'Praat niet over ons, zonder ons
VN-ambassadeurs zetten zich in
19 WOENSDAG 30 MEI 2018
Anneke Flikweert
Margreet Leijdekker, sinds 2010 via Fini de
Paauw betrokken bij mensen met een func
tiebeperking, werd in januari VN-ambassa
deur. Haar doei? "Een inclusieve maatschap
pij, waarin mensen met een lichamelijke,
verstandelijke of psychische beperking of
chronische ziekte gelijkwaardig mee kun
nen doen in de samenleving. Ik denk dan
aan openbaar vervoer, werk, maar ook aan
de toegankelijkheid van gebouwen. Een be
perking moet geen handicap worden! Dus
laten we ons inzetten om de positie van
mensen met een beperking te verbeteren."
Daniël Voet liet zich niet uit het veld slaan
nadat hij door een verkeersongeluk een
dwarslaesie opliep. "Ik deed altijd al heef
veel. Zo'n tegenslag, daar kun je dan goed
mee omgaan." Hij deed International Busi
ness and Management Studies aan de HZ,
houdt zich bezig met investeren en onder
nemen en doet daarnaast twee studies. "Als
je niet met je handen kunt werken, dan
moet je het met je hoofd doen." Daniels
motto: "Je kunt het wél! Mensen moeten ei
genwijs blijven. Ais VN-ambassadeur wil ik
graag anderen strategisch ondersteunen."
Jonna Dorst meldde zich vorig jaar aan als
VN-ambassadeur, maar was er al veel lan
ger mee bezig. Ze werkt bij de Stichting
Werkgroep Gehandicapten Walcheren en de
WM© Adviesraad Vlissingen. "Mensen we
ten niet waar mensen met een beperking
tegenaan lopen. Kleine dingetjes soms,
waar goed rekening mee gehouden kan
worden bij nieuwbouw of verbouwingen.
Zo adviseerde ik de architect op technisch
vlak bij de verbouwing van de Schouwburg
in Middelburg. Vooraf over toegankelijkheid
nadenken scheelt ergernis en geld."
Fini de Paauw is de kartrekker van de
VN-ambassadeurs in Zeeland. Fini is rol
stoelgebonden en onder andere oud-voor
zittervan de CG-raad en de Ango. "Mijn taak
is ervoor te zorgen dat de ambassadeurs
wat voor elkaar gaan krijgen, op het gebied
van vrije tyd, onderwijs en arbeid. Het is be
langrijk dat de gemeenten van eikaars goe
de voorbeelden leren. Ik zou het ook gewel
dig vinden als kinderen mét en zonder
beperking naar één school zouden gaan.
Elke school moet speciaal worden, met extra
begeleiding waar dat nodig is."
Kan elk kind meedoen in de speeltuin en het onderwijs? Hoe
pakt het uit op het vlak van arbeid? Zijn gebouwen en het
openbaar vervoer voor iedereen toegankelijk? Zeeland heeft
inmiddels twaalf VN-ambassadeurs, die zich in willen zetten
voor de ruim twee miljoen mensen in Nederland die een li
chamelijke handicap, verstandelijke of psychische beperking
of chronische ziekte hebben.
ZEELAND - "Heel veel weten
we wél, maar er zijn ook nog
zoveel dingen die we niet we
ten," vertelt kartrekker Fini de
Paauw uit Sluiskil. Hij is 54jaar
oud en heeft een dwarslaesie
sinds 1984. "We weten bij
voorbeeld dat in crisistijd wél
mensen met een beperking
ingeschakeld worden voor
werk en in tijden van hoog
conjunctuur juist niet. Men
sen moeten niet 100 procent,
maar 150 procent presteren.
Gemeenten krijgen nu te ma
ken met de Participatiewet en
zitten mét de handen in het
haar. Ze zijn behoedzaam,
omdat er minder geld be
schikbaar is en zo gebeurt er
heel weinig. Hier in
Zeeuws-Vlaanderen waren er
plannen om de Dethon, het
werkbedrijf van Sluis, Terneu-
zen en Hulst, om te vormen
tot een breed re-integratiebe-
drijf voor mensen mét afstand
tot de arbeidsmarkt en men
sen zonder die afstand. Dat
geeft mensen met een beper
king een achterstand. En dat
terwijl er altijd mensen zullen
blijven die beslist niet in een
bedrijf terecht kunnen. Ook
die moeten we een plekje ge
ven."
Ambassadeurs
Ambassadeurs én gemeenten
kunnen veel van elkaar leren.
