Windmolenpark op Neeltje Jans
vervangt oude dreumesmolens
I
Geheimzinnige ziekte bedreigt
ook kastanjebomen in Zeeland
Driedubbel feest voor
Imkerij Poppendamme
Veelzijdige liedjesschrijvers in De
Wegwijzer Nieuw en Sint Joosland
Kerst- en sinterklaasmarkt
in Goese Zeelandhallen
Eerste reuzenmolens worden eind volgend jaar geplaatst
Samen zingen
voor Unicef
Toverbos in ZBM
Scratch Messiah
is al volop in
voorbereiding
Accordeola gaat
ook naar Goes
Vertrouwen op
intuïtie in cursus
The Old Firm is
klaar met luieren
Amnesty zoekt
collectanten
Is astrologie ook
wetenschap?
Informatiedag
over depressies
bij ouderen
Zeeuws Mannen
Ensemble geeft
een kerstconcert
MET RECHT
Vormfouten
AL
JL
k
Rommelig
Zeeuwse klimaat
Enorme spanwijdte
Genezen
Vergunningen
Woensdag 1 december 2004
De Faam
De reuzenturbines die op de stormvloedkering komen, produceren samen genoeg stroom om 53.000 huishoudens te voorzien, (foto:
Dennis Rijsbergen)
GOES - Kerstversiering, stem
mige koren, dinerideeën,
workshops en enorme kerstbo
men vormen het decor voor de
kerstmarkt die op zaterdag 4
en zondag 5 december wordt
gehouden in de Zeelandhallen
in Goes. De markt is onderdeel
van de Kerstmarkttour die
door Nederland trekt.
Aan de markt doen tweehonderd
standhouders mee. In de versier
de kerstkramen is een uitgebreid
assortiment aan kerstartikelen te
koop. Op het Kerst Creaplein Ia-
ten kunstenaars en hobbyisten
zien hoe je kerstkaarten, kran
sen, kerststukjes en kaarsen kan
maken. Ook zijn er demonstra
ties zijdeschilderen, decoupage,
pottenbakken en porselein be
schilderen. Met 70.000 kerst
lampjes en hoge kerstbomen
worden de Zeelandhallen omge
toverd tot een sfeervol kerstpara
dijs. Elk uur neemt de kerstman
plaats op zijn kerstwensstoel om
GRIJPSKERKE - Imkerij
Poppendamme in Grijpskerke
houdt eind december voor de
kinderen een Winterfeest. Te
gelijkertijd wordt een Winter-
speelgoedbeurs gehouden met
allerlei nostalgisch speelgoed.
Het Winterfeest bij de imkerij
wordt gehouden in de donkere
dagen na de Kerst. Het is een
kinderfeest, maar ook een feest
voor alle ouders en grootouders
die iets gezelligs willen doen
met hun kind of kleinkind. De
kinderen kunnen deelnemen aan
creatieve workshops met bijen
was, ook kunnen ze kaarten en
buttons maken.
Liefhebbers van nostalgisch
speelgoed kunnen terecht op de
Winterspeelgoedbeurs, die tege
lijkertijd wordt gehouden. "Op
de beurs staan verzamelaars van
nostalgisch speelgoed als dinky
toys en poppen. Zeg maar spul
len uit grootmoeders tijd", zegt
Piet de Meester van de imkerij.
Het Winterfeest en de Winter
speelgoedbeurs worden gehou
den van dinsdag 28 tot en met
de kerstwensen van de kinderen
in ontvangst te nemen. Kinderen
kunnen een ritje maken in de
kerstcarrousel of de Santa Claus
Express. Tussen 12.00 en 13.00
uur komen Sinterklaas en zijn
Pieten de Kerstman even aflos
sen. Zaterdag zingen de a-capel-
la popgroep Piece of Cake en
popkoor Seaside Rendez-vous
nummers van hun uitgebreid re
pertoire. Ook zingt het kinder
en tienerkoor De Bevclanden
(kerst)liederen onder leiding van
Jannie Dieleman. Zondag zijn er
optredens van close harmony-
groep Geen Paniek en amuse
mentskoor Encore.
