De royaltywatcher
Beatrix
25 jaar
KONTNTGrNT
De BN-ers
De activiteiten
'Nederland wil
geen republiek'
Margarita en
Beatrix aan tafel
'Hapjes mogen
wel iets kleiner'
'Ze blijft altijd
recht overeind'
'Koningin heeft
lieve uitstraling'
Reinildis van
Ditzhuyzen
Beeldhouwen
Beatrix is eigenlijk twee
personen tegelijk
De vorstin en de mens.
Beatrix heeft een eigen
atelierwaar ze,
als het even kan, werkt.
Woensdag 13 april 2005
nmaMBUMB-oaMMMM
®2SaSK$KSSaSKS8SaSBSf855SSe93Ge@SSS5SSKfii$i55eKiS.'35K:
31
DE KONINGIN ALS MENS. HAARSCHERP OP HET NETVLIES STAAN DE ONTROERENDE BEELDEN VAN
BEATRIX IN DE BIJLMERMEER NA DE RAMP MET HET VLIEGTUIG VAN EL AL, VAN BEATRIX BIJ DE
NABESTAANDEN VAN DE SLACHTOFFERS VAN DE BRAND IN ENSCHEDE EN ONLANGS IN DE RIDDER
ZAAL BIJ DIE VAN DE TSUNAMI IN ZUID OOST AZIË. EEN ERNSTIGE BLEKE BEATRIX, BEZORGD, MOE
DERLIJK, ECHT MEELEVEND, MISSCHIEN WEL MEELIJDEND.
6 Aardig, echt betrokken,
een sterke persoonlijkheid'
wat hebben bekende nederlanders met konin
gin beatrix? vinden ze haar aardig en be
trokken of toch een beetje streng en zake
lijk? een rondvraag langs enkele bekende ne
derlanders (bn'ers) leverde de volgende uit
spraken op.
"Beatrix is een zakelijke ko
ningin, die veel dossierkennis
heeft." Dat is PvdA-Kamerlid
sharon dijksma opgeval
len tijdens de ontmoetingen,
die zij met onze vorstin had.
"Ik heb veel respect voor
haar. Het is goed zo, hoewel
ik me meer verbonden voel
met Alexander. Nederland zit
niet te wachten op een repu
bliek."
"Ik had koningin Beatrix en
Margarita in mijn program
ma Het Familiediner willen
hebben." Maar nu dat niet
kan, staat een interview zon
der beperkingen hoog op het
verlanglijstje van EO-presen-
tator bert van leeuwen.
"Ik heb bewondering voor
koningin Beatrix en zie haar
als symbool van de nationale
eenheid."
"Koningin Beatrix zei eens te
gen mij toen ze een hapje
proefde: lekker, maar ze mo
gen wel iets kleiner, meneer
Braakhekke. Ik vind haar lief,
leuk en heel intelligent. Als zij
meer macht zou hebben, zou
het veel beter gaan met ons
land." Daarvan is kok, schrij
ver en restauranthouder
joop braakhekke over
tuigd.
"Beatrix en ik waren jaarge
noten in Leiden. Ze was een
fan van het Leids Studenten
Cabaret. Later heeft ze ook
veel van mijn voorstellingen
bijgewoond." Cabaretier
paul van vliet kent onze
vorstin goed en heeft veel re
spect voor de manier waarop
zij haar functie vervult en on
danks tegenslagen "recht
overeind blijft."
"De keren dat ik voor konin
gin Beatrix en prins Claus
heb opgetreden zal ik nooit
vergeten. Ik vind haar een
mooie stralende koningin
met een lieve uitstraling",
zegt wieteke van dort
"Ze werkt hard en wil alles
weten. Daarom hoop ik ook
dat ze stukken in handen
krijgt over uiterst belangrijke
milieudelicten."
Vrijdag 29 april
De feestelijkheden worden inge
luid met een groots con
cert op de dam. De konin
gin is hier uiteraard zelf bij aan
wezig. Odes en aria's aan vor
stinnen, een pas-de-deux in het
paleis en videoschermen op de
Dam moeten van dit publieks
evenement een groot feest ma
ken. Aan de avond werken on
der andere mee het Radio Filhar
monisch Orkest en het Nationa
le Ballet. Het concert dat om
21.15 uur begint en anderhalf
uur duurt wordt live uitgezon
den op de televisie. Ter ere van
het jubileum wordt een natio
naal geschenk, een ge
brandschilderd raam voor in de
Nieuwe Kerk, aangeboden.
