Ni
Van 1 januari tot en
met 31 december
Han van Bree geeft 2013 een gezicht
Bijzonder beeld maakt
feit nieuwswaardig
2013
AANZIEN VAN 2013
het aanzien van
Slim
van t
pasta,
aardij
plant,
nan.
groeit
warm
China
comai
weini
weten
steld 1
vallen
cholef
tot 4 u
gevoel
laag i
Rijst b
per 1(
wone
te ven
variar
voudij
draten
een ge
Omda
koollr
vat is
bij di
Dieet P
maar 7'
ke san
vergelij
mules.
speciaa
verteerl
Micella
neerd r
Voor Han van Bree sluit
een jaar af op de ochtend
van de eerste januari.
"Als bij ons de champag
ne open gaat, duurt het
Amerika nog een paar
uurtjes voor het nieuwe
jaar wordt ingeluid. Na
dat ik op 1 januari ben
opgestaan, is het eerste
wat ik doe teletext aan
zetten om te kijken of er
toch nog iets groots is
gebeurd.
Heel vaak komt het niet
voor dat er op 31 de
cember iets gebeurt wat
alsnog Het aanzien zou
moeten halen. "Maar het
was wel een keer dat ik
op 31 december bij Het
Spectrum zal te werken
en dat er een telefoontje
kwam dat Boris Jeltsin
was afgetreden," weet
Van Bree nog goed. 'Aan
vankelijk dacht ik dat ik
in de maling werd geno
men, maar al snel bleek
het echt waar te zijn. In
dit geval betekende dat
niet zo'n heel grote in
greep. We hadden al een
foto van Jeltsin bij een
artikel over de oorlog in
Tsjetsjenië en zijn aftre
den had daar een duide
lijke link mee. Daardoor
hebben we het toen op
kunnen lossen door de
tekst iets aan te passen.
Niet op de 31e maar wel
in de laatste weken is
vaak genoeg nog wel nieuws
dat het boek moet halen. "In
2004 was de Tsunami op
Tweede Kerstdag. Dat was
natuurlijk een gebeurtenis
die de hele wereld bezig
hield. In dat jaar was ook de
paus nog ziek. Dat maakte
het wel extra spannend.
Als die nou op het laatste
moment dood was gegaan,
hadden we wel echt een
probleem gehad."
Iets heel anders is wat zich
in eigen land rond de jaar
wisseling afspeelt. Als iets
ergens een beetje uit de hand
loopt, is dat niet direct reden
om het boek om te gooien.
Van een heel andere cate
gorie was de brand in Café
de Hemel in Volendam. "Dat
was een gebeurtenis met
grote impact. Het eerste
wat ik op 1 januari 2001
dan ook gedaan heb,
was checken hoe laat de
brand precies is uitge
broken. Dat bleek kwart
over twaalf geweest te
zijn en dus hoorde het
niet meer bij het jaar
2000. Van heel wat col
lega's heb ik vervolgens
de vraag gekregen of ik
dat niet jammer vond.
Het antwoord is nee. Ik
maak een jaarboek en
breng niet het laatste
nieuws. De journalistie
ke reflex is vaak dat het
laatste het belangrijkst
wordt gevonden. Dat is
niet zo. Je moet bij zo'n
boek juist kijken of iets
bijvoorbeeld tien jaar la
ter nog steeds belangrijk
gevonden zal worden."
Mapje voor mapje vult Han
van Bree in de loop van het
jaar met onderwerpen die
belangrijk genoeg zouden
kunnen zijn om Het aanzien
te halen. Of een onderwerp
uiteindelijk echt in het boek
terecht komt is echter niet
alleen afhankelijk van de
vraag of iets het landelijke
nieuws of het wereldnieuws
heeft bepaald in het jaar dat
wordt afgesloten. "Bij een
mooi jaarboek hoort ook
aantrekkelijk beeld. Voor
het boek hebben we contrac
ten met alle mogelijke pers
bureaus. Zodra ik aan de
slag ga met een onderwerp,
ga ik ook op zoek naar beeld
dat het verhaal kan vertel
len. Daarbij kan het een foto
zijn die je in geen enkele
krant hebt gezien. Mijn doel
is ervoor te zorgen dat elke
pagina visueel aantrekke
lijk wordt. Dat begint al met
de verhouding, tussen tekst
en beeld. Toen ik net begon
had ik de neiging te lange
teksten te maken. Dat heb
ik in de loop der jaren wel
wat teruggeschroefd. Maar
nog steeds kan het gebeuren
dat de vormgever aangeeft
dat het toch net iets mooier
wordt als er een paar regels
uitgaan."
En dat speelt vooral als er
inderdaad een bijzondere
foto is gevonden. "Er zijn ie
der jaar weer van die foto's
waar ik echt blij van word.
Dat kunnen foto's zijn die ik
na veel zoeken bij persbu-
reau's vind. Maar ook foto's
die ik via bevriende foto
grafen krijg aangeboden of
foto's die mij al direct in de
krant zijn opgevallen."
Daarmee kan de beschik
baarheid van goed beeld van
invloed zijn op de vraag of
een onderwerp in het boek
terechtkomt? "Jazeker," geeft
Van Bree toe. "Er zijn altijd
een aantal A-onderwerpen
en een aantal B-onderwer-
pen. Dat een A-onderwerp
erin komt is vrij zeker. Een
B-onderwerp is vaak minder
belangrijk; een opvallend of
gewoon een leuk item. Juist
bij deze onderwerpen is het
van groot belang of er een
leuke foto beschikbaar is."
pen in belangrijkemate een
kwestie van gevoel. Daarbij
speelt de verhouding tussen
verschillende onderwerpen
een belangrijke rol. Het moet
eenboek worden waar ieder
een iets in kan vinden wat
hem of haar interesseert.
