breedUIT
D
58%
Akti
e
DAGEN!
Gimbrère
Zeeland 1941-1950: historie uit de eerste hand
Middelburg
onder de hamer
Vlissingen debatteert over gezonde stad
VERVROEGDE AFSLUITING
AANBIEDINGEN met
ACTIEPRIJZEN!
VI
WOENSDAG 31 MEI 2000
JAARGANG 101 - NUMMER 22
^JSE BIBL/pg
BEW. EX.
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP GEHEEL WALCHEREN
Informatie over de gemeente
Middelburg vindt u op pagina 3
Deze week:
e gemeente Vlis
singen gaat met
bevolking van de
stad discussiëren over
'Vlissingen: een ge
zonde stad'. Het debat
wordt donderdag 8 ju
ni vanaf 19 uur gehou
den in het Arsenaal
theater. Er wordt ge
sproken over drie the
ma's: 'de maatschap
pelijke functie van
sport', 'Vlissingen,
een aantrekkelijke
sportstad' en 'gezond
en veilig bewegen'.
Na een opening van
wethouder L.C. Pop-
pe-de Looff leidt An
nette van Trigt de dis
cussie in.
de
korting op alle
keukenmeubelen
Tulp Keukens is
op Hemelvaartsdag
geopend van
11.00 tot 16.00 uur
Tulp Keukens Goes
Nobelweg 2-26
Telefoon (0113) 21 62 30
www.tulpkeukens.nl
Enquête
TIJDENS DE AKTIEDAGEN KUNT U
PROFITEREN VAN DIVERSE
Niet zozeer de Duitse bezetting tussen 1940
en 1945 is bepalend geweest voor de ont
wikkeling in Zeeland na de oorlog, maar de cri
sisjaren ervoor. Dat is één van de belangrijkste
conclusies die dr. J.P. Zwemer trekt in zijn boek
Zeeland 1945-1950. Het boek is zojuist versche
nen en Dick Anbeek van Uitgeverij Den
Boer/De Ruiter meent dat dit werk het beste
boek is dat de laatste vijf jaren is verschenen.
Landbouw
Emancipatie
Frontlinie
Bij veilinghuis Sotheby's Amsterdam
wordt woensdag 7 juni een schilderij van
de Middelburgse markt met het monumen
tale stadhuis geveild. Het doek is van de
hand van Hendrik Jan Wolter en heeft een
richtprijs van veertig- tot zestigduizend gul
den.
^2pDELBVJ_2^
In verband met Pinksteren dient kopij
voor de editie van woensdag 14 juni
vervroegd aangeleverd te worden.
Uiterste inlevertijd van materiaal voor:
redactie is woensdag 7 juni 15.00 uur,
advertenties donderdag 8 juni 17.00 uur.
KORTINGEN VAN
In Vlissingen wordt vrijdag 2 juni voor de vijfentwintig
ste keer de De Ruyter-jaarmarkt gehouden. Een van de
organisatoren, Piet Dekker, blikt terug op de afgelopen
vijfentwintig jaar en kijkt vooruit naar de komende editie
van de Vlissingse jaarmarkt. De Praxis in Vlissingen her
opent na een grote verbouwing. Het bedrijfspand is ver
groot en ook het assortiment van de zaak is uitgebreid.
Paul Crucq uit Vlissingen heeft een boek geschreven over
de geallieerde bombardementen op de dijken van Walche
ren in het najaar van 1944. Het Engelstalige boek wordt
uitgegeven in eigen beheer en komt in het najaar op de
markt. Jan Zwemer gaat in zijn rubriek Watchers Plat in op
het woord 'fielt'. In het Nederlands niet zo'n netjes woord
maar in het Walchers heeft het een heel andere betekenis.
pag
Deze week gaat bij Cine City de sience fiction film Battle
field Earth in première. De film heeft onder meer John
Travolta in de hoofdrol. In de Stadsschouwburg in Mid
delburg is vrijdag 2 juni de zomerkomedie 'Omhoog die
Stok!' te zien. Het theaterstuk is de opvolger van de suc
cesvolle productie De Gidsen en gaat over een majoret
tevereniging. Naast zestien topacteurs verleent ook het
Middelburgse Julianakorps haar medewerking aan de
voorstelling. In het Zierikzeese podium Brogum wordt
van 1 tot en met 3 juni het jaarlijkse Anywave festival
gehouden. Dit jaar heeft de organisatie grote namen
naar Zierikzee weten te halen. Zo treden onder meer
Skik, de Heideroosjes en Krezip op.
