Bruce Springsteen's
doopceel gelicht
Restauranthouders schrijven over
wijnen en vegetarische lekkernijen
Het wordt
steeds warmer
in de broeikas
die aarde heet
Webwetensvv@@rdigheden
Lekker, lekker...
Puzzelland
Het boek
Muziek en meer
In de sterren...
Woensdag 26 november 2003
de FAAM
pagina 26
Giethoorn
Op handen
Hoogtepunt
.waar 'ik ouererr
We zullen allemaal een bijdrage moeten leveren om de effecten van klimaatverandering zo gering mo
gelijk te laten zijn. Anders gaat de aarde naar de filistijnen.
De geleerden zijn het erover
eens dat de mens een grote in
vloed heeft op het klimaat. En
dus moeten we voorzichtig zijn
met wat we doen, willen we
geen onleefbaar klimaat veroor
zaken.
De zon verwarmt de aarde. De
zonnestraling wordt deels terug
gekaatst en deels omgezet in
warmte. In de dampkring rond
de aarde zitten broeikasgassen.
Die leggen een warme deken om
de aarde. Ze zorgen ervoor dat
Cecile Thijssen doet met 'Fees
telijke etentjes thuis' een hand
reiking naar de gastvrouw of -
heer die graag kokkerelt, maar
het jammer vindt dat hij of zij
een groot deel van de tijd in de
keuken doorbrengt, terwijl het in
de kamer zo gezellig is.
Thijssen stelde dertig viergan-
gen-feestmenu's samen die recht
doen aan alle feesten van het
jaar en zodanig dat de kok zich
vlak voor of tijdens het eten niet
langer dan tien minuten behoeft
te verontschuldigen. Gebonden.
208 pag. Prijs: 12.50 euro. Culi
naire Boekerij.
Dostojewski bewijst met 'De Idi
oot' dat een mooi geschreven
verhaal eeuwigheidswaarde
heeft. Honderdtwintig jaar na
zijn dood bezorgt hij de jongste
generaties rode oortjes met wat
je een negentiende eeuwse 'lite
raire soap' zou kunnen noemen.
Uitgeverij Maarten Muntinga
maakt Dostojewski's briljante
boeken als Rainbow Pockets
voor een breed publiek toegan
kelijk door de klantvriendelijke
p.rijs van 8 euro.
Dick van der Veen
De Amerikaanse volksrocker
Bruce Springsteen zocht zelf de
songs bij elkaar voor zijn verza-
mel-cd 'The Essential'. De keuze
uit dertig jaar carrière staat op
twee schijfjes; het derde plaatje
is gevuld met rariteiten. Voor
wie er niet genoeg van kan krij
gen, verschijnt eerdaags ook nog
eens een dvd met een in Barce
lona opgenomen concert.
Uitgangspunt bij de samenstel
ling was om elk Springsteen-al
bum representatief aanwezig te
laten zijn. Van 'Greetings from
Ashbury Park' (1973) tot en met
'The Rising' (2002). Pas in 1981
had The Boss van The E Street
Band zijn eerste hit in Nederland
(met 'The River' van het gelijk
namig album). In Amerika kon
Springsteen toen al bogen op
successen als 'Born to run' en
'Thunder road' èn een live-repu
tatie van jewelste.
Springsteen staat te boek als de
stem van Amerikaanse midden
klasse. Hij kreeg een Oscar voor
de titelsong van de aids-film
'Philadelphia'; vulde een folkal-
bum met liedjes geinspireerd op
John Steinbeck's 'Grapes of
wrath', waarin de armoede ten
tijde van de crisisjaren wordt be
schreven. Na de aanslag op de
Twin Towers stak Springsteen
met 'The rising' zijn medebur
gers een hart onder de riem. In
'41 shots' (live en niet eerder
verschenen) haalt hij het ge-
welddadig optreden van de poli
tie boven water, waarbij een al
lochtone New Yorker doorzeefd
werd omdat die een handbewe
ging naar zijn binnenzak maak
te. Om zijn paspoort te pakken...
The Boss licht zelf de songs op
het schijfje met rariteiten toe.
