Woensdag 12 October 1901.
De geschiedenis van Juwelier Minderhoud is overal op Walcheren
terug te vinden. Al sinds 1875 het bedrijf was toen eigendom van
Huibrecht Gabriëlse bedient de zaak de bewoners van het eiland. De
ze man verkocht vooral boerensieraden, huis-aan-huis en boerderij-
aan-boerderij. Tegenwoordig heeft Minderhoud twee vestigingen; één
in Westkapelle en één in Arnemuiden. De traditie om aan elke genera
tie een bevredigend kleinood te bieden staat nog pal overeind.
Paardenvijgen
Handwerk
door Ellen de Vriend-de Jong
Hendrik van Belle begon in
het crisisjaar 1930 met de
verkoop van tafels en zelf beklede
stoelen. Vanuit de Paardenstraat
in de Vlissingse binnenstad bouw
de hij een goede naam op. Inmid
dels bestaat Van Belle Meubelen
zeventig jaar. De vijfduizend vier
kante meter grote showroom ligt
als blikvanger tussen de Presi
dent Rooseveltlaan en de Her-
mesweg.
f§ -
Computermeubelen
Voelsprieten
door Lonne Smit
Op het raam van Meubelinrichting Fa. P. Damman Zoon aan de Nieuwstraat in Middelburg staat het
duidelijk te lezen: opheffingsuitverkoop. Frans Damman is al zo'n tien jaar gespecialiceerd in senioren
meubelen maar stopt met zijn meubelzaak, nog nét geen zeventig jaar nadat vader Piet Damman, in 1931,
met de meubelzaak aan de Vlissingsestraat in Middelburg begon.
Seniorenfauteuils
Vissen
door Lonne Smit
Dit jaar bestaat Tabakswinkel
Sigarenhuis Anno 1920, aan
de Segeersstraat in Middelburg,
tachtig jaar. In de, zelfs voor een
niet-roker, heerlijk ruikende ta
bakszaak vertelt eigenaar en op
richter van het Walcherse pijpro-
kersgilde Ruud van de Waart,
met graagte over de historie van
zijn tabakszaak.
Maitres Pipiers
Onthaasting
Woensdag 10 mei 2000
FAAM/VLISSINGER
27
Ko. I,
Xegende Jziar^aH^.
IIBUW8-
IIBDILBU1GSCH
ADVERfEITIEBLAD
FAAM
Juwelier Minderhoud uit Westkapelle ging vroeger te voet op pad
De geschiedenis van Juwelier Minderhoud is
enerverend. De oprichter van de zaak liep nage
noeg alle dorpen op Walcheren langs. Hel kastje
op zijn rug bevatte volop moois, waar vrouwen
uren en dagen van konden genieten en zich opti
ma forma voelden. Het was vooral goud en zil
ver in die tijd. Maar ook de bloedkoralen en
spelden om de kap op haar plaats te houden.
De wegen waren - zo blijkt uit de overlevering -
in die tijd niet altijd prettig begaanbaar. Hu-
brechl Gabriclse moest dan ook behoorlijk goed
schoeisel dragen om met met uiterst pijnlijke
voeten thuis te komen. De boerinnen liepen in
klederdracht en hiervoor waren de bijbehorende
sieraden onmisbaar; zonder 'krullen' bleef de
kap voor op hun hoofd niet zitten, daarom was
de mobiele goudsmid zeer welkom.
Loures Minderhoud, een landarbeider, trouwde
met de nicht van Huibrecht en ging bij hem in de
leer. Wanneer Huibreehts gezichtsvermogen'ach
teruitgaat, proberen kwajongens hem met goud
verf gelakte paardenvijgen als goudklompen te
verkopen. Maar 'Ubetjes'- zo werd de kleine
man genoemd - zijn reukvermogen was nog
goed, zodat de jongens scheldend werden ver1
jaagd. Loures Minderhoud nam uiteindelijk
rond 1900 de zaak van hem over.
Halverwege de jaren dertig, is Lou's enige zoon
Piel vijfentwintig jaar en deze brengt dan ook
zijn aandeel in de zaak. Uitbreiding volgt en zo
krijgt ook het woord innovatie inhoud als brillen
over de toonbank gaan. Het echte handwerk in
de vorm van slijpen en aanmeten van brillengla
zen wordt een vanzelfsprekendheid. Niettemin
blijven de Minderhouds ook handelsreizigers,
want elke dinsdag krijgt een deel van de Walche-
naren de opticus en juwelier aan de deur. Dat ge
beurt dan allang niet meer te voet, maar per fiets.
