'De realiteit is soms paranormaal'
Een maand lang
spanning
Witte ridder in New York
Intercultureel
Vis en Livia
Minachting
Afval
Juni Maand van het Spannende Boek 2009~J
Geld en nazi's
Populistisch
dé Weekkrant
De Faam
ALTIJD ACTUEEL: DEWEEKKRANT.NL
ROEL
JANSSEN
Woensdag 10 juni 2009 - Pagina 27
Spanning
Marions sluier gaat meer over
de processen die zich afspelen
tijdens een moordonderzoek,
dan over de uitkomsten ervan.
Waarmee niet gesuggereerd
moet worden dat het onderzoek
op zich en de moorden van on
dergeschikt belang zijn. Gaat
het om eerwraak? Is er een ra
cistische moordenaar aan de
gang? Probeert de een de ander
de moorden in de schoenen te
schuiven? Het zijn vragen die de
lezer bezighouden en die in het
boek zowel allochtone als au
tochtone gemeenschappen in
Noorwegen in beroering bren
gen. Roy Jacobsen schakelt tus
sen het perspectief van de leden
van de 'Contactgroep Intercul
turele Conflictoplossing', met
vooral dat van
Marion, en het
perspectief van
hun leider John
McNaughton,
die zijn verhaal
na afloop voor
een onderzoeks
commissie moet doen. Haar
scherp komt daardoor het pro
ces van onder andere samen
werking, irritatie, wantrouwen
en nieuwe toenadering in
beeld.
Roy Jacobsen, Marions sluier,
Signatuur, 21,95 euro.
Andrea Ca-
milleri
neemt de le
zer mee
naar een
wereld die
dichtbij is
maar tege
lijkertijd
ver weg
van het gangbare Europese.
Commissaris Montalbano ope
reert in Sicilië en heeft daardoor
met wat andere 'wetten' te ma
ken dan van een westerse be
schaving verwacht mag wor
den. Bovendien wordt Montal
bano's humeur ernstig beïn
vloed door de vraag of er verse
vis beschikbaar is én door de af
wezigheid van zijn minnares Li
via.
Ondanks de beperkingen die
worden opgeworpen blijkt al
snel dat de getatoeëerde vlinder
op de schouder van een ver
moorde vrouw niet op zich
staat. Montalbano ziet relaties
in een betrokken stichting en in
de politiek. Maar uiteindelijk wil
hij niets liever dan op zoek naar
Livia.
Wellicht een kleurrijk voor
proefje op een vakantie.
Adrea Camilleri, De vleugels van
de sfinx, Prometheus, 18,95 eu
ro.
Ook in Blind vertrouwen vervul
len radiomaakster Chantal
Zwart én het Franse platteland
een hoofdrol. Anders dan in
Twee zomers gaat het niet zo
zeer om Chantals eigen achter
grond of haar eigen woonomge
ving. Waar Chantal, met Micha
el Berg
zelf, alle
moeite
doet om
thuis te
raken in
haar
omge
ving en
aanslui
ting te
krijgen
bij de
bewoners,
geldt dat niet voor oud-zaken
man Peter Versloot, die met del
mooie Tamara op een landgoed
bij het dorp Rebeyrat woont.
Versloot heeft een boek ge
schreven over zijn leven in
Frankrijk en vertelt daarover bij
Chantal in de uitzending. Uit
het boek en uit de uitzending
blijkt echter vooral minachting
voor de lokale bevolking. Reac
ties kunnen niet uitblijven.
Michael Berg, Blind
vertrouwen, the House of
Books, 16,90 euro.
Verbijstering, wanhoop, woede,
schaamte. Het zijn niet de min
ste emoties die je kunnen over
vallen bij het lezen van Het
meisje onder de straat. Allemaal
weten we wel hoe erg het met
de straatkinderen in het Oek
raïense Kiev of, zoals in het
boek, het Roemeense Boekarest
is gesteld. Van straatkinderen
dichterbij, in het welvarende
Westen, willen we liever niets
afweten.
Anders Roslund en Börge Hel-
lström drukken de lezer echter
met de neus op de feiten.Hoe-
wel het natuurlijk een roman is,
is de ondergrondse wereld van
Stockholm meer dan reëel aan
wezig.
De persoonlijk erg op de proef
gestelde commissaris Ewert
Grens en zijn team dalen af naar
een wereld die letterlijk en fi
guurlijk lager en door de gegoe
de burgerij vergeten is. Afval, zo
constateert Grens' collega Ma
riana Hermansson terecht over
de Roemeense straatkinderen.
