i
J
Tempo doeloe herleeft bij restaurant Surabaya
Sint in aantocht
i
Café-restaurant bij Cine City
Bloemenhuis Mies verbouwd
i
i
DEZE WEEK IN PARTY:
IE0NÏINE RUITERS IN DE
W01KEN NA BEZOEK
VROUWENARTS!
Prijswinnaars 't Spui
DAAROM HAAT RTL'S
JEROEN PAUW KINDEREN!
Weekendje Parijs bij Hardy
DAT IS SCHRIKKEN: HET PIKANTE VERLEDEN
VAN 'BIG BROIHER'-NIEUWKOMER CYRII1E!
Meestal is een grondige verbouwing be
doeld om een zaak aan te passen aan de
moderne tijd. Bij Indonesisch restaurant Sura
baya in Middelburg had de verbouwing echter
een geheel ander doel. Eigenaren Ernst en Net
ty van Toll wilden hun pand aan de Stations
straat juist terugbrengen in de sfeer van Tempo
doeloe: de tijd die onherroepelijk voorbij is,
maar die voor Van Toll nog steeds de belang
rijkste inspiratiebron vormt.
In de Faam/Vlissinger van woensdag 6 okto
ber was een heel katern met informatie over 't
Spui, het bedrijvencomplex met bibliotheek,
VVV/Anwb, boekhandel en internetruimte, op
genomen. Onderdeel van dit katern was een
rebus voor de jeugd. De goede oplossing was:
Annie M.G. Schmidt.
Sinterklaas komt zaterdag 13 november aan
in de Zeeuwse provinciehoofdstad. Om 13
uur begint muziekvereniging Onda uit Nieuw
en Sint Joosland op de Punt te spelen, in af
wachting van de komst van de goedheiligman.
Die wordt rond 13.30 uur verwacht. Natuurlijk
zijn ook Muis en Leeuw van de partij.
Nasi met cornedbeef
Familie
Bij megabioscoop Cine City in Vlissingen is
onlangs het Cine Café geopend. Het café
restaurant is gesitueerd in het bioscoopcom
plex, maar zeer zeker niet alleen bedoeld voor
klanten van de bioscoop. Ook wie zo maar zin
in een drankje heeft, kan er goed terecht.
Bloemenhuis Mies aan de Scheldestraat in
Vlissingen is onlangs grondig verbouwd. De
familie Mies, eigenaar van het Bloemenhuis dat
behalve in Vlissingen ook nog twee vestigin
gen heeft in Oost-Souburg, ziet de nieuwe stijl
van het pand in de Scheldestraat als huisstijl
van alle (toekomstige) Mies-vestigingen. Mar
cel Mies: „We willen het niet bij deze drie za
ken houden, maar flink gaan uitbreiden in de
toekomst".
Huisstijl
Boeketje
Vegetarisch
Zeeland aan zet
Feest in pannenkoekenhuis
Calvin Klein in Pantalon
Open huis BBK
Kerstideeën bij Intratuin
Open dag All Sports Bodygym
Woensdag 10 november 1999
FAAM/VLISSINGER 13
door Mieke Roelse
„Daar ligt tenslotte de basis
voor de Oud-Indische keu
ken", verklaart Van Toll stellig.
Hij vervolgt: „De Indische ge
meenschap heeft er veel aan
toe bijgedragen dat gerechten
verrijkt werden door de uit
wisseling van recepten en an
dere culturen. En dan had je
natuurlijk Kokki, die elke keer
als de familie verhuisde ge
woon meeging. Daarom is het
zo jammer dat veel gerechten
qua smaak zijn aangepast aan
wat de gemiddelde restau
rantbezoeker onder Indisch
eten verstaat".
Het is niet gemakkelijk om de
Indonesische keuken te om
schrijven. Van Toll: „Dé Indo
nesische keuken bestaat ei
genlijk niet. Doordat elke be
volkingsgroep vaak door het
geloof beperkingen heeft in
wat wel en wat niet gegeten
mag worden (zo eten sommi-
Uit de enorme hoeveelheid in
zendingen trokken we de vol
gende winnaars: boekenbon
ƒ50,-: T. Jacobse-Geertse uit
Meliskerke.
