't Verdriet van de Willem Anna Polder
Nieuwe verpleegunit Cederhof
Kleurrijke start 2000
KORT KORT KORT
Huurders Basco tevreden
Rondweg Koudekerke
Watertorenprijs
voor De Pagter
Gemak voor
doe-het-zelver
Voeten vegen aub
HUREN
in Midden Zeeland.
Bepaal dan uw
0$KM0 m&ts
Woensdag 10 november 1999
Jaargang 3 nummer 23
Windmolens
Zeeuws Landschap
Warmtekracht
Opname
Handicap
door Marja Minnaert
Ten zuiden van de A58, in de nabijheid van de buurt
schap Eversdijk, ligt omsloten door inlandse dijken en
de Zeedijk de Willem Anna polder. Een weidse polder
zonder noemenswaardige bebouwing, zoals er in Zee
land meerdere zijn. Broedplaats voor verschillende vo
gelsoorten en vooral een oase van rust. Nog wel, want
als de plannen doorgaan wordt er over niet al te lange
tijd een glastuinbouwbedrijf met een warmtekrachtcen
trale gebouwd. Ook en zal er een tiental windmolens
worden geplaatst.
In de gemeente Kapelle is
daarover al het nodige te
doen. Het glastuinbouwbedrijf
gebroeders W. en J. Gresnigt
uit het Utrechtse Vleuten wil
een terrein van zo'n achtenze
ventig hectare midden in de
polder gaan exploiteren voor
de teelt van paprika's, trosto
maten en losse tomaten. Het
bedrijf in Vleuten moet plaats
maken voor een VINEX-locatie
van dertigduizend woningen.
Niet alles zal overigens volge-
zet worden met kassen. Er is
ook ruimte gepland voor be
bossing, infrastructurele
maatregelen en bebouwing.
Wim Gresnigt, eigenaar en Je
roen Steenbrink, projectma
nager van Gresnigt lichten
hun keuze voor de Willem An
na polder toe: „Vanaf 1996
weten we dat we niet meer op
onze huidige vestigingsplaats
kunnen blijven zitten. We heb
ben toen eerst onze strategie
bepaald. Daaruit zijn vijftien
vestigingscriteria gerold en
zijn we in heel Nederland
gaan zoeken naar een geschik
te locatie. Een van de redenen
waarom we uiteindelijk in
Zeeland terecht zijn gekomen,
is de lichtinstraling. Het aantal
zonuren is hier het hoogste
van het land en één procent
meer licht betekent één pro
cent meer productie. Daar
naast de arbeidsvoorziening,
we verwachten zo'n honderd
twintig tot honderdvijftig
mensen nodig te hebben. Met
het arbeidsbureau hebben we
hier reeds contact over. En
een andere belangrijke reden
is de beschikbare kavelgroot
te".
Bij het bedrijf zal een warmte
kracht centrale komen, die het
Delta Nuts bedrijf gaat zetten.
Een zeer moderne vorm van
energie opwekking. Jeroen
Steenbrink legt dit uit: „Ge
wassen hebben namelijk kool
dioxide en warmte nodig.
Kooldioxide is het restproduct
van elke energiecentrale dat
bekend is omdat het de ozon
laag aantast. En verder na
tuurlijk warmte, restwarmte in
vaktermen genaamd. Welnu,
een van de meest efficiente
manier van energie opwekken
is een op gas gestookte warm
tekrachtcentrale. Waar een
normale centrale een rende
ment van vierenvijftig procent
heeft, kan een dergelijke cen
trale werken met een rende
ment van bijna negentig pro
cent. Dit omdat wij de restpro-
ducten van de centrale ter
plaatse gaan benutten. Dus
geen kilometers buis en com
pressoren om de kooldioxide
en de warmte vanaf een ander
punt naar ons bedrijf te bren
gen. Juist dan treedt er veel
verlies op. Het project is voor
alsnog uniek in Nederland".
