Jules Veme, maar dan Nieuwe Stijl
waren forten
Zeeuwse souvenirs op hun best
1
Themaroute Toen Nu
Van grootste
tot kleinste huisdier
Woensdag 6 juli 2011 de Recreatiekrant Pagina 63
Marjolijn Hordijk
Scharendijke
Het is 1866. Marinebioioog Annorax aan stapt
aan boord van onderzeeboot de Nautilus.
Samen met de kapitein van het schip, Nemo,
gaat hij op reis sub-zeeniveau. Langs bijzondere
planten, angstaanjagende reuzeninktvissen
en onderwaterbegrafenissen. Dat de onderwa
terwereld die Jules Verne in zijn 20.000 Mijlen
Onder Zee bedacht een andere is dan die in
werkelijkheid, zal voor niemand een openbaring
zijn. Maar, hoe ziet de wereld net onder onze
voeten, onder Delta-niveau, er dan wél uit?
Mooi. Tenminste, als we de Henk van leien moe
ten geloven. Als eigenaar van duikschool The
Scuba Experience in Scharendijke spendeert
hij ruim 200 dagen per jaar aan het leven in
de Zeeuwse wateren. Geloven wil ik hem best,
maar zelf proberen is natuurlijk véél leuker.
Van leien geeft een kijkje in de wereld van een
Grevelingenvisje.
Voordat de vriendelijke Van leien popelend
vers duikvlees te water laat gaan, geeft hij een
spoedcursus duiktheorie. De glimmende, iets
te vrolijke VHS-blondine uit het Amerikaanse
instructiefilmpje, die laat zien hoe je de adem-
automaat moet gebruiken, straalt een hoog
oh-dit-doen-we-even-gehalte uit. Van lelens
geruststellende woorden - "Ik blijf straks de hele
tijd vlak bij je" - zijn dan ook nergens voor nodig.
Denk je.
Vervolgens neemt van leien de bezoe.kers mee
naar het.'duikpakkenhok' voor een passend
tenue en bijbehorende apparatuur. De Ooster-
schelde-geur die je tegemoetkomt nog voor je
het deurportaal doorgaat, geeft de aankomende
duikers een licht kriebelend gevoel in de buik.
Spannend, leuk, tof, denk je.
Maar dan. In de periode die verstrijkt tussen het
dichtritsen van dat duiktenue tot aan de eerste
vier armslagen onderwater, word je drie ervarin
gen rijker. En drie illusies armer. Eén: elegant
zijn in een duikpak is een prima nastreefbaar
doel. Niet dus. Eenmaal behangen metzo'n 35
kilo aan apparatuur, verandert zowel man als
vrouw in een wankele figurant uit een nieuwe Ter
minator-sequel. Elegant het pad naar het water
■,émlk
aflopen? Nou, vergeet het maar. Twee: duiken
is een eitje. Het gevoel dat de charmante dame
uit de instructievideo je gaf, blijkt een Ameri
can Dream die hard onderuit gaat. Bezoekers
trouwens zelf ook bijna. Op de spiegelgladde
stenen, als ze niet uitkijken. Maar dat terzijde.
Zodra je je hoofd onder water steekt en je je eer
ste (begeleide) ademteug onder het oppervlak
neemt, blijkt het nog een hele opgave om recht
te blijven drijven, laat staan zwemmen. Dan pas
herinner je Van lelens woorden weer: "Het las
tigste in het begin, is je evenwicht houden. Dat
zul je straks zelf ook wel merken." Tsja. Deukje
in het ego is een feit. Als de instructeur je echter
aan je arm meeneemt over de bodem van de
Grevelingen, vergeet je heel dat ego direct weer.
Het is illusie nummer drie die dit keer voor je
ogen in elkaar duvelt. In het Nederlandse water
is niets te zien? Oh echt wel, blijkt. Kreeften,
visjes, krabben, anemonen. Toegegeven: de
eerste tien minuten zie je niet veel van wat er
om je heen gebeurt. Sterker nog, als Van leien
tijdens de eerste duik her en der wat aan lijkt te
wijzen, heb je negen van de tien keer geen flauw
"3
www.thescubaexperience.com
Oostkapelle
In Zeeland zijn nog tientallen vliedbergen te
vinden in het landschap: kunstmatige aarden
heuvels van zo'n vijf meter hoog en ruim tien me
ter doorsnede. Ze doen sterk denken aan de ter
pen elders in het land, maar zijn dat zeker niet.
