Jozef, Maria en kindeke Jezus
in een mosselschelp
Eigen Huis en Tuin in
Middelburgse Watertoren
Serviesbeurs
in kerstsfeer
Kara
m
Ook de Zeeuwse Bob
houdt het bij fris
EPZ
■i!
WOENSDAG 6 DECEMBER 20C^si^°ty
n.JJ/OOELBO^S'
M
JAARGANG 101 - NUMMER 49
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP GEHEEL WALCHEREN
Voor allen die de kunst
van het
KOFFIEZETTEN
en het
KOFFIEDRINKEN
beminnen
door Inge Adriaansen
Vlak na de afronding van de klimaatconfe
rentie waar op wereldniveau werd nage
dacht over de gevolgen van de klimaatverande
ring opende commissaris van de koningin W.T.
van Gelder vorige week de expositie 'Ramp
1953' in het Topshuis op Neeltje Jans. Een bij
zondere tentoonstelling over de oerkrachten
van de zee waarbij de ervaringen van mensen
die de ramp meemaakten centraal staan. Voor
afgaand aan de officiële opening hield Kees
Slager, auteur van het boek 'De Ramp' een
introductie over 'de mens en De Ramp'.
Felicitatie
Er is een verzameling die slechts eens in het
jaar van dezolder wordt gehaald. Riet
Kruitbosch uit Goes spaart kerststallen. Een
paar weken in het jaar staat de verzameling
kerstgroepen in de woonkamer te pronken
voor ze weer voor een jaar wordt opgebor
gen. Volgens fanatiek verzamelaar Kruit
bosch, die zelfs lid is van de landelijke kerst-
stallenvereniging 'De Kerstgroep', is dat juist
één van de charmes van haar passie. „Elk jaar
tijdens het uitpakken verbaas ik me over wat
ik in de loop der jaren bij elkaar heb ge
spaard."
Het populaire Tv-programma Eigen Huis en
Tuin, waarin onder andere spraakmakende
woonhuizen getoond worden, heeft opnamen
gemaakt in de Middelburgse watertoren. Op 16
november bracht presentatrice Myrna Goossen
samen met een cameraploeg een bezoek aan
de watertoren. Vijf cameramensen en een dag
lang filmopnamen waren nodig om een goed
beeld te krijgen van het luxe penthouse en het
markante makelaarskantoor aan het Molenwa
ter in Middelburg.
15
23
Informatie over de gemeente
Middelburg vindt u op pagina 3
Deze week:
Extra uitkering voor de minima
Middelburg op Maximaal TV
Parkeervergunningen aanvragen
BEW. EX.
Langeviele 61, telefoon: 0118-616930
Voor koffie, thee en geschenken
Expositie ramp iqst op Neeltje lans
Het boek van Slager, een re
constructie van de watersnood
ramp aan de hand van de ver
halen van 200 ooggetuigen,
was de belangrijke inspiratie
bron voor de tentoonstelling.
Fragmenten uit dit boek wor
den in de expositie verbeeld
en verwoord aan de hand van
gesproken teksten, foto's en
voorwerpen die de ramp op
een eenvoudige maar indrin
gende wijze illustreren. Jour
nalist en schrijver Kees Slager
gaf voorafgaand aan de offici
ële opening een introductie
onder de titel 'de mens en De
Ramp'. Volgens hem staat de
mens aan het begin en het
einde van vrijwel elke ramp.
In zijn introductie sprak Slager
over twee soorten mensen die
het beeld van de ramp in be
langrijke mate bepalen: de
verantwoordelijken en de zo
genaamde klokkenluiders.
Zonder veel omhaal sprak hij
over de nalatigheid en het
prevalerende eigen belang
van de eerstverantwoordelij
ken van destijds. „De Elisa-
bethsvloed van 1421 kostte
duizenden mensen het leven
en verslond tientallen dorpen.
Daar lag de oorzaak in eerste
instantie in verwaarlozing van
de dijken. De autoriteiten ga
ven destijds kennelijk meer
geld uit aan de Hoeksche en
Kabeljauwse Twisten dan aan
dijkonderhoud. Daarnaast had
de mens deze dijken jarenlang
door de zoutwinning onder
graven."
