Van de Perrehuis heeft eigen geschiedenisboek
Pompoenenfestijn in Museum
PETER CHRIST
Herfst- en
wintermode
Amateurtheaterschool geeft voorlichting
Zeeuwse Koks koken voor Tourbaas
PALAZZO
AUTHENTIC BASIC STORES
MIDDELBURG
EVISU
LIQUID
G-STAR
DIESEL
LEVI'S
CARHARTT
SCHOTT. USA
TOMMY HILFIGER
NICKELSON
55 DSL by Diesel
G-SUS
CUSTO
FORNARINA
PSYCHO COWBOYS
Langeviele 1 en lange delft 3
MIDDELBURG
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 2000
101 - NUMMER 37
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP GEHEEL WALCHEREN
SHOES
De pompoen en alles wat er mee te maken
heeft staat centraal in het Pompoenenfes
tijn. Het Zeeuws Biologisch Museum in Oostka-
pelle maakt er van 5 september tot en met 5
november met diverse activiteiten een waar
feest van voor dit familielid van de komkommer
en de augurk. Voor iedereen die al dan niet be
smet is met 'Cucerbiteiaria'. Geen enge ziekte
maar het pompoenvirus dat vooral mensen
treft.
Regiobijeenkomsf
Informatie over de gemeente
Middelburg vindt u op pagina 3
Deze week:
Sinds begin dit jaar is het Zeeuws Archief ge
huisvest in het Van de Perrehuis aan het Hof
plein in Middelburg. Onder de middeleeuwse
gewelven is momenteel een expositie te zien
met als titel 'Een bijzonder huis op een bijzonde
re plek'. Dat is ook de naam van het boek over
het gebouw, bewoners en gebruikers en de di
recte omgeving.
Amateurtheaterschool De Ambitie houdt
maandag een voorlichtingsavond in het ge
bouw van Scoop, Achter de Houttuinen in Mid
delburg. Vanaf oktober is het mogelijk het ge
varieerde toneelcursusaanbod van de Amateur
theaterschool De Ambitie te volgen.
Nieuwbouw
Status
c.
faam
c\V\NSE
aLlOf
BEW
EX
<P0£ LRU^
Scherminkelstraat 28 Vlissingen 0118-414386
Voor het feest zijn duizenden
pompoenen gekweekt in de
eigen heemtuin en door het
biologisch dynamische land
bouwbedrijf Ter Linde. Wat
er zoal met die pompoenen
gaat gebeuren is divers. Er
zijn workshops 'pompoenen
bewerken' door Marjan
Hoondert-van Dijke op
woensdag 13 september
voor kinderen vanaf zes jaar
en op 19 september en 10 ok
tober voor volwassenen.
Foto's van pompoenen, ge
maakt door Sander Sanders,
hangen in het Museum Café
waar uiteraard de pompoen
op het menu staat in de vorm
van pompoentaart en pom
poensoep. Sanders, van San
ders Pompoenen uit Sprang-
Capelle verzorgt op 17 sep
tember vanaf 14 uur dialezin
gen over het kweken van
pompoenen en algemene in
formatie.
De lezingen zijn in het Neder
lands en Duits en duren een
half uur. Een wedstrijd is er
ook want in de week van 2
tot en met 6 oktober kan een
pompoen ingeleverd worden
om mee te dingen naar de ti
tel 'kweken van de grootste
pompoen', 'het origineelste
gezicht in een pompoen ma
ken' of 'het origineelste pom
poenkunstwerk maken', ver
deeld over leeftijd tot twaalf
jaar en vanaf twaalf jaar.
Vodr woensdag 18 oktober
staat een familiedag op het
programma met activiteiten
voor het hele gezin en de
prijsuitreiking van de wed
strijd. Bij de meeste mensen
is vooral de grote oranje
pompoen bekend als onmis
baar bij het Halloweenfeest.
Het Zeeuws Biologisch Mu
seum borduurt hierop voort
door woensdag 1 november
een Halloweentocht te orga
niseren met lampions van
uitgeholde pompoenen en
andere lampions.