Tevens is er een plan ontwik
keld om tien windmolens te
plaatsen in de nabijheid van
het glastuinbouwbedrijf door
Zeeuwind, een organisatie die
het benutten van windenergie
probeert te stimuleren. John
Springer legt uit welke criteria
tot deze polder hebben geleid:
„Er is geen sprake van bijzon
dere natuur- of landschaps
waarde, er is genoeg wind en
de combinatie met glastuin
bouw is goed mogelijk. Het
provinciebestuur heeft ten be
hoeve van grootschalige
windmolenprojecten twaalf lo
caties geselecteerd. De Willem
Anna polder was er een van.
Omdat er een glastuinbouw
bedrijf komt, hebben we min
der molens gepland dan oor
spronkelijk kon en we hebben
een 'slagschaduwrapport' op
gesteld. Hierin zijn de gevol
gen van het alsmaar zien van
de schaduw van de wieken
voor mensen in deze situatie
onderzocht. De afstand tussen
de kassen en de turbines zal
dan zodanig zijn, dat de over
last minimaal is. Gresnigt
vindt dit acceptabel en zo kun
nen wij als toekomstige goede
buren samenwerken. Tevens
zijn we in overleg met de Vo
gelbescherming Nederland
voor bijzondere vogels op en
kele locaties ook van de oor
spronkelijke plaats geweken".
Dit alles wil er bij de bewo
ners van de polder niet in. In
middels zijn bij de gemeente
Kapelle tegen de eerste stap
die in de procedure doorlopen
dient te worden, bezwaren
binnen gekomen van de om
wonenden en van de stichting
Het Zeeuwse Landschap. Die
stap behelst het besluit van de
gemeente om geen milieu ef
fect rapportage op te stellen.
De omwonenden hebben in
middels een advocaat in de
arm genomen, Mr. J.E. Dijk
van het Bureau voor Rechts
hulp Zuid-Holland Zuid te Dor
drecht. Dit bureau is gespecia
liseerd in het bieden van mi
lieurechtshulp van groepen
van mensen, een door het mi
nisterie van Justitie en VROM
gesubsidieerde activiteit. Hij
licht de bezwaren toe: „Het
belangrijkste bezwaar is de
aantasting van het landschap.
Alhoewel de Willem Anna pol
der geen beschermd natuur
gebied is, heeft het toch zeker
landschappelijk een bijzonde
re waarde. Iets wat je steeds
minder ziet in Zeeland. Er lig
gen buitendijks wat natuurge
bieden en het is er heerlijk
toeven. Dat zal afgelopen zijn
als Gresnigt er eenmaal zit,
want bedrijfsactiviteiten bren
gen verkeersoverlast met zich
mee".
De tweede bezwaarmaker is
de stichting Het Zeeuwse
Landschap. Chiel Jacobusse
zegt daarover het volgende:
„Grotendeels zijn onze bezwa
ren hetzelfde als die van de
omwonenden. De polder heeft
deels de status van Waardevol
Cultuur Landschap. Er broe
den enkele vogelsoorten zoals
de wilde eend, de bergeend
en wat steltlopers. Deze zullen
ongetwijfeld hinder ondervin
den van de windturbines. Sa
men met het glastuinbouwbe
drijf kunnen we dan toch wel
spreken van ernstige horizon
vervuiling". De selectie van
de Willem Anna polder door
de provincie als goede locatie
voor windenergie wordt door
het Zeeuwse Landschap an
ders uitgelegd. Zo is in het
Voorontwerp Willem Anna
Polder van 4 juni 1999 te le
zen: 'In de studie van Gedepu
teerde Staten van 2 maart jl.
worden scores voor land
schap en voor natuur ver
meld. Voor het aspect land
schap scoort de Willem Anna
polder op één na het slechtst
van de 12 locaties (dus veel
landschapsaantasting) en
voor natuur op drie na het
slechtst'.
Op zich is een gemeente ver
plicht tot het opstellen van
een milieu effectrapportage
als er 'bijzondere omstandig
heden' zijn, gelegen in de aard
en omvang van het bedrijf.
