Jarige Van Belles over Vlissingse ondernemersklimaat
'Bij mooi weer trekken
de last-minutes aan'
Cliché antwoorden
op makkelijke vragen
Kunstenaars maken zandsculpturen op Neeltje Jans
Kunstenaars in heel Zeeland
openen deuren van ateliers
HET WETEN WAARD
Pauzeconcerten beginnen weer
Nieuwe wandel en fietsroute voert
langs Walcherse bunkers uit WOII
LEZERS
SCHRIJVEN
Yogacursussen
in de zomer
Excursie tuinen
rondom kasteel
Recital van
Marcela Simons
Openluchtdienst
in Serooskerke
Kinderinstuif
Het Pallet stopt
HUISARTSEN
TANDARTSEN
APOTHEKEN
VERLOSKUNDIGEN
SOS TELEFONISCHE HULPDIENST
DIERENARTSEN
DIERENAMBULANCE
Replica
Enthousiast
Gedaantewisseling
Merkentrouw
Gemis
Campings
Woensdag 6 juli 2005
De Faam
Walcheren: Huisartsenpost Walcheren, Koudekerkseweg 86,
Vlissingen, tel. 0900-1985. Voor spoedeisende hulp is de huis-art-
senpost bereikbaar vanaf 18.00 tot 08.00 uur, in het weekend of
tijdens feestdagen. Spreekuur na afspraak.
Stad Middelburg: De praktijken van A.P. Bruijnzeel, S.A. van
den Haak, C.J.E.M. Albérs, J.L.F. Wortelboer en F.J. lleere zijn
voor spoedgevallen bereikbaar via 0118-644301. Visites aanvra
gen voor 10.00 uur.
De Veerse Huisartsen: Praktijken van de artsen Van Tol, Ubels,
Helmes, Rullens, Bats. Spekhorst, Van Eede, Van Eede-Hidskes,
en Van der Male worden zaterdag en zondag waargenomen door
R. van Tol, Markt 36, Veere, 0118-501271, Y. Bats, Dorpsstraat 2
Oostkapelle, 0118-581276 en W. Spekhorst, J.W. Schuurmanstraat
7, Domburg, 0118-581271.
Spreekuur voor spoedgevallen op zaterdag en zondag van 11 tot
12 uur: H. Picavet, Brouwerijstraat 9, Koudekerke, 0118-552660
Stadsgewest Vlissingen-Middelburg: Zaterdag van 10 tot 17 uur:
Ringeling, Lange Delft 133, Middelburg, 0118-612538 en Mum
melen, Markt 69, Middelburg, 0118-612134. 24-uurs dienst vanaf
vrijdag 16.00 uur: Souburg, C. van Pereslraat 1. Oost Souburg,
0118-461593.
Vlissingen en Oost-Souburg: Donderdag 20 uur tot vrijdag 20
uur:M. Snoep. Vrijdag 20 uur tot en met zondag 22 uur: J. van
Diercndonck 0118-471140. Middelburg: van vrijdag 21.30 uur
tol zondag 21.30 uur: M. de Jonge, 0118-641 192.
Dag en nacht bereikbaar 0900-0767
Gezelschapsdieren: Spreekuren zonder afspraak: 11-12 uur en
17-18 uur: Zaterdag en zondag A.L. Hoogveld en R. Meesters,
Korte Noordstraat 61, Middelburg, 0118-637077. Landbouw
huisdieren en paarden: Dierenartsenpraktijk Walcheren. Visites
aanvragen zaterdag en zondag lussen 8 en 9 uur, 0118-633803.
Dierenartsenpraktijk Roskam: Kelderweg 1, Meliskcrke, tel.
592838. Spreekuur zaterdag van 10-12 uur en volgens afspraak.
Dagelijks 0900-7673437
MIDDELBURG - De wekelijkse pauzeconcerten in de Middel
burgse Oostkerk beginnen weer. Voortaan wordt elke donderdag
tussen 12.30 en 13.00 uur een concert verzorgd op het De Rijcke-
re orgel uit 1783.
Bram Beekman verzorgt 7 juli het eerste concert met werken van
onder anderen Lemmens en Mendelssohn.