Daarbij zijn twee covers, van El-
vis Presley ('Viva Las Vegas') en
Jimmy Cliff ('Trapped'). 'Dead
man walking' schreef Springs
teen naar aanleiding van de ge
lijknamige film. 'Missing' was
eerder te horen in dc soundtrack
van 'The crossing guard'.
een deel van de warmtestraling
van de grond wordt vastgehou
den. De opwarmende werking
van deze deken noemen we het
broeikaseffect. Een deel van de
broeikasgassen in de atmosfeer
zit daar van nature. Maar wat wij
nu doen, leidt tot te veel broei
kasgassen in de atmosfeer.
Er zijn een paar belangrijke ge
volgen te noemen van het toene
mende broeikaseffect: zeespie
gelstijging, ecosystemen die
worden bedreigd, dieren en
planten zien geen kans zich aan
te passen aan de klimaatveran
dering, zodat ze zullen uitster
ven. Voedsel- en watertekort
zullen hun tol eisen cn op plaat
sen waar het warmer en vochti
ger wordt, kunnen ziektes zich
over meer en grotere gebieden
verspreiden.
Wc zullen allemaal een bijdrage
moeten leveren om de effecten
van klimaatverandering zo ge
ring mogelijk te laten zijn. Van
de huishoudens wordt vooral
verwacht dat ze zuiniger om
gaan met elektriciteit en gas.
Ook kunnen we ons huis isole
ren, een zuinige auto kopen en
wat vaker de fiets nemen. Van
de sector verkeer en vervoer
worden maatregelen verwacht
voor een efficiënter brandstof
verbruik, schonere uitlaatgassen
en op termijn klimaatneutrale
brandstoffen. En met de indus
trie en energiesector is afgespro
ken dat ze maatregelen nemen
om de uitstoot van allerlei stof
fen te verminderen. Op die ma
nier kan iedereen bijdragen aan
het voorkomen van al te grote
klimaatveranderingen. Alle
beetjes helpen.
Jonnie, Therèse en de kleine Jimmy Boer voor de entree van het Zwolse Sterrenrestaurant De Librije, (foto: Eva Posthuma)
Het gaat ze voor de wind. Top
kok Jonnie Boer van het Zwolse
Sterrenrestaurant De Librije en
echtgenote Therèse genieten met
volle teugen van het succes. Het
restaurant is steevast maanden te
voren volgeboekt en onlangs
verschenen er twee schitterende
nieuwe boeken. Reden voor een
feestje in de Zwolse Broeren-
kerk. Wij waren er bij.
„We bestaan tien jaar", lacht
Jonnie Boer. „Jaren waarin heel
wat gebeurd is. Ik herinner me
de hectiek toen we voor het eerst
in het blad 'Lekker' werden op
genomen. We werden compleet
afgebrand. De redactie had geen
goed woord voor ons over. Drie
maanden later kregen we de eer
ste Michelin ster. Inmiddels
hebben we er twee."
Het kan raar lopen. Jonnie en
Therèse komen beiden uit Giet
hoorn en realiseerden samen hun
droom. „Therèse is vinologe,
wijnkenner dus. Zij weet iedere
keer weer een ultieme combina
tie van wijnen en gerechten te
creëren. Bij de gerechten uit on
ze keuken heeft zij een uitgele
zen wijn. Een wijn met een ver
haal. De ingrediënten komen
overwegend uit de omgeving.
Het vlees is van Overijsselse
boeren, het wild uit Overijsselse
bossen en de vis uit de Beulaker-
wiede en dc Vecht. Ik wil alleen
het beste van het beste." Het
restaurant is gevestigd in een
voormalig klooster. Het oude
pand aan het Broerenkerkplein
is een markant monument. Een
in het oog springend gebouw.
Eten kan er op de eerste verdie
ping, op de begane grond of.
wanneer er sprake is van een
klein exclusief gezelschap, in de
keuken. Die is gesitueerd in een
prachtige gewelvcnkeldcr.
Mensen dragen Jonnie en Therè
se op handen. Uit het hele land
zijn de liefhebbers afgereisd
naar de Zwolse Broerenkerk,
waar de twee boeken werden ge
presenteerd. „Van mijn hand is
een vegetarisch kookboek ver
schenen", zegt Jonnie. „Een
boek dat ik samen met mijn chef
Sidney Schutte heb geschreven.