Maar en passant ook over het
afval van de Zweedse samenle
ving: junkies, voormalig psy
chiatrisch patiën
ten en zelfs
misbruikte
kinde-
ren.Ros-
lund
Hel-
Iström,
Het
DOOR DICK SNUDERS
Sebastian Fitzek flirt in zijn
boeken met de psychologie
en het paranormale. Om
daarmee de lezer steeds op
het verkeerde been te zet
ten. "Nou ja, dat is geen doel
op zich. Veel meer krijgt de
lezer een beeld van hoe ver
warrend de wereld is."
In De wreker, zijn derde roman,
beweert de doodzieke tienjarige
Simon in een vorig leven moor
den gepleegd te hebben. Via
een vriendin raakt de advocaat
Robert Stem betrokken bij za
ken die het 'normale' lijken te
overstijgen. Daardoor rijst de
vraag hoe Fitzek dan zelf ten op
zichte van het paranormale
staat. "Eigenlijk zie ik mezelf als
een keiharde realist. Maar van
daaruit moet ik me ook realise
ren dat de realiteit paranormaal
is. Wat is er
bijvoor
beeld de
reden van
dat uitge
rekend wij
met een
adembe
nemende
snelheid
op een
ronddraaiende aardkloot door
de ruimte slingeren? Ik kan me
goed voorstellend at er buiten
ons nog veel meer is, maar tege
lijkertijd vind ik de tijd op aarde
te beperkt om dat alles te onder
zoeken. "Anders is dat met de
psychiatrie, die ook steevast een
rol in zijn boeken speelt. "Ik heb
groot respect voor de psycho
analyse sinds een goede vriend
van mij ermee geholpen is. Ik
vind het erg jammer dat men
sen met psychische problemen
nog steeds gestigmatiseerd
worden. In Duitsland kun je nog
steeds niet zonder gêne zeggen
dat je professionele hulp zoekt
als je bijvoorbeeld last van de
pressies hebt."En ook zijn eigen
ervaring was wat problema
tisch: "Ik heb jarenlang een
vriend met grote problemen ge
probeerd te helpen. Tot een
psychiater mij duidelijk maakte
welke fouten ik met mijn on
professionele hulp maakte. Hij
constateerde bij mij bovendien
een hulpsyndroom." Daarmee
komt Fitzeks opstelling ten op
zichte van anderen in beeld.
Terwijl hij bovendien consta-
WRAAK
De maand juni is traditioneel de
Maand van het Spannende
Boek. Een maand lang staan al
le mogelijke vormen van span
nende boeken extra in de
schijnwerpers. En dit is niet zo
raar, want anno 2009 behoort
een groot deel van de boeken
Esther Verhoef
FOTO: MERLUN DOORNERNIK
die in de
boekhandel
liggen tot de
ze categorie.
Bovendien
is een steeds groter
daarvan recent geschreven
door een Nederlandse auteur.
Daar sluit het geschenkboek
van dit jaar uitstekend bij aan.
Erken mij werd geschreven
door Esther Verhoef en wordt
tot en met dinsdag 30 juni in de
boekwinkel cadeau gedaan bij
de aanschaf van tenminste
12,50 euro aan Nederlandstali
ge boeken. Van het geschenk
boek zijn niet minder dan
805.000 exemplaren gedrukt:
een recordoplage.
teert dat anderen zich bijna au
tomatisch met vragen en pro
blemen tot hem wenden.
"Wildvreemden spreken mij
bijvoorbeeld in de metro aan en
vertellen direct hun intiemste
geheimen."Die geheimen ko
men goed van pas bij het be
denken van onderwerpen voor
nieuwe romans. "Steeds weer
ben ik aanvankelijk in de vaste
overtuiging dat ik iets helemaal
zelf heb verzonnen. Maar als ik
een eerste versie laat lezen, ma
ken vrienden en bekenden mij
duidelijk dat er veel persoonlij
ke belevenissen in zitten. Op die
manier is schrijven voor mij ei
genlijk een soort therapie! waar
mee veel van wat ik verdrongen
heb weer naar boven komt."En
voor de lezer is het maar goed
dat er nog veel in de hersenpan
van Fitzek verborgen zit. Want
voordat er ook maar iets op pa
pier komt, vertelt hij zichzelf het
verhaal keer op keer. "Dan komt
het moment dat ik het bij vrien
den en bekenden test. dat moet
duidelijk maken of het idee het
waard is om vier maanden aan
een stuk aan een eerste versie te
gaan zitten werken." Iets dat
voor zijn vierde roman inmid
dels al is gebeurd.
Sebastian Fitzek, De wreker, De
Fontein, 19,50 euro.
