grond gaat boren."