Godin Nehalennia en toren
Domburg herrijzen uit zand
NEELTJE JANS - "Je moet
durven dat is heel belangrijk
bij het maken van een zand
sculptuur", zegt kunstenaar
Martin Tedder en hij zet reso
luut een schep in een blok zand
dat net uit de bekisting komt.
In enkele minuten heeft hij de
omtrek van een kolom ge
maakt. Daarna komt het af
werken met mes, vork, lepel,
truffels of stukken plastic. Op
het strand van de Neeltje Jans
verrijst een prachtig geheel
van zandsculpturen onder de
naam Nehalennia.
Van de weg gezien, is het niet
erg bijzonder, maar lopend langs
de sculpturen kom je onder de
indruk. "Wij proberen elk jaar
een ander bijzonder evenement
te organiseren", vertelt pr-mede-
werker van Neeltje Jans, Ted
Sluijter. "Dit jaar hebben we ge
kozen voor zandsculpturen. De
makers zetten in tien dagen een
voorstelling neer die het verhaal
vertelt van het ontstaan van de
naam Neeltje Jans."
Nehalenia, Nehalaenniae en Ne-
haleania zijn allemaal spelling
variaties op de naam van de
Vrouwe van de Noordzee. Neel
tje Jans is de lokale volksnaam
voor het genezend licht bij de
Helle. Ze werd gezien als de be
schermgodin van de zee. In de
Romeinse tijd beloofden hande
laren om na een behouden tocht
over de wereldzeeën bij terug
komst te offeren aan de godin
Nehalennia. Eeuwen later zijn er
brokstukken teruggevonden van
altaren en offerstenen waarop de
godin stond afgebeeld. Met deze
gegevens zijn de kunstenaars van
Inaxie aan het werk gegaan.
Op het strand van Neeltje Jans is
negenhonderd ton zand gestort,
aangevoerd door een schip. Dat
is dezelfde hoeveelheid als in
veertig vrachtwagens. Met tien
man wordt in twee weken zes
honderd kubieke meter zand ver
zet, waarvan een kwart met de
hand. Het maken van zandsculp
turen is behalve boeiend, dus
ook hard en zwaar werken. Er
zijn zeven scènes opgebouwd, te
beginnen met de bouw van de
tempel. Het meest indrukwek
kend is de godin Nehalennia die
met haar hoogte van 8,6 meter
enorm opvalt. Ze kijkt uit over
zee. Het interessante is dat de
godin van elk punt uit gezien
steeds weer anders is.
Verder vallen een replica van de
toren van Domburg op en een
deel van de Oosterscheldeke-
ring. Aan het eind zwaait een
meisje in Zeeuwse klederdracht
het publiek uit.
De groep kunstenaars is het hele
jaar met elkaar op pad. Ze zijn
net terug uit China en Israël en
werken nu in Zeeland. "Wij zijn
eigenlijk een grote familie, een
rondreizend circus", licht Martin
Tedder toe. "Het maken van
zandsculpturen is een nieuwe
kunststroom en is de laatste ja
ren enorm populair geworden. Ik
werk al acht jaar als hobby mee
en heb onlangs op de top gestaan
van de hoogste sculptuur in Al-
mere. Die was 21,7 meter hoog
en een absoluut wereldrecord."
Tedder is onlangs afgestudeerd
als architect, maar ziet zichzelf
nog wel enkele jaren doorgaan
met het maken van zandsculptu
ren. "Het is fascinerend om van
een blok zand iets bijzonders te
maken. In de winter werken we
aan sneeuw- en ijssculpturen,
maar met zand werken is het
Met uiterste precisie werken kunstenaars aan het zandsculptuur van Nehalennia. (foto: Jaap Wol-
terbeek)
meest basaal. Het staat dicht bij
de mensen, want iedereen heeft
als kind wel met zand en water
gespeeld."
Het zand dat gebruikt wordt,
komt uit de rivieren en is hoeki
ger dan het zand uit de zee. Het
wordt in kisten van 60x60x60
gecomprimeerd door er veel wa
ter bij te doen en daarna het ge
heel te stampen, zodat de lucht
eruit kan. Aan de hand van een
simpele tekening wordt dan be
gonnen; iedereen heeft zijn ei
gen voorstelling en gaat daarmee
aan de gang. Op de Neeltje Jans
is een schaal van ongeveer an
derhalf keer ware grootte afge
sproken.