Zaterdag 30 april
Op Koninginnedag vindt de
'doorstart' van het jubileumjaar
plaats, en wel in Den Haag. Het
programma bestaat uit drie de
len en wordt vrijwel de gehele
dag op tv uitgezonden. Zo vindt
er 's ochtends een officiële
herdenking plaats van de
Eerste en Tweede Kamer in een
gezamenlijke vergadering in de
Ridderzaal. Elk Kamerlid heeft als
partner een 25-jarige. Deze 25-
jarigen, afkomstig uit de kleinere
gemeenten in ons land worden
uitgenodigd met andere Neder
landers uit de grotere gemeen
ten die maatschappelijke betrok
kenheid hebben getoond in hun
wijk, dorp, stad, regio of anders
zins. Kortom een dwarsdoorsne
de van Nederland, de Neder
landse Antillen en Aruba zal bij
deze vergadering aanwezig zijn.
's Middags wordt de traditionele
Koninginnedag gevierd in Sche-
veningen. Deze feestelijke dag
wordt afgesloten met een groot
evenement in een tent op het
haagse malieveld. Burgers
uit het hele land worden hiervoor
uitgenodigd. En iedereen kan dit
evenement via de tv meebeleven.
Eind april
Ter ere van het Regeringsjubi
leum van koningin Beatrix slaat
de Koninklijke Nederlandse
Munt een speciale zilveren
herdenkingsmunt. De unie
ke herdenkingsmunt is een wet
tig betaalmiddel in Nederland,
met een nominale waarde van
10 euro. De munt is vanaf eind
april te koop op het postkan
groot deel van de bevolking zich
actief vrijwillig in door samen de
handen uit de mouwen te ste
ken en zo iets te doen voor an
deren.
De formule is uniek voor ons
land: via een vraag- en aanbod
systeem kan iedereen in Neder
land zien wat in zijn of haar
buurt, wijk, gemeenten aan
werkzaamheden te doen is.
Daarop kan dan worden ingete
kend. Voorbeelden: klussen in
buurthuizen, scholen, parken,
dierenasiel etcetera. De geza
menlijke inzet voor zinvol werk
onderstreept de eenheid in ver
scheidenheid die ons land ken
merkt. Dit evenement is een ac:
tiviteit die door vrijwilligersorga
nisaties wordt georganiseerd.
Het Nationaal Comité heeft aan
sluiting hierbij gezocht en is me
deverantwoordelijk.
15 December
Ter afsluiting van het jubileum
jaar wordt op 15 december een
multireligieuze bijeen
komst gehouden in de Dom
in Utrecht, met als thema: Bij
zondere ontmoetingen: 'verbon
denheid in verscheidenheid'.
Gestreefd wordt naar deelname
van alle religieuze en levensbe
schouwelijke groeperingen die
ons land rijk is.
De datum van 15 december is
niet willekeurig gekozen. Het is
de datum van het Statuut van
het Koninkrijk der Nederlanden,
onze hoogste wettelijke rege
ling. In het Statuut is vastgelegd
dat er één Koninkrijk der Neder
landen is, bestaande uit Aruba,
de Nederlandse Antillen en Ne
derland.
Deze drie rijksdelen hebben sa
men één staatshoofd (de konin
gin), één minister van buiten
landse zaken (de Nederlandse)
en één leger.
jubileumbezoeken
Ter gelegenheid van haar 25-ja-
rig ambtsjubileum brengt de ko
ningin een bezoek aan alle
provincies.
Data jubileumbezoeken: 12 mei
Groningen, 20 mei Utrecht, 24
mei Limburg, 3 juni Gelderland,
10 juni Zeeland, 21 juni Overijs
sel, 4 augustus Friesland, 27 sep
tember Flevoland, 8 oktober
Drenthe, 18 oktober Noord-Bra
bant, 4 november Noord-Hol
land, 11 november Zuid -Hol
land.
