i
Boek beschrijft bombardementen op Walcherse dijken
i
1
Altijd dorst
MeJI
EK-aktie bij Beter Bed!
KOM NU EN PROFITEER VAN ÈXTRA EK-V00RDEEL!
r.
Hemelvaartsdag I g
Open 10-17u. laG
KOM SNEL, OF BEL&BESTEL VIA 0800-022 2311 (GRATIS
l
èn
voortdurend
moe...
overgewicht...
diabetes in
uw familie?
Z-rtH-er X-000
online-matrasshop: iuiuuj.ljeterljea.nl
XmSBFS^^SSSSSSSSBSSSSiSmsSSmimmueecmaBmmmmam
door Joep Bremmers
Het boek is er nog niet maar komt er in elk
geval: 'We Never Blamed The Crews'. Het
werk telt zo'n tweehonderd pagina's en is ge
schreven door Vlissinger Paul Crucq. Aan de
hand van persoonlijke verhalen van geallieerde
vliegers en, veelal niet eerder gepubliceerde,
foto's beschrijft Crucq de bombardementen die
het eiland Walcheren in 1944 onder water zet
ten. Crucq heeft tweeëneenhalf jaar aan het
boek gewerkt en geeft het in eigen beheer uit.
Chronologisch
VRIJDAG
ZATERDAG
MAANDAG
Eigen beheer
DINSDAG
WOENSDAG
Soms zijn betekenissen van woor
den net even iets anders in dialect.
Neem nu een 'fielt'. Volgens de dikke
Van Dale is een fielt een schoft, een
laaghartige ploert. Maar in het Wal-
chers is een fielt toch wat minder ge
vaarlijk: iemand die een ander raak
weg kan zetten met woorden. Dus
ongeveer hetzelfde als iemand 'mee
een smoel as een scheermes', iemand
die 'lillijke zeien kan doee'. Een voor
beeld: 'Mee Piet moch je aoltied uut-
kieke wat a je zeide, wan 't was zö
een fielt, ie wist je aoltoös wè vö
schut te zetten.'
V L
Ga dan eens naar
uw huisarts toe!
Laat u controleren op
diabetes mellitus. Een
tijdige behandeling
kan uw klachten én het
risico op ernstige
complicaties aanzienlijk
verminderen.
Vraag de gratis
informatiebrochure
aan bij het:
Diabetes Fonds
Nederland,
Regentesselaan 39,
3818 HH Amersfoort.
Bellen kan ook:
(033) 46 22 055.
ïUes for life
Let op, zie adressen: bijna alle filialen m
en alle filialen vrijdag koopavond, zie adressen^^^^^
1
Woensdag 31 mei 2000
FAAM/VLISSINGER 9
De inundatie van Walcheren
vond plaats in 1944 als onder
deel van Operation infatuate,
de codenaam voor de opera
tie die werd gepland door de
Canades generaal Simonds en
een eind moest maken aan de
Duitse bezetting van Walche
ren. „Walcheren was belang
rijk omdat de geallieerden de
havens van Antwerpen wilden
gebruiken om hun troepen te
bevoorraden", verduidelijkt
Paul Crucq.
De Vlissinger begon tweeën
eenhalf jaar geleden met het
onderzoek voor het boek na
dat in november 1997 van
zijn hand het boek 'Walche
ren 1943-1944' was versche
nen bij boekhandel en uitge
verij De Koperen Tuin in
Goes.
Voor de samenstelling van
zijn boek heeft Paul Crucq me
dewerking gekregen van een
groot aantal oud-vliegers die
in 1944 bij de bombardemen
ten betrokken zijn geweest.
„Dat heeft heel veel informa
tie opgeleverd die ik heb ge
combineerd met officiële stuk
ken uit de archieven", doet
Crucq uit de doeken. „Van die
oud-vliegers heb ik ook veel
foto's uit privé-collecties ge-
kregen'die nog niet eerder ge
publiceerd zijn". Crucq be
schrijft de bombardementen
in chronologische volgorde.