De godin Nehalennia is het
hoogste bouwwerk. Daarvoor
zijn eerst veel kisten op elkaar
gestapeld en daarna is de kunste
naar van boven naar beneden
gaan werken en van grof naar
fijn. Tedder: "Zand is een snel
medium, je moet niet bang zijn
om de schop erin te zetten. Al
werkend kun je nog wel een
beetje bijsmeren, maar de basis
wordt gevormd door de blokken
zand. Ogen en oren plakken we
vaak, want zand werkt net als
klei als het nat is. Het leukste
zijn de reacties van de toeschou
wers. Die zijn vaak laaiend en
thousiast en dat inspireert ons
ook weer." Nehalennia is vrijdag
1 juli officieel geopend en is te
bezichtigen tot eind augustus.
VLISSINGEN - H. van Belle,
behangerij, stoffeerderij, bed
denmakerij. Met die slogan
maakte Hendrik van Belle re
clame voor zijn zaak die hij in
1930 uit nood startte. Hoewel
zijn portret nog altijd over het
kantoor waakt, is in vijfenze
ventig jaar tijd de omgeving
waarbinnen het bedrijf ope
reert, totaal veranderd. Dat
menen de twee generaties die
de oude Hendrik opvolgden in
een terugblik op de historie
van de jarige onderneming.
Door Jacco van Maldegem
'Weet je nog hoe we de handkar
voortbewogen?', 'of dat verhaal
van die twee kasten in de Van de
Vennestraat?' en 'dat pa iedere
week naar Holland ging om ma
terialen te halen?' Als de drie
broers, Piet, Jaap en Leen, een
maal beginnen over vaders be
drijf tijdens hun jeugd houden ze
niet op. De bijzondere jaartallen
lepelen ze zonder enige moeite
op. In '39 naar de Scheldestraat,
in '63 naar het oude Rode Kruis-
gebouw, twee jaar later terug
naar een ander pand in de Schel
destraat en 1969 is het jaar van
de verhuizing naar de Hermes-
weg, waar het bedrijf nu nog ge
vestigd is. Erik, directeur, mede
eigenaar en telg van de derde ge
neratie, krijgt naar eigen zeggen
een lesje geschiedenis.
Door op deze manier door de ge
schiedenis te razen, wordt bijna
vergeten dat Van Belle van
tegenwoordig niet meer de oude
Van Belle is. Meubelreparatie,
stoffering, behang, tapijt, ma
trassen en zeil: het is allemaal
niet meer te vinden bij Van Bel
le. Van Belle Wonen, zoals het de
In 75 jaar is niet alleen de zaak veranderd, ook de klant, weet directeur Jurrien Kruidhof van de
familie Van Belle, (foto: Jaap Wolterbeek)
onderneming nu heet, richt zich
op de verkoop van meubelen en
keukens. Ook het ondernemers
klimaat is verre van ongewijzigd
gebleven. De klant, de wensen,
de concurrent en de leveranciers.
Stuk voor stuk hebben ze een ge
daantewisseling ondergaan.
"De consument is een stuk har
der geworden. Op alle vlakken,"
meent Jaap van Belle. Hij doelt
onder andere op de openingstij
den. Tussen twaalf en een dicht
zijn tolereert geen enkele klant
meer, denkt hij. Zijn broer Piet
valt hem bij: "Of de koopavon
den, vroeger wisten ze niet wat
dat was." De gedachte waarmee
klanten de winkel binnenstappen
is ook anders dan decennia gele
den. Mensen die een geheel inte
rieur bestellen zijn zeldzaam.
Jaap: "Ze zijn nu veel eerder op
zoek naar een bepaald soort stoel
of kast." Zoon Erik wijt dit aan
het feit dat het huis voor de hui
dige consument een profilering
van hun persoontje is. "Huizen
zijn vaak een statussymbool,
mensen willen zich met hun wo
ning onderscheiden van ande
ren." Interieurs verkopen vanuit
een catalogus is er ook niet meer
bij. "Je moet de klanten visueel
prikkelen," aldus Jurrien Kruid
hof, de enige van de drie direc
tieleden die niet tot de familie
Van Belle behoort.