Waar terpen bedoeld waren als vluchtplaats bij
een overstroming, zijn de Zeeuwse vliedbergen
van oorsprong de basis geweest van forten. In
de landschapstuin van museum Terra Maris in
Oostkapelle is zo'n 'mottekasteel' nagebouwd.
Dezer dagen telt Zeeland nog zo'n veertig
vliedbergen, vooral op Walcheren. In de Middel
eeuwen waren dat er veel meer, waarschijnlijk
honderden. Mottekastelen waren in de 11e en
12e eeuw wijd verspreid. Ondanks dat ze op
een aarden heuveltje staan, en ondanks de
Zeeuwse naam 'vlied'-berg zijn ze niet bedoeld
als vluchtplaats bij hoogwater. De mottekaste
len waren versterkte forten met een palissade
en een gracht er omheen. De landheer en zijn
familie of zelfs de bevolking van zijn gebied
kon er in vluchten bij een aanval. Zeker aan de
Zeeuwse kust hadden de mottekastelen een be
langrijke taak bij de aanvallen van de Noorman
nen op deze kust.
Terra Maris is het museum voor natuur en
landschap van Zeeland en is gevestigd in de
voormalige orangerie van kasteel Westhove in
De Manteling van Walcheren, tussen Oostka
pelle en Domburg.
Tot 31 oktober is het museum dagelijks van
10.00 tot 17.00 uur geopend.
"0
http://www.terramaris.nl
Vrouwenpolder
Wie Zeeland zegt, zegt Zeeuwse klederdracht
De vrouwen met de grote witte kappen en de
mannen in strak zwart boeren werkpak. Mét
'Paremes' en Zeeuwse knopen. In dit geval
staan de Zeeuwse Knopen niet voor de gelijkna
mig plant Astrantia major, maar voor de zilveren
knopen die zo mooi afsteken tegen het zwarte
boerenkostuum.
Al sinds de achttiende eeuw is dit functionele
sierraad onderdeel van de de Zeeuwse kleder
dracht. In de hang naar de 'goede oude tijd'
stijgt de vraag naar authentieke producten, zo
ook de vraag naar authentieke Zeeuwse spullen
Als origineel souvenir is er sinds kort de
Zeeuwse Knoop, maar dan uitgevoerd in heer
lijke fair-trade chocolade of in zeep.
Sjaak en Lilian de Bruijn van Origineel Zeeuws
uit Vrouwenpolder maken ze. "De zeepjes zijn in
verschillende kleuren te koop. In het zilvergrijs,
zwart en wit met oceaangeur en in het roze en
blauw met een heerlijke babygeur. Deze laatste
zijn natuurlijk vooral leuk als kraamcadeautje",
vertelt Lilian. De zeep is te koop als mini- of gas-
tenzeepje in een klein doosje en met een koord
er aan in een luxe geschenkverpakking.
idee waarnaar. Je bent bezig met alles, behalve
waar het om gaat: genieten.
De tweede duik brengt verbetering. De formule?
Rust. Maaien met je armen? Dat werkt niet. Laat
je meetronen aan de arm van de instructeur en
ontspan. Pas dan genietje vol overgave van de
Grevelingennatuur. Zelfs van de kwallen. De eer
ste paar keer schrik je je een ongeluk van een
plotseling opdoemende kwallenkólonie, maar
ontspan en je ziet hoe mooi ze eigenlijk zijn. Hun
prachtig oplichtende lichamen in combinatie
met het hypnotiserende geluid van je ademha
ling in het mondstuk, het is fantastisch. Als je
na een klein uur het water uitstapt, verkeer je
nog in een roes. Hoe on-elegant je vervolgens
terugklotst naar het duikcentrum, merkje dan
niet eens meer.
Een introductieduik kost 45 euro. De school
biedt ook volledige cursussen aan, zowel voor
beginners als voor gevorderden. Materiaalhuur
is mogelijk. The Scuba Experience, Haven Kloos
ternol 3, Scharendijke, 06-51520086.
Chocolade
De Zeeuwse knoop bonbons zijn gemaakt
van fair trade chocolade en gevuld met een
roomvulli'ng.
Ze zijn verkrijgbaar in puur, melk en wit. De
bonbons zijn per stuk verkrijgbaar en in een
geschenkverpakking. Beide geschenkverpak
kingen hebben een streep Zeeuwse boerenbont
op de verpakking.