Advertentieverkoop
(01 18) 484 316
Redactie
(01 18) 484 276
Bezorgklachten
(0800) 023 1231
Uitgebreid colofon:
zie pagina zoekertjes
Wijziging ophaaldata huisvuil
Luid oefenalarm uitgesteld
Sluiting gemeentelijke kantoren
Spuistraat ^Vlissingen
tel: (0118) 422100
www.spui.nl
Wilt u Danny Blind ontmoeten? 't Spui organiseert een "voorbeschou-
P wing op de EK 2000" door de meest ervaren voetbalinternational van
Zeeuwse origine Danny Blind. Op dinsdagavond 6 juni komt hij naar
scholengemeenschap Scheldemond, om 19.30 uur. Kaarten zijn voor vijf
gulden per stuk te koop bij de verschillende Spuibalies en bij Bibliotheek
Oost-Souburg. Voor Spuipashouders zijn de kaarten gratis.
Een nieuwe maand, een nieuw thema. Zoals inmiddels een
beetje traditie is geworden in boekhandels en bibliotheken is ju
ni de "maand van het spannende boek".
Het begint meteen al goed: komende vrijdag 2 juni is de auteur van
"Moord aan boord van de PSD" te gast in 't Spui, de heer JAN KUI
PERS. Hij vertelt over de achtergronden van dit detectiveverhaal en wel
licht heelt hij als archeoloog op zijn vakgebied nog spannende verhalen
te vertellen Op vrijdag 16 juni ontvangt 't Spui de heer TOLHOEK, die
als rechercheur bii de politie district Walcheren een beeld kan schetsen
van hoe spannena de dagelijkse praktijk is.
Tot slot wordt op vrijdag 23 juni een feestelijke avond gehouden rond
de prijsuitreiking van de Spuiverhalenwedstrijd. U KUNT NOG MEE
DOEN. Schrijf een kort spannend verhaal van 1 tot 5 Aviertjes en lever
dat uiterlijk 10 juni in bij 't Spui Win bioscoop- of boekenbonnen en
uw naam op de kaft van een echt boek!
Het nieuwste boek van Jan Zwemer is uit. ZEELAND De wederop-
bouw van Zeeland na de oorlog, een uitgave van Den Boer De Ruiter.
Het openbare debat 'De gezon
de stad' is een direct voort
vloeisel van de Stadskoers
2010, een serie debatten waar
in de gemeente Vlissingen con
tact met haar inwoners zocht
om te komen tot een discussie
over de toekomst van de stad.
„Dat was een eerste aanzet om
de burger mee te laten spreken
over de toekomst van de stad",
legt wethouder L.C. Poppe-de
Looff uit. „Een van de punten
die toen naar voren zijn geko
men is de gezondheid van de
medeburgers. Daarom houden
we nu het themadebat 'Vlissin-
De Vlissingse wethouder L.C. Poppe-de Looff.
gen, de gezonde stad'. De
Stadskoers was nog vrij alge
meen van karakter, nu gaan we
dieper in op de thema's". Pop
pen-de Looff bijt met 'haar' de
bat het spits af van een serie
debatten die door het college
van burgemeester en wethou
ders wordt gehouden.
Voorafgaand aan het debat in
het Arsenaaltheater heeft de
advertentie
KOOPZONDAG 28 MEI
Stadsmonitor van de Vlissing
se bibliotheek een enquête
over de thema's gehouden
onder vijftienhonderd Vlissin-
gers. „De resultaten van dat
onderzoek komen in het debat
aan bod", blikt Poppe-de Looff
vooruit. „We willen burgers
en belangengroeperingen zo
direct mogelijk laten zeggen
wat ze wenselijk achten voor
de stad. Zo zou bijvoorbeeld
uit het debat moeten komen
dat er mogelijkheden voor
professionele sportbeoefe
ning in Vlissingen moeten ko
men, kan er nader worden in
gegaan of de ijsbaan zoals we
die hier hebben voldoet of dat
er misschien een grote ijs
baan zou moeten komen. De
laatste jaren houden we ons
in het sportbeleid ondermeer
bezig met een inhaalslag wat
betreft de modernisering van
de voorzieningen op en rond
de velden, maar misschien
zijn er hele andere wensen
onder de bevolking en de
sportclubs. Het debat moet
bouwstenen opleveren voor
een nieuw beleid. Ik wil al in
foto Jaap Wolterbeek
het komend najaar met een
nota komen waarin de conclu
sies van het debat zijn ver
werkt".
