Vertellen over het bombardement
kan nooit zonder te huilen
mm
Christioan van de Graaf
lil":
Overlevende van bombardement in Vlissingen blikt terug
f.'
mi' k.
VLISSINGEN - Het verhaal be
schreef het drama van het
bombardement op 24 april
1942 toen een hele huizenrij
in de Bouwen Ewoutstraat in
Vlissingen werd weggebla
zen. In één daarvan woonde
de familie Van de Graaf. Va
der Christiaan van de Graaf
werkte op De Schelde en had
die dag vrij wegens de beval
ling van zijn vrouw, 's Mid
dags om half drie vielen de
geallieerde bommen. Toen
hulpdiensten op de ramp
plek kwamen vonden ze
moeder Teuntje (39) en haar
pasgeboren zoon Christiaan
junior vrijwel ongeschon
den onder het puin. Even
verderop lag vader Christi
aan (40). Hij was dood.
Christiaan junior kreeg
het artikel opgestuurd. Hij
nam contact op en vertelde
zijn verhaal. "Toen ik het
artikel las, met die foto van
ons vroegere huis, kwam de
emotie. Ik had die foto nog
nooit gezien. Sowieso kan ik
dat verhaal nog steeds nooit
vertellen zonder te huilen.
En dat terwijl ik eigenlijk
nooit huil. Van het bom
bardement herinner ik mij
natuurlijk niets meer", zegt
Van de Graaf. Maar het had
'DUITSE SOLDATEN
HEBBEN MIJN
MOEDER NOG
BLOEMEN GEBRACHT'
flinke impact op zijn ver
dere levensloop. "Ik werd 's
ochtends om kwart over zes
geboren. Mijn vader had zelf
een stevige robuuste wieg in
elkaar getimmerd, die mij
uiteindelijk tijdens de bom
inslag heeft beschermd. Ook
de kraamverzorgster die bij
de bevalling was, is omge-
komen. Toen de bommen
vielen, waren mijn broer en
drie zusjes niet thuis. Mis
schien zaten ze op school,
maar ik heb ook eens ge
hoord dat er één of meer
net de geboortekaartjes - die
mijn vader 's morgens had
geschreven - op de post gin
gen doen. Mijn vader had
erop geschreven hoe enorm
blij hij was met een gezonde
zoon..."
"Mijn moeder ging na het
bombardement met vijf kin
deren naar Sliedrecht, waar
we oorspronkelijk vandaan
kwamen. Vlissingen was
levensgevaarlijk en wij kon
den bij familie terecht."
Toen Christiaan acht was,
overleed moeder Teuntje in
1950 op 46-jarige leeftijd.
"Ze had een zwak hart, maar
ik denk ook dat die vrese
lijke gebeurtenis van 1942
er aanheeft bijgedragen dat
ze jong overleed. Ik herinner
me haar als een sombere,
neerslachtige vrouw, die het
verlies van haar grote liefde
nooit te boven is gekomen."
Na haar dood werden de
weeskinderen zo goed en
zo kwaad als het ging 'opge
voed' door hun oudsté zus
van net twintig jaar oud. "In
1951 keerden we als kinde
ren terug naar Vlissingen.
We woonden toen weer in
de Bouwen Ewoutstraat
waar een nieuw huis was
gebouwd. Maar uiteindelijk
werden we, vier jaar na het
verlies van onze moeder, van
elkaar gescheiden. Gelukkig
ben ik vanaf mijn twaalfde
liefdevol grootgebracht in
het gezin van een zus van
mijn moeder in Schiedam."
Hij ging na zijn studie wer
ken bij de overheid en werd
communicatieadviseur voor
de Gemeente Rotterdam.
"Verder doe ik vrijwilligers
werk, onder meer voor het 4-
mei herdenkingscomité. Via
de website van het gemeen
tearchief Vlissingen heb fk
nu pas foto's bekeken van de
verwoestende schade van
het bombardement."
Het bombardement dat zijn
vader en nog 32 andere
burgerslachtoffer het leven
kostte, was uitgevoerd door
de geallieerden. Maar mede
leven kwam uit onverwach
te hoek: "Duitse soldaten die
ook meehielpen om slachtof
fers te bergen hebben in het
ziekenhuis mijn moeder nog
bloemen gebracht uit piëteit
omdat ze geroerd waren
door dit trieste verhaal."
Christiaan: "Mensen zeggen
dat ik zowel innerlijk als ui
terlijk op mijn vader lijk. Ik
deel dezelfde zorgzaamheid
en ben net als hem een fami
lieman."
w www.de-faam.nl
De Faam woensdag 26 november 2014 15
ï'vfW
Onlangs publiceerde
De Faam in de rubriek
Blauwgeruite Ziel het
aangrijpende verhaal
onder de titel 'Moeder
en Weduwe op Dezelfde
Dag'. Christiaan van
de Graaf junior, nu 72
jaar en woonachtig
in Rotterdam, kreeg
het artikel opgestuurd
via een nichtje uit
Vlissingen. Hij nam
contact op en vertelde
zijn verhaal. Hij was
destijds namelijk de baby
die het bombardement
overleefde.
door Gerard van der Hoeven
Huilen
Christiaan van de Graaf senior en moeder Teuntje van de Graaf.
Gescheiden
Foto's: privécollectie
Christiaan van de Graaf junior:
"Mensen zeggen dat ik zowel
innerlijk als uiterlijk op mijn
vader lijk. Ik deel dezelfde
zorgzaamheid en ben net als
hij een familieman."
Chris van de Graaf: "Het drama had een grote invloed.
Zeker op latere leeftijd, na mijn pensionering. Als je
werkt heb je afleiding. Maar later kreeg ik angstdromen
en nachtmerries en heb ik therapie gehad om de post
traumatische stress te verwerken. Dat is gelukt, maar
het zal altijd een zwarte bladzijde blijven. In de kern
van je bestaan blijf je ontworteld."