„Van aanvalsgolf tot aanvals
golf en van bombardement
tot bombardement".
Een van de zaken die 'We Ne
ver Blamed The Crews' nader
belicht wordt is de wijze van
bombarderen. „De Britse
Royal Air Force had nog nooit
eerder een aanval uitgevoerd
op een dijk voor het bombar
dement van de Westkappelse
zeedijk. Tijdens het onderzoek
is onder meer aan het licht
gekomen dat de ervaringen
van de bombardementen op
Jongerencentrum Midgard
Middelburg, grootbeeldvi-
deofim, 20 u. Buurthuis De
Schuur Oost-Souburg, klaver
jassen, 20 u. Wijkcentrum
Scheldebuurt Vlissingen, kla
verjassen, 13.15 u. Aldegon-
de Vlissingen, praat- en dans
avond voor alleenstaanden,
20.30 u. Café De Goede Ver
wachting Lewedorp, avon
druilbeurs, 19.15 u.
Speeltuinvereniging De Oude
Stad Vlissingen, buurtcontact,
16 u. Wijkcentrum Schelde
buurt Vlissingen, buurtcon
tact, 15 u.
Westkapelle hebben geleid tot
een andere aanpak bij de
bombardementen op de dij
ken bij Ritthem, Vlissingen en
Veere.
'We Never Blamed The Crews'
is om praktische redenen in
de Engelse taal geschreven.
„De oud-vliegers bleken meer
bereid te zijn om mee te wer
ken aan een Engelstalig boek
dan aan een boek in het Ne
derlands", vertelt Crucq die in
het dagelijks leven leraar
handvaardigheid en textiele
werkvormen is. Het boek ver
schijnt in het najaar en gaat
zo'n zeventig gulden kosten.
Auteur Paul Crucq heeft er
voor gekozen om zijn boek in
eigen beheer uit te geven.
Niet omdat er geen uitgever
te vinden was die interesse in
het boek toonde, maar omdat
Crucq niet wil dat boekhan
dels en uitgevers met de
winst van zijn werk aan de
haal gaan. „Ik heb nu al be
hoorlijk wat kosten in het
boek zitten. Het onderzoek
heeft het nodige gekost en er
zitten nogal wat foto's in het
boek en ook dat kost geld.
Als ik het boek door een uit
gever laat uitgeven krijg ik
een minimaal bedrag terwijl
ik er wel het meeste werk aan
gehad heb. Daarom is het
boek ook niet te koop in de
boekhandel maar geef ik het
zelf uit".
Het naslagwerk bevat zo'n
tweehonderd verhalen van
bemanningsleden van de
vliegtuigen die de bombarde
menten uitvoerden, originele
navigatiekaarten, citaten uit
logboeken en een groot aantal
foto's. Bestellen van het werk
is mogelijk bij de auteur, tel.
0118-414402.
Honingslingeren - Traditio
neel houden de Walcherse im
kers op vrijdag na Hemelvaarts
dag hun bijenmarkt in en om de
Imkerij van Poppendamme.
Naast de vaste verkoopkramen
met imkersbenodigdheden,
drachtplanten en zaden zijn er
een aantal demonstraties. Zo
zullen vrijwilligers van de Stich
ting Landschapsbeheer Zeeland
een aantal 'muizenruiters' vlech
ten; decoratieve bouwsels die
muizen een veilige schuilplaats
bieden. Een van de trekpleisters
van de markt is het 'honingslin
geren'. Door het goede weer tij
dens de bloei van de appels kan
er fruitbloesemhoning geoogst
worden. De bijenmarkt duurt
van 10 tot 17 uur.
Familie - De Ondernemersver
enging Koudekerke houdt zater
dag 3 juni van 13 tot 17 uur een
familie-evenement, de Family
Entertainment Tour, op het
Dorpsplein in Koudekerke. Het
evenement is voor iedereen
toegankelijk en er zijn mooie
prijzen te winnen. Naast de Fa
mily Entertainment Tour zal ook
Miniatuur Walcheren zorgen
voor het nodige vertier. Koning
Willem Walcheren en Wallie,
zijn hofnar, hebben voor de ge
legenheid hun speelkasteel op
het Dorpsplein gezet.