Juist om ervoor te zorgen dat
er een veelheid aan onder
werpen aan bod kan komen,
verdiept Van Bree zich regel
matig in zaken die bij hem
persoonlijk nou niet direct
tot de parate kennis beho
ren. Honkbal bijvoorbeeld.
"Het feit dat de Boston Red
Sox, met Xander Bogaerts
in de gelederen, dit jaar de
World Series wonnen, heeft
uiteraard het boek gehaald."
Het aanzien van 2013 wordt
uitgegeven door Unieboek
Spectrum en verschijnt 13
januari 2014. Het boek kost
17,99.
Ooit begon historicus Van
Bree met zijn werk voor
Het aanzien als vervan-
m ger tijdens een zwanger
schap. Inmiddels heeft hij
het zo ongeveer geschopt
tot wereldrecordhouder
jaarboeken maken. Van de
52 edities die Het aanzien
beleefde staan er 31 op zijn
naam. "En ik zou ook niet
weten waarom ik ermee zou
moeten stoppen," zegt Van
Bree. "Wat .is er nou leuker
dan betaald de krant te mo
gen lezen?"
Hoewel de meeste werk
zaamheden voor het boek
in het tweede deel van het
jaar gedaan moeten worden,
kijkt Van Bree nooit hele
maal blanco naar zijn omge
ving. "De Aanzienantenne
staat altijd open," legt hij uit.
"Als ik in het wild rondloop,
let ik nergens specifiek op
maar ondertussen ben ik al
tijd klaar om trends te signa
leren. Zie ik dat er plotseling
wel weer erg veel mensen op
een step rijden, dan moet ik
dat ook registreren. Het kan
zomaar een trend zijn die de
komende editie van Het aan
zien niet mag missen."
Veel onderwerpen in het
boek liggen voor de hand,
geeft Van Bree toe. "Er zijn
onderwerpen die iedereen
in een jaaroverzicht mee
zou nemen. Dat is wat de
lezer ook verwacht. Het
zou toch wat raar zijn als
de troonswisseling géén
onderwerp in het boek zou
zijn. Maar vervolgens is het
nog steeds de vraag hoe je
het onderwerp behandelt,
welke invalshoek je kiest en
zeker ook welke foto's je bij
het onderwerp selecteert."
Maar hoe dan ook spelen
aftredens een meer dan ge
middelde rol in het overzicht
van 2013. "Het was een jaar
waarin Koningin Beatrix, de
paus én Koning Albert aftra
den. Als je nagaat dat dat po
sities zijn waar mensen vaak
tot hun dood blijven zitten,
is dat echt bijzonder."
Minder bijzonder is het
overlijden van bekende per
sonen. Oké, het overlijden
van Nelson Mandela op een
relatief laat moment heeft
ervoor gezorgd dat er het no-
digé in het boek moest wor
den aangepast. "Maar dat
geldt zeker niet voor ieder
bekend persoon dat komt
te overlijden," benadrukt
Van Bree. "Toen Margaret
Thatcher dit jaar overleed,
zeiden ze 's avonds bij de
badmintonclub gelijk dat
dat wel wat voor mijn boek
zou zijn. Zelf leek me dat
toen helemaal niks. Als je
alle overledenen een plaats
je geeft in het boek, blijft er
verder geen ruimte meer
over. Criterium is eigenlijk
dat iemand overlijdt terwijl
hij of zij nog in functie is. En
toch heeft het overlijden van
Thatcher dit jaar toch het
boek gehaald. Maar dat was
niet vanwege het overlijden
op zich maar vanwege de re
acties die haar dood, zoveel
jaar na haar aftreden, alsnog
teweeg bracht." 'Ding dong,
the Witch is Dead', het liedje
uit the Wizzard of Oz kreeg
voor even een nieuw leven
om te vieren dat the Iron
Lady het loodje had gelegd.
In de loop van het jaar ge
beurt veel meer dan uit
eindelijk in het boek kan
worden opgenomen. Van
Bree geeft aan dat er pro
bleemloos drie boeken met
interessante onderwerpen
gemaakt zouden kunnen
worden. "Uiteindelijk is de
selectie van de onderwer-
3 www.de-faam.nl
De Faam dinsdag 31 december 2013 28
Pasta
dat sl
gram
het cl
en oc
van k
en gli
haast
te zïjr
het rr
introt
Slim i
Geen k
Dieet
drogis
gezon
verrev
verko<
van di
bij wii
Tuiner
120 ve
Dieet I
verkot
van 2c
Wat is
Na 12 uur in de Nieuwjaarsnacht? Dan hoort het bij een
volgend jaar.
Cafébrand
'0 ja!' Of: 'goh, was dat dit jaar?' Dat zijn de reacties
waar Han van Bree op hoopt. Daarmee is Het aanzien
van 2013 ook na 31 jaar nog altijd spannend om te
maken. En dus heeft Van Bree weer een jaar van
kranten knippen, goed om zich heen kijken en het
aanleggen van ouderwetse mapjes achter de rug.
Honkbal
door Dick Snijders
Troonswisseling
The witch is dead
Han van Bree houdt van het ouderwetse handwerk. Op zijn bureau daarom, naast de computer, een
schaar en een pen.
Selectie
