Apotheek is
allesbehalve
gewone winkel
Gordon en piraten
live op muziek-dvd
Onderzoek: ATB'ers veroorzaken
relatief weinig schade aan natuur
Webwetensw@@rdigheden
Lekker, lekker.
Puzzelland
Het boek
Muziek en meer
1
2
3
4
5
6
7
8
In de sterren.
WAAS PE MEPlQjMCM
VAN PAAN
m H BEU HEEL VERHAAL
toch weer Mier uirj
6 7 8 9 10 11
1
4
2
3
2
4
5
1
6
7
7
3
8
9
8
5
10
11
6
Milieuschade
Wandelaars
Verpesten
Woensdag 13 oktober 2004
De Faam
27
Het jongetje dat niet op wilde groeien wordt dit jaar honderd jaar
en is nog steeds springlevend. Op 27 december 1904 werd in een
theater in Londen voor het eerst het toneelstuk 'Peter Pan' van
schrijver J.M. Barrie opgevoerd. Het toneelstuk werd vervolgens
een boek ('Peter en Wendy') en al in 1924 voor het eerst een
(stomme) film. Peter, Wendy en kapitein Haak werden in de jaren
die volgden op allerlei manieren tot leven gebracht. De Disney
tekenfilm uit de jaren vijftig zorgde ervoor dat het verhaal een
ware klassieker werd, hoewel deze versie nauwelijks recht doet
aan het 'echte' verhaal van Barrie. Vorig jaar nog was er een nieu
we Peter Pan film en onlangs kwam in Amerika 'Finding Never-
land' uit over het leven van schrijver Barrie, met hoofdrollen van
Johhny Depp en Kate Winslet.
Vrijwel iedereen - ook zij die het boek nooit gelezen hebben -
kent het verhaal van Peter Pan. Elke avond leest Wendy Darling
haar kleine broertjes voor over piraten en speelt met ze, iets waar
haar ouders een eind aan maken, omdat Wendy te oud wordt voor
spelletjes. Ze moet maar eens volwassen worden. Dan krijgen
Wendy en haar broertjes bezoek van Peter Pan, die nooit volwas
sen wordt. Hij neemt ze mee naar Neverland, een plek waar kin
deren nooit groot worden en zelf mogen bepalen wat ze willen
doen. Maar in het betoverde land loopt ook kapitein Haak rond,
de piraat en grote tegenstander van Peter Pan. Hij neemt Wendy
en haar broertjes gevangen in de hoop Peter Pan in de val te lok
ken.
Op het internet is het nodige te vinden over het honderd jaar oude
jongetje. Voor iedereen die een beetje Engels spreekt en leest is
http://www.peterpanfan.com een voor de hand liggende keus.
Deze professioneel uitgevoerde fansite staat vol met informatie
over en rondom het thema Peter Pan in al zijn vormen. De site be
staat sinds 2000 en heeft sindsdien - naar eigen zeggen - meer dan
acht miljoen bezoekers gehad.
Peter Pan is gezien zijn leeftijd al in liet publieke domein beland.
Dat wil zeggen dat een boek op het internet te vinden is en gratis
kan worden gelezen en gedownload. Het boek van Barrie 'Peter
and Wendy'. dat zeven jaar na liet toneelstuk 'Peter Pan. the boy
that just wouldn't grow up' verscheen, is bijvoorbeeld te vinden
op http://www.hoboes.com/html/FireBlade/Barrie/Peter/. De site
heeft geen handige downloadoptic, het boek is hoofdstuk voor
hoofdstuk te openen en kan natuurlijk met knippen en plakken
wel via Word binnen gehaald worden. 'Peter and Wendy' is ook te
lezen via http://www.onlinc-litcrature.com/barrie/peterpan, ook
hier bestaat geen mogelijkheid om het boek als geheel te downlo
aden.