Vooraf kunnen kinderen tus
sen 14 en 16 uur lampions
maken. Ook de pompoen die
in het sprookje van Asse
poester omgetoverd wordt
tot een koets is voor veel kin
deren herkenbaar. In het
Heemtuinspeurspel krijgen
kinderen een toverstaf mee
met daaraan acht voorwer
pen die iets met pompoenen
te maken. Bij het spel horen
opdrachtjes waarbij alle zin
tuigen gebruikt worden. Fiet
sers kunnen een tocht maken
van het Zeeuws Biologisch
Museum naar de boerderij
Ter Linde en vice versa.
De toch voert langs mooie
plekjes in de Manteling en
langs de pompoenvelden van
Ter Linde waar oranje en
groene pompoenen en sier-
kalebassen geteeld worden.
De museumwinkel tenslotte
verkoopt diverse soorten
pompoenen en kalebassen
en andere pompoenartikelen.
Om ondernemend Zeeland
persoonlijk te informeren
over wat de Kamer van
Koophandel doet en om be
ter in te springen op de vra
gen en wensen van de on
dernemer, organiseert de Ka
mer ook dit jaar weer regio
bijeenkomsten. Iedere regio
heeft zijn 'eigen' kenmerken
en aandachtspunten. Van
daar dat gekozen is voor bij
eenkomsten bij de onderne
mer in de buurt. Dat kunnen
ontbijt-, lunch- en avondbij
eenkomsten zijn. Voor Wal
cheren is er woensdag 13
september een ochtendbij
eenkomst in Vlissingen en
een avondbijeenkomst in
Middelburg. Ondernemers
kunnen zich verzekeren van
een plaats door te reserve
ren via tel, 673530.
Het volledige programma van het filmfestival Film by
the Sea dat in Vlissingen en Middelburg wordt gehou
den vindt u op de pagina Breeduit.
pag-
17
(advertentie)
Restauratie Stadhuis
Vitrite brengt energieverbruik terug
Jongeren praten mee over jeugdbeleid
(advertentie)
door Mieke Roelse
Alles over de nieuwste winter- en herfstmode kunt u le
zen in de modebijlage die deze week in de FaarrVVIissin-
ger is opgenomen.
Advertentieverkoop
Redactie
Bezorgklachten
Uitgebreid colofon:
(01 18) 484 316
(01 18) 484 276
(0800) 023 1231
zie pagina zoekertjes
Zo is er voor jongeren in de sussen in spelimprovisatie, fy-
leeftijd van 13 tot en met 19
jaar de Jongerentheater-
school. Jongeren in die leef
tijdsgroep kunnen een tweeja
rige theateropleiding volgen
die met een door de cursisten
gespeelde voorstelling afsluit.
Het eerste jaar kunnen er cur-
siek toneel en teksttoneel wor
den gevolgd. Het tweede jaar
staat in het teken van het ma
ken van een theaterproductie.
Ook voor volwassenen be
staat de gelegenheid het ko
mende seizoen een tweejarige
spelopleiding te volgen, die
met een avondvullende pro
ductie wordt afgesloten. Het
eerste jaar starten er cursus
sen spelimprovisatie, stem en
spraak, elementair toneel en
rolopbouw. Voor het tweede
jaar bestaat het lesprogram
ma uit fysiek toneel, waarna
het maken van de avondvul
lende productie volgt.
De Amateurtheaterschool De
Ambitie staat garant voor een
hoge kwaliteit en is een initia
tief van het Zeeuws Centrum
voor het Amateurtheater in
nauwe samenwerking met
Scoop.
Pompoenen zijn er in alle soorten en maten foto:Sander Sanders
Op de dag dat de Olympische Spelen worden geopend,
maar nog vóór de Paralympics (de Olympische Spelen
voor gehandicapten) wordt in het Sportpunt Zeeland in
Goes de open Zeeuwse Olympiade gehouden. Het eve
nement is georganiseerd door de Zeeuwse afdeling van
de Nederlandse Bond voor Aangepaste Sporten (NE-
BAS), en vindt zaterdag 16 september plaats.
