Adriaen Van de Venne en Rembrandt
'Wat mooi dat DE LA ook zonder
verzekering de uitvaart verzorgde/
Het Zeeuwse Land
DEEA
De Faam
WOENSDAG 17 OKTOBER 2018
ZEELAND KENDE
TUSSEN 1500 EN
1650 ZIJN GOUDEN
EEUW
Theo Rietveld
'Geregeld naar wens', Ton Ham van DELA
I Ad
I fi - TA 1
Zijn beroemdste schilderij, 'Gezicht op het havenkanaal van
Middelburg', hangt in het Rijksmuseum in Amsterdam.
Adriaen Pietersz. van de Venne (1589-1662), geboren in Delft
en overleden in Den Haag. Een alleskunner: kunstschilder,
graveur, tekenaar, dichter en uitgever. Hij werkte in Leiden,
Antwerpen, Middelburg en Den Haag. Wie was hij en waar
om kwam hij naar Middelburg?
Abdijplein
De eerste afbeelding die ik mij
herinner was een prent die
mijn leraar cultuurgeschiede
nis met zijn diaprojector ver
toonde: Kinderspelen zijn van
alle tijden. Op het Abdijplein in
Middelburg laat van der Ven
ne een groot aantal kinderen
zien, elk met hun spel uit die
tijd (i6ig). Het is een illustratie
bij de dichtwerken van Jacob
Cats, een man die hij ongetwij
feld heeft gekend toen beiden
in Middelburg woonden.
Bogaertstraat
Middelburg kende een lange
schilderstraditie, met name
schilders van het stilleven.
Denk maar aan Frangois Ry-
ckhals (1600-1647), die aan
de Dam woonde. Adriaen
volgde in 1613 zijn vader die
eerder vanuit Delft naar Mid
delburg verhuisde. Ook zijn
broer woonde en werkte in
de Zeeuwse handelsstad. De
stad bloeide in de 17e eeuw als
cultuurcentrum van formaat.
Adriaen organiseerde in zijn
fraaie tuin achter de winkel en
drukkerij aan de Bogaertstraat
bijeenkomsten met dichters en
schilders. Jacob Cats en naam
genoot Adriaen Valerius waren
regelmatig te gast.
Rijk kunstbezit
In 2007 haaide de toenmali
ge directeur van het Zeeuws
Museum, Valentijn Byvanck,
Zeeuwse topstukken terug in
de tentoonstelling: Terug naar
Zeeland. Topstukken uit de 16e
en 17e eeuw. Zeeland kende
tussen 1500 en 1650 zijn Gou
den Eeuw. Welvaart zorgde
voor vraag naar kunstobjec
ten. Zeeland werd één van de
Adriaen van de Venne (1583-1662), schilder, graveur en dichter te Middelburg. Bron: Zeeuws Archief Zeeuws Genootschap, Zl deel IV nr 832
machtigste gewesten van de
Scheldelta en middelpunt van
internationale handel. Later
verdween het rijke kunstbezit
voor een groot deel uit de pro
vincie of zelfs uit het land.
Schilderijen
Natuurlijk kon een schilderij
van Adriaen van de Venne niet
ontbreken: Het schilderij De
drukkerij van Jan Pietersz van
de Venne, een paneel dat hij
waarschijnlijk als reclamebord
heeft vervaardigd. Het toont de
drukkerij in vol bedrijf. Bedrukt
papier ligt in stapels op de
grond en losse vellen hangen
aan het plafond te drogen. Ook
is een plaatpers te zien waar
mee afbeeldingen werden
gedrukt. Centraal in het doek
staat een houten drukpers en
bij de ramenrijn mannen be
zig met het zetten van letters.
De muren zijn volgehangen
met prenten. Adriaen zou zich
zelf ook op het schilderij heb
ben afgebeeld. Van de Venne
wordt wel beschouwd als de
beroemdste schilder die in
Middelburg heeft gewerkt. Hij
wordt zelfs als voorloper van
Rembrandt gezien. Een ander
voorbeeld is het geestig en
raak geschilderde tafereel 'Zie
len-visserij (1614), een symbo
lische voorstelling met humor
over het Twaalfjarig Bestand
(1609-1621).
Middelburgse Luiken
Wilt u weten wat de talloze mogelijkheden zijn rondom
een uitvaart, ook wanneer u niet of elders verzekerd bent?
Bel voor een persoonlijk gesprek 0165 30 30 53.
Wij heipen u graag.