Boekenbonnen f25,-: Len-
nart Reijnierse uit Koudeker-
ke, Wouter Harthoorn uit Vlis-
singen, M.F. Sonius uit Oost-
Souburg en Ronald Maljaars
uit Westkapelle.
Boekenbonnen flO,-: Els
Boone uit Vlissingen, W.M.
Bommeljé uit Middelburg, Fa-
Om 13.45 uur begint de in
tocht. Sinterklaas reist, verge
zeld door kinderen, ouders,
steltlopers, het ontvangstco
mité, piraten, een bakfiets,
een koets, een bus met ca
deaus en natuurlijk zijn Pieten,
door de winkelstraten van
Middelburg. Via de Dam, de
Korte en de Lange Delft, de
Markt, Plein 1940, het Geere-
gebied, de Beenhouwerssin
gel en de Langeviele zal de
Sint naar de Markt lopen.
Daar treedt om 14.30 uur het
orkest van de Zeeuwse Mu
ziekschool voor hem op. Om
14.45 uur heet de burgemees
ter van Middelburg, Bert Spar
van der Hoek, de goedheilig
man welkom in zijn stad. Met
een druk op de knop zal Sin
terklaas vervolgens een echte
kinderkennis openenen, die
nog de hele middag op de
Markt door zal gaan: speeltoe
stellen, een schminckteam,
een springkasteel, een spring-
toren, kindertheater en steltlo
pers. Het Zwarte Pietenorkest,
vergezeld door een paar echte
Strooipieten, luisteren vanaf
15 uur de winkelstraten op.
Sinterklaas neemt om 16.30
uur weer afscheid van de kin
deren in Middelburg.
T
2
3
4
5
6
7
8
9
TO
11
12
13
14
15
V
Omschrijving:
Op iedere horizontale rij moeten drie woorden worden ingevuld
van respectievelijk, zeven, vijf en zeven letters. De laatste twee
letters van het eerste woord zijn de eerste twee letters van het
middelste woord; de eerste twee letters van het laatste woord
zijn de laatste twee letters van het middelste woord. De eerste
en de laatste kolom worden omschreven, in het midden moet u
zelf een letter invullen en wel zo dat er een bestaand woord ont
staat. Na juiste oplossing leest u in de aangegeven verticale ko
lom een beroep.
Omschrijving:
1 jargon - scheidsrechter (Eng.mv.); 2 nutteloze lading - kostba
re zijden stof; 3 kruisbloemige plant - cursieve letter; 4 zeegroen
- droombeeld; 5 beestenvoer - dagwijzer; 6 laborant - verzame
ling van oude geschriften; 7 goede manieren - gewricht - sier
lijk; 8 flater - letterkeer; 9 schroefvormig rad - verdrag; 10 aarts
vader - heemplanten; 11 (van) geboorte - radioactief scheikun
dig element; 12 aanhanger van een bepaalde protestante sekte
- aan de zijde van iets; 13 beginnen - nalatenschap; 14 door iets
onverwachts getroffen - vastklampen; 15 cacaoproduct - rap
port.
De oplossing van de puzzel van vorige week luidt:
'treinconducteur'.
ge groepen geen varkens
vlees, andere weer geen rund
vlees of juist helemaal geen
vlees, red.) heeft dat zijn
weerslag op de maaltijden. De
rijsttafel is daar een goed
voorbeeld van. Want de fees
telijke maaltijden, de selama-
tans, zijn telkens aangepast en
uitgebreid onder invloed van
verschillende culturen. Van
daar die enorme verscheiden
heid aan gerechten. Maar in
de gewone inlandse keuken is
dit natuurlijk een onvoorstel
bare luxe".