Een hele andere benadering van Peter Pan tenslotte is te vinden
op http://pixyland.org/peterpan. De maker van de internetsite
Randy Constan vindt het leuk zich als Peter Pan uil te dossen en
op deze wijze uitdrukking te geven aan zijn eigen wereldbeeld.
Het levert enkele vreemde, maar wel onschuldige pagina's op met
foto's en tekst rondom Peter Pan en de Constans opvattingen over
creativiteit, het leven en de wereld.
Faam extra
PE ROPE teoL.Ht
De apotheker is een geneesmiddelenspecialist die zorgvuldig waakt over de gezondheid van zijn
cliënten.
De apotheek staat op menig
boodschappenlijstje. Op weg
van de bakker naar de slager
moeten veel mensen ook nog
even hun medicijnen halen.
Maar soms lijkt de aflevering
van geneesmiddelen traag en
omslachtig te gaan. Wat ge
beurt er allemaal achter die
balie?
In de eerste plaats wordt elk re
cept uit en te na gecontroleerd.
Zijn de sterkte en de dosis goed?
Gaat dit medicijn samen met an
dere middelen die deze patiënt al
gebruikt? Als er iets ongewoon
of onduidelijk is, raadpleegt een
apotheekmedewerker een colle
ga. Zonodig bellen ze de voor-
Wild zwijnschouder
Wild zwijn wordt in het Frans aangeduid als Sanglier, maar een
jong wild zwijn gaat als marcassin door het leven. Enfin, dat laat
ste natuurlijk niet meer als een onderdeel ervan deel uitmaakt van
dit recept. Vraag uw poelier om een schouder van een jong wild
zwijn.
Ingrediënten: een liter rode wijn, een zwijnsschouder, drie
kruidnagelen, twee sjalotten, een grote ui, een wortel, een teen
knoflook, ruim olie, twee glazen pruimenjenever, tijm. laurier,
peterselie zout en peper.
Bereiding: Maak een marinade van de wijn. de gesnipperde ui,
de hele sjalotten, de in blokjes gesneden wortel, de knoflook,
kruidnagelen, wat olie, wat peterselie, de lijm en het laurier.
Voeg de twee glazen pruimenjenever (slibowitz of eau de vie mi-
rabelles) toe, zout en ruim peper uit de molen. Laat daarin de
schouder een tijdlang trekken. Niet meer dan een nacht, want an
ders komt er een te zure smaak aan het vlees. Leg de afgedroogde
schouder in een ovenschaal, overgiet hem met wat goede olie en
braadt het vlees in een voorverwarmde oven van 230 graden ge
durende 2,5 uur. Giet de marinade in een pan en laat ze met liet
deksel op de pan een half uurtje zacht koken. De massa door een
zeef wrijven en met de saus van tijd tot tijd de schouder bedrui
pen. Presenteer de marcassin op een schaal, geef er de rest van de
saus apart bij. Als garnituur kastanje puree en beetgare spruitjes.
Drink er een volle, behoorlijk zware rode wijn bij.
Anneke Kaiser
'Haremvrouw' is de eerste ro
man van Janet Wallach.
Het boek is gebaseerd op ge
degen historisch onderzoek.
In deze roman staat het leven
centraal van Aimée du Buc de
Rivery, een FranQaise die door
Algerijnse zeerovers wordt
ontvoerd en verkocht.
Ze komt terecht in de harem
van de Ottomaanse Sultan in
het Topkapi paleis in Istanbul.
Het is achterin de achttiende
eeuw en de harem vormt een
mysterieuze, uiterst verwar
rende, maar zeer decadente
gevangenis voor het meisje,
dat ook nog moet leren luiste
ren naar haar nieuwe naam
Nakshidil. Met hulp van de
eunuch Tulip weet ze zich
echter te handhaven en uilein
delijk zal ze het brengen tot
Sultane Walidé, en grote in
vloed uitoefenen op Sultan
Mahmoed II, die ze als haar
zoon heeft opgevoed.
