Zoet en zout water
Bestuur
"Zeelanddebat was verfrissend en inspirerend"
Meepraten
Bijeenkomsten
Chatten
Zeeland <vdebat
■o
mm
m
Meer ruimte voor water
Veiligheid en water
Natuurontwikkeling
Zeeland op eigen kracht
Verhouding tussen
bestuurslagen
Interactie met de samenleving
projectcommissie strategische
visie
Afvoer en berging van zoet water laat zich minder sturen
dan altijd werd aangenomen. Naarmate de aanvoer uit de
grote rivieren en van regenwater minder ruimte krijgt door
verstening, asfaltering en verstedelijking, is er steeds vaker
sprake van wateroverlast. Daarom is het nodig bij de inrichting
van het landschap meer dan tot nu toe rekening te houden
met de ruimte die dit water nodig heeft. De opvang moet
bovendien zo geregeld worden, dat in tijden van droogte
voldoende zoet dppervlaktewater beschikbaar is.
Voor wat betreft het grondwater hebben we al een
toekomstgerichte nota: "Samen Slim met Water". Daarin
houden we rekening met de aanwezige grondwaterstand.
Bijvoorbeeld bestemmingen die geen natte voeten
verdragen worden geconcentreerd in hoger gelegen
gebieden. We noemen dat "meebewegen met water".
Waterbeheer in onze delta hangt in hoge mate samen met
wat elders gebeurt. Dit betekent dat er meer overleg gevoerd
moet worden tussen overheden en waterbeheerders over
wat er langs het hele stroomgebied van rivieren gebeurt.
De Deltawerken hebben voor een forse versterking van duinen
en dijken gezorgd. Daardoor is de kans op overstromingen
zoals die zich in de geschiedenis hebben voorgedaan flink
afgenomen. Maar daarmee is wel de dynamiek weggehaald
die de grote wateren nodig hebben. En dat brengt weer nieuwe
risico's en bedreigingen met zich mee, zowel als het gaat om
de kwaliteit van de natuur als om de veiligheid. Hier ligt een
directe relatie met de gevoelige discussie over ontpoldering.
Wat ons betreft is dat laatste in principe alleen maar
aanvaardbaar als de veiligheid daarmee gediend is.
We ontkomen er ook niet aan ons te bezinnen op de
gevolgen van bodemdaling en zeespiegelstijging.
De theorieën en voorspellingen op dit punt zijn weinig
eensgezind. Dat biedt dan ook weinig aanknopingspunten
voor maatregelen. Het is dus belangrijk om geen
activiteiten te starten die in de toekomst het oplossen van
mogelijke problemen bemoeilijken.
Een optimaal beheer en versterking van natuur en landschap
is bijzonder belangrijk bij de keuze die we hebben gemaakt
voor een provincie met rust en ruimte. Voor de landbouw
liggen hier kansen als men wil omschakelen naar plattelands
ondernemer. Verdere natuurontwikkeling zal vooral plaatsvinden
op gronden die voor de landbouw minder interessant zijn.
•- ---
De provincie stelt zich op als een zelfbewuste bestuurslaag,
die zoveel mogelijk zelf vorm wil geven aan de toekomst van
haar grondgebied en inwoners. Maar we beseffen dat dit
onmogelijk is zonder samenwerking en overleg met inwoners,
maatschappelijke organisaties en andere overheden.
Bovendien is Zeeland geen eenheidsworst. De omstandigheden
en mogelijkheden van de verschillende regio's binnen
Zeeland zijn verschillend. Daarom proberen we gebieds
gericht te werken.
Er zijn verder diverse vaste samenwerkingsverbanden
(landsdeel zuid, de Euregio, Rijn-Schelde-Delta), die ieder
hun nut hebben en elkaar in veel opzichten aanvullen.
Maar daarnaast moet er ook in de komende decennia
ruimte blijven voor strategische samenwerkingsverbanden.