Magdalena - De Spirituele So
ciëteit Zeeland houdt woensdag
31 mei om 19.30 uur een lezing
over Maria Magdalena. De le
zing wordt gegeven door ds.
Hans Stolp in de Stadsschouw
burg in Middelburg.
Motocross - Op Hemelvaarts
dag houdt Motorsportvereniging
De Uitlaat de districtsmotocross
Vlissingen-Oost. Er wordt gere
den in alle soloklassen van 50cc
tot en met de 250/500cc, van
supermini's tot veteranen. De
trainingen beginnen om 10.30
uur en de wedstrijden om 12.30
uur.
De Westkappelse zeedijk tijdens het bombardement van 3 oktober 1944.
Sporthal Baskenburg Vlissin
gen, aangepast sporten voor
mensen met Astma en COPD,
14.30 u. Theo van Doesburg
centrum Vlissingen, country
line dance voor beginners,
9.45 u. Speeltuinvereniging
De Oude Stad Vlissingen, da-
mesgym, 13.30 u., darten, bil
jarten en klaverjassen, 20 u.
Zwemschool De Parel Dom
burg, babyzwemmen, .15 u.
Markt Middelburg, boeken- en
verzamelmarkt, 11 u.
Stichting In- en Uitloophuis
Vlissingen, koffie contactoch
tend, 9.30 u. Bachten Reede
Vlissingen, handwerkg'roep
voor 55-plussers, 14 u. Theo
van Doesburgcentrum Vlissin
gen, ontmoetingsmiddag voor
50-plussers, 14 u. FNV Zee
land, telefonisch spreekuur
ABW-uitkering van 10-12 u.,
tel. 625655 Speeltuinvereni
ging De Oude Stad Vlissingen,
peutermorgen, 10 u., koers-
bal, 13.30 u., country line dan
sen, 18.30 u.
Wijkcentrum Open Hof Vlis
singen, soosmiddag voor 50-
plussers, 13.30 u. Diensten
centrum Ouderen Westkapel
le, wekelijkse soos voor 55-
plussers, 19 u. Sportfond-
senbad Vlissingen, aangepast
zwemmen voor mensen met
astma en COPD, 12.30 u.
Buurthuis De Schuur Oost-
Souburg, darten, 19 u. Jon
gerencentrum Midgard Mid
delburg, grootbeeldvideofilm,
20 u. Clubhuis Willen is Kun
nen Vlissingen, wandelmor
gen voor 50-plussers, 9 u.
Anders dan het Nederlandse woord, klinkt in het
Zeeuwse 'fielt' ook een zekere waardering door
voor de scherpzinnigheid van de persoon in kwes
tie. Zo werd me over de bekende schrijver 'Eine
Sturm uit Serooskerke bijvoorbeeld verteld: 'Dat
was ook een fielt, 'oor!' 'Eine kon namelijk bijzon
der scherp uit de hoek komen als het nodig was.
Om die eigenschap werd hij misschien een beetje
gevreesd, maar toch vooral gewaardeerd. 'Eine
koos immers veel liever een opschepper of een
kletsmajoor als voorwerp voor z'n 'zeien', dan een
rechtschapen medeburger.
Tussen een 'fielt' en een 'fielt' zit dus vooral een
nuanceverschil. Maar andere woorden krijgen er in
het dialect een betekenis bij. 'Overerven' is zo'n
woord. In het Zeeuws kennen we daarvan nog een
betekenis die in het Nederlands nauwelijks meer
bekend is: besmetten. 'Ei jie die griep op schoöle
opgedae? Belneên-ik, op schoöle bin 'k glad nog
nie geweest. Ik za 't wè 'ier of daer op 't durp over-
g'orven want ze zeie da 't 'ier noga heerst de les
te daegen.'