Voor iedereen die wel eens
een kijkje in de betoverende
Oosterse wereld wil nemen.
Uitgeverij van Holkema
Warendorf 288 blz. Prijs
16,99. ISBN 90 269 8350 6
Patricia van der Veen
De meeste huiskamers in Ne
derland zijn ondertussen wel
ingericht met een dvd-speler.
Nog even en het nieuwe medi
um streeft de audio-cd voorbij.
Het aanbod muziek-dvd's
groeit met de dag. Gordon zien
we regelmatig op tv; de artie
sten die in Lemelerveld het Me
ga Piraten Festijn opluisterden
moeten het over het algemeen
met minder publiciteit doen.
'Gordon in concert' is een groots
opgezet theaterspektakel. Bege
leid door het Metropole Orkest
onder leiding van Dick Bakker
en The Jody Singers zingt Gor
don zijn hits en een handjevol
covers. Collega's zingen een
liedje mee: Patricia Paay in het
Motown-duet 'You're all 1 need
to get by'. Sugar Meatloaf Hoop
er in 'Paradise by the dashboard
light'. Een gospelkoortje geeft
body aan 'We've got the power'.
Gordon's megahit 'Kon ik maar
even bij je zijn' staat op hel
speellijstje, 'Ik bel je zomaar
even op' en 'Ik hou van jou'.
Goeie showman die Gordon,
een entertainer met een puike re
pertoirekeus.
In april stroomde Lemelerveld
vol met liefhebbers van het Ne
derlandse volkslied (anders dan
het Wilhelmus). CNR Records
liet het Mega Piraten Festijn op
de gevoelige plaat vastleggen.
De artiesten die hun airplay
vooral van provinciale, plaatse
lijke en illegale radiostations
krijgen en die zelden op de buis
te zien zijn, komen nu twee
dvd's lang in breedbeeld en 5.1
surround stereo de huiskamer
binnen. Iedereen doet twee lied
jes, behalve Jannes die mag er
vier omdat hij gekozen werd tot
de kampioen van het festijn.
Tuurlijk is Denny Christian van
de partij, Henk Wijngaard,
Frank en Mirella, Jan en Zwaan.
Arne Jansen en Jan Smit. Met
Lucas en Gea komen we op min
der bekend terrein, net als met
Bouke, Martin Dams, Mannes
en Markus. Het zijn stuk voor
stuk gangmakers wier successen
luidkeels en masse worden mee-
gejuicht.
Jan van Middendorp
schrijvende arts. En aan het eind
van elke dag controleert de apo
theker alles nog eens. Is er toch
iets verkeerds afgeleverd, dan is
dat nog recht te trekken. Zo doet
men er in de apotheek alles aan
de klant goed te helpen.
Niet alle medicijnen zijn in elke
apotheek op voorraad. Het kan
dus nodig zijn uw geneesmiddel
te bestellen. Doorgaans is het er
dan de volgende dag. Soms is er
behoefte aan een medicijn-op-
maat.
Bijvoorbeeld als de benodigde
dosis niet in de handel is. of als
iemand geen tabletten kan slik
ken, maar wel een drankje.
Ook zijn er van sommige medi
cijnen alleen grondstoffen ver
krijgbaar en geen kant-en-klaar
product. Dan maken ze dat ge
neesmiddel in de apotheek en is
het dus niet meteen leverbaar.
Geneesmiddelen bereiden is
echt vakwerk, maar dat is de
apotheekmedewerkers wel toe
vertrouwd.
Ze zijn geschoold in dit precieze
werk. Ze kennen de eigenschap
pen van de werkzame stoffen en
weten hoe ze die moeten ver
werken.
Zo zijn er middelen waar je geen
drankje van kunt maken, en mid
delen die hun werkzaamheid
verliezen als ze niet luchtdicht
worden bewaard.
Medicijnen werken alleen goed
als de patiënt ze goed gebruikt.