De provincie, de lokale bestuurslaag en de waterschappen
liggen in de bestuurlijke ruimte van onze provincie dicht
tegen elkaar aan. Er is geen sprake is van dominante groot
stedelijke gebieden zoals in veel andere provincies. Daarom
lijken de omstandigheden gunstig voor de provincie om zich
verder te ontwikkelen als coördinerende en regisserende
gebiedsautoriteit. Maar de kracht ligt dan wel in het samen
brengen van partijen en het regisseren van maatschappelijke
taken en afspraken. Nogmaals, dat kan niet zonder een dia
loog met maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers.
Via het Zeelanddebat hebben we Zeeuwse burgers
opgezocht en gesproken over wat er leeft in de provincie.
Daarmee blijken we in een behoefte te voorzien.
Wij pakken dit signaal op en zullen voortbouwen op deze
positieve ervaringen. Het Zeelanddebat is wat ons betreft
daarom een aanzet geweest voor de wijze waarop we in de
toekomst politiek gaan bedrijven.
MIDDELBURG - "Statenleden communiceren in het algemeen
slecht met de samenleving." Deze niets verhullende conclusie
van een onderzoek enkele jaren terug naar het functioneren
van de heren en dames politici in het Middelburgse abdij
complex, zal best even slikken zijn geweest voor de
betrokkenen. De Zeeuwse Statenleden trokken echter
de enige juiste conclusie: ze gingen terug naar de basis.
Hoe zien Zeeuwen de toekomst van Zeeland? Het Zeeland
debat was geboren. Voorzitter van de Projectcommissie
Strategische Visie, Doede Holtkamp, kijkt dan ook met
tevredenheid terug op deze vruchtbare periode.
Het opstellen van een toekomstplan samen met de inwoners
van Zeeland, hoe is dat bevallen?
"Allereerst gaat het niet over een echt plan voor de toekomst,
want dat zou een soort blauwdruk zijn waarvan moeilijk
afgeweken kan worden. Het is juist de bedoeling geweest
om dat zoveel mogelijk te vermijden. In de praktijk blijken
blauwdrukken namelijk niet te werken. De omstandigheden
veranderen vaak snel, waardoor er nogal eens bijgesteld
moet worden. Er is door de Projectcommissie juist gekozen
voor het opstellen van een toekomstvisie, waarin wordt
aangegeven in: we Ike richting Zeeland zich in de toekomst
moet ontwikkelen. Het gaat daarbij meer om hoofdlijnen
dan om een precies plan. De betrokkenheid van de inwoners
en allerlei maatschappelijke groeperingen was daarbij erg
belangrijk, zelfs zo belangrijk dat we eerst wilden weten
hoe er in Zeeland over allerlei onderwerpen werd gedacht.
Pas daarna is de toekomstvisie gemaakt."
Wat is zo vernieuwend aan deze aanpak en gaat Zeeland
hiermee een stap verder dan andere provincies
"Vernieuwend was de manier waarop met de bevolking is
gecommuniceerd. Niet de geijkte inspraakrondes rond een of
ander plan, maar een enquête met gerichte vragen over alle
belangrijke onderwerpen. Dat werd ondersteund met een
bezoek van de Zeeland-trailer aan alle regio's in de provincie,
waardoor intensieve contacten met de burger ontstonden.
Daarnaast waren er, themadebatten, jongerenmanifestaties,
een internetcampagne enzovoort. Of dat nu allemaal beter
en vernieuwender is dan in andere provincies kan ik niet
goed beoordelen, leder doet dat op zijn eigen wijze, maar
voor de Statenleden was deze intensieve campagne in ieder
geval een verademing tussen het normale politieke
vergaderwerk door. Inspannend, maar ook zeker verfrissend
en inspirerend!"
Hoe werd er door de burgers gereageerd op het
Zeelanddebat? Was het voor hen een eye-opener om eens
op een andere wijze met de provincie kennis te maken?