De kerstmarkt is onderdeel van
de Kerstmarkttour die voor het
derde jaar wordt gehouden. Van
eind november tot half december
verplaatst de tour zich via Hen
gelo en Leiden naar Goes. Na
Arnhem eindigt het evenement
in Maastricht. De kerstmarkt is
op beide dagen tussen 10.00 en
17.30 uur te bezoeken.
donderdag 30 december. De tra
ditionele Christmas Fair is van 1
december tot en met 30 decem
ber. Het thema van dit jaar is de
Hollandse winter. De evene
menten zijn tussen 13.00 en
17.00 uur gratis te bezoeken.
ELLEWOUTSDIJK - In 't
Kerkje van Ellesdiek aan de
Van Hattumstraal in Ellcwouts-
dijk is zondag (5 december) een
meezingmiddag voor Unicef.
Bezoekers lenen een meezing-
boek met dertig verzen, zodat
iedereen kan meedoen. Er staan
sinterklaasliedjes, kerstliederen,
oud-Hollandse liedjes, smart
lappen en Zeeuwse liedjes op
het programma. Lenie Stokman
begeleidt deze middag de
samenzang op piano. Geert For-
trie verzorgt een intermezzo. De
samenzangmiddag begint om,
14.30 uur. Entree 3,50 euro.
NEELTJE JANS - Verouder
de dreumesen zijn het eigen
lijk, de twintig windmolens op
de stormvloedkering. Ze moe
ten dan ook wijken voor
zestien reuzen. Modernere
turbines die de stroomproduc-
tie op dat stukje winderig Zee
land eensklaps verachtvoudi
gen.
Door Dennis Rijsbergen
De definitieve ontwerpen wer
den afgelopen maandag tijdens
een bijeenkomst in het Topshuis
op Neeltje Jans aan de heren po
litici uit de doeken gedaan.
Ooit was er het idee om de mo
lens op één lijn op de dam te zet
ten. Maar de stormvloedkering
zou dan één grote gehaktmolen
worden voor de vele zeevogels
die er leven. En dus haalde de
Europese Vogelrichtlijn een vet
te streep door dat ontwerp.
Uiteindelijk is voor wat betreft
de plaatsing van de windmolens
gekozen voor vier vierkanten
met elk vier molens. Nu staan de
molens nog schijnbaar achteloos
neergekwakt op de stormvloed
kering. "Een rommelige situa
tie", vindt ook J. Bosch van Bu-
OOSTKAPELLE - Het
Zeeuws Biologisch Museum in
Oostkapelle heeft voor kinde
ren van twee tot zeven jaar een
tentoonstelling over bosdieren
ingericht. Gebruikt zijn echte
boomstammen, een bladertak
en een enorme wandschilde
ring.
Een bezoek aan dit toverbos be
gint met een film over Fee Hup-
sakee die de dieren betovert zo
dat ze kunnen praten. Onderweg
in het bos ontmoeten de kinde
ren allerlei dieren. Die door aan
raking met het toverstokje gaan
praten. De bedoeling van dit ini
tiatief is om kinderen op een
eenvoudige maar aantrekkelijke
manier iets te leren over het bos
en zijn bewoners. Ook worden
-allerlei activiteiten die met het
Toverbos hebben te maken geor
ganiseerd. De openingstijden:
woensdag tot en met zondag van
12.00 tot 17.00 uur.
VLISSINGEN - Hoewel zater
dag 12 februari nog ver weg is,
repeteren pakweg vijftig in
strumentalisten en rond de
tweehonderd zangers momen
teel al druk thuis om over
ruim drie maanden Handels
Messiah uit te voeren.
Het gebeurt volgens scratch, het
geen betekent: vanuit het niets
beginnen en samen tot een klin
kend resultaat komen.