Die visuele prikkeling houdt ook
in dat winkels vaker aangepast
worden. "Als vader de winkel
eens in de twintig a vijfentwintig
"jahf vernieuwde, ging het hem
voor de wind", aldus Piet. Dus
niet- alleen de gaatjes in de muur
moet worden gevuld, de wand
moet ook een leuk kleurtje heb
ben.
Voor de oorlog waren er wel tien
ondernemers die zich op hetzelf
de segment richtten als de oude
Van Belle, stellen zijn zonen na
enige discussie vast. De concur
rentie is tegenwoordig een veel
kleurig palet: van zaken die het
duurdere assortiment brengen tot
winkels met meeneemmeubelen
als Leen Bakker. Kruidhof:
"Vaste klanten bestaan nagenoeg
niet meer. Merkentrouw even
eens niet meer. Maar dat is in el
ke branche. Wie rijdt er nu nog
zijn hele leven hetzelfde auto
merk?"
De grote veranderingen hebben
dat ene aspect van ondernemer
zijn niet veranderd. "Het zaken
doen is even leuk," zegt Jaap.
Broer Piet is het daarmee eens:
"Het geeft zoveel voldoening als
je van klanten hoort dat ze blij
zijn met hun nieuwe inrichting."
En hoe was het als kind om op te
groeien in een ondernemersfa
milie? Leen: "Ik heb wel eens
van mijn vrouw gehoord dat ik
weinig tijd had voor de kinderen
als ik in het voorjaar weer tot
tien uur had gewerkt." Je zag je
vader niet vaak, daar zijn ze het
allemaal wel mee eens. Piet ver
woordt het familiegevoel: "Maar
ja, je miste niets, wantje wist ge
woon niet beter. Vader was op de
zaak."
(Vervolg van voorpagina)
Op Walcheren houden veel Duit
sers en Nederlanders hun 'grote
vakantie' en ook het aantal Bel
gen neemt opvallend toe, zegt
Sommen. Opmerkelijk vindt hij
ook dat mensen erg laat reserve
ren en ook kortere vakanties
boeken.
"In voorgaande jaren kwamen
veel toeristen drie of vier weken
naar Zeeland, nu boeken ze
slechts één of twee weken. Ook
is het aantal boekingen sterk af
hankelijk van het weer, want bij
mooi weer trekt het aantal last-
minute boekingen aan."
Volgens Wendy Lievense van
Toercom in Zoutelande, dat be
middelt bij verhuur van vakan
tiehuisjes, zitten de huisjes vanaf
half juli vrijwel vol. Maar voor
september en oktober heeft zij
nog bijna geen boekingen mogen
noteren.
De Walcherse campinghouders
hebben over het aantal vakantie
gasten geen klagen. Campingei
genaar A. Dingemanse van mini-
camping Werend ij ke in Zoute
lande is van 17 juli tot en met 19
augustus volgeboekt. Daarna
neemt de drukte af. "Opvallend
is dit jaar dat de mensen heel laat
reserveren en dat er veel meer
Duitsers zijn dan voorgaande ja
ren", zegt Dingemanse.
Adri Boogaard is eigenaar van
de gelijknamige minicamping in
Zoutelande en bestuurslid van de
Vereniging Kamperen bij de
Boer (VeKaBo) op Walcheren.
Hij zit al vanaf 10 juli tot en met
19 augustus volgeboekt en ook
in de eerste twee weken van sep
tember. "Zelf merk ik niks van
een verminderde drukte, maar ik
hoor andere geluiden van colle
ga's die iets verder van de kust
een camping hebben", vertelt
Boogaard.
(Vervolg van voorpagina)
De niet-intelligente vragen tij
dens de galaronde bevestigen de
vooroordelen over Miss-verkie-
zingen. Na een vraag over de
persoon achter het lichaam,
volgt al snel een vraag over haar
voorbeeld of het goede doel
waarvoor ze zich bij winst wil
inspannen.
De eerste kandidate zegt zich
bijvoorbeeld voor de veiligheid
in het land in te zullen zetten, en
anderen noemen als voorbeelden
en inspiratiebronnen het Ameri
kaanse model Tyra Banks, mo
deontwerpers Viktor Rolf en
de mooiste juryleden. Vaak cli
chématig leggen de kandidates
de nadruk op hun vrijwilligers
werk en dat zij slechts aan het
begin van hun carrière staan.
