gemeenteraadsverkiezingen
J***
CDA - Middelburg
WALCHERE
Geschiedenis
van het kiesrecht
DOOR ÏARA DC VRIEND
VLISSINGEN - Het algemeen kiesrecht voor man
nen werd in Nederland ingevoerd op 12 decèm-
ber 1917. De bekendmaking werd gedaan door de
gemeentesecretaris M. van Reenen op het bordes
van het oude stadhuis aan de Groenmarkt in Den
Haag.
Tegelijk werd ook het systeem van evenredige vertegen
woordiging ingevoerd. Dit is een kiessysteem waarbij het
percentage behaalde zetels gelijk is aan het percentage
behaalde stemmen. Hiervoor was er een kiessysteem
van censuskiesrecht. Hierbij mochten alleen mensen
stemmen met voldoende belastbaar inkomen. Later
werd de eis van het kunnen lezen en schrijven als alter
natief voor de belastingeis vastgesteld. Tegelijkertijd met
de invoering van het onvoorwaardelijk stemrecht voor
mannen kwam er het passief vrouwenkiesrecht. Dit wil
zeggen dat vrouwen wel gekozen konden worden, maar
zelf niet mochten stemmen. Suze Groeneweg werd in
1918 namens de SDAP de eerste vrouw in de Tweede Ka
mer. In 1919 kregen vrouwen ook het actief kiesrecht.
Vanaf dat moment mochten vrouwen ook zelf hun stem
uitbrengen.
Verplicht stemmen
Tussen 1918 en 1970 was er in Nederland een opkomst
plicht bij verkiezingen. Voor het niet verschijnen kon
men een boete krijgen. In 1965 ging het actief kiesrecht
van 23 naar 21 jaar. Zes jaar later werd de leeftijd verder
verlaagd naar 18 jaar.
In 1983 ging de leeftijd waarop het passief kiesrecht ver
kregen werd omlaag. Toen konden ook niet-Nederlan
ders die langer dan vijf jaarin Nederland legaal verble
ven in de gemeenteraad worden gekozen. Intussen kan
iedereen voordat hij achttien jaar is gekozen worden,
maar mag iemand pas op achttienjarige leeftijd in de ge
meenteraad zitting nemen.
Cu 't. lO-x £SS/'