Het draagt de titel 'Puur Natuur
lijk'. Therèse heeft een boek ge
schreven rond wijnen en spijzen
met als titel 'Natuurlijk Genie
ten'. De reactie zijn overweldi
gend."
Het evenement in de Broeren
kerk stond in het teken van het
tienjarig bestaan van de Librije
en de presentatie van de nieuwe
boeken. Hoogtepunt was de aan
kondiging van de tweede telg
van het sympathieke echtpaar.
Zoon Jimmy is inmiddels drie en
was eveneens op het feest aan
wezig.
Willem Gunneman
HORIZONTAAL:
I. Voegwoord, machineschrijven; 2. Noorse
godheid, de Verenigde Staten, sprookjesfiguur;
3. plaats in Zwitserland, werpkoord; 4. Edel-
grootmogende; 5. deel van een plant, slee; 6. ne
velig: 7. agrariër, grote bijl; 8. mier; 9. vleesge
lei, groep van acht muzikanten: 10. Engels bier.
vestibule, tijdperk; 11gebrek, draaien.
VERTICAAL:
I. Inheems vorst, schuld.; 2. eenheid van lichtge
voeligheid, pausennaam. groente; 3. imlandse ge
meente op Java, houtsoort; 4. de heer,; 5. door
zichtig weefsel, nagalm: 6. Duitse sprookjes
schrijver; 7. treuzelaar, beroep; 8. Turkse titel; 9.
markt (Ind.), jong kind; 10. boom. soort, roem;
IIversteende moeder, reusachtige figuur.
Niet alleen kinderen, maar ook ouders zijn mondiger geworden.
Op het gebied van opvoeding, onderwijs en gezondheid weten ze
hun weetje. Hoe komen ze eigenlijk aan al die wijsheid? Internet
speelt daarin op z'n minst een belangrijke rol.
De tijd dat ouders overgeleverd waren aan de alwetendheid van
schoolmeesters en dokters is voorbij. Natuurlijk zijn er kwesties
waarvoor ouders naar een deskundige gaan, maar een hoop werk
cn voorwerk doen ze tegenwoordig zelf Twijfels over school
keuze, zorgen over een erg verlegen kind, vragen over school
geld; op internet is bijna alles te vinden. Toch kleven er ook risi
co's aan.
Een groot nadeel van internet is dat een kwaliteitscontrole ont
breekt. Letterlijk iedereen kan immers informatie op internet (la
ten) plaatsen. Om die reden heeft stichting Kennisnet, een organi
satie die internetgebruik in het onderwijs ondersteunt en stimu
leert, op haar portal www.kennisnet.nl ook een speciale Oudersi
te opgezet. De informatie die daar te vinden is, komt van be
trouwbare deskundigen en instellingen e n wordt ook altijd actu
eel gehouden. Daarbij is de Oudersite een prima vertrekpunt voor
verdere verkenningen op internet, met onder meer ccn zoekma
chine, interessante links en handige tips.
Op de Oudersite komen alle vragen aan dc orde die ouders dage
lijks tegenkomen bij de opvoeding van hun kinderen: van kinder
bijslag en speelideeën tot en met huiswerkhulp en hoofdluis.
Voor ouders die actief bij het onderwijs van hun kind betrokken
willen zijn, wordt bovendien per vak aangegeven welke lesstof
kinderen in welke klas moeten beheersen. Ook is er voor hen on
der meer een 'Hulpouder ABC' en het laatste onderwijsnieuws.
Voor kinderen van 4 -8 cn 9-12 jaar zijn er overigens aparte sites
ingericht met een leuke, leerzame én veilige inhoud. Een prettig
idee,toch?
Neem zelf eens een kijkje op www.kennisnet.nl
extra
Kip in de hoed
Dit recept is afkomstig uit Vlaanderen, waar het kip in de hoed
heet. Op het Vlaamse platteland een fameus zondagsgerecht,
waar op zaterdag vaak een kip het leven laat om op zondag de
smaakpapillen te strelen. Ietwat bewerkelijk, maar leuk om te
doen. Niet voor de kip misschien, maar wel voor de liefhebber
van gevogelte.