Zo tegen vijven in de middag
maakt Miranda Slabber de uit
slag bekend. Uit voorronde drie
gaan de drie langste dames door.
Nadat ook de winnaressen uil de
laatste ronde bekend zijn, blijkt
dat donkerharigen de voorkeur
van de jury genieten. Zij strijden
3 september samen met de zes
overgebleven vrouwen van de
eerdere voorrondes om de titel
Miss Zeeland en om deelname
aan de nationale Miss-verkie-
zing.
Nog eenmaal wordt de catwalk
genomen, dit maal zonder enige
schroom. Eenmaal achter de
schermen breekt de vreugde uit:
even wordt de presentator over
stemd door het gekrijs en ge
schreeuw van, naar alle waar
schijnlijk, de winnaressen. De
buit is binnen.
Walcheren ligt nog steeds bezaaid met bunkers uit de Tweede Wereldoorlog,
(foto: Jaap Wolterbeek)
ZOUTELANDE - Met een
boekje 'Bunkerroute en
meer....'Van de VVV Walche
ren en Noord-Beveland moe
ten de net aangelegde fiets
en wandelpaden bij Zoute
lande nog aantrekkelijker
worden.
Dc paden voeren namelijk
langs het Landfront Vlissin
gen, het Duitse verdedigings
werk uit de Tweede Wereld
oorlog. Dankzij de brochure
krijgen de herinneringspunten
voor de wandelaars en fietsers
een diepere betekenis, denkt
de uitgever. De Tweede
Wereldoorlog greep diep in
het leven op Walcheren. De
Middelburgse monumenten
werden rücksichtlos plat ge
schoten en gebombardeerd en
bij de bevrijding zetten de ge
allieerden Walcheren onder
water om zo de Duitsers een
extra duw huiswaarts te geven.
Tijdens de bezettingsjaren
bouwden de Duitsers Walche
ren vol met bunkers om zo
ook de havens van onder meer
Antwerpen uit handen van hun
vijand te houden. Het Land-
front Vlissingen herinnert aan
die tijd. Het is nog bijna hele
maal in tact. In 'Bunkerroute
en meer...' staat exaet aange
geven waar de herkennings
punten zich bevinden. Dat zijn
onder meer bunkers, draken-
tanden, een tankgracht, restant
van een barakkenkamp, het
bombardement en de innunda-
tie. Flet Bunkermuseum in
Zoutelande en het Poldermu
seum in Westkapella tonen
nog meer. Ook komen Wal-
chenaren aan het woord in de
brochure over hoe zij de WO
II hebben ervaren en hoe zij
tegen de nu meer dan zestig
jaar oude restanten aankijken.
Voor 0,50 euro is het boekje te
koop, onder meer in het Bun
kermuseum en bij de VVV's
op Walcheren.
MIDDELBURG - Kunste
naars van De Zeeuwse Kunst
kring (ZKK) stellen in de wee
kends van 8 juli tot en met 12
augustus hun atelier open voor
bezoekers. Het thema is 'Over-
zomeren'.
Werk van Leen van Duivendijk
is permanent te zien in de etala
ge van Reisbureau World of TUI
aan de Langeviele 7 in Middel
burg. Gicl Louws en Christel
Wij land stellen op zaterdag 9 ju
li hun werk ten toon in het atelier
en in een vrachtwagen Musky's
Arthandling aan de Loskade in
Middelburg. Jorien Brugmans
stelt haar werk op zaterdag 9
(10.00-12.00 en 13.00-17^00
uur) en zondao 10 iuli tri 00-
17.00 uur) ten toon aan de Hein-
kenszandseweg 42 in Heinkens-
zand.
De Zuid-Bevelandse kunstenaar
Adri Geelhoed toont schilderijen
met Zeeuwse landschappen in
zijn atelier aan het Plein 30 in s-
Heer-Hendrikskinderen. Het is
opengesteld op de vrijdagen 22
en 29 juli en 5 augustus (19.00-
21.00 uur) en zaterdagen 23 en
30 juli en 6 augustus (10.00-
12.00 uur en 13.00-17.00 uur).