Daarin ligt ook direct het grote
verschil tussen de apotheker en
een andere winkelier: de apothe
ker is een geneesmiddelenspe
cialist die zorgvuldig waakt over
de gezondheid van zijn cliënten.
jp382
E
o
o
"O
c
32
n
n
q-
HORIZONTAAL: kaart; 9. etsgereedschap, stad in
Frankrijk; 10. vluchtige stof; 11.
1. Deel v.h. lichaam; 2. verhoog- staat in het westen van Afrika,
de toon; 3. schep, nu dan;
4. Zijne Doorluchtige Hoogheid VERTICAAL:
(Fr.); 5. eerbetoon, drukte; 7.
landhuis, Turks gerecht; 8. troef- 1Cultuur; 2. oude vochtmaat; 3.
oude munt. hoofdstad van Tibet;
4. roeipen; 5. stelling, onbepaald
raw.; 7. niet rechtstreekse route,
gewas;
8. bijbelse naam; 9. glooiing, do
ceren; 10. Duits lidwoord; 11.
toezicht.
De winter staat weer voor de
deur en dus worden er door
heel het land veldtoertochten
georganiseerd. Evenementen,
waarbij vaak honderden fana
tieke fietsers er met hun
mountainbike op uit trekken.
Veel natuurliefhebbers ageren
tegen deze sport, omdat de na
tuur grote averij op zou lopen.
Onderzoekt toont echter aan
dat dit nogal meevalt.
Patrick Jansen uit het Gelderse
Renkum is behalve hobby-atb'er
ook bosbouwkundig ingenieur
van natuurorganisatie Probos.
Hij deed onderzoek naar de
schade die de natuur oploopt
door het mountainbiken. En
vanwege Jansens dubbele petten
bekijkt hij het heikele vraagstuk
dus niet louter door een gekleur
de bril. Jansen komt tot de con
clusie dat de gevolgen voor de
natuur meevallen: "Er wordt
vaak emotioneel gediscussieerd
op grond van vooroordelen en
stereotypen".
I-let negatieve beeld dat veel
mensen hebben van atb'ers en
hun invloed op de natuur strookt
volgens Jansen dan ook niet met
de werkelijkheid. Als belang
rijkste oorzaak noemt de weten
schapper niet de milieuschade,
maar de conflicten tussen moun
tainbikers en wandelaars die
voor de negatieve beeldvorming
zorgen. Volgens Jansen worden
dieren en vogels amper ver
stoord, zolang de atb'ers maar
op de paden blijven. "De veron
derstelling dat dieren worden af
geschrikt door felgekleurde kle
ding is een fabeltje. Dieren re
ageren op geluiden en beweging.
Veel dieren zien helemaal geen
kleuren."
Een ander vooroordeel dat
mountainbikers grotere schade
toebrengen aan paden dan wan
delaars is volgens Jansen even
eens onjuist. "Dat is beslist niet
Onderzoek heeft aangetoond dat de natuur nauwelijks schade oploopt door mountainbiken.
(eigen foto)
zo. Andere recreanten zijn net zo
schadelijk. Alleen als paden zeer
modderig zijn en fietsers om de
plassen heen rijden, kan er scha
de ontstaan." De werkelijke pro
blemen liggen volgens hem op
het sociale vlak. "Wandelaars
schrikken van aanstormende
fietsers.
Een grote groep vindt simpel
weg dat mountainbikers niet
thuishoren in de natuur en het
ongerepte natuurgevoel verpes
ten". De atb'er is bij menig wan
delaar een 'verstoorder' in de
breedste zin van het woord. Jan
sen pleit daarom voor gedrags
codes. Vooral wanneer wande
laars van achteren worden gena
derd. "Mijn ervaring is dat bel
len niet altijd positieve reacties
oplevert. Even 'pardon' of'sorry'
zeggen valt vaak beter. Even
kuchen of hoesten blijkt het bes
te te werken."
