CAPITA, EEN
VACCINATIE-
ONDERZOEK
BIJ SENIOREN
Grootste vaccinatieonderzoek
in Nederland start najaar 2008
Prof. Dr. Mare Bonten
geeft antwoord op de
meest gestelde vragen
f
Wat is uw reden
om mee te doen?
"Huisartsen werken graag
mee aan dit grootschalige
wetenschappelijke onderzoek
CAPITA
CAPITA TV PROGRAMMA OP UW REGIONALE OMROEP
MEER INFORMATIE?
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VACCINATIEONDERZOEK.NL
Dit najaar staat een groot vaccinatieonderzoek op stapel. Het onderzoek wordt
geleid door het Julius Centrum, onderdeel van het Universitair Medisch Centrum
Utrecht. Bent u ouder dan 65 jaar en gezond? Dan heeft u kans dat uw huisarts u
uitnodigt om mee te doen aan dit onderzoek. Samen met ruim 85.000 senioren!
In dit zogenaamde CAPITA onderzoek wordt een nieuw ontwikkeld vaccin onder
zocht dat mogelijk bescherming kan bieden tegen de pneumokokkenbacterie. Dit is
een bacterie die met name bij oudere mensen longontsteking kan veroorzaken. Zo'n
48.000 senioren krijgen elk jaar longontsteking. Hierdoor overlijden waarschijnlijk
meer dan duizend 65-plussers. Anderen blijven langdurig ziek, waardoor de kwaliteit
van leven sterk achteruit gaat. Preventie via vaccinatie kan dus belangrijk zijn.
Marieke Bolkenbaas is arts-onderzoeker en
huisarts in opleiding. Ze onderhoudt met
name contacten met de deelnemende
huisartsen. Wat is de rol van de huisarts bij
dit onderzoek? Marieke: "Huisartsen zijn
cruciaal voor dit onderzoek. Allereerst over
wegen ze zorgvuldig welke patiënten aan
het onderzoek mee kunnen doen. Mensen
die redelijk gezond zijn, ouder dan 65 jaar
en in aanmerking komen voor de griepprik.
Daarnaast zijn er nog een aantal criteria. De
huisarts maakt dus de selectie van patiënten
die door ons worden gevraagd om mee te
doen met het onderzoek. Een maand na de
vaccinatie vragen wij de huisartsen om bij
zonderheden over deelnemende patiënten
aan onze onderzoekers te melden. Het Julius
Centrum heeft het onderzoek zodanig opge
zet dat de tijdsinvestering voor de huisarts
zo klein mogelijk is. Het meeste tijd kost het
selecteren van patiënten. De tijdsinvestering
hangt hierbij af van de grootte van de prak
tijk. Uiteraard krijgt de huisarts een pas
sende vergoeding voor zijn medewerking.
De meeste huisartsen doen mee, omdat ze
graag betrokken willen worden bij een der
gelijk grootschalig wetenschappelijk onder
zoek. En als het vaccin blijkt te werken, levert
dit voor hun patiënten een enorme gezond
heidswinst op. Op dit moment hebben 796
huisartsen hun medewerking toegezegd."
Mis het CAPITA tv programma niet! In dit program
ma stellen senioren hun vragen aan Prof. Dr. Mare
Bonten en andere deskundigen onder leiding van
Aad van den Heuvel en Vivian Boelen. Omroep
OOG (Groningen) is al gestart met het uitzenden
van het tv programma CAPITA. L1 in Limburg zendt
herhalingen van het programma uit op zondag
28 september a.s. CAPITA tv is ook te zien op
BrabantIO en RTV Noord-Holland. De exacte uitzend
tijden worden aangekondigd via radio en internet.
Prof. Dr. Mare Bonten is hoogleraar
infectieziekten en leider van dit groots
chalige wetenschappelijke onderzoek.
Hij ontving deze week weer e-mails via
mjm.bonten-capita@umcutrecht.nl.
Een overzicht van de meest gestelde
vragen en de antwoorden.
Ik wil graag meedoen met het
onderzoek. Mijn huisarts is echter
niet benaderd om met het onder
zoek mee te doen.
"Ik krijg veel Vragen van mensen die aan het
onderzoek willen meedoen, terwijl hun huisarts
nog niet is betrokken bij het CAPITA onder
zoek. Om logistieke redenen kunnen we het
onderzoek niet overal in Nederland uitvoeren
en hebben we keuzes moeten maken. In de
geselecteerde regio's kunnen huisartsen zich
nog steeds aanmelden. U kunt uw huisarts dus
vragen of hij aan het onderzoek wil meewerken.
Uw huisarts kan dit kenbaar maken door te
mailen naar mjm.bonten-capita@umcutrecht.nl
ofte bellen met Marieke Bolkenbaas, arts
onderzoeker 06 41222907."
We zijn heel lang bezig geweest
om ons te laten inenten tegen de
pneumokokkenbacterie. Mijn zoon
woont in Engeland en daar is het
heel normaal om je te laten vacci
neren tegen deze bacterie. Waarom
doet men in Nederland zo moeilijk?
"Er is inderdaad al jaren een vaccin voor vol
wassenen. In veel landen om ons heen wordt
dat ook gebruikt. Een commissie van de
Gezondheidsraad heeft in 2003 geconcludeerd
dat de effectiviteit van dat vaccin onvoldoende
vaststaat. In Nederland zijn we in zo'n geval
voorzichtig om dit vaccin op grote schaal toe
te passen. De minister heeft in 2003 dan ook
besloten om dit vaccin niet standaard voor alle
ouderen voor te schrijven."
Prof. Dr. Mare Bonten.
Zo maar mensen inspuiten met een
vaccin waar kennelijk nog niets van
bekend is. Mag dat zo maar?
"Er is juist veel bekend over het te onderzoe
ken vaccin. Dit onderzoeksvaccin is allereerst
verwant aan het vaccin dat kleine kinderen
krijgen als onderdeel van het Rijksvaccinatie
programma. Het onderzoeksvaccin dat nu
wordt onderzocht biedt mogelijk bescherming
tegen meer typen pneumokokken dan het
'kindervaccin'. In het CAPITA onderzoek
wordt onderzocht of dit nieuwe vaccin
longontsteking, veroorzaakt door de pneu
mokokkenbacterie, bij gezonde ouderen kan
voorkomen. Medische studies worden altijd
uitgevoerd in verschillende fasen. De CAPITA
studie komt na drie eerdere fasen. In het fase
3 onderzoek is aangetoond dat het onder
zoeksvaccin voor voldoende aanmaak van
antistoffen zorgt. De grote vraag is echter of
het ook longontsteking kan voorkomen.
En dat gaan we nu onderzoeken."
Wilt u meer weten over het CAPITA onderzoek? Bel dan met het CAPITA team, 030 656 99 99.
Kijk ook op www.vaccinatieonderzoek.nl of stel uw vragen aan Prof. Dr. Mare Bonten,
hoogleraar infectieziekten en leider van dit wetenschappelijk onderzoek,
mjmbonten-capita@umcutrecht.nl.
Universitair Medisch Centrum
Utrecht
ft'flwnriürw* Wwww* f
■wwaI