De uitvoering zal plaatsvinden
in de Sint Jacobskerk. De muzi
kanten ontmoeten elkaar dan
pas. Onder leiding van dirigent
Jules van Hessen is het gezel
schap de hele dag bezig om het
geheel aan elkaar te smeden, zo
dat Handels meesterwerk pico
bello wordt uitgevoerd. Het con
cert die dag begint om 19.30 uur.
Het is inmiddels de vijfde uit
voering van Messiah from
Scratch in Vlissingen.
VLISSINGEN - De Vlissingse
Accordeonvereniging Accor
deola vindt dat haar 45-jarig
jubileum aanleiding is om de
vleugels uit te slaan. Ze wil een
orkest oprichten in Goes. De
werving is al begonnen.
"We weten van een aantal accor
deonisten in Goes dat ze staan te
popelen om in een orkest te kun
nen spelen," weet het Accordeo-
la-bestuur. Maar behalve accor
deonisten, heeft het nieuwe or
kest in de Ganzenstad ook plaats
voor klarinetisten, tuba- en
dwarsfluitspelers. De repetities
zullen op maandagavond plaats
vinden onder leiding van Anne-
marie Simons. De locatie is nog
niet bekend. Daarnaast mogen
ook in Vlissingen nieuwe or
kestleden aanschuiven. Daar
functioneren inmiddels drie or
kesten, in de categorie van be
ginners tot gevorderden. Simons
hanteert ook daar de dirigeer
stok. De repetities in Vlissingen
worden op de woensdagen ge
houden van 18.30 tot 21.30 uur
op het adres Adriaan Coortelaan.
reau Bosch en Slabbers, de be
denker van het nieuwe plan.
Nette en ordelijke vierkanten
dus, met molens die tachtig me
ter hoog zijn. Dat is tweeënhalf
keer groter dan de huidige turb
ines. Samen wekken de zestien
reuzen niet minder dan 250 dui
zend megawatt aan stroom op.
Dat is genoeg voor een heel jaar
energie voor zo'n 53 duizend
huishoudens. Vandaag de dag
krijgen slechts zesduizend huis-
MIDDELBURG - In Neder
land waart een geheimzinnige
ziekte rond, die het voorzien
heeft op kastanjebomen. AI
honderden bomen hebben de
ziekte niet overleefd. Ook Zee
land lijkt er nu aan te moeten
geloven. Concrete cijfers over
het aantal kastanjebomen in
Zeeland dat geïnfecteerd is,
zijn er niet, maar de schattin
gen variëren van slechts enke
le bomen tot wel vijftien pro
cent van het totaal.
Bij aangetaste bomen ontstaan
er scheuren in de bast waaruit
een bruinachtig sap stroomt.
Deskundigen verschillen nogal
van mening over de mogelijke
oorzaak van de ziekte. Voor
boomchirurg Marco Borst uit
Baarland is het echter duidelijk:
de bomen lijden vooral onder
een slecht leefmilieu. "Een
boom wordt pas ziek als zijn ge
zondheid al geruime tijd achter
uit is gegaan", legt Borst uit. "En
dat is helaas iets dat in feite al
jaren aan de gang is. Door bo
demverdichting en een slechte
afwatering is de conditie van
veel bomen in Nederland de
laatste jaren verzwakt. De leef
omgeving van de bomen is niet
natuurlijk meer; ze worden dooi
de mens in cultuur gebracht, en
de meeste bomen kunnen daar
slecht tegen. Kastanjebomen
hebben, door de verdichting van
de bodem, al snel last van sap
dat uit de bast vloeit. Een na
tuurlijke mutatie van phytophte-
ra, een schimmel die ook op
aardappelen voorkomt, leeft van
dit sap en kan op deze manier de
boom binnendringen", legt
Borst uit.
Toch is er nog veel onduidelijk
heid over de aantasting van de
kastanjebomen. Veel deskundi
gen zijn van mening dat de oor
zaak nog niet bekend is, terwijl
anderen, zoals Marco Borst,
daar heel anders over denken.