Ram
Er is een kans dat uw plannen
verschuiven, mogelijk heeft
de hele week iets rommeligs.
Iemand op wie u heeft gere
kend laat verstek gaan. Dat zit
u dwars en u moet u beheer
sen om niet tekeer te gaan te
gen iemand anders die vol
vooroordelen zit.
Stier
U bent in een impulsieve pe
riode, uw zelfbeheersing staat
onder druk. Juist nu krijgt u te
maken met iemand die nogal
wat onvoorziene streken op
zijn kompas heeft. Laat niet
de vloer met u aanvegen om
de lieve vrede te handhaven.
Tweelingen
Blijf maar eens doof voor die
mensen in uw omgeving die li
steeds opnieuw goede raad
willen geven. Ga uw eigen in-
tuitie achterna. Geef meer
aandacht aan uw eigen verlan
gens. U kunt alleen die dingen
doen die bij uw karakter pas
sen.
Kreeft
U moet een brief schrijven of
een stuk maken en dat ook in
derdaad posten. Er is iets dat u
lang hebt laten liggen en dat
nu geen uitstel meer duldt.
Dwing uzelf tot nadenken en
daarna tot aktie. Op gevoels
gebied is er wat afstand. Zet
uw antenne meer uit.
Leeuw
De tijd is gunstig voor u. U
kunt nu plannen gaan uitwer
ken die in het verleden steeds
opnieuw vast liepen. Neem
tijd voor de voorbereiding,
want u heeft de neiging din
gen wel eens wat simpel in te
zien en dan zou u achter de
feiten blijven aanhollen.
Maagd
Sudder niet te veel na over
iets dat nu eenmaal is gebeurd
en dat u niet meer kunt veran
deren. Kijk vooruit. Er zit ver
andering in de lucht. Zet alle
zeilen bij en houd de verande
rende wind in de gaten, zodat
u op alles verdacht bent.
Weegschaal
Er zit een verrassing voor u in
de bus. iets met vriendschap
of meer? Er doen zich moge
lijkheden voor. een geliefd
toekomstplan kan vorm krij
gen. U bent toe aan een goede
relatie en het zit erin dat de re
latie die u heeft verbetert of
dat u iemand die belangrijk
voor u zal worden tegenkomt.
Schorpioen
Een zakelijk gesprek kan uw
kijk op een aantal dingen ge
heel veranderen. Laat u niet
van de wijs brengen. Het is
mogelijk dat u deze week ge
lijk krijgt in een langlopende
kwestie. Als dat zo is, ga dan
niet handenwrijvend door de
kamer springen, maar houd u
wat op de vlakte. Het wordt
zonder meer een goede week.
Op eik vlak.
Boogschutter
Er is werk dat u nogal heeft
onderschat en waar u nu mee
rondtobt. U bent de laatste tijd
sterk in uzelf teruggetrokken
en nu en dan wat klagerig, uw
omgeving vindt dat moeilijk.
Er komt geen eind aan. Voor
uzelf en voor anderen is dat
erg ongezellig.
Steenbok
Het wordt een goede week.
Op maatschappelijk terrein
bent u goed bezig, maar nog
lang niet klaar. Er is iets met
een nieuw begin. Een bepaal
de moeilijkheid kruist uw
pad, wellicht iets in de techni
sche uitvoering, maar dat gaat
u klaren.
Waterman
Maak gebruik van deze perio
de door wat nieuwe ideeën op
te doen. Het wordt een genoe-
gelijke week. Er ontstaat een
plan in gezelschap van een
Ram-type, waarmee u goed
kunt samenwerken met wie u
al eerder iets hebt gepresteerd.
Vissen
U heeft de neiging u soms wat
zorgen te maken. U kunt de
mensen in uw omgeving wel
eens wat voort laten romme
len, ze lopen heus niet in ze
ven sloten tegelijk. Voor u
wordt het geen slechte week.
t