Ook met betrekking tot de wa
tersnoodramp van 1953 con
cludeerde Slager dat opnieuw
het kortzichtig eigenbelang de
leidraad voor het handelen
van de verantwoordelijke pol
derbestuurders was. Ook de
toezichthoudende instanties
en politici werden door Slager
niet gespaard. Zij deden vol
gens hem ondanks de waar
schuwingen van klokkenlui
ders als ir. Rulkens die al in
1931 aan de bel trok met zijn
rapportage over de slechte
toestand van de Brabantse
zeedijken precies hetzelfde als
hun voorgangers ten tijde van
de Hoekse en Kabeljauwse
Twisten. „Ze stopten 2153 mil
joen gulden in de oorlogsbe
groting om zo het Russisch
gevaar te keren en hadden
slechts 11 miljoen over voor
Achter ieder deurtje schuilt een illustratie van de ramp
het herstel van de verwaar
loosde verdediging tegen de
echte aartsvijand, de zee."
Over de onrechtvaardigheid
van rampen was Slager in zijn
betoog eveneens erg duide
lijk. „In de laagste klasse vie
len de meeste slachtoffers. Ik
hoef u niet te vertellen dat de
eerstverantwoordelijken nooit
in arbeidershuisjes wonen, zij
zijn zelden zelf het slachtoffer
van hun eigen falend beleid".
De journalist eindigde zijn in
vulling van het thema 'De
ramp en de mens' met een fe
licitatie voor de expositie
waarin ook de bedenkelijke rol
van sommige eerstverant
woordelijken niet is verdonke
remaand. Commissaris Van
Gelder zwakte de scherpe
woorden van Slager tijdens
zijn openingswoord af door te
wijzen op de oorlogsjaren en
de prioriteit van de wederop
bouw na de oorlog. Van Gel
der: „Dat daarbij een verkeer
de voorrang werd bepaald
met zulke desastreuze gevol
gen, kan alleen achteraf wor
den bepaald".
De expositie is opgebouwd uit
twee ringen en een kern, de
ronde vorm die daardoor ont
staat doet denken aan een
arena. In de buitenste ring
wordt met foto's en teksten op
rationele en technische wijze
uitgelegd hoe de ramp kon
plaatsvinden en hoe de storm
vloedkering herhaling moet
voorkomen.
In de binnenste ring staan
juist de emoties en ervarin
gen van de mensen die de
ramp meemaakten centraal.
Hier kan de bezoeker een aan
tal kastjes openen die foto's,
voorwerpen of geluids- of
foto: Frank Husslage
filmfragmenten bevatten. De
kern van de tentoonstelling
bestaat uit een enorm film
scherm van 360 graden. Beel
den uit 1953 met bijbehorend
geluid van wind en water ne
men de bezoeker mee terug
in de tijd. De bezoeker staat
midden in dit natuurgeweld
en ondergaat dit als een nie
tig schepsel. De expositie
'Ramp 1953' blijft vast onder
deel van Waterland Neeltje
Jans en is in de wintermaan
den te zien van woensdag tot
en met zondag van 10 tot 17
uur.
Wl
Als kind was Riet Kruitbosch
al gefascineerd door de
kerststal. Zoals vele Limburg
se gezinnen was er voor de
heidense kerstboom geen
plaats. Maar voor de kerst
groep werd de halve huiska
mer verbouwd. „Een stoel
ging de kamer uit, er werd
rotspapier tegen de wand ge
prikt en een plateau gemaakt
met takjes en mos. De haard
werd aangestoken er was
lekker eten. Je oog werd con
tinu naar die enorme stal ge
lokt. Prachtig was het. De he
le stal was zo groot dat onze
hond dacht dat hij in het bos
was en zijn poot er tegen op
lichtte."
De verzameling ontstond in
de jaren tachtig. „Eenmaal ge
trouwd had ik een armetierig
groepje van papiermaché.
Mijn zoon nam Jozef altijd
mee op de tractor en ik was
Maria altijd kwijt... tot ik er op
Een klein gedeelte van de verzameling van Riet Kruitbosch.
foto Anton Dingemanse
ging staan. Mijn zussen kwa
men op een gegeven moment
met kerstgroepen uit Afrika en
Zuid-Amerika. Toen ik die zag,
was ik verkocht." Ondertus
sen is de collectie uitgegroeid
van twee tot honderd. Van
twee centimeter hoge plastic
kerstgroepen, tot een porse
leinen Hummelkerststal, ge
borduurde, bamboe en glazen
groepen. Kruitbosch heeft
zelfs Zeeuwse kerststallen met
een uit piepkleine schelpjes
gemaakte Jozef en Maria in
een mosselschelp. Maar ook
meer exotische exemplaren
uit Nigeria, Zuid-Amerika en
Indonesië. De kleinste is zo
een twee centimeter hoog en
de grootste telt nog net geen
meter.