Bomen- en plantenkweker Piet
van 't Westeinde uit 's-Heer
Abtskerke houdt de kastanjes op
zijn kwekerij in ieder geval
nauwkeurig in de gaten. "De bo
men op een kwekerij worden
goed verzorgd en zijn daardoor
minder vatbaar voor eventuele
ziektes", meent Van 't Westein
de. "Stadsbomen in straten en
parken hebben meer te duchten
houdens elektriciteit van de mo
lens op de stormvloedkering.
Maar het is niet allemaal hosan
na. De molens zijn groter en dus
nog beter te zien. Enorme wie
ken met een spanwijdte van ne
gentig meter die het landschap
ontsieren. De Veerse wethouder
J. Bostelaar zet dan ook een kri
tische kanttekening bij het plan.
"Windmolens op Neeltje Jans
van infecties en aantastingen. In
Zeeland is al een aantal kastan
jes aangetast, maar ik vermoed
dat het er niet veel zijn. Mis
schien dat het Zeeuwse klimaat
daarbij een rol speelt. Schim
mels en bacteriën houden nu
eenmaal niet van 'zout in de
lucht'.
Ook houden ze niet van droge,
hete zomers, maar in een wanne,
natte zomer kan er juist een ex
plosieve groei plaatsvinden.
Vooral oude en verzwakte bo-
NIEUW EN SINT JOOS-
LAND - Theater de Wegwij
zer in Nieuw en Sint Joosland
heeft voor vrijdag 3 december
de gerenommeerde liedjes
schrijvers Dick van Altena en
Ruud Hermans geboekt. Ze
komen met het programma
Lonely 2. Het begint om 20.30
uur.
Van Altena wordt geroemd om
zijn veelzijdigheid, hij schrijft
bijvoorbeeld net zo makkelijk
zijn eigenlijk niet gewenst. Maar
als we het doen, laten we het dan
op een verantwoorde manier
doen. En dat is dit plan."
Want, zo is de gedachte: beter
zestien grote doch keurig ge
rangschikte molens dan de hui
dige ratjetoe van twintig kleine
turbines. Een opmerking die
wethouder R. van der Wekken
van de gemeente Schouwen-
Duiveland maandag gretig ge-
men zijn dan een makkelijke
prooi voor deze schimmels."
Omdat bomen met medicijnen
heel moeilijk te genezen zijn, is
het voorkomen van infecties
volgens Marco Borst de beste
oplossing. "Op dit moment is er
nog geen middel tegen de
schimmel. We moeten er daar
om alles aan doen om gezonde
bomen zo lang mogelijk gezond
te houden. Vroeger werd er naar
liedjes voor zichzelf als voor
Henk Wijngaard of Armand.
Ook countrysongs en kinder
liedjes maakte hij, in totaal 850
teksten. De zanger begon zijn
carrière bij Major Dundee, een
countryband die als een van de
weinige Nederlandse bands een
countryhit scoorde. Dat gebeur
de in 1978 met The Longer The
Distance.
Begin jaren tachtig begint Dick
ook Nederlandse teksten te
schrijven en werkt mee aan al-
bruikte om de enkele tegenstan
der. van het plan de wind uit de
wieken te halen.
De nodige vergunningen moeten
nog binnengehaald worden en
een technisch probleempje hier
en daar dient nog opgelost te
worden. Toch verwacht Delta
directeur T. van der Klaauw dat
de eerste molens er eind volgend
jaar staan te wieken
bomen nauwelijks omgekeken.
Pas in de laatste jaren is er meer
aandacht ontstaan voor hun wel
zijn. Belangrijk daarbij is een
goede verzorging, maar bomen
willen voor de rest het liefst met
rust worden gelaten. Verder is
het van belang om al bij het
planten van bomen te zorgen
voor een ruim plantgat, een goe
de bodemstructuur en een goede
afwatering. De meeste bomen
houden namelijk niet van natte
voeten."
bums van onder andere de Lim
burgse groep Carboon.