De Zeeuwse Kunstkring ZKK)
wordt gevormd door een groep
professionele beeldende vorm
gevers, die werken vanuit diver
se disciplines: tekenen en schil
deren, beeldhouwen, keramische
- en grafische vormgeving, tex
tiel r>n
In de rubriek Ingezonden stuk
ken kunnen lezers reageren op
berichten die in De Faam staan
of hun mening geven over za
ken die op Walcheren spelen.
Plaatsing van bijdragen bete
kent niet dat de redactie de. me
ningen en stellingen van de in
zenders onderschrijft. De brie
ven worden geplaatst onder
verantwoordelijkheid van de
afzender. Oproepen en anonie
me inzendingen worden niet
geplaatst. Naam en adres van
de afzender moeten bekend zijn
bij de redactie. Bijdragen mo
gen niet langer zijn dan 250
woorden. De redactie behoudt
zich het recht voor inzendingen
te bekorten.
Reactie op het artikel 'verge
ten bemanning toch gevon
den' van 22 juni
Een indrukwekkende foto in de
Faam van onze Noord-Ameri
kaanse bevrijders uit de benar
de oorlogsjaren. Deze jonge
mensen gaven hun leven voor
ons Nederlanders. Uit het arti
kel werd niet duidelijk of het
vliegtuig, al dan niet met de
stoffelijke resten van deze vlie
geniers, ooit nog uit de zee ge
haald gaat worden. En daarna
een waardige begrafenis voor
deze getroffenen is het minste
dat we kunnen doen en waar
voor ik pleit!
P. Hupkens
Vlissingen
VLISSINGEN - In Vlissingen
kunnen in juni en juli verschil
lende yogacursussen gevolgd
worden.
Er zijn zowel lessen easy yoga,
hatha yoga en het dynamische
poweryoga. Voordeel van de zo
mercursussen is dat de lessen
aangepast kunnen worden aan de
vakantie. Minimum deelname is
vier lessen. De lessen zijn in de
ochtenduren van maandag, dins
dag en vrijdag in het Ontspan
ningscentrum De lelie in Vlis
singen. Informatie is verkrijg
baar via: 0118-430757.
MIDDELBURG - De tuinen
rondom kasteel ter Hooge in
Middelburg zijn op woensdag
20 juli te bezichtigen met een
gids.
Het verzamelpunt is de parkeer
plaats aan de Breeweg in
Middelburg, tegenover Kaas
boerderij Pitteperk. De gids ver
trekt om 14.00 uur en wandelt
door het park rondom Ter Hooge
met vele soorten bomen, planten
en vogels. In het voorjaar vloei
en er diverse stinzenplanten en
broedt er een reigerkolonie.
Onlangs is het gebied uitgebreid
met een agrarisch parkgebied
met typisch Zeeuwse land
schapselementen zoals drinkput
ten en hagen. De excursie duurt
ongeveer twee uur. Deelname
kost twee euro.
WESTKAPELLE - Pianiste
Marcela Simons geeft donder
dag 7 juli vanaf 20.00 uur een
recital in Westkapelle Herrijst
in Westkapelle.
Op het programma staan werken
van Jaco Simons. Na de pauze
volgt een reeks van populaire
klassieke muziekstukken van
verschillende componisten. Tot
besluit speelt de pianiste een ei
gen parafrase "op hel in Westka
pelle bekende liedje 't Vaesje
van een Wasschapelaer'. Marce
la Simons studeerde aan het Bra
bants Conservatorium en is
sinds begin dit jaar dirigente van
Het Westkappels Koor.
SEROOSKERKE - ln de tuin
van de Johanneskerk in Seroos
kerke is zondag 10 juli vanaf
19.00 uur een openluchtdienst.
Aan de dienst wordt meegewerkt
door J. Jobsen uit Goes en het
koor Exaudi uit Westkapelle.
VLISSINGEN - De wekelijkse
kinderinstuif van Stichting Pal
ladium in wijkcentrum Het Pal
let in Vlissingen houdt een zo
merstop. De eerstvolgende in
stuif is op woensdag 26 oktober
nan Hp Willptn Rnplrtfo"'