"Er is een groot verschil in
hoeveel aanpassingen ge
meenten maken," constateert
Daniël Voet uit Vlissingen. "Zo
heeft de gemeente Sluis heel
veel aanpassingen gemaakt
op stranden en dat is voor mij
erg prettig. In Vlissingen en
Domburg is dat op dit mo
ment nog minder. Toch vind ik
juist niet dat alles aangepast
moet worden. Sommige ge
bouwen zijn authentiek en die
moet je dan zo laten. Maar er
zijn veel dingen die wel aan
gepast kunnen worden en zo
lang dat nog niet zo is, houdt
dat mensen klein. En dat ter
wijl ik heel gedreven ben. Bij
je revalidatie leer je ook geen
hulp aan te nemen. Anders
word je 'overgenomen.'" Jon
na Dorst geeft gevraagd en
ongevraagd advies aan drie
Walcherse gemeenten. "De
verschillen tussen de ge
meenten hebben vaak te ma
ken met geldkwesties. 'Het zal
welmeevallen,' denken ze
dan. Terwijl het heel erg is als
mensen niet kunnen gaan en
staan waar ze willen. Een
voorbeeld? De gemeente Mid
delburg heeft een schoon-
loopmat waarin mensen met
een rolstoel wegzakken. Ei
genlijk zou iedereen in de sa
menleving erbij stil moeten
staan hoe bevoorrecht je bent
als je géén beperking hebt en
na moeten denken over de
toegankelijkheid van de om
geving. Door de ratificatie van
het VN-verdrag hebben we nu
een stok achter de deur. Vlis
singen is nu bezig met een
hellingbaan bij Pier 7 en dat is
niet alleen prettig voor men
sen in een rolstoel, maar ook
voor ouders met kinderwa
gens en mensen die moeilijk
ter been zijn. Het effect is
groot op deze manier."
Margreet Leijdekker uit Zierik-
zee las in 2010 een kleine ad
vertentie in de PZC, waarin
iemand vroeg om een ervaren
assistent voor iemand die veel
bestuurswerk deed in het
land. Dat leek haar wel wat en
zo raakte ze betrokken bij het
werk van Fini de Paauw, die
toen voorzitter was van de CG-
Raad, de vroegere raad voor
chronisch zieken en gehandi
capten. "Ik schreef en redi
geerde artikelen en stond op
de SupportBeurs." Haar mis
sie? "We hebben als samenle
ving de plicht om de rechten
van mensen met een beper
king te bevorderen, te be-
Het gaat mij erom dat kinderen elkaar blijven zién. Als kinderen leren spelen met elkaar en bij elkaar op school zitten, leren ze elkaar veel beter
kennen."
Kinderen met en zonder beperking kunnen samen spélen in Speeltuin
Oranjekwartier in Terneuzen, mét 'speeltuinbendecertijicaat
schermeft en te waarborgen,
staat in het VN-verdrag. Daar
bij gaat het om indusie, per
soonlijke autonomie en volle
dige participatie. Maar bij
sommige nieuwe gebouwen,
zoals EYE Filmmuseum in Am
sterdam, kunnen mensen met
hun rolstoel alleen door de
achterdeur naar binnen. Dat is
toch niet te geloven! Het is bij
architecten en opdrachtgevers
nog niet standaard om bouw
plannen na te lopen op toe
gankelijkheid. Ik denk dat het
Bouwbesluit aangescherpt
moet worden."
"Een mooi voorbeeld van een
plek waar kinderen met en
zonder beperking samen kun
nen spelen is Speeltuin Oran
jekwartier in Terneuzen," ver
telt Fini de Paauw. "Het kan
dus wél. Bij elk toestel wordt
gekeken of kinderen met een
beperking er ook op kunnen
spelen. Ik vind dat een prach
tig voorbeeld. Net zoals ik vind
dat kinderen zoveel mogelijk
samen naar school moeten
gaan. Daar zijn ook goede
voorbeelden van: in Roosen
daal, maar ik heb ook voor
beelden gezien in Oostenrijk.
Het gaat mij erom dat kinde
ren elkaar blijven zién. Als kin
deren leren spelen met elkaar
en bij elkaar op school zitten,
leren ze elkaar veel beter ken
nen. 'Doe vooral een beroep
op ons, ambassadeurs,' zou ik
tegen gemeenten en andere
betrokkenen willen zeggen.
Laat de mensen waar het om
gaat meedenken. Praat niet
over ons, zonder ons."
"Ik hoop dat wij als VN-am-
bassadeurs op een dag niet
meer nodig zijn," kijkt Fini de
Paauw naar de toekomst. "Als
we één of twee generaties
verder zijn, zou het goed zijn
dat we in Europa geen specia
le voorzieningen meer nodig
hebben. 'Gewoon als het kan,
speciaal als het moet,' zeggen
ze weieens. Niet zover over de
grens zijn ze soms al veel ver
der. Sommige fabrieken heb
ben bijvoorbeeld een diversi
teitsmanager in dienst, die
ervoor zorgt dat de verhou
ding mannen, vrouwen en
mensen met en zonder beper
king in evenwicht is. Ameri
kaanse bedrijven zijn ook al
veel verder. Let maar eens op
hoe goed fastfoodrestaurants
toegankelijk zijn. Het is een
kwestie van de knop omzet
ten. We moeten de waarde
leren zien van mensen met
een beperking."
Het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking is in Nederland
in 2016 geratificeerd. Het verdrag moet nu nog wel waargemaakt warden. Doel:
een inclusieve samenleving, waarin iedereen op een gelijkwaardige manier mee kan dóen
- ongeacht het wel of niet hebben van eën beperking. Meer informatie: www.vnverdrag-
waarmakèn.nl