Nu een heel ander voorbeeld. In het Zeeuws heeft
het achtervoegsel -achtig
een andere betekenis dan in het Nederlands. Het
betekent dat de persoon waarover het gaat, ergens
een liefhebber van is. 'Jan is noga beêstachtig' wil
dus zeggen: Jan houdt van beesten. Heel wat an
ders dan 'beestachtig' in het Nederlands! Het ach
tervoegsel kan achter alle mogelijke woorden ge
zet worden, zelfs achter voornamen, familiena
men en werkwoorden. De volgende zinnetjes be
hoeven waarschijnlijk geen uitleg; het gaat steeds
om voorkeur (of tegenzin) van het bedoelde indi
vidu.
'Ik bin nie zö katachtig.'
'Saore is aoltied noga 'ondachtig geweest.'
'Nom Wannes was nie zö Maljes-achtig.'
'Ik bin nie zö Rinus-achtig.'
'Schienk maer in, ik bin aol z'n leven wien-achtig
geweest!'
'Of Kees kaes-achtig is? Jaet, je kan gerust een
pondje joeng belege laete komme vö z'n, at 'n bie
je te versiete komt.'
'Ik dienke nie da je da potje zömè kriegt. Nel is nie
zö geef-achtig.'
Jan Zwemer
1
1
0££(T
Goes - Middelburg - Vlissingen
GEHEEL COMPLEET, EN EXTRA SCHERP GEPRIJSD!
Parma. Romantisch vormgegeven ledikant, j—
uitgevoerd in metaal met roestbruine kleur If400rvo^
Nu, geheel compleet met lattenbodems en matras.
140 x 200 cm 1495"- 795.- Gratis thuisbezorgd. Nachtkast 145.-
Andere maten, kasten en bemeubelen leverbaar.
GEHEEL COMPLEET... EN VOOR EEN BODEMPRIJS!
Let in de winkel op de vele aktie-aanbiedingen, nu met éxtra EK-Voordeel
en fantastische kado's zoals een grootbeeld TV (54 cm) t.w.v. 995.-, een
TV t.w.v. 695.- (37 cm), 'n Samsonite kofferset t.w.v. 595.- of t.w.v. honderden
guldens bedtextiel. Kom dus deze week naar Beter Bed en profiteer ervan!
fidji. Modern design ledikant in massief MDF, in alpine-wit met aluminium accenten, Geheel
compleet: nachtkasten, lattenbodems en matras. 140 x 200 cm J995:- 1695.-EH2323BiEGB
I Gratis thuisbezorgd. Andere maten, kasten en bijmeubelen leverbaar.
t.w.v. 150.- kado!
GEHEEL COMPLEET... ÉN VOOR EEN STUNTPRIJS!
TURBO LEVERTIJD! I
Zafira. Trendy ledikant in beuken, kersen of
wit met aluminium accenten Geheel compleet met lattenbodems
en matras. 140 x 200 cm OTü- 895.- Supersnel gratis thuis
bezorgdI Nachttafels 179.- Divprse maten kasten en bumeubelen
leverbaar
Arosa. Ledikant in een eigentijdse stijl
Uitgevoerd in massief MDf in de kleur wit. afgewerkt met een
gestoffeerd hoofdbord Geheel compleet met lattenbodems
en matras. 140 x 200 cm 1295.- Gratis thuisbezorgd
Nachtkas: 249.- Andere maten, kasten en bijmeubelen leverbaar
GEHEEL COMPLEET EK-TELEVISIE T.W.V. 995.- KADO
Jaipur. Ledikant in massief grenen, in de kleur teak Geheel
compleet met nachtkasten, lattenbodems en matras 140x200 cm
-2395"-1995.- én grootbeeld EK-televisie t.w.v. 995.-kado!'
Gratis thuisbezorgd. Andere maten, kasten en bijmeubelen
leverbaar
liiMMiMigiiMBatti ib mnini iimi iw»-r-
Scooi nü bij Betei Bed
Galaxy. Ledikant in massief MDF/kersen of MDF/beuken. Geheel compleet riiet achter
wand, kussenset, aanhaaktafels, lattenbodems én matras. 140 x 200 cm 19957- 1595.-
I!E!»E1U Gratis thuisbezorgd.