Ruud hermans is naast liedjes
schrijver ook radiopresentator.
Hij groeide op met muziek van
Elvis Presley. Bob Dylan, The
Byrds en James Tayler. In 1975
was hij succesvol zanger van
Tumbleweeds en scoorde neen
nummer één hit met Somewhere
Between. Theaterervaring deed
hij in voorprogramma's van on
der andere Ilse de Lange.
Pagina 25
MIDDELBURG - Olcttc Luit-
wieler begint in januari met
een therapeutische cursus die
leerlingen moet helpen om 'on
voorwaardelijk een eigen weg
te kiezen', met intuïtie als weg
wijzer of gids.
De cursus wordt gegeven in
Centrum Padma aan de Seissin-
gel in Middelburg.
Luitwieler studeerde een aantal
jaren medicijnen en een jaar fi
losofie. In juli behaalde ze het
diploma sociaal pedagogisch
hulpverlener. Meer informatie:
0118-615347.
VLISSINGEN - The Old Firm
komt zaterdag 4 december
naar de Piek in Vlissingen met
hun onvervalste Celtic Rock.
De band heeft een jaartje gepau
zeerd en is nu weer volop bezig.
The Old Firm presenteert zich
met veel zweet, accordeon, vi
ool, akoestische gitaar, snaren
en klompen en ze zijn in staat
om van elk optreden een feest te
maken. De band speelt zowel op
partijtjes als spontaan op straat
hoeken. Het concert begint om
22.00 uur
VLISSINGEN - Amnesty Inter
national gaat in de laatste week
van februari 2005 weer landelijk
collecteren. De mensenrechten
organisatie is daarom op zoek
naar collectanten in de regio.
Wie er wat voor voelt om mee te
doen aan die collecte kan zich
melden bij Denise Sorgedrager
in Vlissineen, telefoonnummer
0118-469692.
MIDDELBURG - Hoe is de
astrologie filosofisch, mystiek
en spiritueel te verklaren? Op
die vraag wordt ingegaan tij
dens een bijeenkomst van Het
Theosofisch Genootschap za
terdag 4 december in de
Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg.
Volgens de organisatie zijn ho
roscopen zoal die in kranten en
tijdschriften worden afgedrukt
met meer dan een korrel zout te
nemen. Toch stelt het Theoso
fisch Genootschap vast dat de
laatste vijftig jaar veel onder
zoek is gedaan naar astrologie.
Onder de publicaties van die
onderzoeken bevinden zich op
merkelijke resultaten, die tijdens
de bijeenkomst worden voorge
legd. De lezing heet dan ook
'Wetenschap Astrologie', met
de ondertitel 'Een theosofische
verklaring'. Aanvang 10.30 uur.
GOES - De gezamenlijke ou
derenbonden in de gemeente
Goes houden op maandag 6
december in het Gasthuis een
voorlichtingsbijeenkomst over
ouderenpsychiatrie.
Wanneer ouderen verschijnselen
vertonen van vergeetachtigheid
of afzondering wordt er al snel
gedacht aan dementie of Alzhei
mer. Vaak is er echter iets an
ders aan de hand. Er kan bij
voorbeeld sprake zijn van een
depressie of eenzaamheid.
Tijdens de bijeenkomst besteden
M. Brinkhuis, gz-psycholoog en
P. Tazelaar, ambulant verpleeg
kundige van Emergis, aandacht
aan de hulpverlening en behan
delmethoden.De bijeenkomst in
het Gasthuis aan de Kievitlaan 4
in Goes begint om 14.00 uur.
WEMELDINGE - Het Zeeuws
Mannen Ensemble geeft op za
terdag 11 december een kerst
concert in de PKN kerk in We-
meldinge.
