Veel bommen op Vlissingen
Oorlogsdagboekjes
naar het archief
Inundatie Walcheren
Vlissingen is bevrijd
ALTIJD ACTUEEL: DEWEEKKRANT.NL
Een impressie uit de
oorlpgsdagboeken
Frappant
Uitgeven?
Thelma Knoop is de Vlissingse Anne Frank
Maart 1945
vertrokken vrijwilligers
TEMv/MN'ffïiiH De Faam
Woensdag 18 februari 2Ó09 - Pagina 27
Passage uit het dagboek van 3 november
1944:4 vlaggen werden uit de zijramen van
de toren gestoken. Dus we zijn vrij! Vandaag
heeft papa 20 Duitsers en 35 Hollanders be
graven in massagraven naast Dr. Lacom-
ble's oude huis. Om 12 uur begon een aan
val op de brug in Middelburg, die van Sou
burg was opgeblazen.
7 oktober 1944: Alarm om half twee. 200 bom
menwerpers hebben de Nolledijk en de dijk bij
Ritthem gebombardeerd.
Het water stroomt binnen. We zijn naar de
schuilkelder bij de R.K. kerk gegaan omdat pa
pa bang was dat ze het haventje van Meijer
zouden nemen. Het bombarderen duurde an
derhalf uur. We hoorden harde knallen. Papa
vertelde dat het tijdbommen waren die ont
ploften.
31-08-1944: Geallieerden
rukken België binnen bij
Bouillon.
04-09-1944: De burgemees
ter van Vlissingen maakt be
kend dat er een bevel van de
overheid is gekomen om
Vlissingen te verlaten voor
dinsdag 6 uur. Men wordt
aangeraden dekens, kleren,
levensmiddelen en polissen
mee te nemen.
05-09-1944: Op het Betje
Wolffplein staat het zwart
van de mensen die de eerste
tanks op staan te wachten
want men zegt dat Zeeland
gecapituleerd heeft. Maar nu
schieten ze op vliegtuigen
dus daar klopt niets van.
15-09-1944: Bommen op
haven en Keersluis. 7.30 uur
de eerste Canadezen en En
gelsen gezien, maar jammer
genoeg als krijgsgevange
nen. Ze zitten in de Bom
vrije.
18 september: We horen dat
bij Zoutelande, bij Biggeker-
ke (53 doden) en vooral op
de Vrijdomweg bommen
zijn gevallen. In Vlissingen
zijn al 23 doden en 16 ge
wonden.
02-10-1944: Radio Oranje
heeft een ernstige waarschu
wing gericht tot alle Zeeuwse
eilanden. Men moet oppas
sen voor zware bombarde
menten en overstromingen.
03-10-1944: Grote koffer
met schoolboeken en een
met kleren op een handkar
naar de Sociëteit de Verge
noeging gebracht. Tussen
Westkapelle en Zoutelande
hebben ze de duinen 2 uur
achter elkaar gebombar
deerd. Het water stroomt het
eiland al binnen. Het waren
bommen van 5000 kg.
04-10-1944: Het gat in de
dijk is al 100 meter breed.
Het water komt al bij Aagte-
kerke. Er zijn veel doden,
men zegt 200.
09-10-1944: het water komt
steeds verder. De helft van
de mensen die voorbij lopen
sjouwt met een handkar, een
kinderwagen of een kistje op
wieltjes met aardappelen, al
lemaal met aardappelen.
13-10-1944: Om half twee
staat de hele straat met de
twee stoepen blank.
17-10-1944: Papa is vanmor
gen in Middelburg door Die-
leman tot tijdelijk burge
meester benoemd.
31-10-1944: Goes en Lewe-
dorp bevrijd. Canadezen zit
ten aan het Slóe. Tussen 12
en 1 hebben we voor het
laatst gas, dus geen warm
eten meer. Om 4 uur wakker.
Er vloog een jager over en
vlak daarop een keiharde
slag. Ik zag het vliegtuig op
het Beursplein branden.
01-11-1944: Canadezen,
Fransen, Engelsen en Neder
landers zijn geland bij de
gasfabriek!! De Engelsen
doen een aanval op de Bom
vrije.
02-11-1944: Moffenmeiden
werden opgepakt. Die wor
den in de Brouwerij opgeslo
ten, het zijn er bijna 200. Ook
komen er gevangen geno
men Moffen langs. Vreselijk
wat een bende! Geen huis
dat niet beschadigd is.
Vrijwilligers vertrokken naar Nederlands Indië en verzamelden
zich in de Badhuisstraat in Vlissingen. Later ging tandarts
Knoop in deze straat wonen. fotocollectie: gemeentearchief vussingen
getint. Thelma schrijft over het
einde van de oorlogsperiode.
Omdat ze veel zaken met da
tum en tijd heeft genoteerd
kunnen onderzoekers het ge
bruiken om er achter te komen
hoe het precies zat in de oorlog.