Overigens wil de Vlissingse
wethouder de discussie over
hoofdlijnen van het beleid
voeren. „Het is niet de bedoe
ling dat de discussie wordt
vertroebeld door klachten
over lekkende kranen in de
kleedruimte van de voetbal
vereniging", is Poppe-de
Looff van mening. „Die kans
zit er natuurlijk wel in maar
daar hebben we binnen de
gemeente andere kanalen
voor".
De gemeente verwacht dat er
veel belangstelling voor het
debat is. „We verwachten
Zeeuwse kamerleden, gede
puteerden, mensen uit het on
derwijs, huisartsen en natuur
lijk burgers en sportverenigin
gen. De verenigingen zijn heel
belangrijk binnen de maat
schappij, ze vormen veelal
een bindmiddel voor veel
mensen". Het debat in het Ar
senaaltheater begint om 19
uur.
(advertentie)
WALSTRAAr 199 (HOEK SCHELDEPLEIN) VLISSINGEN
VRIJDAG KOOPAVOND
"MIDDEN IN HET SEIZOEN' KUNT U
PROFITEREN VAN ZEER
AANTREKKELIJKE KORTINGEN
OP DIVERSE ARTIKELEN.
KOOPZONDAG 4 JUNI
LANGE DELF 16 MIDDELBURG
(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)
Zeeland 1945-1950 is mogelijk
het eerste van mogelijk meer
dere delen die voortkomen uit
een omvangrijke studie naar de
geschiedenis van deze provin
cie in de jaren 1945 tot 1960.
Volgens de uitgever moet het
boek van Jan Zwemer gezien
worden als „een logisch ver
volg op het eerdere werk van
De Bree en Van der Ham", die
Zeeland '40-'45 schreven.
1945-1950 waren in Zeeland
niet alleen de jaren van de op
bouw na de omvangrijke oor
logsschade. Nieuwe ontwikke
lingen dienden zich aan en an
dere eindigden. Volgens Zwe
mer is het vooral een „over
gangperiode geweest, waarin
relatieve dominantie van de
agrarische sector aan een
snelle afbraak onderhevig
was". Die afbraak had belang
rijke gevolgen voor de sociale
verhoudingen. De lokale ge
meenschappen werden steeds
minder gedomineerd door de
boerenwerkgevers, naarmate
de boeren niet langer meer
als grote werkgevers optra
den. De mechanisatie van de
landbouw kreeg een impuls
en er deed zich een versnelde
uittreding van arbeidskrach
ten in de landbouw voor.
Daarbij speelde een strikt za
kelijke verhouding tussen
boer en arbeider in een be
paald type van bedrijfsvoering
in de landbouw een grote rol.
Maar - aldus Zwemer - ook de
herinneringen aan de ver
scherpte verhoudingen die
daardoor ten tijde van de cri
sis in de jaren dertig waren
ontstaan legden een zware
druk op gemeenschap. „Zo
wel de plotse en massale trek
van arbeiders naar wederop-
bouwprojecten in 1945 als de
snelle mechanisatie werd me
de beïnvloed door de onaan
gename herinneringen aan de
relatie tussen boer en arbei
der in het verleden", betoogt
de auteur. Dat er vanaf 1945
een versnelling optrad in de
uitstoot van arbeiders had
trouwens niet alleen met de
wederopbouw te maken; tij
dens de bezetting was de uit
stoot kunstmatig geremd.
Ook in de Zeeuwse politiek
waren de crisisjaren van voor
de oorlog bepalend voor de
ontwikkelingen na 1945. Zwe
mer spreekt in het boek van
een 'negatief referentiepunt'.
Onder invloed van die voor
oorlogse sociale verhoudin
gen nam de toestroom naar
de PvdA toe, vooral in Noord-
Zeeland en Noord-Beveland.
Ook de afwisseling van de ou
de lokale bestuurlijke elite
door nieuwe gemeentebe
stuurders werd door hetzelfde
fenomeen bepaald. De eman
cipatie van de Zeeuwse arbei
ders was op politiek terrein
goed merkbaar. In de samen
stelling van de Zeeuwse ge
Auteur Jan Zwemer.
meenteraden deden zich in de
eerste jaren na de oorlog flin
ke verschuivingen voor. „Op
de keper beschouwd was de
emancipatie zelfs belangrijker
dan de doorbraak van verzuil
de structuren in naoorlogs
Zeeland", schrijft Zwemer.