Naast bekende kerstliederen
staan ook psalmen, klassieke
stukken en negro-spirituals op
het programma. Een instrumen
taal ensemble met enkele blaas-
en strijkinstrumenten zorgt voor
de muziek. Het optreden staat
onder leiding van Jan van den
Bos. Mark Christiaanse uit Yer-
seke, verzorgt de pianobegelei
ding. Marien Stouten leidt het
instrumentaal ensemble en be
speelt het orgel. Het concert be
gint om 20.00 uur. Toegang kost
vier euro, kinderen tot twaalf
jaar betalen de helft. Kaarten in
de voorverkoop zijn een euro
goedkoper en zijn te krijgen via
www.zeeuwsmannenensemble.n
lofOl 13-502845.
Het mooie van borrel- of verjaardagspraat: iedereen weet pre
cies wat u in geval van nood moet doen. Alle aanwezigen heb
ben ineens verstand van medische- of juridische zaken. En als
ze die niet hebben, dat is er altijd wel iemand die een vriend
heeft en die heeft meegemaakt dat... Vul maar in. Vormfouten
zijn dan ook vaak en dankbaar onderwerp van gesprek.
Net als bij elk ander bedrijf worden er ook bij justitie fouten ge
maakt. Dikwijls worden ze ook breed in de media uitgemeten, zij
het dat het vervolg op die fout de media nooit haalt. Mooi voor
beeld: de twee dames die een minister met ketchup besmeurden.
De dames zaten vast en werden vrijgelaten. 'Justitie in de fout' en
'een vormfout van jewelste'joelden de media. Als met justitie, het
Openbaar Ministerie wordt bedoeld, dan klopt het so wie so niet,
want de rechter-commissaris beslist in dit geval of iemand langer
wordt vastgehouden, niet een officier van justitie. Van een vorm
fout is dus al helemaal geen sprake. Bovendien zijn de dames al
weer snel achter slot en grendel gezet.
Wat is een vormfout dan wel? Een vormfout is een niet nageleefd
geschreven of ongeschreven voorschrift uit het strafprocesrecht.
En wat zijn de gevolgen van zo'n vormfout? Strafvermindering,
uitsluiting van het bewijs of niet-ontvankelijkheid. Echter: er moet
dan wel rekening worden gehouden met het belang van het voor
schrift, de ernst van de fout en het nadeel dat wordt toegebracht
aan de verdediging van de verdachte.
Een voorbeeld: De politie mag in beginsel niet zomaar een woning
binnenstormen en zonder toestemming van de bewoner(s) door
zoeken. Daar zijn regels voor en één daarvan is, dat in vele geval
len er een machtiging van de rechter-commissaris voor die huis
zoeking moet zijn. De huiszoeking blijkt echter spoedeisend en er
is op dat moment geen (schriftelijke) machtiging. Er is dus - kort
door de bocht - op onrechtmatige wijze bewijs verkregen. De rech
ter die daar uiteindelijk over beslist kan, let wel, kan beslissen dat
dit bewijs wel of niet meetelt en kan daarmee rekening houden met
de op te leggen straf. Maar meestal zijn er echter meer bewijsmid
delen en gaat de verdachte echt niet vrijuit.
Laat overigens duidelijk zijn, dat vormfouten alleen kunnen voor
komen tijdens het voorbereidend onderzoek en dan nog alleen te
gen de verdachte en als het gaat om wat hem ten laste wordt ge
legd.
En wat als de tenlastelegging niet helemaal klopt? Dat de plaats
waar één en ander gebeurd zou moeten zijn niet juist is, dat uw ge
boortedatum verkeerd is en uw naam onjuist gespeld? Geen nood.
Dat kan en wordt allemaal tijdens de terechtzitting weer netjes
rechtgetrokken. Ondanks alle borrelpraat: een - te corrigeren - fout
in de tenlastelegging leidt in beginsel bijna nooit tot vrijspraak of
niet ontvankelijkheid van de officier van justitie.
Deze kastanjes op het Middelburgse Koorkerkplein overleefden het plaatsen van een stenen ring
rondom hun wortels. Nu wordt hun bestaan bedreigd door een mysterieuze kastanjeziekte, (foto:
Jaap Wolterbeek)