De gemeenteraad vindt dit bij
glastuinbouw niet nodig. Dit
op basis van een rapport dat
is opgesteld door het advies
bureau RBOI uit Middelburg.
De gemeente is een warm
voorstander van glastuin
bouw. De polder is bij uitstek
geschikt voor glastuinbouw.
De polder heeft een goede in
frastructuur en ligt vrij afge
schermd. De plaatsen waar de
windturbines en de glastuin
bouw in de polder zullen ko
men te liggen, beïnvloeden
het gebied dat de status van
Waardevol Cultuur Landschap
nauwelijks. Ook in het Streek
plan van de provincie van
1997 wordt de Willem Anna
polder als mogelijkheid aan
gegeven.
Eind 2001 moet het bedrijf van
Gresnigt weg uit Vleuten. „We
doen wat we kunnen om goe
de buren met de andere pol
derbewoners te worden. Zo
denken we aan een open dag,
willen we verkeersremmende
maatregelen als paaltjes en
drempels aanbrengen. Hope
lijk accepteren de mensen
dat", besluit Jeroen Steen
brink.
Advocaat Dijk van de omwo
nenden verwacht dat er nog
vele mogelijkheden zijn om de
plannen tegen te kunnen hou
den: „Er zijn nog een heleboel
stappen te nemen. Zo zullen
we nagaan of de warmte
krachtcentrale een milieu ver
gunning nodig heeft en zal het
bestemmingsplan ook gewij
zigd moeten wordep. We zul
len alles kritisch volgen".
Ook de Stichting Het Zeeuwse
Landschap beraadt zich nog
over mogelijke stappen.
Het zal nog een lange weg
voor alle partijen worden.
Zorgcentrum Cederhof in Kapelle is vorige week ge
start met de bouw van een nieuwe verpleegunit. Hier
door kunnen patiënten met een verpleeghuis-indicatie
langer in hun vertrouwde omgeving blijven. De ople
vering wordt verwacht in het voorjaar 2000. De kos
ten bedragen circa anderhalf miljoen gulden.
Op de eerste etage worden
veertien bestaande éénper
soonskamers aangepast aan
de normen van een ver
pleegunit. Hier worden de
psychogeriatrische (demen
terende) bewoners gehuis
vest. De zes kamers voor de
lichamelijk zieke ouderen
zijn gesitueerd op de begane
grond en ondergaan ook de
nodige aanpassingen. Daar
bij wordt nog een aantal al
gemene ruimtes aangepast.
De verpleegunit in Cederhof
is nodig, omdat bij verpleeg
huis Ter Valcke in Goes
plaatsen zullen verdwijnen.
Ter Valcke is bezig met de
ontwikkeling van een nieuw
verpleeghuis dat plaats biedt
aan honderdvijftig bewo
ners. Momenteel wonen er
tweehonderdvijftien bewo
ners. In totaal levert Ter Valc
ke zestig plaatsen in ten be
hoeve van drie verpleegunits
in de zorgcentra: Poelwijck
in 's-Heer Arendskerke, Ce
derhof in Kapelle en Reho-
both in Goes.
Per 16 november 1999 wordt
de unit in Poelwijck in ge
bruik genomen. Zodra de
nieuwbouw van Rehoboth
klaar is wordt ook daar ge
start met een verpleegunit.
Het starten met een ver
pleegunit betekent niet dat
er daadwerkelijk bewoners
van Ter Valcke naar Cederhof
zullen verhuizen. Opname
geschiedt op basis van vrij
willigheid. Het overhevelen
van plaatsen van het ver
pleeghuis naar het verzor
gingshuis verloopt verder
langs een geleidelijke weg.
Door natuurlijk verloop
wordt het aantal plaatsen in
Ter Valcke langzamerhand
afgebouwd.
Cederhof heeft een perso
neelsformatie van elf fullti
me plaatsen ter beschikking
om de werkzaamheden in de
verpleegunit uit te voeren.
Maar hoeveel personen er
ook echt gaan werken hangt
af van het aantal uren dat er
per werknemer gewerkt
wordt. Op basis van vrijwil
ligheid zullen werknemers
van Ter Valcke de overstap
maken naar Cederhof.
Dit geldt met name voor ver
zorgend personeel. Dat blijft
dan echter wel in dienst van
het Goese Ter Valcke. Een
gespecialiseerd team uit het
verpleeghuis, bestaande uit
een verpleeghuisarts, een fy
siotherapeut, een ergothera
peut en een maatschappelijk
werkende zal geregeld over
leg plegen met de medewer
kers van de unit. De leden
van dit team worden ingezet
als de behandeling van een
bewoner daarom vraagt.
Door het realiseren van de
veertig bedden in Poelwijck
en Cederhof sluit Ter Valcke
in het voorjaar van 2000 een
afdeling. Op dit moment is
een werkgroep al druk bezig
om de verhuizing en de ge
volgen die hiermee gepaard
gaan in kaartte brengen.
Het grote voordeel van al de
ze ontwikkelingen is dat de
zespersoonskamers vanaf ju
ni 2000 tot de verleden tijd
behoren. Vanaf dat moment
verblijven alle bewoners nog
in een één-, twee- of vierper-
soonskamer.
Tevens worden momenteel
plannen gemaakt voor een
project "kleinschalig wonen"
voor ouderen met een licha
melijke handicap. Anderhalf
jaar geleden is Ter Valcke
met een dergelijk project ge
start voor dementerende ou
deren, De Deel geheten.
De uitermate positieve resul
taten die in dit project ge
boekt worden, leiden nu tot
het ontwikkelen van een
tweede project. Kleinschalig
wonen kenmerkt zich door
het werken met een kleine
groep bewoners, privacy en
een zelfsturend team dat be
woners betrekt bij de activi
teiten van het dagelijkse le
ven. Wonen en dagbeste
ding nemen in het kleinscha
lig wonen een belangrijke
plaats in.
Voor dit project gerealiseerd
kan worden moet echter
eerst de verpleegunit van
Cederhof in gebruik geno
men worden.
Internationaal Bloembollen Centrum
Kleur is één van de belangrijkste aspecten in een tuin.
En door te spelen met de kleurenpracht van bloembollen
in het voorjaar bepaalt de tuinierder zelf de sfeer van
tuin, balkon of terras. Bij tuincentra is het hele scala
aan voorjaarsbloeiers in alle kleuren van de regenboog
verkrijgbaar.
De kleur geel staat voor de
zon, de kleur die energie en
vrolijkheid oproept. Daarnaast
is geel ook de kleur van de
lente en het nieuwe begin dat
die met zich meebrengt. Nar
cissen passen daar uitstekend
bij. De bollen zijn door de di
verse geeltinten prima te
combineren met paarse en
gele dwergirissen of krokus
sen. Niet voor niets is het mi-
ni-narcisje Tate a Tate uitge
roepen tot Bloembol van het
Jaar 1999. Het gemakkelijke
bolgewasje is bijna overal toe
te passen en eenvoudig met
allerlei planten en bloemen te
combineren. De kleine narcis
bloeit vaak al in maart - wan
neer elk spoortje kleur in de
tuin van harte welkom is.
Door zijn compacte vorm - de
narcis wordt niet hoger dan
zo'n twintig centimeter - is het
ook geschikt voor de kleine
tuin of het balkon. De bollen
hoeven na de bloei niet uit de
grond te worden gehaald. Als
het groen zes weken de tijd
krijgt om af te sterven, bloeien
de bollen het volgende jaar
opnieuw.
Voorjaarsbollen kunnen het
beste in oktober of november
worden geplant, in dikke toe
ven van vijftien tot twintig bol
letjes bij elkaar. Ze kunnen
goed op een plek in de volle
zon staan, maar zelfs in de
schaduw doet het narcisje het
nog heel goed. In potten en
bakken zijn ze met hun kleine
gele bloemen op de tuintafel
een succes dat wekenlang
voortduurt.