Andere maten, kasten en bijmeubelen W.
leverbaar.
iffino, voordeel
Porto I. Eigentijds ledikant in beuken. Geheel compleet met
nachtkasten m ivoot/beuken. attenbodems en matras.
14R$jM0 cm 1895- 1295.- Gratis thuisbezorgd. Commode 845.-
kastertjal vahaf 879.- Vraag naar de uitgebreide mogelijkheden!
s. Praktisch ledikant met een zee aan
opbergruimte' In beuken/hamerslag-grijs
90 x 200 cmAOr- 355.- Gratis thuisbezorgd.
1 Exci. bodem matras. Bedombouw 269.-
2-deurs kast 455.- Boekenkast 239.- Buro 255.- Buro-opzet 109.-
Profilo latexmatras, hoogwaardige kwakten
14 cm dik, 100% latex kern, 3 comfortzones
Doorgestikt met schapenwol 70x200 cm .1435- 795.- 80x200 cm
ars- 875.- 90x200 cm OT5- 895.- Ook andere maten lever
baar. Kom vrijblijvend naar Beter Bed voor een persoonlijk en
deskundig advies!
Termijnbetaling?
Geen probleem!
Ook mogelijk via Bel&Bestel,
vraag er gerust om!*
2 luxe elektrische lattenbodems, 'Bossflex Extra met soepele beukenhouten latten, opgehangen in
kantelbare rubbers, kmekmk en nekcorrectie èn 2 pocketvering matrassen, 'Amber Akt>e'. uitgevoerd
met verstevigde middenzone, zachtschuim afdekking en soepele afritsbare stretch hoes.
Combinatiepriis, dus 2 bodems 2 matrassen: 70x200 cm 4035"- 2595- 80x200 cm -A295"- 2795.-
90x200 cm A435- 2895.- return EI7UH l'.TI.vUB TT. Ml Supersnel gratis thuisbezorgd!
Met 75 filialen, het Grootste Slaapwarenhuis van Nederland! Kijk in de Gouden Gids
(zie bedden), óf bel gratis de Beter Bed infolijn: 0800 - 022 23 11 (ma t/m vnj 10 tot 18 uur) óf zie
www.beterbed.nl voor de Online Matrasshop, routekaartjes, kleurwedstrijd, vacatures, etc etc
Openingstijden filialen: ma. 13 tot 18 uur, di. t/m vrij. 10 tot 18 uur, za. 10 tot 17 uur
DEZE WEEK I.V.M. HEMELVAARTSDAG: ALLE FILIALEN VRIJDAG KOOPAVOND!
IÜJ'.'il-Jl'LM»IhM.lilTT.iIBkfH Breda Woonboulevard Nieuw in GOES Woonboulevard.
Marconistr 22 Oosterhout Meetsloel 38 Roosendaal Woonboulevard
l!U,,!-W.U.if:Lh'liliRkWrfTT»/.yi!.khlLlffl.f Tilburg Junior
Mega-Store Koopboulevard leyparc Hulst élke Zondag Open 11-18 u„ 7 dagen per week
ooen! (ma 10-18 u.) Industrieweq 1-3
J'.'.TJL'A%IL-r:Vr-'g.m4If Bergen op Zoom Zuid Oost Singel 43
JUNIOR MEGA-STORES, speciaalzaken met tenminste 1.000 mJ kinder-/tienerkamers m
Amersfoort,CapeUeafd Ussei, Culemborg, Deventer. Duiven,Tilburg, Uden, Venlo NIEUW: Zoeterwoude
Grootbeeld EK-televisie tw.v. 995.- kado «maat 54 cm) b, Galaxy «nW EK-televisie tw.v. 695.- kado (beeldformaat 37 an) aanbsóngerEtode m
5% extra koning: uitstotend se- aren,ledikanten re: -houd per afK-.«ac,éi
max 21.9%. Ook moge! jk via Bel&Bestel
55-plussers:
