CAPITA, EEN
VACCINATIE-
ONDERZOEK
BIJ SENIOREN
mm
üiz
Grootste vaccinatieonderzoek
in Nederland start najaar 2008
Duizenden senioren overlijden
aan longontsteking
Wat is uw reden
om mee te doen?
CAP |TA
MEER INFORMATIE?
SOLLICITEREN
REGIONALE TV
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VACCINATIEONDERZOEK.NL
Het Julius Centrum, onderdeel van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, start
dit najaar het grootste vaccinatieonderzoek dat ooit in Nederland is gehouden.
Dit zogenaamde CAPITA onderzoek gebeurt in samenwerking met 750 huisartsen,
het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp en het Nederlands Vaccin Instituut. In een
groep van 85.000 mensen van 65 jaar en ouder wordt een nieuw vaccin tegen de
pneumokokkenbacterie getest. Deze bacterie veroorzaakt onder meer infecties
als longontsteking, hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging.
Bij één op de drie patiënten met long
ontsteking is de pneumokokkenbacterie de
veroorzaker. Geschat wordt dat elk jaar zo'n
48.000 patiënten longontsteking krijgen
door de pneumokokkenbacterie, waarvan
10% overlijdt. Maar liefst één op de honderd
65-plussers krijgt een infectieziekte
veroorzaakt door deze bacterie. De sterfte
Jaar in, jaar uit overlijden duizenden oudere mensen aan een longontsteking. Die long
ontsteking wordt vaak veroorzaakt door pneumokokken. Dat is een bacterie die veel
mensen bij zich hebben. Als je weerstand slecht is, kan deze bacterie toeslaan. Niet alleen
longontsteking, maar ook hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging kunnen het gevolg
zijn. Een interview met Prof. Dr. Mare Bonten, hoogleraar infectieziekten bij het Universitair
Medisch Centrum in Utrecht en leider van dit wetenschappelijke onderzoek.
Is er nog geen vaccin
tegen de pneumokok?
"Er is al jaren een vaccin. In veel landen om
ons heen wordt dat ook gebruikt. Maar de
effectiviteit daarvan staat onvoldoende vast.
Het is dus niet grootschalig onderzocht of
het vaccin werkt. In Nederland zijn we in zo'n
geval voorzichtig om dit vaccin toe te pas
sen. De minister heeft in 2003 dan ook beslo
ten om dat niet te doen."
Staat de werking van het
nieuwe vaccin dan wel vast?
"Op papier zou het moeten werken, maar
in de praktijk is dat nog niet onderzocht.
Wij gaan dat nu wel doen. Dit najaar worden
85.000 mensen van 65 jaar en ouder ingeënt.
De ene helft met het middel, de andere helft
krijgt een prik zonder werkzame stof, een
zogenaamd placebo. We kunnen dan beide
groepen vergelijken. De groep die het nieuwe
vaccin heeft gekregen, zou dus minder vaak
een infectieziekte moeten krijgen die wordt
veroorzaakt door de pneumokokkenbacterie.
Zien we al snel resultaten, dan gaan we over
tot het inenten van de groep mensen die de
placebo hebben gehad."
Zijn dat er niet heel veel
mensen die mee moeten doen?
"Ja, dat zijn veel mensen. We hebben ze
allemaal nodig, want veel mensen krijgen
in de tijd dat het onderzoek duurt geen
infectie, inenting of niet. Slechts een klein
deel zal worden geïnfecteerd door de
pneumokok binnen die twee jaar. Dat kleine
getal willen we zien dalen. Als je minder
mensen uitnodigt, moetje langer wachten
voordat je resultaat ziet."
En die tijd is er niet?
"Als het nieuwe vaccin zou werken, zou
inenten elk jaar vele levens kunnen redden.
Alleen al in Nederland! Als het vaccin werkt,
Huisarts Dr.Ted van Essen:
"Mijn patiënten kennen mij als warm pleitbezorger van
de griepprik. Als ik in mijn praktijk mensen heb met
longontsteking, vragen ze mij altijd óf er nou niets
was dat die ziekte had kunnen voorkomen. Tot nu toe
moest ik ze dan vertellen dat er voor volwassenen
geen goede manier was om longontsteking te voor
komen. Dat is onbevredigend, zeker als je weet hoe
ernstig de gevolgen kunnen zijn. Mijn reden om aan
het onderzoek mee te werken is dat er nu eindelijk
zicht is op een vaccin dat goed werkt!"
veroorzaakt door pneumokokken kan bij
senioren en risicopatiënten 30 tot 50%
bedragen. Preventie is dus belangrijk. De
vaccinatie gebeurt tegelijk met de griepprik
op vaccinatiecentra in een groot aantal regio's.
Dit zijn onder meer Utrecht, Woerden, Haarlem,
Alkmaar, Hoorn, Groningen, Maastricht,
Heerlen, Sittard, Breda, Tilburg en Zwolle.
Wilt u meer weten over het
CAPITA onderzoek? Bel dan met het
CAPITA team, 030 656 99 99, kijk op
www.v9ccin9tieonderzoek.nl of stel
uw vragen aan Prof. Dr. Mare Bonten,
hoogleraar infectieziekten en leider
van dit wetenschappelijk onderzoek,
mjmbonten-capita@umcutrecht.nl.
zal het ook in andere landen worden
toegepast. Dan praten we over nog meer
mensen. Daar moet je even over nadenken,
dan begrijp je dat hoe eerder we klaar zijn,
hoe beter het is."
Moeten mensen zich opgeven of
aanmelden voor dit onderzoek?
"Nee. Hulsartsen hebben een lijst opgesteld
van geschikte deelnemers. Mensen die ouder
zijn dan 65 en in leder geval gezond. Zij
krijgen namens hun huisarts een brief met
een uitgebreide uitleg. Mensen kunnen zich
vervolgens opgeven via een antwoordkaart.
Daarna worden ze opgeroepen. In oktober
of november zal het vaccin of de placebo
(inenting zonder werkzame stof) tegelijk
met de griepprik worden gegeven in een
vaccinatiecentrum vlak bij mensen in de
buurt. Op deze centra Is een arts aanwezig
en verpleegkundigen. Daar nemen we alles
nog rustig door. Goede voorlichting nemen
we heel serieus. We hebben weinig redenen
om gezondheidsproblemen te verwachten
bij deelnemers. Maar het blijft een onder
zoek, waar bepaalde risico's aan verbonden
zijn. Daar zullen we nooit te licht over denken,"
Voor onze vaccinatieteams zoeken we
(basis)artsen, verpleegkundigen,
doktersassistenten en administratieve
medewerkers irrde regio's Utrecht,
Woerden, Haarlem, Alkmaar, Hoorn,
Groningen, Maastricht, Heerlen, Sittard,
Breda, Tilburg en Zwolle. Ook gepensio
neerde artsen en verpleegkundigen zijn
van harte welkom.
Wilt u solliciteren?
U kunt het sollicitatieformulier op
www.vaccinatieonderzoek.ni invullen en
verzenden. Natuurlijk kunt u ook e-mailen
naar capitaonderzoek@umcutrecht.nl of
bellen met 06 13 88 40 89.
Aad van den Heuvel en Vivian Boelen
presenteren een speciaal tv programma
over het CAPITA onderzoek dat wordt
uitgezonden op de regionale omroepen.
Aan tafel zitten onder meer Prof. Dr. Mare
Bonten, Prof. Dr. Ralph van Furth, hulsarts
Ted van Essen en de 65-plussers Jules
Benedictus en Agnes Visser. Uitzendtijden
worden gecommuniceerd via de regio
nale radiozenders.
F3—
luw#»»»..