"Veel bezoekers van de Zeelandtrailer waren verrast dat de
provincie zich bemoeide met zaken die ook hen bleken bezig
te houden. Openbaar vervoer bijvoorbeeld en-woningbouw
in dorpen, milieuvervuiling, bedrijvigheid, zorgvoorzieningen
enzovoort. Indrukwekkend waren de inspanningen van
verschillende groeperingen -van middenstandsorganisaties
tot kampeerboeren en van zorginstellingen tot dorpsraden-
om hun eigen visie over de toekomst van Zeeland onder de
aandacht te brengen. Dat betekende dat de door de provincie
georganiseerde themadebatten werden aangevuld met nog
enkele tientallen deeldebatten van die organisaties met hun
achterban. Die inzet en belangstelling kwam voor ons als een
warme douche. Ronduit verrassend en indrukwekkend was
de inbreng van de jongeren, die zijn apotheose vond in het
Cry Wolf-festival van ideeën en suggesties."
Deze interactieve vorm van besturen, zal die worden
voortgezet? En zo ja, in welke vorm?
"Ja, dat zijn we wel aan de Zeeuwse samenleving en aan
onszelf verplicht. Het is alle partijen goed bevallen, ook al
vergt het natuurlijk nogal wat extra organisatie. De vorm zal
misschien nog wel eens verschillend zijn, maar een direct
contact met de burger en met belangengroeperingen zal
daar zeker deel van uit moeten maken. Ook het gebruik van
internet zal daarbij steeds belangrijker gaan worden."
Het Zeelanddebat is uiteindelijk een groot succes geworden.
Waar is dat door veroorzaakt? Burgers zijn toch nauwelijks
geïnteresseerd in politiek en wat daarmee verband houdt?
"Na een wat aarzelende start is het Zeelanddebat inderdaad
succesvol geëindigd. Er was veel belangstelling, zowel van de
kant van de burgers -al kan dat altijd beter- als van de kant
van allerlei belangengroeperingen. Men had donders goed
in de gaten dat het nu de tijd was om je te laten horen, dus
gebeurde dat ook. De burgers lijken dan misschien wel niet
zo geïnteresseerd in de politiek, ze zijn wel degelijk
geïnteresseerd in de onderwerpen die in de politiek spelen.
Want die raken immers nogal eens hun eigen belang."
Hoeveel procent van het resultaat in de Strategische Visie is
ontstaan door inbreng van de Zeeuwse burger?
"Dat is natuurlijk moeilijk in een percentage uitte drukken
en bovendien heeft ook niet iedere Zeeuw over elk onderwerp
dezelfde mening. Maar duidelijk is wel dat de raadpleging
van de Zeeuwse bevolking een enorme invloed heeft gehad
op de inhoud van deze visie. Duidelijk is ook dat heel veel
Zeeuwen vinden dat het beleid dat nu al gevoerd wordt,
op veel onderdelen nog zo slecht niet is. Vandaar dat de
richting die in de Strategische Visie wordt gekozen, op veel
onderdelen in het verlengde ligt van het bestaande beleid,
zij het dat soms de accenten duidelijk wat anders worden
gelegd. Daarmee lijkt de visie ook wat minder spectaculair,
maar het is wel degelijk belangrijk om bijvoorbeeld vast te
stellen dat gekozen wordt voor een voortzetting van een
beleid gericht op bescheiden economische groei en gematigde
bevolkingsgroei en niet voor een model a la Randstad of iets
dat in die buurt komt."
Wordt die strategische visie nu straks ook onverkort over
genomen door de Zeeuwse politiek als leidraad voor de
toekomst?
"Oh, er zal ongetwijfeld nog wel over onderdelen
gediscussieerd gaan worden. Over zaken als hoe schoon
moet de industrie in de toekomst produceren en in hoeverre
mag landbouwgrond ook worden gebruikt voor andere
doeleinden (natuur, landschap, recreatie) zal nog een hartig
woordje worden gewisseld, denk ik. Maar ik verwacht toch
dat de visie op grote lijnen wel door een grote meerderheid
van de Staten geaccepteerd zal worden als richtsnoer voor
de toekomstige ontwikkeling van Zeeland."
Wat gaat er in de toekomst veranderen ten opzichte van
het huidige beleid als dit rapport uitgevoerd wordt? Met
andere woorden, wat gaat de burger hier van merken?
En op welke termijn zal dat gebeuren?
"Nu is al wel duidelijk dat de rol van de provincie met
betrekking tot bijvoorbeeld het openbaar vervoer
nadrukkelijker zal worden. Ook is er sprake van een andere
benadering van de rol van de watersport in recreatie en
toerisme. Op dat terrein zullen er denk ik meer mogelijk
heden ontstaan. Ook wordt er een duidelijke keuze gemaakt
voor een economische groei, die afhankelijk wordt gesteld
van stringente milieu-eisen. Dat kan niet zonder het maken
van keuzes en strenge handhaving. Op veiligheidsgebied
zullen de touwtjes ook zeker strakker worden aangetrokken.
En om de voorzieningen op het gebied van zorg en onderwijs
te behouden en zo mogelijk te verbeteren (dit ondanks de
relatief geringe bevolkingsomvang) zal er naar creatieve
oplossingen en samenwerkingsverbanden moeten worden
gezocht. Als de visie is vastgesteld zal er binnen een jaar
worden aangegeven welke aanpassingen in het beleid dit tot
gevolg heeft en hoe dat verder wordt uitgewerkt. Als het om
belangrijke beleidswijzigingen gaat zal die burger er zeker
ook weer bij betrokken worden. Want die (positieve) les
uit het Zeelanddebat kan uiteraard niet uit het oog
worden verloren."
Het concept van de Strategische Visie is gereed. U kunt daarover van gedachten wisselen
met de statenfracties tijdens een aantal bijeenkomsten in de regio en via internet.
Alle informatie daarover is te vinden op www.zeelanddebat.nl of op te vragen via tel.
0118-631294. Het rapport is te bestellen bij het provinciaal informatiecentrum,
tel. 0118-631400. Bovendien is de tekst daarvan te lezen op of te downloaden van onze
internetsite: www.zeelanddebat.nl.
-maandag 24 september. Axel - De Halle, Rooseveltlaan 1a
-woensdag 26 september. Goes - Hotel Terminus, Stationsplein 1
-dinsdag 2 oktober. Middelburg - provinciehuis, Abdij 10
-donderdag 4 oktober, Tholen - Meulvliet, Zoekweg 8
-maandag 8 oktober, Zierikzee - Multifunctioneel centrum, De Huijbertstraat 35
-woensdag 10 oktober. Oostburg - De Hoekzak, Langestraat 1
Aanvang: 20.00 uur
Via internet kan er 'live' van gedachten worden gewisseld met Statenfracties.
Iedere avond zijn enkele fracties op de chatpagina van www.zeelanddebat.nl
aanwezig. De chatsessies vinden plaats op:
-donderdag 27 september: PvdA, CDA en Partij Weststrate
-maandag 1 oktober: WD, D66 en GroenLinks
-woensdag 3 oktober: SGP, Christenunie en Partij voor Zeeland
Aanvang 20.00 uur
Mensen zonder internetaansluiting kunnen gratis chatten met de Statenleden in het
Multifunctioneel centrum in Zierikzee, op 27 september en 1 oktober. Internet- of chat-
ervaring is niet nodig. Er is begeleiding aanwezig. Het centrum is geopend vanaf 19.30 uur.
DJ. Holtkamp (PvdA), voorzitter
H.A. Polderman-Martin (WD)
L. Nederhoed-Zijlstra (CDA)
G.R.J. van Heukelom (SGP)
F.H. van Kollem (GroenLinks)
M.A. Stoffels (Partij voor Zeeland)
JJ. van Ginkel (Christenunie)
P.L.E. van Veen-de Rechter (D66)
M. Weststrate (partij Weststrate)