Ingrediënten: potje ontpitte kersen, een pakje bladerdeeg, 2-.es
bolletjes gember, 400 gram kipfilet, 75 gram boter, twee teentjes
knoflook, kerriepoeder, 50 gram bloem, theelepel sambal oelek,
200 ml crème fraïche, twee eetlepels paneermeel. 50 gram ge
raspte belegen kaas, twee eetlepels melk, zout en peper.
Bereidingswijze: Kersen uit laten lekken, gember door knoflook-
pers drukken, kipfilet in stukjes snijden, wat boter verhitten, de
kipsnikjes aan alle kanten bruin bakken en daarna bestrooien met
zout en peper. Kip uit de pan nemen. Van de bloem, de kerrie en
25 gram boter een roux maken, de knoflook er uitgeperst aan toe
voegen. evenals de gember, de crème fraïche de kersen en de
sambal. Kip weer toevoegen en het geheel een paar minuten laten
doorwarmen. Beboter een springvorm, rol het bladerdeeg uit en
bekleed met zes plakjes de bodem en de zijkanten. Met een vork
gaatjes prikken in de bodem en het paneermeel er op strooien.
Leg het kipmengsel in de vorm, bestrooi het met dc geraspte kaas
en dek het af met de rest van het bladerdeeg. Randen goed dicht
drukken. De gehele bovenkant bestrijken met melk. In een voor
verwarmde oven op 200 graden (gasfornuis stand 4) gedurende
een half uur tot 40 minuten gaar bakken. Als de bovenkant te
donker wordt, afdekken met alufölie. Serveren met rijst. Eet sma
kelijk!
Anneke Kaiser
RAM
Privé: je hebt deze week alles
goed onder controle.
Liefde: je iaat je niet zo snel
meer overtuigen.
Geld: de uitgaven lopen te
snel op.
Topdag: zondag
STIER
Privé: alles loopt op rolletjes,
tijd voor extra inspanningen.
Liefde: je voelt je romantisch
en verleidelijk.
Geld: gebruik elke kans op
vastigheid.
Topdag: maandag
TWEELINGEN
Privé: je zoekt naar nieuwe
mogelijkheden.
Liefde: houd je gevoelsmatig
even op de vlakte.
Geld: strak aan je maandplan
houden.
Topdag: zaterdag
KREEFT
Privé: goede tijd om afspra
ken en plannen te maken.
Liefde: je gedrag is gemakke
lijk te doorzien.
Geld: goede vooruitzichten.
Topdag: dinsdag
LEEUW
Privé: je vindt deze week ie
mand die je bij een groot pro
bleem uit de brand helpt.
Liefde: je bent erg kwetsbaar.
Geld: even gas terugnemen.
Topdag: vrijdag
MAAGD
Privé: lijkt rooskleurig, maar
iemand zitje op de hielen.
Liefde: je onschuldige uitstra
ling redt je nog één keer.
Geld: wees niet al te vrijge
vig.
Topdag: zondag
WEEGSCHAAL:
Privé: een kleine terugslag
zien te overwinnen.
Liefde: geen omtrekkende be
wegingen meer maken.
Geld: pas op de plaats.
Topdag: zaterdag
SCHORPIOEN
Privé: je wilt te veel en dat
gaat ten koste van anderen.
Liefde: je reageert al te ja
loers.
Geld: je sleept je er wel door
heen.
Topdag: vrijdag
BOOGSCHUTTER
Privé: neem eens wat minder
hooi op je vork.
Liefde: wél aan de spelregels
houden!
Geld: een gat dichten en dan
geen nieuwe aanboren!
Topdag: woensdag
STEENBOK
Privé: zo goed als deze week
wordt het voorlopig niet
meer.
Liefde: je partner vertrouwt
helemaal op jou.
Geld: goed voor zakelijke in
vesteringen.
Topdag: donderdag
WATERMAN
Privé: je ontwikkelt deze
week veel plannen.
Liefde: geef je partner eens
wat meer armslag.
Geld: neem wat risico.
Topdag: vrijdag
VISSEN
Privé: je zet deze week conse
quent je programma voort.
Liefde: vermijd onbekende
streken.
Geld: goede berichten.
Topdag: zaterdag