Van Toll bevindt zich, met de
bewering dat de keuken van
de Indische gemeenschap
meer waardering zou moeten
krijgen, een beetje in een een
zame positie. „Nog wel, maar
het gaat veranderen", erkent
hij. „Het gaat er mij niet om
een koloniaal of politiek sys
teem te verdedigen, maar wat
het effect van die invloeden
geweest is op de keuken. Het
door mij geschreven boekje
Originele Oud-Indische recep
ten uit de keuken van Sura
baya is aan een herdruk toe.
Daar wil ik nu ook recepten in
opnemen die ontstaan zijn tij
dens en na de Japanse bezet
ting".
Tijdens de Bersiaptijd, zoals
Ernst en Nettie van Toll.
de periode tussen de Japanse
overheersing en de onafhan
kelijkheid van Indonesië ge
noemd wordt (van 1945 tot
1949) zijn namelijk hele aparte
gerechten ontstaan.
Van Toll: „Als je niet hebt wat
mil ie Leys uit Vlissingen, A.M.
Prince uit Middelburg, Frede
rick uit de Molenstraat in Vlis
singen, Familie Melis uit Vrou
wenpolder, A. van Ginkel uit
Vlissingen, Francis Latusia uit
Vlissingen, Lianneke de Ko
ning uit Middelburg en Ma-
riëlla Zijl uit Gapinge.
De prijzen worden in een klei
ne bijeenkomst in 't Spui uit
gereikt door bibliotheekdirec
teur Kees Hamann. De win
naars hebben inmiddels al be
richt thuis gehad.
L. Smit uit Vlissingen gaat binnenkort een weekendje naar Pa
rijs. Ze won die prijs na een bezoekje aan Flet Huis Hardy Opti
ciens. De prijsvraag was het gevolg van het toetreden van Har
dy Optiek tot de hoogwaardige Het Huis-keten.
je wil gebruiken, dan moet je
iets maken met wat er wel is.
Op die manier zijn de meest
fantastische sambals ont
staan.
Er is toen bijvoorbeeld veel
gewerkt met cornedbeef. Ge
woon vlees was er niet en in
de voedselpakketten die van
uit het Westen naar ons toe
kwamen zaten blikken corned
beef.
Nasi met cornedbeef is daar
door óók onderdeel van de In
dische keuken geworden. Het
zelfde geldt eigenlijk ook voor
bonen in tomatensaus".
Probleem bij het in kaart bren
gen van de traditionele Indo
nesische keuken is natuurlijk
dat de groep Indische mensen
die, al dan niet gedwongen,
naar Nederland kwam steeds
ouder wordt.
„Als ze hun vaak typische fa
milierecepten, niet doorgeven
aan de volgende generatie
dan weet straks niemand
meer hoe het smaakte, alleen
nog uit de verhalen. Dat wil ik
voorkomen". Zelf werkt het
echtpaar Van Toll daar volop
aan mee. „Surabaya is een
echt familierestaurant", vertelt
Ernst van Toll. Dochter Judy
heeft toegezegd het bedrijf
straks van haar vader over te
Judith en Ronald Roelse,
broer en zus, runnen samen
het café-restaurant. Judith
Roelse richt zich voornamelijk
op de bediening en het café
gedeelte, terwijl broer Ronald
voor het keukengedeelte te
kent.
Judith Roelse: „We zijn hele
maal los van de bioscoop, al
hoewel we natuurlijk toch wel
dingen samen willen doen".
Zo is het bijvoorbeeld moge
lijk om een speciaal arrange
ment te nemen, waarbij een
bioscoopkaartje is inbegre
pen. Overigens zijn de gewo
ne bioscoopkaartjes - zonder
menu - niet in het Cine Café
te koop. „Daarvoor kunnen
mensen gewoon terecht bij de
kassa".
Ook op de kaart is de band
met de bioscoop goed af te le
zen: wat te denken van een
cocktail Blair Witch, bijvoor
beeld? „De keuken is eenvou
dig, maar lekker. En niet
duur", verwoordt Roelse de
kracht van het eetcafé.