Zeeuwse kinderen bedelden
uit armoede, getuigt Zwemer
in zijn boek. Dat blijkt uit een
tafereel uit 1948 in Zierikzee.
'...Kijk dat zijn zeker toeris
ten.... Het zijn een stel mensen
in nette kleren en met fototoe
stellen om de hals. Ze treffen
het met het weer, maar wat
hebben we last van die kinde
ren, die zich op de kade rond
hen verdringen! Het moet
daar thuis zeker geen vetpot
zijn. Chocola willen, snoep -
en heeft meneer niet een siga
ret, vraagt één van de pum
mels. Vriendelijk afwimpelen
helpt nauwelijks, pas na enige
tijd kunnen de vakantiegan
gers hen van zich afschudden
en hun aandacht richten op
het bezienswaardige stadje
waar ze voor gekomen zijn.
De kinderen wachten af of er
niet een nieuwe groep vakan-
tievierders arriveert...'
Dankzij het afdrukken van dit ta
fereel herinnert Zwemer er zijn
lezers aan dat Nederland arm
was na de oorlog. Nederland
werd zwaar getroffen door wat
de Duitsers aanrichtten. Zeeland
was een van de zwaarst bescha
digde regio's die in de frontlinie
had gezeten en bovendien nog
onder water waren gezet. Dat
gold ook voor Schouwen-Dui-
veland en Tholen.
Het boek is weliswaar weten
schappelijk samengesteld
maar toegankelijk gemaakt
voor een breed publiek. Het
idee voor het werk is afkom
stig van Zwemer zelf. Hij vond
het noodzakelijk om het nu te
doen nu er nog levende getui
gen ondervraagd konden wor
den. Mede daardoor kan Zee
land 1945-1950 gezien worden
foto Jaap Wolterbeek
als een toegankelijk stan
daardwerk. Dr. L.J. Altena van
de Erasmus Universiteit Rot
terdam en dr. Q.J. Munters
van de Lanbouwuniversiteit
Wageningen fungeerden als
wetenschappelijk klankbord
voor de auteur. De Stichting
Regionale Geschiedbeoefe
ning tekende voor de organi
satie van het onderzoek waar
aan de provincie Zeeland, de
Maurits van Kattendijke Stich
ting en de Van Coevorden Ad-
riani Stichting zorgden voor
de financiering van het onder
zoek. De uitgave van Den
Boer/De Ruiter kon worden
gerealiseerd dankzij steun van
het Anjerfonds Zeeland. Het
boek kost 89,90.
Hendrik Jan Wolter was een
zeer begaafd en productief kun
stenaar. Van 1895 tot 1899 stu
deerde hij aan de Tekenacade
mie in Antwerpen en dertien
jaar lang was hij hoogleraar
aan de Rijksacademie in Am
sterdam. Wolter schilderde, te
kende, etste, lithigrafeerde
landschappen met vee, stads
gezichten, havens, figuren, fa-
brieksinterieurs en portretten.
Daarnaast werkte hij in pastel
en houtsnede.
Het werk van Hendrik Jan Wol
ter is onder meer terug te vin
den in de collecties van het Ste
delijk Museum in Amsterdam,
het Singer Museum in Laren en
het Museum Booijmans van
Beuningen in Rotterdam.
Het Zeeuws Museum in Mid
delburg is in het bezit van een
werk getiteld 'Haven van St.
Ives'. De veiling van moderne
en hedendaagse kunst bij Sot
heby's Amsterdam omvat
voorts werken van onder meer
Carel Willink, Dick Ket, Charley
Toorop, Wim Schuhmacher,
Piet Mondriaan, Jan Sluijters,
Leo Gestel en Karei Appel.
(advertentie)
Middelburgs stadsgezicht van de hand van Hendrik Jan Wolter.
Picknick tafel
ingeklapt
38x38x9
uitgeklapt 130x83
68 cm hoog 4.
kleur blaïiw;
aaRhwS8i'geloigvan2t/mii jur
en zi&ng de voorraad strekt
Grote Kade 15-19 Breskens Telefoon 0117-381665