De ene week krijgt de zuidkant bezoek en de an
dere week wordt de noordzijde 'aangedaan'. Wie
zaken wilde doen met Juwelier Minderhoud kon
zijn of haar naam noteren op een inschrijflijst die
hing op een centraal punt in het dorp. Tot in de
jaren zeventig werden overigens brillen ver
kocht.
Het uitbreken van de oorlog gooide roet in het
eten van Minderhoud. Ze sloegen op de vlucht
voor de Duitsers, maar niet voordat zoveel mo
gelijk sieraden waren verzameld. Wat niet mee
kon stopten ze in draineerbuizen, die ze aan bei
de kanten dichtmetselden en in een regenput
achter het huis wierpen. Ondanks alle commotie
die in die tijd over Walcheren kwam bleven de
kleinoden bewaard in de regenput en konden ze
de zaak in Westkapelle weer opbouwen.
Toch bleef de handel niet beperkt tot Westlka-
pellc. Goede zaken werden gedaan op de Mid
delburgse weekmarkt. Net als andere juweliers
betrok Minderhoud de woonkamer van een fa
milielid waar een flinke koffer juwelen werd
uitgestald. Daar kwam dan de vaste klandizie
uit de stad om sieraden te kopen, een reparatie
af te geven of iets in te ruilen op een nog mooi
er sierstuk. Het ging hier nog steeds om sie
raden die tot de Zeeuwse klederdracht behoor
den.
Rond 1965 nemen de zonen van Piet. Loures en
Hans de zaak over. De zoon van Loures, die ook
Piet heel en net als zijn vader een opleiding tot
goudsmid heeft gevolgd, neemt ook deel in het
bedrijf en opent in 1988 een zaak in Arnemui
den. „De mensen werden mobieler door de
komst van de auto, waardoor het overbodig
werd om zelf naar de mensen toe Ie reizen. Ove
rigens is het aanbod in een winkel veel groter
dan uit een koffer en ik had ik al een grote klan
tenkring in Arnemuiden". verklaart Piet Min
derhoud de stap naar de vissersplaats. „Boven
dien ligt Arnemuiden centraler dan Westkapel
le", meent hij. Hij voegt er aan toe dal de win
kel in Westkapelle groter is. waardoor er daar
meer plaats is voor het maken, reparen en res
taureren van sieraden.
Juwelier Minderhoud is in meer dan een eeuw
tijd uitgegroeid tot een bedrijf met 'voor elk wat
wils'. Er wordt een complete collectie Zeeuwse
sieraden verkocht. Klanten kunnen bovendien
van oude boeren sieraden een eigentijds ontwerp
laten maken. Uiteraard heeft Juwelier Minder
houd tegenwoordig ook een grote collectie mo
derne sieraden.
Zeventig jaar Van Belle in Vlissingen
Hendrik van Belle's handel liep goed. Hij aarzel
de niet lang toen er een pand in de Scheldestraat
vrijkwam en vestigde daar zijn Van Belle Meu
belen. In 1970 verhuisde de zaak als één van de
eersten naar het bedrijventerrein aan de Vlissing
se Hermesweg, waar een pand van ruim twee
duizend vierkante meter werd betrokken. Als
vanzelf gingen Hendriks zonen Pieter, Leendert
en Jaap in de zaak meehelpen, Gedrieën vormen
zij tegenwoordig de directie van het bedrijf. „We
hebben de taken verdeeld in logistiek, inkoop en
ft
Pieter van Belle: Het is nooit saai want mensen hebben allemaal een eigen smaak".
verkoop", vertelt algemeen adjunct-directeur
Pieter van Belle, „We hebben in Vlissingen een
geweldige stek en zijn van alle kanten goed be
reikbaar. Tachtig procent van onze klanten komt
van Walcheren". Van Belle is tevreden over de
locatie waar het familiebedrijf is gevestigd. „Be
zoekers kunnen hun auto gratis op ons terrein
parkeren en ook de bus stopt voor de ingang".