Riet Kruitbosch is nu zo ver
dat ze de verzameling aan
een selectie gaat onderwer
pen. „In het verleden heb ik
alles gekocht, wat ik te pak
ken kon krijgen. Kunst en
kitsch. Als er bijvoorbeeld
iemand belde dat er bij de
drogisterij een stal te koop
was, liet ik er zogezegd de
afwas voor staan. Nu zit ik
dus opgescheept met een
paar groepen die ik eigenlijk
helemaal niet mooi vind. Die
moeten de deur uit." Jozef
met het lelijke gezichtje zal
het veld dus moeten ruimen
en ook de groep waar onder
op 'Made in China' staat en
baby Jezus spleetoogjes
heeft gekregen wordt weg
gegeven of verkocht. Zater
dag 9 december staat ze bij
voorbeeld op de kerstmarkt
in Ter Valcke en 12 december
in de Grote Kerk van Goes.
De eerste adventzondag moe
ten de groepen allemaal weer
een plaatsje hebben gekregen
in de woonkamer, eetkamer,
keuken en logeerkamer. In de
woonkamer worden de inge
bouwde vitrinekasten leegge
ruimd en volgestopt met de
mooiste groepen. In de lange
eetkamer komt een behangta-
fel te staan die dient als expo
sitieruimte en ook in de keu
ken wordt een hoekje inge
ruimd voor kerststallen. On
der de kerstboom komt er
geen kerstgroep te staan. „Het
is hard werken om alle stallen
een plek te geven, maar als
het eenmaal staat, is het een
prachtig gezicht. Weet je wat
ik dan het liefste doe... kerst
liedjes opzetten, glaasje wijn
erbij en dan genieten van het
uitzicht."
Myrna Goossen bekijkt de woonkamer van het penthouse
foto: Ingrid Gerritsen
Eigenaar Arjen de Pagter ver
telt tijdens de rondleiding hoe
het industriële monument in
de anderhalfjaar durende ver
bouwing is omgetoverd in
een exclusief woonhuis en
mooie kantoorruimte. Bij de
verbouwing zijn veel details,
die herinneren aan de oude
functie van watervoorziening,
bewaard gebleven. De repor
tage laat zien hoe een beeld
bepalend monument een
nieuwe eigentijdse functie
heeft gekregen.
De eerste steen van de water
toren in het centrum van
Middelburg werd op 15 juni
1891 gelegd door burge
meester Schorer. Later zijn
achter de toren een pompsta
tion en een reinwaterkelder
gebouwd. De toren is vermoe
delijk in de jaren zeventig bui
ten gebruik gesteld. Het
pompstation en de reinwater
kelder zijn nog wat langer in
gebruik gebleven. Toen ook
deze installaties overbodig
waren geworden heeft het
waterleidingbedrijf het hele
complex in 1995 aan de ge
meente verkocht. De gemeen
te zocht vervolgens een nieu
we eigenaar voor de toren en
het pompstation. Het plan van
de Pagter voor een kantoor en
penthouse werd uit drie inge
zonden plannen gekozen door
de gemeente als meest ge
schikte optie voor het monu
ment. Het nieuwe kantoor dat
zich in het voormalig pomp
station bevindt werd in no
vember 1998 in gebruik geno
men. Het luxe penthouse dat
via een naast de toren ge
plaatste lift bereikbaar is
wordt verhuurd aan particulie
ren, bedrijven en instellingen.
RTL 4 biedt de kijkers zaterdag
9 december om 18.10 uur een
blik in het interieur van de
Middelburgse watertoren.
Zondag 3 december ging in Sluis de nieuwe Zeeuwse campag
ne tegen alcohol in het verkeer van start. Bijzonder aan deze
campagne is dat er gebruik wordt gemaakt van het van oor
sprong Belgische Bob-concept. Bob is geen bestaande figuur
maar is degene die niet drinkt als hij of zij rijdt tijdens een
avondje stappen. In België is Bob inmiddels een begrip en
werkt het concept heel goed. Met deze campagne doet het Re
gionaal Orgaan Verkeersveiligheid Zeeland een beroep op het
nuchtere verstand van de Zeeuwse automobilist. Allerlei cam
pagneonderdelen als posters, folder, tv- en radiospots en zelfs
Bob-teams moeten er voor zorgen dat Bob ook in Zeeland een
geziene gast wordt. De campagne loopt van 3 december tot 1
maart 2001.
pag.