Niet voor niets is de kleine
narcis Tate/Tate uitgeroepen
tot Bloembol van het Jaar
1999.
Ruim vierhonderd huurders van de Vlissingse woningcorpo
ratie Basco deden mee aan de enquête over de dienstverle
ning door de Basco. De huurders tonen zich over het alge
meen tevreden. Er werden vragen gesteld over kantoorbe
zoek, informatievoorziening, telefonische bereikbaarheid,
het betrekken van een woning, reparaties, het serviceabon
nement, huursubsidie, klussen in de woning en reacties op
brieven van huurders. Het gemiddelde cijfer dat voor Basco
werd gegeven, was een 6,8. Daarmee voldoet de woningcor
poratie net niet aan de kwaliteitslabel KWH voor corporaties,
dat de norm gezet heeft op 7. Basco zal in de toekomst twee
keer per jaar een enquête houden onder haar bewoners.
De Dorpsraad van Koudekerke komt dinsdag 16 november
bij elkaar in de grote zaal van De Couburg. Op de agenda
onder meer een overzicht van het afgelopen jaar, een gast
spreker die ingaat op het thema 'rondweg Koudekerke' en
een zaaldiscussie. Aanvang 20 uur.
De Pagter Vastgoed uit Middelburg krijgt 26 november de
Watertorenprijs van de Nederlandse Watertoren Stichting.
Die kent de prijs jaarlijks toe aan de gebruiker van een wa
tertoren die een goed voorbeeld is voor anderen. De prijs
bestaat uit een bedrag van duizend gulden, beschikbaar ge
steld door Delta Nuts. De Pagter krijgt de prijs voor de ma
nier waarop hij de Middelburgse watertoren en het achter
de toren gelegen pompstation veranderde in een kantoor en
luxe penthouse. Eerder viel de eer te beurt aan de Culturele
Raad Vlissingen (voor het centrum voor hedendaagse kunst
dat gevestigd in in de watertoren van Oost-Souburg).
Nu de zomer definitief voorbij is en de temperatuur daalt, is
het tijd om de zolder eens onder handen te nemen. Eindelijk
de extra kamer realiseren die al geruime tijd op de planning
staat, 't Is geen karwei om tegen op te zien: met het cellen
betonnen bouwblok van Ytong is zelfs een niet doorgewin
terde klusser in staat zijn zolder om te toveren tot werk- of
slaapkamer. Cellenbeton is licht van gewicht, waardoor het
eenvoudig te bewerken is. Bovendien is het door zijn unieke
structuur in hoge mate warmte-isolerend, ongevoelig voor
vocht en geluidsisolerend. De bouwblokken zijn verkrijgbaar
bij bouwmarkten.
Eindelijk de extra kamer op zolder.
Bohama ujit Uden introduceert het nieuwe unieke deurmat-
systeem van Walk-in. Deze deurmat voorkomt extra slijtage
van de vloer door binnengelopen vuil. De matten zijn ge
maakt van slijtvast polyethyleen, een gerecycled materiaal
dat bestand is tegen temperaturen van -400 C tot 500 C.
Hierdoor kan de mat onder de meest extreme weersomstan
digheden altijd buiten blijven liggen. Het materiaal en de
keuren zijn bestand tegen UV-straling, benzine, olie en zu
ren. De vrolijke gekleurde matten laten het vuil door de mat
vallen. Een deurmat bestaat uit een aantal onderling uitwis
selbare elementen en is te koop bij woninginrichtingzaken.
Meer plezier van de vloer dankzij een nieuw deurmatsys-
teem.
Mlp?//xe0tand.wwin keuxe,nl
(Advertentie)
De Willem Anna Polder waar mogelijk glastuinbouw wordt gerealiseerd. Foto Anton Dingemanse
