Zeeland is de populairste provincie
Van stadskranen en kraankinderen
^iiinii li ii
10 WOENSDAG 24 AUGUSTUS 2016
Middelburgse Luiken
Op 27 januari 2010 wordt de gerestaureerde stadskraan om elf
uur teruggeplaatst aan de Rotterdamse Kaai. Het is een Rijks
monument en samen met de kraan in Koog aan de Zaan de
enige overgebleven Fairbairn-kraan in Nederland. Wat is de
relatie met de kraan, de Munck en de blauyve steen met na
men van kraankinderen en kraanvaders?
MIDDELBURG - Middelburg
heeft al in de 13e eeuw een
houten stadskraan. Deze
stond waarschijnlijk aan de
Oude Haven, ter hoogte van
de Molstraat. De kraan werd
gebruikt voor het lossen van
scheepslading en het stads
bestuur verplichtte de eigena
ren om tegen een vergoeding
hun lading te lossen. Daarbij
zag een kraanvader toe hoe
kraankinderen in een houten
rad liepen om de kraan het
werk te laten doen.
Op zaterdag 5 november 1716
presenteert de Middelburgse
stadsarchitect Jan de Munck
een revolutionaire versie van
de kraan. Hij ontwerpt een
stadskraan waarbij geen
kraanvader of kraankinderen
nodig zijn. De kraan bedient
hij in zijn eentje.
In de Middelburgsche Courant
van 8 maart 1862 schrijft de
journalist op die gedenkwaar
dige novemberdag in 1716:
"Het gerucht toch was al eeni-
ge dagen te voren door de
stad verspreid geworden, dat
de nieuwe kraan dien middag
zou worden beproefd." Bij het
gevaarte staan regeringslei
ders en aanzienlijke kooplie
den en de ontwerper zelf,
stadsarchitect Jan de Munck.
Twee dagen eerder doorstaat
de kraan een laatste proef
door een kanon van 1000
oüde ponden op te hijsen. De
kraan lost uit het ruim van
een Schiedammer beurtman
23 vaten jenever. De Munck
DE KRAAN LOST
UIT HET
SCHEEPSRUIM 23
VATEN JENEVER
laat de omstanders weten dat
met zijn uitvinding meer la
ding uit het schip wordt ge
haald in minder tijd met min
der mensen.
De Munck is jaren daarvoor al
door de burgemeester naar
Dordrecht gestuurd om daar
naar de nieuwste kraan te kij
ken. De Munck's idee gaat een
stap verder: zijn kraan is nog
beter en kan meer hijsen. De
grote en de kleine kraan in
Middelburg zijn aan vervan
ging toe en de Munck's uitvin
ding komt precies op het juis
te moment. De Munck maakt
een schaalmodel van de kraan
en bouwkundige tekeningen
voor het geval hij voortijdig
komt te overlijden. Het model
kostte toen 212 gulden en is
later door zijn kleinzoon, Pie-
ter Ackermans jr. aan het Mid
delburgs Museum geschon
ken, waar het nu in het depot
staat.
De kraan wordt uiteindelijk in
mei 1746 in gebruik genomen.
Het gemeentebestuur eert de
kraanvaders en kraankinderen
met een blauwe steen waarin
de namen gebeiteld zijn. De
verwaarloosde blauwe steen
in Tiet parkje tegenover de
Molstraat aan de Dam, kan
best een opknapbeurt gebrui
ken.
Kampeerbestemmingen
pleet met bed en koelkast of 'bamping', back to basic genie
ten van de natuur, met alleen het allernoodzakelijkste bij je;
in Zeeland kan het allebei. 1,7 miljoen toeristen waren vorig
jaar te gast in Zeeland; in een huisje, een hotel of op de cam
ping. Zeeland is zelfs de populairste provincie wat betreft
kampeerbestemmingen.
ZEELAND - Vorig jaar brach
ten Nederlanders meer dan
2,2 miljoen nachten door op
campings in Zeeland, maar de
Zeeuwse kust is ook erg po
pulair bij onze ooster- en zui
derburen. Zeeland is ook de
provincie met de hoogste
kampeerdichtheid, met zo'n
775 overnachtingen per km2
per jaar. Roy Ebbekink, van
Beslist.nl, verdiepte zich in de
populariteit van Zeeland als
vakantiebestemming naar
aanleiding van de zoektermen
die mensen op Beslist.nl in
voerden. "Eigenlijk zijn wij
een online winkelcentrum; op
onze website zijn heel veel
producten te zien van ver
schillende aanbieders. Deze
zomer was er veel vraag naar
kampeerartikelen, zoals pop
up tenten of opblaastenten.
We zien een trend naar slim
me oplossingen, waarmee het
comfortabel kamperen is. Zo
dra het warm wordt, gaan
mensen op zoek naar zwem-
bandjes, barbecues en horren
of klamboes, via onze web
site. We zien enerzijds een
trend naar glamping, waarbij
mensen-minder kampeerarti
kelen meenemen, omdat hun
tent al compleet neergezet
wordt. Aan de andere'kant
gaan mensen toch weer op
zoek naar beleving en basic
kamperen en daarbij kiezen ze
voor slimme oplossingen en
avontuur."
'DE ONDERNEMERS
HEBBEN ZELF OOK
"Wij zijn hartstikke blij dat
Zeeland zo populair is", vertelt
Patrick Polie, directeur van
WV Zeeland. "Ook wij signa
leren de ontwikkeling dat
mensen voor luxere vormen
van kamperen kiezen, zoals
een chalet of een huisje. De
Zeeuwse ondernemers spelen
daar goed op in, bijvoorbeeld
1,7 miljoen toeristen waren vorig jaar te gast in Zeeland; in een huisje, een hotel of camping. Zeeland is zelfs de populairste provincie wat betreft
kampeerbestemmingen. FOTO: Stock
met luxe sanitair per tent; bij
Camping Julianahoeve is er
zelfs een bad! Bij camping de
Paardekreek in Kortgene zijn
de luxe kampeertenten met
bed en koelkast erg gewild. En
als mensen een huisje boe
ken, willen ze graag dat daar
WiFi en een vaatwasser aan
wezig zijn. Volgens het Ne
derlands Bureau voor Toeris
me is de verhoogde
belangstelling voor Zeeland te
danken aan het feit dat Ne
derland een relatief veilige
vakantiebestemming is, het is
dichtbij en mensen hoeven
niet te vliegen. Tot 2012 was er
een achteruitgang te zien in
het aantal overnachtingen,
door de economische malaise.
Maar sinds 2013 is er weer een
groei te zien van 21 procent.
Daar hebben wij als WV ons
best voor gedaan, met cam
pagnes, maar de onderne
mers hebben zelf ook behoor
lijk geïnvesteerd."
IKUIIKtil
TrT-awwn
n 'jiIiiii w'ssTs
aim ft lui
Gezicht op de kraan en een deel van de noordzijde van de Middelburgse Dam te Middelburg, met personen. Afbeelding: Zeeuws Archief, Zeeuws
Genootschap, Zelondio lllustrata, Prentbriefkaarten nr. 1706