Op 29 en 30 september vindt in
de Martinikerk en het Academie
gebouw in Groningen een
jubileumcongres plaats. Dit
congres wordt georganiseerd
door de Verenigde Universiteiten
onder de titel: de Nederlandse
Constitutionele Monarchie in
een veranderend Europa. Aan
het congres nemen delegaties
van alle Nederlandse universitei
ten en de universiteiten van de
Nederlandse Antillen en Aruba
deel. Doel van het congres is het
plaatsen van de Nederlandse
constitutionele monarchie in de
staatsrechtelijke, politieke, socia
le en culturele ontwikkelingen
die binnen en buiten Nederland
plaatsvinden en hebben plaats
gevonden.
17-27 Oktober
In de herfstvakantie gaat er ge
durende acht dagen een
jongerentrein rijden langs
25 stations in Nederland. Tien
rijtuigen omvatten onderwerpen
uit de jongerencultuur zoals mu
ziek, sport, media, cultuur, ga
mes, literatuur en lifestyle. Op
de verschillende stations zijn op
tredens van bekende artiesten,
sportclinics en allerlei andere ac
tiviteiten. Jongeren uit heel Ne
derland kunnen samen reizen
met deze unieke trein. De be
doeling is dat jongeren, verschil
lend in leeftijd, stijl, uiterlijk en
levensopvatting elkaar ontmoe
ten in wagons van gemeen
schappelijk belangstelling en in
teresse.
9 en 10 December
In het kader van de afsluiting
van het jubileumjaar vindt op 9
en 10 december voor het eerst
in Nederland een make a dif
ference day (madd) plaats.
Op deze twee dagen zet een
toor. Er zijn ook speciale uitvoe
ringen in zilver en goud.
TPG Post wijdt aan de feestelijke
gebeurtenis een bijzondere post
zegelreeks. Op 30 april worden
de zegels gepresenteerd en gaat
de verkoop van start.
29 en 30
September
"Ze is aardig, echt betrokken, een sterke persoonlijkheid." De Haagse historica drs. Reinildis van Ditzhuyzen heeft koningin Beatrix verscheidene ma
len ontmoet. Zo ging zij onder andere mee op staatsbezoeken.
Andere beelden. Beatrix bij de
rouwdiensten van Claus en ver
volgens van haar ouders. Diep
bedroefd, smartelijk, getekend.
Vreugde was er natuurlijk ook.
Zie de beelden van het huwelijk
van Willem Alexander en Maxi
ma, die van Beatrix met haar
kleinkinderen en die van de
breed lachende Beatrix bij de
aanvaarding van het eredoctoraat
in Leiden. Verdriet en vreugde.
Niets menselijks is haar vreemd.
De Haagse historica drs. Reinil
dis van Ditzhuyzen heeft konin
gin Beatrix verscheidene malen
ontmoet, zij ging mee op staats
bezoeken en zij heeft wel eens op
Huis ten Bosch gegeten. Toch
pretendeert ze niet de koningin te
kennen. In ieder geval niet als
privé persoon. Als mens. Dat is,
denkt zij, slechts voorbehouden
aan haar kinderen, schoondoch
ters en een kleine groep hele goe
de vrienden.
Niettemin wil zij, nu het 25-jarig
jubileum van koningin Beatrix
aanstaande is, best een paar din
gen zeggen over de mens Beatrix.
"Dat is iemand anders dan de
koningin Beatrix. Eigenlijk is zij
twee personen tegelijk. De vor
stin en de mens." Een niet een
voudige opgave, dat is zeker. Van
Ditzhuyzen zegt snel en gedeci
deerd: "Zij is aardig, echt betrok
ken, geïnteresseerd, een sterke
persoonlijkheid."
Van Ditzhuyzen denkt ook dat zij
een goede moeder is. "Destijds,
toen Claus nog leefde, maar nu
ook, ja zeker een hecht gezin, ook
in relatie tot de neven en nichten.
Dat moet ook wel, want door de
hoge positie van de leden van de
ze bijzondere familie zijn ze zeer
kwetsbaar, ze moeten altijd op el
kaar kunnen rekenen. Tegen de
ze achtergrond verwerpt Van
Ditzhuyzen het interview met
prins Bemhard dat na zijn dood
werd gepubliceerd in De Volks
krant. Echt boos nu: "Kan niet,
onwaardig, een trap na. Zeker na
die prachtige,
stijlvolle rouw-
plechtigheid in
Delft. Die publi
catie heeft Beat
rix zonder twijfel
veel verdriet ge
daan. Nee, die
Bemhard was
geen deugniet,
hij deugde ge
woon niet."
