Tegenwoordig is alles 'Zeeuws'
L
Zeeuwse taele
Jflk
^jsng
Jamie Oesi brengt
Bach op contrabas
Rijbewij skeuring vöbr 'MadÉiBB
muZEEum trekt volk
mm
Ssst! De
ios de Jonge in De Wegwijzer
ZEEUWS GEDRAG
HEEFT IETS
OVERDREVEN
LIEFKOZEND
1 h SlHr
5 WOENSDAG 3 JANUARI 2018
Jos de Jonge treedt 5 en 6 januari op in theater De Wegwijzer.
Een voorstelling voor Zeeuwen en niet-Zeeuwen, zeeuwsta
lig of niet. Wie is Jos de Jonge en waarom treedt hij op? Een
korte verkenning.
MIDDELBURG - Op een zonni
ge decembermorgen zit ik bij
Jos thuis. Het uitzicht op de
bolwerken is een dagelijks
verwonderend tafereel. Van
achter de eetkamertafel aan
het raam vertelt hij zijn ver
haal. "Ik heb altijd iets met
theater gehad. Als kind trad ik
graag op en merkte dat men
sen het leuk vonden.
Later op de Kweekschool
speelde ik in de Schouwburg
aan het Molenwater met het
stuk Sloep zonder visser. Tij
dens mijn opleiding heb ik ge
noten van alle expressievak
ken die we van deskundige
docenten kregen. Maar een
theaterschool zat er niet in.
Thuis kreeg ik mee datje eerst
geld moest verdienen met
werk. En daar hoorde theater
niet bij."
Zeeuws
"Het stuk Echt Zeeuws Zaad?!
zat al tijden in mijn hoofd. Ik
wilde in cabareteske vorm iets
met Zeeland doen. Niet alleen
lief aaiend maar ook prikke
lend. Lichtvoetig en humoris
tisch zoals in de flyer staat. Het
wooFd 'Zeeuws' gebruik ik als
bijvoeglijk naamwoord. Te
genwoordig wordt alles
'Zeeuws' genoemd. Ik wilde
altijd al iets met Zeeland doen
rond Oud- en Nieuwjaar. Ik
tref in het Zeeuwse gedrag
iets overdreven liefkozend
naar zichzelf toe aan. En daar
mee ook zoiets van: je mag me
niet kwetsen want het is
Zeeuws en Zeeland. Zo'n ru
briek in de PZC al: 100 procent
Zeeuws.
Calimero-gevoel
Een programma zoals dit kun
je alleen maken als je een ge
boren en getogen Zeeuw
bent. Ik ben in januari begon
nen met ideeën uit de PZC te
knippen. Niet alleen kleine
berichten maar ook grote: de
Kustvisie, het provinciebe
stuur en het misplaatste Cali
mero-gevoel. In juni heb ik
mijn teksten klaar, inclusief de
teksten voor de liedjes waar
voor Jan Kreuter de muziek en
de arrangementen schreef.
In september zitten alle tek
sten in mijn hoofd. Jan ken ik
nog uit de tijd van de Kweek
school. Met mijn technicus
Jacques van de Grift werk ik
ook al vele jaren. De regisseur,
Ali Pankow, ken ik nog uit de
tijd dat we beiden bestuurslid
waren van de Zeeuwse Cen
trum Amateurtoneel. Het is de
eerste keer dat Ali een pro
gramma voor mij regisseert.
Helden en heldinnen
Jos vertelt over zijn eerdere
voorstellingen. In het begin
bepaalde hij, samen met de
pianist, hoe het programma
moest worden. Sinds enige
tijd omringt hij zich met een
Jos de Jonge speelt op vrijdagavond 5 januari 20.30 uur en op zaterdagmiddag 6
januari om 15.30 uur in Theater de Wegwijzer zijn nieuwste voorstelling 'Echt
Zeeuws zaad?!" in Nieuw- en Sint Joosland, Molenweg 25. Kaarten zijn te koop aan de
kassa of via de website www.theaterdewegwijzer.nl Eind regie: Ali Pankow. Aan de vleugel:
Jan Kreuter Decor/Licht: Jacques van de Grift.
Jos de Jonge treedt 5 en 6 januari op in theater De Wegwijzer. Een voorstelling voor Zeeuwen en niet-Zeeuwen, zeeuwstalig of niet. FOTO: Steven
de Jonge
aantal mensen die hem feed
back geven. Jos: het komt de
kwaliteit van mijn program
ma's ten goede. Vanaf sep
tember hou ik d_e actualiteit in
de gaten, schaaf- en schrap ik
aan mijn teksten.
Hij wil weinig kwijt over de in
houd van zijn programma. Het
gaat in ieder geval over helden
en heldinnen zoals de schaats-
broers Mesu, boerin Bertie en
een blues over de Commissa
ris van de Koning, Han Pol
man. Ik kijk nog even naar de
bolwerken die in de zon stra
len. Met zo'n uitzicht zal. Jos
nog véle voorstellingen ma
ken
MIDDELBURG - Wie alles wil
leren over de Zeeuwse taal, de
geschiedenis en dialectety
mologie of het Polderneder
lands kan van januari tot en
met maart verschillende le
zingen bijwonen bij SCEZ in
Middelburg. Jan Stroop,
gastonderzoeker aan de Uni
versiteit van Amsterdam ver
telt in drie dinsdagmiddagle
zingen over de geschiedenis
van het Nederlands en zijn
dialecten. De lezingen vinden
plaats op 9 en 30 januari en op
20 februari 2018.