Souburgers die een reis wilden boeken moesten tot
voor kort naar Vlissingen of Middelburg. Met de ope
ning van Terra Reizen in de Kanaalstraat is aan die situa
tie een eind gekomen.
Bij Eva Janka van Galerie JÉ in de Middelburgse Heren
straat wordt kunst op een Hongaarse manier gepresen
teerd en dat is echt anders dan anders. Sinds 1 decem
ber is Middelburg een nieuwe computerwinkel rijker.
Aan de Langeviele 63 opende Stevan Ismet en Sandra
Poortvliet hun nieuwe zaak Archer Systems.
I
pag.
Teren op oud succes is niets voor Piet Brakman, hij wil
z'n muzikale horizon verbreden. Op de nieuwe cd die
zaterdag 16 december uitkomt, laat de Bressiaanse trou
badour een ander geluid horen met opvallend veel me
lancholische liedjes. Het NIBUD, het nationale instituut
voor budgetvoorlichting, en de Vakcentrale FNV beste
den op twee internetsites aandacht aan de belastingher
ziening 2001. De informatie op de site is zeer toeganke
lijk en leidt de bezoeker direct naar de belastingmaatre
gelen die voor hem of haar van toepassing zijn. Ter gele
genheid van het uitkomen van het nieuwste Harry Pot
terboek is er vanaf 9 december tot het eind van de
maand een Harry Potter-manifestatie in de Middelburgse
multimedia-winkel 'De Drvkkery'.
Bij CineCity in Vlissingen draaien deze week de films
The Grinch, Charlie's' Angels, Mariken, O brother where
art thou, Babs, Kabouter Plop in de wolken en Harry, un
ami qui vous veut du bien. Jacqueline Kerkhof aan staat
9 december in De Meiboom te Krabbendijke op het to
neel met haar programma 'Laag bij de gronds'. Zaterdag
15 december is in het Vestzaktheater in Vlissingen 'Wild
Grrrl' te zien, een verhaal over twee wilde stadse mei
den met een verchillende culturele achtergrond.
De Regionale Woningbouwvereniging Samenwerking
Goes gaat drie torenflats geschikt maken voor senioren.
De Bongerd is de eerste van de drie flats die wordt aan
gepakt.
De gebruiksvriendelijke Woonkeuze-website blijkt een
succes, steeds meer mensen bezoeken Woonkeuze. Het
vernieuwde zorgcentrum Cederhof is al weer enkele
maanden in gebruik, maar vorige week werden de gere
noveerde aanleunwoningen en de verpleegunit pas geo
pend door voormalig Staatssecretaris Erica Terpstra.
Advertentieverkoop
(0118) 484 316
Redactie
(0118) 484 276
Bezorgklachten
(0800) 023 1231
Uitgebreid colofon:
zie pagina zoekertjes
Zaterdag 9 en zondag 10 december wordt in Koudekerke
voor de derde achtereenvolgende keer de Zeeuwse Ser
viesbeurs gehouden. Dit is dus het moment om in de
kasten te kijken wat er aan het servies ontbreekt en op
zoek te gaan naar die suikerpot of boterschaal die het ser
vies compleet maakt. Ook als het zondagse servies eigen
lijk te veel ruimte in de kasten inneemt of de verzamel
woede door de loop der jaren is afgenomen biedt de
beurs uitkomst. Spullen kunnen namelijk ook te koop
worden aangeboden. Helemaal passend bij de tijd van
het jaar wordt het evenement gehuld in een feestelijke
kerstsfeer. Zaterdag 9 december is de beurs van 11 tot 17
uur geopend en zondag 10 december van 12 tot 16 uur.
Locatie: Het Blauwe Hof, Breeweg 11 in Koudekerke.
(advertentie)
advertentie)
Gezondheidsraad zegt:
Transport van gebruikte splijtstof levert geen
gevaar op. Lees het in 'Borssele Actueel'.
Volgende week in dit blad.