Beschietingen in de oorlog zijn
dramatisch. Toch gaat het le
ven door. In die tijd werd er ook
gespeeld. Bijvoorbeeld rol
schaatsen, zoals Thelma be
schrijft", aldus Adri. En gaat
verder: "Zodra de oorlogsboek
jes in bezit van het gemeentear
chief zijn worden ze niet uitge
leend. Wel zijn ze in het archief
te lezen of te kopiëren. Ze zul
len ook te lezen zijn op de site
van het gemeentearchief."
door marcel van der-voort
Gezicht op het Droogdok (onder) en de Dokkade (achter m.s. 'Bantam', bouwjaar 1939). Thelma
woonde als dochter van de tandarts in een fraai huis aan het Vlissingse Droogdok 8 (rechts).
fotocollectie: gemeentearchief vlissingen
VLISSINGEN - "Dat het
Vlissingse Gemeentear
chief de oorlogsdagboekjes
van Thelma Vera Knoop
krijgt is geweldig. Ik ben
druk bezig om stukken
voor het archief te verga
ren. Mijn belangstelling
gaat met name uit naar de
Tweede Wereldoorlog", re
ageert gemeentearchivaris
Adri Meerman.
"Vooral in bijdragen van parti
culieren ben ik geïnteresseerd.
Dat geeft een meerwaarde. Er
zijn meer dagboeken bij het ar
chief. Die zijn zeer individueel
moeilijkheden komt." In haar
woning aan de Vlissingse Suze
Groeneweglaan bekijkt Anneke
de boekjes. Ze is trots op de
prestaties van haar zus die in de
oorlog op het gymnasium zat.
"Ik herinner mij dat ze haar le
ven lang fotoboeken van va
kanties maakte en die helemaal
volschreef. In haar huis lagen
tachtig albums", verklaart An
neke. "Mijn vader was in oor
logstijd actief voor het Rode
Kruis. In de oorlog heeft
ons huis aan de Droogdok een
voltreffer gekregen. Thelma
haalde haar gegevens overal
vandaan. Wat ze in Vlissingen
hoorde, maar ook van de radio.
Toen mijn zus in het Gasthuis
zat las ik haar eigen boekjes
voor. Ondanks haar dementie
herinnerde ze zich veel en
moest soms lachen. Thelma is
op 18 november 2006 overle
den.""
Anneke: "De oorlogsdag
boekjes ga ik niet uitgeven.
Er staan veel dingen in over
familieleden die een groot
publiek niet aanspreken. Bij
het Vlissingse Gemeentear
chief is het wel op zijn
plaats."
Dagboek over
door marcel van der voort
VLISSINGEN - "Mijn zus
Thelma Vera Knoop heeft in
de Tweede Wereldoorlog in
Vlissingen dagboekjes bij
gehouden. Nadat ik die in
haar huis in Koudekerke
vond heb ik de periode don
derdag 31 augustus tot en
met woensdag 15 novem
ber 1944 uitgetypt. Ik wil de
boekjes aan het Vlissingse
Gemeentearchief te schen
ken, zodat ze voor het nage
slacht bewaard blijven",
vertelt Anneke ten Brug-
gencate-Knoop.
Bij het lezen van één van de
oorlogsdagboekjes dwalen de
gedachten af naar Anne Frank.
De vergelijking is niet toevallig.
Twee meisjes schrijven in de
oorlog een dagboek. Maar An
ne is een telg uit een Amster
damse Joodse familie en Thel
ma de dochter van een tan
darts die aan het Vlissingse
Droogdok 8 woont. Terwijl val
lende bommen en loeiende si
renes goed hoorbaar zijn,
schrijft de toen achttienjarige
alles nauwkeurig op. Ze noteert
de tijdstippen van beschietin
gen of wanneer het luchtalarm
afgaat. En ze beschrijft uitvoe
rig wat er in haar jonge leven af
speelt. "Lange tijd wist ik niet
dat mijn zus oorlogsdagboekjes
schreef. Ik was ondergebracht
bij mijn oma in Utrecht. Toen
VLISSINGEN - "Wat ik frap-
pant vind om te lezen in de
oorlogsdagboekjes van
mijn zus Thelma is dat ze
veel appels hadden tijdens
de oorlog. Ook schrijft ze
over de oorlogsprijzen. Bij
voorbeeld wat aardappels,
koffie en tabak in die perio
de hebben gekost", vertelt
Anneke ten Bruggencate-
Knoop. En vervolgt: "Mijn
grootouders woonden in
Antwerpen. Opa ligt in het
ziekenhuis en daar schrijft
Thelma over. Moeder
hoopt dat ze haar grootva
der bezoekt met zus Hettie,
maai' Thelma wil alleen met
haar zus Liz gaan. Ik denk
dat meer Vlissingers een
dagboek bijhielden, maar
niet zo gedetailleerd", stelt
Anneke.
Thelma in Het Gasthuis in Mid
delburg werd verzorgd ging ik
haar huis in Koudekerkse leeg
halen en kwam ik de boekjes in
een doos tegen. Ik ging ze lezen
en vond ze boeiend. Volgens
mij hebben mijn ouders en
oudste zus ervan geweten", al
dus Anneke. Consequent wor
den de Duitsers met een D om
schreven. Anneke: "Thelma
schrijft dat ze bang is dat als ze
de dagboekjes kwijtraakt in
Thelma's
ten Bmggencate-Knoop bekijkt de dagboekjes.
foto: izaak verkeste