In de bioscoop zelf is ook een
café-gedeelte, waarin mensen
tijdens de pauzes iets kunnen
drinken of snoepen.
„Het is dus niet zo dat men
sen in de pauze van de film
hier komen zitten. Wel is het
natuurlijk leuk als mensen
Judith en Ronald Roelse: ...een los café, waar je ook wat kunt
drinken zonder dat je naar de film gaat.foto Jaap Wolterbeek
voor of na de film een hapje
komen eten. Wie dat even van
tevoren aan ons doorgeeft,
kan er dan ook op rekenen dat
het eten aansluit op de film",
legt Judith Roelse uit. Daar
naast biedt Cine Café de mo
gelijkheid tot kinderfeestjes,
opnieuw in combinatie met
Cine City.
De drie zaken worden door de
broers Marcel en Richard - sa
men met hun ouders - geleid.
Zonder uitzondering is de hele
familie grootgebracht 'in de
bloemen'. Marcel Mies: „Mijn
opa was al bloemenman, of
bloemenventer, zoals je dat
Marcel Mies: „We gaan volgend jaar de gevel aanpakken".
Foto Jaap Wolterbeek
toen nog noemde. En zo zijn
we er min of meer allemaal
ingerold". De zaak aan de
Scheldestraat bestaat nu bijna
veertig jaar en kreeg in de
loop der jaren gezelschap van
twee filialen in Oost-Souburg.
Nog altijd gaat het goed in de
zaak. Zo goed, dat de familie
heel serieus nadenkt over uit
breiding. Marcel Mies: „Bin
nenkort openen we nog een
zaak op Walcheren. En als het
aan ons ligt, niet lang daarna
weer één. We willen zoveel
mogelijk zaken overnemen of
opstarten. Zodat we straks
echt een keten hebben. Hoe
ver we daarin zullen gaan? Ts-
ja... Wat ons betreft worden
we zo groot mogelijk".
Eén ding is wel duidelijk. De
zaken in Oost-Souburg en de
filialen die in de toekomst ge
opend zullen worden, zullen
er in principe net zo uitzien als
de zaak in de Scheldestraat.
„Want dit is onze huisstijl",
vertelt Mies. „Overigens is het
nog niet helemaal af, want we
gaan volgend jaar de gevel
aanpakken".
De verbouwing, die zo'n drie
weken in beslag nam, was
grondig. Toch is de zaak tij
dens de werkzaamheden niet
dicht geweest. „We hebben
die tijd verkocht vanuit kra
men, hier voor de deur", laat
Mies weten. „Dat was een
enorm gedoe, want elke mor
gen moest alles naar buiten
gedragen worden. En 's
avonds alles weer terug, na
tuurlijk".
De bloemenmarkt is goed,
weet Marcel Mies. „Er wordt
eigenlijk steeds vaker een
bloemetje gegeven. Op zich is
dat ook niet vreemd, want
mensen hebben tegenwoor
dig alles al. Een bosje bloe
men is dan natuurlijk altijd
leuk. Bovendien kan een boe
ketje overal voor worden ge
geven: geboorte, dood, ver
jaardag, examen, noem maar
op". In de winkel aan de
Scheldestraat zijn alle bloe
men en planten nu keurig ge
rangschikt. „We hebben een
heel breed assortiment", ver
telt Marcel Mies. „We gaan
zelf naar de veiling in Naald
wijk, omdat ze daar een goede
kwaliteit voor een gunstige
prijs kunnen bieden. Daar ha
len we de bloemen. Maar be
halve het gewone bosje heb
ben we ook planten in huis.
Bovendien is één van onze
medewerkers zich aan het be
kwamen in het meer kunstzin
nige werk. Want daar bestaat
momenteel een grote vraag
naar".
Foto Jaap Wolterbeek
willen nemen. „Zij wordt nu
opgeleid zodat ze alle gehei
men van de Indonesische keu
ken leert kennen".