Informatie en de verkooppunten zijn te vinden
op de website van Origineel Zeeuws.
Schouwen
Er is dit jaar weer een nieuwe fietsroute gemaakt over de
dijken en binnenwegen en door de bossen van Schouwen.
Schouwen is een eiland waar natuur en historie dicht met
elkaar verweven zijn. De inlagen, dijken en oude landbouw-
haventjes langs de Oosterschelde vertellen het verhaal van
de eeuwenlange strijd tegen het water. Tijdens deze route
ontdek je hoe Zeeland langzaam opklom uit de golven.
Fietsen over strakke dijken en slingerende bospaden, langs
het glinsterende water van de Oosterschelde en de zilte
velden vol zeekraal.
Zeeland leent zich met een uitgebreid netwerk aan fiets
paden en een mooi vlak landschap perfect voor een fiets
tocht. De route is samengesteld op basis van de knooppun
ten van het fietsroutenetwerk. Het fietsroutenetwerk werkt
heel eenvoudig. Waar de fietspaden elkaar kruisen, bevindt
zich een genummerd knooppunt. Tussen de knooppunten
staan borden met richtingspijlen, die je van het ene naar
het andere knooppunt brengen. Schrijf de knooppunten op
en de aanwijzingen op de borden doen de rest.
Op de routekaart staan 10 audiopunten aangegeven met
een luidspreker. Op deze plaatsen kun je een geluidsfrag
ment beluisteren dat verrassende informatie biedt over de
omgeving. Bijvoorbeeld het fragment op de Plompe Toren,
bovenop de toren kun je de levende atlas van de zuid
kust bestuderen en jezelf oriënteren met behulp van het
geluidsfragment. Op die manier krijgt fietsen nog een extra
dimensie. De themaroute is in totaal 52,5 kilometer lang en
voor 2,50 euro verkrijgbaar bij alle VVV's in Zeeland of via
www.zeelandshop.com
Poppendamme
Midden op Walcheren, aan één van die mooie binnenwe
gen, ligt imkerij Poppendamme. Bezoekers kunnen hier
op een heerlijk beschut terras terecht voor een drankje of
voor één van de honingproducten van de imkerij, zoals het
onovertroffen schepijs, of een biertje op het windbeschutte
terras.
Het bezoekerscentrum van de imkerij is goed voor een
leerzaam bezoek van al snel een uur of meer, terwijl de win
kel garant staat voor een fietstas vol met leuke Zeeuwse
souvenirs en praktische cadeautjes.
Veilig achter het glas ziet u de bijen aan het werk: het
voeden van de larven, de verzorging van de koningin en het
onderling communiceren door middel van de mysterieuze
bijendans. Het bezoekerscentrum biedt ook veel informatie
over de bijenteelt en de toepassingen van bijenproducten
als stuifmeel, Propolis en Gelée Royale.
'Poppendamme' heeft zich de laatste jaren ook ontwikkeld
als trekpaardencentrum. Het ringrijden op Walcheren is
springlevend en immens populair. Op de bovenverdieping
van het bezoekerscentrum ziet u een vaste tentoonstelling
van de Zeeuwse Ringrijders Vereniging. Verleden, heden en
informatie over de komende wedstrijden.
De imkerij heeft een grote Walcherse boerenschuur omge
bouwd tot fantastische kinderspeelplaatsen. De Bijen
speelplaats is voor kinderen tot acht jaar. Het boeiende
bijenleven biedt volop mogelijkheden om te spelen, dingen
te ontdekken, te snoezelen of helemaal op te gaan in de
rol van de bijenkoningin. Met de oplossing van de drama's
kunnen ze ook prijzen winnen.
Kinderen tot dertien jaar kunnen in de Energiespeelplaats
kennis maken met diverse hedendaagse vormen van
duurzame energie
Het bezoekerscentrum is open van dinsdag tot en met za
terdag van 10.00 tot 17.00 uur en de toegang tot is gratis.
De kinderspeelplaats is voor kinderen van 0-1 jaar gratis,
voor kinderen van 2 t/m 7 jaar 4,00 euro en voor kinderen
van 8 t/m 12 jaar 5.00 euro. Volwassenen mogen, onder
begeleiding van een kind, gratis naar binnen. Dinsdag tot
en met zaterdag 10.00 -17.00 uur.
http://imkerij~poppendamme.nl
www.origineelzeeuws.nl