Telg van een oud Zeeuws ge
slacht én schrijver van een
dagboek waar volgens Dekker
veel waardevolle informatie in
stond. Met de komst van rech
terlijke instanties spreken we
weer van gebruikers in plaats
van bewoners. Veel Zeeuwen
zagen op die manier het Van de
Perrehuis niet altijd even vrij
willig van binnen. Voor de
rechtbank verschijnen deed je
tenslotte niet voor de lol.
Van geestelijk naar particulier
naar openbaar; dat zou in een
notendop de geschiedenis
kunnen zijn. In het vijfde
hoofdstuk gaat Peter Don in
op het gebouw zoals dat nu
architectonisch aangepast is
aan de nieuwe situatie. Daar
bij komen ook de architecten
aan het woord en hun keuze
voor het contrast tussen het
bestaande gebouw en de
nieuwbouw. In het laatste
hoofdstuk komt de geschiede
nis aan bod van de drie afzon
derlijke archiefdiensten. Zij
De presentatie van het boek
vond plaats op Open Monu
mentendag 9 september in het
op die dag volledig openge
stelde Van de Perrehuis. De
eindredactie van het rijk geïllu
streerde boekwerk lag in han
den van Jeanine Dekker. Zij is
als zelfstandig historisch on
derzoeker speciaal benaderd
voor dit project.
De aanleiding tot het boek
gaat terug tot 1997. Het Rijks
archief en de gemeentearchie
ven van Middelburg en Veere
zouden op één plek gehuis
vest worden; het Van de Per
rehuis. Er kwam een werk
groep die ondersteunend on
derzoek ging doen ten behoe
ve van de bouw en nieuw
bouw. „Toen eenmaal bleek
dat er architectonisch, histo
risch en wat de omgeving be
treft zoveel boven tafel kwam,
ontstond het idee om daar
een boek van te maken", ver
telt Dekker. „Dertien auteurs
hebben ieder op hun eigen
gebied onderzoek verricht. De
bewerking van die bevindin
gen zijn daarna door Peter
Don, Albert Meijer en mij ge
daan en Katie Heyning is ver
antwoordelijk voor het beeld
materiaal". Don werkt bij de
Rijksdienst voor Monumen
tenzorg in Zeist en Meijer is
werkzaam bij het Zeeuws Ar
chief. Wat is nou het bijzonde
re van het huis en de plek? „In
feite heb je met zo'n zeshon
derd jaar geschiedenis van
deze plek een aardige dwars
doorsnede van Middelburg.
Sommige bewoners hielden
een dagboek bij en over Van
de Perre is natuurlijk heel veel
bekend", zegt Dekker.
„Het boek begint met de eerste
bewoners, de Duitse Orde die
in de zomer van 1316 hier een
commanderij stichtte. De Duit
se Orde was een geestelijke
ridderorde, ontstaan in de tijd
van de kruistochten. Ze hielden
zich hier in Middelburg voorna
melijk bezig met ziels- en zie
kenzorg. In vier hoofdstukken
worden sprongen in de tijd ge
maakt met vaste onderdelen
als de buurt, de gebruikers/be
woners en het gebouw zelf. Be
langrijk blijkt door de eeuwen
heen de status van het huis te
zijn. Het heeft iets speciaals".
Nadat de geestelijke functie
verdween (de reformatie)
kwam er een periode van parti
culiere bewoning. Aanspreken
de namen als Anna van Bour-
gondië en de familie Van Rei-
gersbergh waren in de zestien
de en zeventiende eeuw bewo
ners van het huis. De Van Rei-
gersbergh-tak, die hun adellijke
titel gekocht hadden en met
het huis (alweer) extra status
wilde toevoegen, stierf in 1765
kinderloos uit. Nicht Jacoba
van den Brande erfde het ge
bouw én trouwde met Johan
Adriaen van de Perre. „Uit die
tijd dateert de uitbreiding en de
bouw van de gebogen voorge
vel. Van de Perre gaf daar op
dracht voor, maar wilde de ou
de commanderij volledig be
houden. In alle boeken staat
dat hij de Antwerpse bouw
meester Jan Pieter Baurscheit
daartoe in de arm nam. Maar
er zijn nu sterke aanwijzingen
om aan te nemen dat niet
Baurscheit maar zijn neef En-
gelbert Baets het werk heeft
uitgevoerd", weet Dekker, daar
mee meteen een voorproefje
gevend van een aantal verras
send nieuwe inzichten waar het
laatste woord nog niet over ge
zegd is. Ook opvallend is dat
de Noordmonsterkerk volgens
de laatste bevindingen nog
geen zes meter van het Van de
Perrehuis gestaan moet heb
ben. In de negentiende eeuw
kwam het pand in handen van
Johanna Maria van den Bran
de. Zij trouwde met Jacob
Hendric Schorer.