De veranderingen in het inte
rieur geven de bezoeker het
gevoel zó van de huiskamer
de veranda, of liever gezegd
warande op te stappen. Foto's
- voornamelijk uit Surabaya -
versterken de nostalgische
sfeer of zorgen voor herken
ning, afhankelijk van de gast.
Het buffet is vernieuwd en
ook bij de bereiding van de
gerechten wordt anders ge
werkt. „We waren al aange
sloten bij SIR, Selected Indo
nesian Restaurants, maar
sinds kort kan ook de vegeta
rische gast bij ons terecht",
zegt Van Toll. „Dat betekent
dat we alleen nog maar soja-
olie gebruiken en ook verder
alleen natuurlijke grondstof
fen en kruiden verwerken. Een
smaakversterker als ve-tsin
komt er hier niet meer in, bij
voorbeeld".
Bijna vijfentwintig jaar bestaat
het restaurant nu en naast de
beroemde Javaanse buffetten,
de catering en het lesgeven
aan de ZVU, blijft Van Toll tijd
vinden om te ijveren voor de
erkenning van 'zijn' Indische
keuken.
Onder het motto 'Zeeland aan Zet' presenteren vijftien Zeeuwse
bedrijven en organisaties zich op de Bedrijven Kontakt Dagen
West Brabant (2, 3 en 4 november in evenementencentrum
Leysdream in Roosendaal). Het Zeelandpaviljoen, zoals de
'stand' van de deelnemende Zeeuwen heet, moet ondernemers
van buiten Zeeland attent maken op de mogelijkheden die de
provincie te bieden heeft. De promotie van Zeeland is in han
den van de Kamer van Koophandel Zeeland, de provincie en
een paar gemeenten.
Vijfentwintig kinderen van de Deltaschool uit Goes, een school
voor moeilijk lerende kinderen, vierden dinsdag 2 november
feest in Pannenkoekhuis Vierwegen uit Domburg. Zij waren,
voor één dag lang, de baas in het restaurant. En dat betekende
niet alleen pannenkoeken bakken maar ook tafeldekken, bestek
inrollen en opdienen. Vooraf was geoefend om de kinderen zo
zelfstandig mogelijk aan het werk te kunnen laten gaan.
Jeanscenter De Pantalon, in de Sint Jacobspassage in Vlissin
gen, verkoopt sinds kort ook Calvin Klein Underwear. De collec
tie ondergoed van de wereldberoemde ontwerper Calvin Klein
is breed en onlangs nog uitgebreid met een stretch-lijn, ver
krijgbaar in alle moderne kleuren. Naast Calvin Klein voert De
Pantalon Björn Borg en Claessens.
Bij bruidskledingzaak BBK aan de Middelburgse Lange Noord
straat werd onlangs open huis gehouden. Modellen van model
lenbureau Aliènne showden de allernieuwste jurken. Bijzonder
aan deze goed bezochte modeshow was dat de klanten aan het
begin van de show zelf konden kiezen welke bruidsjaponnen
aan het eind van de show gedemonstreerd zouden worden.
Modellen van Aliènne showden de nieuwste jurken.
Deze maand valt de nieuwe IntraNova, het magazine van Intra
tuin, bij iedereen in de brievenbus. In het kleurrijke blad legio
ideeën voor kerstdecoraties, maar ook andere tips en sugges
ties om de wintermaanden gezellig mee door te kunnen komen.
Dat geldt voor buiten, maar ook voor binnen.
All Sports Bodygym, de sportschool aan de Oostperkweg in
Middelburg, houdt zondag 14 november een open dag. Er zijn
demonstraties Tai Chi, Streetdance, Combi Fit en 55+ aerobics.
De open dag is bedoeld om mensen over de drempel te helpen.
Er wordt uitleg gegeven over de aanwezige toestellen en trai
ningsprogramma's. Voor nieuwe leden is er bovendien een ac
tie: wie zich aanmeldt als lid kan de rest van de maand novem
ber gratis trainen.
(advertentie)
TWEEDE BUY?