DOOR DICK SNUDERS
Lee Child begrijpt waarom
zijn lezers eigenlijk vinden
dat Jack Reacher hen toe
behoort "Ze zouden hem
zelf willen zijn of anders
wel door hem gered willen
worden."
Sluipschutter is het dertiende
boek in Lee Childs Jack Re
acher serie. Dit keer is de on
grijpbare Reacher getuige van
een zelfmoord in de metro
van New York. Als koning van
'finding trouble and putting it
right' laat de zelfmoord Re
acher niet meer los. Hoewel
diverse groeperingen hem
ervan af willen houden,
bijt hij zich in de zaak
vast. Want Reacher
strijdt nou eenmaal te
gen onrecht. Wat dat be
treft vertoont hij een op
vallende gelijkenis met
de mythische figuur van Wale-
wein in de Middeleeuwse lite
ratuur, erkent Child. "Ook Re
acher is een mysterieuze lo
ner, die de mensen helpt en
vervolgens weer verdwijnt."
Als klein ventje was Lee Child
al gefascineerd door New
York. Inmiddels woont hij er
alweer jaren en voelt ook zijn
karakter Jack Reacher zich er
als een vis in het water. "Re
acher hoort bij de Verenigde
Staten. Hoewel nooit hele
maal duidelijk wordt wat hij in
het verleden heeft gedaan,
kun je je niet voorstellen dat
hij bijvoorbeeld in Londen
rond zou lopen. In de VS vind
je een soort Frontier-gevoel
dat elders onbekend is."
De keuze voor een karakter als
Jack Reacher is niet alleen leuk
voor de lezer. "Het geeft mij
veel vrijheid. Ik kan hem
steeds op een andere plaats
op laten duiken. "Het vinden
van een idee is echt geen pro
bleem. Ik lees kranten en volg
wat er op internet gebeurt.
Dat geeft me wel vijf bruikbare
ideeën per week. Het is daar
door meer een kwestie van se
lecteren dan van verzinnen."
Dat selecteren noemt Child
intuïtief. "Het feitelijke schrij
ven kost gemiddeld zes maan
den. Bij het bepalen welk idee
uitgewerkt kan worden, ga ik
vooral op m'n gevoel af. Speel
ik niet op safe. Dat zou de
energie eruit halen."
Hoewel de figuur van Jack Re
acher veel vrijheid geeft, is
voor elk boek wel wat
research nodig. "Maar
zo ingewikkeld is dat
niet. In de boeken ko
men zaken rond het le
ger naar voren. Er zijn
tal van boeken en films
verschenen waar je je in
formatie vandaag kunt
halen. En als er dan nog gaten
vallen, kun je ze zelf invullen."
En met dat invullen gaat Child
nog wel even door. "Dat ver
wacht de lezer ook van mij.
Zelfs als ik Oorlogen vrede zou
schrijven, zou de lezer niet te
vreden zijn omdat Jack Re
acher er niet in voorkomt."
Lee Child, Sluipschutter, Lui-
tingh, 19,95 euro.
Eerder werd Bonus Time in het
Engels in eigen beheer uitge
geven. Nu is bij Bruna de Ne
derlandse vertaling van het
boek van de Nederlandse ban
kier Gregor Vincent versche
nen. In het vuistdikke boek
neemt Vicent de lezer mee
naar de wereld van het grote
geld.
Dat klinkt mis
schien niet zo span
nend maar dat is
het wel! Het boek
gaat dan ook over'
meer dan alleen
maar geld. Zo blijkt
het autoconcern, waar de jon
ge Zwinterse bankier zijn geld
in steekt, gebouwd te zijn met
geld van door nazi's
gestolen kunstschat
ten. De klopjacht die
ontstaat heeft dan
ook veel meer ach
tergronden dan de
vele miljoenen die de
Zwitser heeft verloren! Gregor
Vincent, Bonus Time, A.W.
Bruna, 22,95 euro.
Televisieprogramma's die de
nieuwe sterren selecteren en
populistische politiek. In De
stem van het volk kan de lezer
niet om de thema's heen.
Op de terugweg van de golfbaan
krijgt de licht beschonken Nikki
Koudstaal een aanrijding met
twee Marokkaanse jongens op
de scooter. De jongens chante-
ren haar, maar niet
precies zoals zij la
ter haar man op
biecht. Doordat
haar man Bart
Jaap betrokken is
bij het campag
neteam van Eva
Perdon, winna
res van het tv-programma 'Wie
mm$T:
wil het volk?' gaat Nik-
ki's aangedikte verhaal
een eigen leven leiden
in een merkwaardige
wereld die wordt be
heerst door macht en
geld.
Roel Janssen, De stem
van het volk, Cargo,
18,90 euro.