Streektaal of dialect staat niet
los van de overkoepelende
Nederlandse standaardtaal.
Veel achtergrondinformatie
over het Nederlands geldt ook
voor de Zeeuwse dialecten.
Om dit te illustreren organi
seert de adviseur streektalen
van de SCEZ samen met enke
le Vlaamse en Nederlandse
taalkundigen een lezingen
reeks over het Nederlands en
zijn dialecten. Waar mogelijk
krijgen de Zeeuwse dialecten
extra aandacht.
In de lezingenreeks komen di
verse onderdelen aan bod, zo
als Poldernederlands, dialec
tetymologie, het Zeeuwse
dialect en de geschiedenis van
onze taal. De lezingenreeks
vindt plaats bij de SCEZ aan de
Looierssingel 2 in Middelburg
op dinsdagen van half drie tot
vijf uur. Aanmelden kan via
Veronique De Tier,-v.de.tier@
scez.nl. Kosten: 10 euro per le
zing. De eerste drie lezingen (9
en 30 januari en 20 februari)
gaan over de geschiedenis van
het Nederlands en de dialec
ten. Op 13 maart gaat Jan
Stroop in op Zeeuws als we
reldtaal en de laatste sessie
gaat over Zeeuwse dialectspo
ren in Brazilië. Meer informa
tie: scez.nl/streektaallezingen.
Over de spreker: janstroop.nl.
VLISSINGEN - In het kader
van de Nationale Voorlees
dagen organiseert ZB| Bi
bliotheek Vlissingen op
woensdag 24 januari van
9.00 tot 10.00 uur een
Voorleesontbijt voor leer
lingen van groep 1 en 2 in
CineCityXL. Van aile scho
len die hiervoor zijn uitge
nodigd hebben zich inmid
dels 17 groepen met in
totaal 365 kinderen aange
meld. De leerlingen wor
den ontvangen in de Eoyer
met een lied dat speciaal
gemaakt is bij het prenten
boek Ssst! de tijger slaapt.
VLISSINGEN - De van oor
sprong Zuid-Afrikaanse James
Oesi (1988) speelt zondag 21
januari om half twaalf in con
certzaal Speelhuus Ter Reede
aan de Vredehoflaan in Vlis
singen. Hij brengt solo op con
trabas een gevarieerd pro
gramma met de Cello suite
van Bach als basis en als af
sluiting een werk van Johnson
dat kan worden gezien als een
soort persiflage op de contra
bas. Kaarten zijn verkrijgbaar
bij de ingang voor 10 euro,
studenten betalen de helft.
Senioren,
chauffeurs met rijbewijs
C/D/E en overige automobi
listen die voor verlenging van
hun rijbewijs moéten wor
den gekeurd, kunnen bier
voor 26 januari terécht op het
spreekuur in Woonzorgcen
trum Ter Reede, Vredehof
laan 370. Voor senioren kost
de keuring 40 euro en voor
chauffeurs tot 75 jaar met rij
bewijs C/D/E is het 60 euro.
De Eigen Verklaring is echter
ook verkrijgbaar bij Regelzorg
en kost 4<i,oo.Voor informa
tie en een afspraak belt u tij
dens kantooruren naar het
landelijke afsprakenbureau
van Regelzorg Rijbewijskeu
ringen: 088 23 23 300.
MIDDELBURG - In Speelhof
Hoogerzael in Middelburg
wordt op 5 januari om 19.00
uur een kerstboomverbran
ding gehouden. Voor meer in
formatie kun je terecht op
www.bredescholenmiddel-
burg.nl/locaties/vakantieacti-
viteiten
MIDDELBURG - Het Zeeuws
maritiem muZEEum trok in
2017 ruim 35.000 bezoekers.
Dat is ruim twintig procent
meer dan in 2016. Het mu
ZEEum scoort daarmee één
van haar hoogste bezoekers
resultaten van de afgelopen
jaren. Door de aanhoudende
gemeentelijke bezuinigingen
is het muZEEum echter som
ber of het in staat zal zijn deze
positieve ontwikkeling in de
komende jaren te continue
ren. De goede bezoekcijfers
verklaart het muZEEum uit de
verkiezing tot het ANWB
'Leukste uitje van Zeeland', de
succesvolle exposities 'De
tocht naar Chatham', de hui
dige foto-expositie 'De Schel
de door de lens van DERT' en
de stijgende populariteit van
De Kazematten. Ook het be
zoek van jongeren is flink ge
stegen, mede door nieuwe
educatieve activiteiten. Het
muZEEum profiteert van het
stijgende aantal toeristen in
Zeeland. Vooral het bezoek
van Duitsers en Vlamingen is
toegenomen. Het muZEEum is
uiterst somber of de groei in
bezoekersaantallen voortge
zet kan worden. Door aanhou
dende forse gemeentelijke
bezuinigingen, zal het mu
ZEEum met name haar educa
tieve functie minder goed
kunnen uitvoeren.