Tijdens de Deltaprofronde
was Jean Marie Leblanc, di
recteur van de Tour de France,
op werkbezoek in Zeeland. Le
blanc onderzocht of een start
of finish van een etappe van
de Tour mogelijk is in Zee
land.
Bij de afsluiting 's avonds in
het Prinsenlogement van het
Moiddelburgse Abdijcomplex
lag de culinaire invulling in
handen van de brigade die
Zeeland gaat vertegenwoordi
gen bij de Europa Cup voor
Streekgerechten. Zowel Le
blanc als zijn gezelschap liet
zich de Zeeuwse streekge
rechten goed smaken. „Excel
lent", noemde Leblanc, die
naast Tourbaas ook culinair
liefhebber is, de kwaliteit van
het eten. Op de foto (staand)
van links naar rechts, oud
wielrenner Hennie Kuiper, kok
Sjaak Jobse, gedeputeerde
Toine Poppelaars, koks Corné
Rasenberg en René Colijn, ge
deputeerde Jaap Hennekeij,
oud-Tourrenner Jan Jansen
en kok Lanny van Waarde.
Zittend de oud-wielrenners
Gerrie Kneteman en Kees Bal.
Foto: Jaap Wolterbeek
Jeanine Dekker voor het Van de Perrehuis.
zijn tenslotte de huidige 'be
woners'. Dat de buurt nog
steeds belangrijk is blijkt uit
het feit dat naast de beelden
de kunst Rijksopdracht ook de
buurtvereniging "de 28ste
wijk" inspraak had en daarbij
koos voor een door Nico van
den Boezem vormgegeven
hek. Lydia Schouten en Frans
Franciscus waren uitverkoren
om de kunstopdracht van het
Rijk uit te voeren.
Op de Open Monumentendag
werd het boek aangeboden
aan Rijksbouwmeester Wytse
Patijn want de bouwhistorici
van de Rijksgebouwendienst
zijn nadrukkelijk betrokken ge
weest bij de tot stand koming
van de manier waarop het
Van de Perrehuis er nu uitziet.
Waarom het gebouw zo heet
is duidelijk, Van de Perre is
wel de meest illustere bewo
ner van het huis én van Mid
delburg geweest. Maar wan
néér het huis zo is gaan heten
weet eigenlijk niemand. „Ik
schat in de twintigste eeuw,
daarvoor heete het gewoon
de commanderie of comman-
derije. Maar dan praat je over
Foto Jaap Wolterbeek
de volksmond en daar ligt na
tuurlijk nooit veel van vast",
benadrukt Dekker.
Het lijkt onlogisch dat een
man als Van de Perre, die als
buitenverblijf Westhove had,
zijn stadspaleis geen naam
heeft gegeven.
Een kleine bijzonderheid die
alleen maar onderstreept dat
het hier inderdaad gaat om
"Een bijzonder huis op een
bijzondere plek". Het boek is
te koop in het Zeeuws Archief
en in de boekhandel voor 75
gulden.
pag-
27
De Hogeschool Zeeland is met ingang van het nieuwe
studiejaar met het lectoraat Duurzaamheid begonnen.
De hogeschool is hiermee de eerste die met een derge
lijk lectoraat start. Het lectoraat vloeit voort uit het docu
ment 'Duurzaam HBO' dat de hogeschool onlangs heeft
getekend. Naast het lectoraat Duurzaamheid begint de
Hogeschool Zeeland ook met een lectoraat Ondergronds
Bouwen.