Extra frustrerend
lijkt het haar dat de koningin in
het openbaar niet op zo'n inter
view of andere stukken in roddel
bladen kan reageren.
In dit verband kan Van Ditzhuy
zen zich ook kwaad maken op de
criticasters in Nederland die
steeds beweren dat de koningin
te veel macht heeft. "Onzin, na
tuurlijk, dat ligt niet aan haar, dat
komt door de zwakte van de mi
nisters, die haar omringen. De
kracht van de koning heeft alles
te maken met de zwakte van de
regering."
Hoe de dagen van koningin
Beatrix er uit zien, weet Van
Ditzhuyzen, die al meerdere boe
ken over de koninklijke familie
heeft geschreven en zonder meer
een Oranjekenner kan worden
genoemd, natuurlijk niet exact.
"Ze gaat normaliter van Huis ten
Bosch naar haar werkpaleis aan
het Noordeinde,
waar ze verga-
den met haar
staf, de post be
antwoordt, rela
ties ontvangt etc.
etc. Dat verschilt
waarschijnlijk
helemaal niet
van de manier,
waarop een di
recteur van een
groot bedrijf
opereert. Er zijn werklunches, te
lefonisch overleg, besprekingen.
De koningin, energiek en door
tastend als ze is, werkt hard en
lang."
Vervolgens weer naar huis, voor
Sinds 1980 heeft historica Reinil
dis van Ditzhuyzen vijftien (cul
tuurhistorische) boeken geschre
ven, onder meer over onderwijs,
Praag, Italiaanse eilanden, Vlie
land, architectuur en de Oranjes.
Wat dat laatste onderwerp betreft
schreef zij onder meer Oranje-
Nassau, een biografisch woorden
boek (derde druk 2004) en de
Oranjes in een handomdraai. ABC
van het vorstenhuis (2002). Zij
herschreef ook 'Hoe hoort het ei
genlijk?' het boek over etiquette
van Amy Croskamp-ten Have. De
ze herschreven versie is inmiddels
toe aan de 9e druk. Haar webstek
is: www.reinildis.nl
de maaltijd met de kinderen of
vrienden. "Maar ze zal, sinds
Claus dood is, ook best wel eens
een avondje alleen eten en ont
spannen tv kijken."
Beeldhouwen
en paardrijden
zijn de grote
hobby's van de
koningin. Ze
heeft een eigen
atelier, waar ze
als het even kan
werkt. In Ma-
durodam is nog
altijd het door
haar in 1973 ge
maakte beeldje van 'Jantje Beton'
te zien. Paardrijden doet ze graag
door het Haagse Bos of op het
strand.
"Beatrix is verder een groot lief
hebber en kenner van moderne
kunst. Ze heeft dan ook graag
contact met kunstenaars. Als zij
op staatsbezoek gaat, zoekt zij
zelf een cadeau uit voor haar gas
theer, en dat is vaak moderne
kunst. Ook neemt zij graag mo
derne kunstgezelschappen als het
Nederlands Danstheater mee
voor een optreden in het land,
waar ze te gast is." Dat de konin
gin ook van muziek houdt blijkt
uit het feit dat ze graag concerten
bezoekt én organiseert. Met de
wereldberoemde cellist Rostro-
povitsj heeft ze een goede band.
Van Ditzhuyzen vindt het terecht
dat onlangs aan Beatrix een ere
doctoraat van de universiteit van
Leiden is toege
vallen. "Haar in
spanningen en
verdiensten voor
dit land in die 25
jaar van haar ko
ningschap zijn
duidelijk."
Speculeren over
hoe lang Beatrix
nog koningin
blijft doet zij niet:
"Of zij wil aftre
den en zo ja, wanneer - dat zou
iedereen wel willen weten."
Waarom zou ze trouwens. Beat
rix doet het uitstekend. Als ko
ningin en als mens. Dat staat als
een paal boven water.