Van Belle Meubelen heeft vijfjaar geleden een
aantal ingrijpende verbouwingen ondergaan. Zo
werd de showroom uitgebreid tot vijfduizend
vierkante meter, de entree verplaatst en met de
foto Jaap Wolterbeek
verkoop van keukens begonnen. Van Belle blijft
een familiebedrijf, want twee kleinzoons van de
oprichter vormen de directie van Van Belle Keu
kens. Pieter van Belle en zijn broers blijven zelf
ook in de showroom actief. Pieter vindt het advi
seren van klanten één van de leukste kanten van
zijn werk. „Het is nooit saai want mensen heb
ben allemaal een eigen smaak. En de meubel
branche zelf is ook gevoelig voor trends. Ook de
televisie draagt hieraan bij met alle interieurpro
gramma's. Vroeger had je eiken meubelen in
huis en werd er alleen eiken bijgekocht. Tegen
woordig zijn er veel meer combinaties mogelijk.
Men durft in huis meer kleuren en stijlen door
elkaar te zetten. Zo komen de grijs- en bruintin
ten, die helemaal uit waren, weer terug. En de
laatste tijd is er opvallend veel vraag naar com-
putermeubelen voor in de woonkamer".
Kwaliteit en service zijn belangrijk voor Van
Belle. Daartoe is sinds kort de slaapkamerafde
ling vernieuwd, Klanten kunnen nu proefliggen
op een matras met voelsprieten. Uil de computer
rolt daarna een advies over de aankoop van een
goede matras. „We hebben voor dit systeem ge
kozen als extra service aan onze klanten. Zo
kunnen we ook zitmeubels op maat leveren.
Want of je nu twee meter lang bent of de helft
kleiner, zitcomfort is belangrijk. De banken en
stoelen kunnen in diepte en hoogte worden aan
gepast. Zeker voor senioren is comfort en extra
stabiliteit van meubels belangrijk. Wij kunnen
hen adviseren in een stoel of een bed met auto
matische voorzieningen".
Van Belle Meubelen heeft alles in eigen handen,
zo ook een expeditieafdeling. „Wij schuiven
nieuwe aankopen niet tot achter de voordeur
maar installeren alles gebruiksklaar bij de
klant", aldus Pieter van Belle. „Ons zeventigja
rig jubileum hebben we niet echt gevierd. Over
vijfjaar zijn we meer van plan".
Damman Meubelinrichting na zeventig jaar dicht
Meubelverkoper Frans Damman: ..Senioren klinkt -o oud".
foto Jaap Wolterbeek
Frans Damman vertelt hoe vader Piet na acht jaar
uit de Vlissingsestraat verhuisde naar de Gort
straat. Nog geen jaar later, in 1940, brandde het
pand volledig af. toen Middelburg in het begin
van de oorlog hevig gebombardeerd werd. Het
gezin verhuisde naar het hoekje van de Bellink-
straat. „Dat was vroeger eigenlijk een straatje
met een beetje een slechte naam omdat er nogal
eens wat gestolen werd, maar wij hebben daar
nooit wat van gemerkt. We woonden daar veer
tien jaar en met veel plezier", vervolgt Damman
zijn verhaal. „In 1954 verhuisden we naar de
Nieuwstraat, waar ik de zaak in 1965 overnam.
Ik was toen ongeveer dertig jaar, en ging met
mijn vrouw Annie boven de zaak wonen."
De bedrijfsnaam heeft Frans toen heel bewust
niet veranderd als eerbetoon aan vader Piet. die
ook na de overname intensief in de zaak bleef
helpen. „Hij had zo zijn eigen vaste klanten, die
het liefst door hem geholpen werden" lacht Frans
Damman. „En zo had ik de mijne". In 1990 be
sloten Frans en Annie Damman, die tot dan toe
allerlei soorten meubels en stoffering in hun as
sortiment hadden (echtgenote Annie naaide zelf
de gordijnen), zich te gaan specialiseren in seni
orenfauteuils. „Eigenlijk noem ik het liever 55-
plusser fauteuils, senioren klinkt zo oud, terwijl
de gemaksstoelen ook bestemd zijn voor jongere
mensen met rugklachten en in het algemeen voor
mensen die gewoon lekker willen zitten". Dam
man was toen. en is nog steeds, de enige speci
aalzaak op Walcheren op dat gebied, en over
klandizie heeft hij nooit te klagen gehad.
„De vergrijzing neemt nog steeds toe", legt
Frans uit. „En dat zal zeker tot het jaar 2030
doorgaan". Maar desondanks neemt zijn enige
zoon Erwin de zaak niet van vader Damman
over. „Ik zal mijn klanten wél missen", bekent
hij. „Het is ongelooflijk lijn om met oudere men
sen te werken. Die hebben de tijd voor een praat
je, en je leert ze heel persoonlijk kennen."
Zaterdag 3 juni zal de laatste dag zijn dat Dam
man Meubelinrichting geopend is. En daarna?
"Dan ga ik vissen", zegt Damman vergenoegd.
„Heel veel vissen, op een stukje water tussen
Serooskerke en Oostkapelle waarvoor ik het
visrecht heb gekocht". Ook zal het echtpaar
Damman nog vaker dan voorheen te vinden
zijn in hun stacaravan in Arnemuiden, genie
tend van hun welverdiende rust, ook al zal er
daar voor een luxe seniorenfauteuil weinig
ruimte zijn
'Ik was als jongen al
geïnteresseerd in sigaren'
„In 1920 werd aan de Segeersstraat 31 door de
familie Bosselaar een bakkerij gevestigd, die te
gelijkertijd tabakswinkel was (in een ruimte van
nauwelijks acht bij drie meter). Ik heb nog een
tachtig jaar oud sigarenzakje van hem, met daar
op de tekst: 'In de wolken met een sigaar van
Bosselaar'. En ter illustratie neemt hij nog een
extra diepe trek van zijn geurige pijp. „Bosselaar
verkocht zijn zaak aan de familie Koets", ver
volgt Van de Waart. „Die deed de tabakswinkel
in 1970 weer over aan de familie Van 't Westein
de. Mijn vader en mevrouw Van 't Wesleinde wa
ren neef en nicht, en ik was als jongen al geïnte
resseerd in sigaren, dus toen ik in 1987 op 33-ja-
rige leeftijd de kans kreeg de zaak te kopen, aar
zelde ik geen moment. Zo kon ik mijn kruide
nierszaak en hel daarbij behorende zware sjouw
werk, dal mijn rug al aardig verpest had, vaarwel
zeggen".
Via de Nederlandse Sigaren Organisatie volgde
Van de Waart een vakopleiding, en na nog geen
drie jaar begon hij aan zijn eerste verbouwing
om meer winkelruimte te creëren. Als lid van het
samenwerkingsverband Compaenen breidde hij
toen ook meteen zijn assortiment genotsmidde
len uit met kwaliteitskoffie en -thee. Met gepaste
trots vertelt de middenstander: „Ik heb nu met
alleen meer dan tweehonderd soorten pijptabak
en ruim twintig sigarenmerken van de allerbeste
kwaliteit, maar ook vijftien verschillende soorten
koffiebonen van de topsoort Arabica Ik maal ze
zelf hier in de winkel, in elke gewenste grotheid.
Héél wal anders dan de supermarkt mélanges!".
Diverse oorkondes sieren de wanden (voor zover
er nog ruimte is) van zijn zaak. die inmiddels in
binnen- en buitenland vermaard is. wegens Van
de Waards jarenlange inzet. „Ik ben vooral zeer
verguld met de onderscheiding die ik van de
'Confrérie des Maitres Pipiers de Saint-Claude'
kreeg, in mei 1994, waarvan ook Prins Bernhard
In 1994 richtte de Middelburgse ondernemer 'T
Walchersche Pijproockgilde' op, samen met een
paar klanten. „Pijproken is een cultuur", legt hij
uil. „Evenals het sigaarroken. Pijp en sigaar zijn
verfijnde genotsmiddelen, die met aandacht en in
de juiste sfeer gerookt worden. Een heel andere
wereld dan die van de sigaret en rookversla
ving". Het door hem georganiseerde eerste Ne
derlandse Kampioenschap Pijproken in Zeeland,
dat in 1994 in 't Schuttershof gehouden werd,
kreeg dan ook veel positieve aandacht, ook in de
pers. Van de Waard steekt nog eens een heerlijke
sigaar op. „Een Hajenius", legt hij uit. zichtbaar
genietend van de smaak. „Ter viering van hel
tachtigjarig jubileum zal er eind deze zomer een
sigarenproeverij worden gehouden bij PC.G. Ha
jenius in Amsterdam. Ook breng ik een prachtige
jubileumpijp uit, met zilveren band. En in de
cember wordt er een feestelijk 'open huisgehou
den, met bonels en hapjes. Ach, eigenlijk is het
hier altijd open huis, met name op de zaterdag
middag, ais de echte rookliefliebbers elkaar hier
opzoeken. Want pijp- en sigaarroken is een so
ciale bezigheid, een moment van onthaasting,
van de lijd nemen om te genieten".
De Middelburgse middenstander Ruud van de Waard: ..Pijp- en sigarenroken is een sociale beiigheif.
foto Jaap Wolterbeek
sa O:
ast:
mmmm
I
