Het Zeeuwse licht en water i DEZE WEEK IN PARTY: SOAP-STER MICHIEL DE ZEEUW HUNKERT NAAR EEN BABY COLLEGA WIL HENNY HUISMAN ACHTER DE TRALIES,., ACTRICE MARIANNE VLOETGRAVEN SHOWT DE MOOISTE ZOMERMODE! Olympus zoekt oud-leden De Vlissingse handbalclub Olympus be staat dit jaar precies een halve eeuw. Re den voor leden van het eerste uur Joke de Groot (67) en Bram Wijgman (78) om nog eens terug te denken aan hoe het nu eigenlijk ook weer allemaal begon. DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG ZONDAG MAANDAG DINSDAG WOENSDAG Veldhandbal Gezelligheid Erelid Op de fiets over Schouwen-Duiveiands macadamwegen ging het. Op weg naar weer een perceel(tje) vlas waar Rinus Quist uit Dreischor als jonge jongen geacht werd te komen plukken. Vader Quist zat name lijk 'in het vlas' en dat moest vanaf half juli met de hand van het land worden 'gerukt'. Vader kocht her en der percelen vlas, en zorgde voor de pluk en verdere verwerking. Zoon Rinus werd al op jonge leeftijd bij die handel en wan del betrokken. Evenals als zijn drie broers. De boer op Zeeland, het licht - het water is de titel van een expositie die tot en met zater dag 11 september is te zien in de Bewa- erschole aan de Weststraat in Burgh-Haam- stede. Het Zeeuwse licht en water wordt vorm gegeven door foto's van Sjoerd van de Hucht, beeldhouwwerk van Nel Spuijbroek en 'mossel' schilderijen gemaakt door Ange la Fehrmann. Replica Woensdag 25 augustus 1999 FAAM/VLISSINGER 13 Na so iaar nog altijd trots op Olympus door Ellen de Dreu Stichting In- en Uitloophuis Vlissingen, koffie contactoch tend, 9.30 u. Theo van Does burgcentrum Vlissingen, ont moetingsmiddag voor 50- plussers, 14 u. Stichting In- en Uitloophuis Vlissingen, kla verjassen, 19.30 u. Buurt huis De Schuur Oost-Sou burg, line-dancing, 20 u. FNV Zeeland: telefonisch spreekuur ABW-uitkering van 10-12 u., tel. 625655. Visch- markt Middelburg, antiek- en ambachtenmarkt, 9 u. Raad zaal Stadhuis Middelburg, ex tra vergadering van de com missie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Fi nanciën, 19.30 u. Speeltuin op de dijk Zoutelande, excur sie door de duinen en over het strand, 19.30 u. Jongerencentrum Midgard Middelburg, grootbeeldvideo film, 20 u. Speeltuinvereniging Meiveld Middelburg, kinderrommel markt, 10 u. Strandpaviljoen de Branding Zoutelande, beachvolleybaltoernooi, 9.30 u. Oranjeplein Veere, ringrij- den, 8 u. Centrum Westka- pelle, ringrijden, 8 u. Dorps huis Grijpskerke, bazaar en rommelmarkt, 9 u. Der Boe- de Koudekerke, ringrijden, 10.30 u. Strand Noordduin Domburg, Internationale golf- surfwedstrijd, 10 u. Ingang Fort Rammekens Rit- them, rondleiding door het natuurgebied Rammekens- hoek en door het fort, 14 u. Strand Noordduin Domburg, Internationale golfsurfwed- strijd, 10 u. Plaza Boulevard Vlissingen, Maritieme dag, 11 u. Sporthal Baskenburg Vlissin gen, aangepast sporten voor mensen met Cara, 15.30 u. Markt Middelburg, boek-, an tiek- en curiosamarkt, 11 u. De Parel Domburg, baby- zwemmen, 15 u. Stichting In- en Uitloophuis Vlissingen, koffie contactoch tend, 9.30 u. Bachten Reede Vlissingen, handwerkgroep voor 55-plussers, 14 u. Theo van Doesburgcentrum Vlissin gen, ontmoetingsmiddag voor 50- plussers, 14 u. FNV Zee land: telefonisch spreekuur ABW-uitkering van 10-12 u., tel. 625655. Ingang Fort Rammekens Ritthem, rondlei ding door het natuurgebied Rammekenshoek en door het fort, 19.30 u. Zeeuws Biolo gisch Museum Oostkapelle, roofvogelshow, 16.30 en 19 u. Wijkcentrum Open Hof Vlis singen, soosmiddag voor 50- plussers, 13.30 u. Diensten centrum Ouderen Westkapel- le, wekelijkse soos 55-plus sers, 19 u. Midgard Middel burg, grootbeeldvideofilm, 20 u. Stichting In- en Uitloop huis Vlissingen, sociaal spreekuur, 13.30-17 u. Sport- fondsenbad Vlissingen, aan gepast zwemmen voor men sen met Cara, 12.30 u. Club huis Willen is Kunnen Vlissin gen, wandelmorgen voor 50- plussers, 9 u. Openbare ba sisschool Ravenstein Vlissin gen, vergadering buurtcomité Bonedijke, 19.30 u. Joke de Groot-Scheers („zet er maar Scheers bij, anders zijn er misschien mensen die niet weten wie ik nu eigenlijk ben") is dit jaar precies vijftig jaar lid van Olympus. Als jon ge vrouw was ze in 1949 be trokken bij de oprichting van de handbalclub. En alhoewel sommige dingen voor haar de laatste tijd steeds moeilijker te herinneren zijn, die periode staat haar nog levendig voor de geest. „Ja", vertelt ze en thousiast. „Dat weet ik nog precies. Dat was bij Pa Wil- lemsen thuis". Pa Willemsen, vader van Olympus-lid van het eerste uur Riet Willemsen, stond in die naoorlogse jaren bij de jeugd bekend als ie mand die veel wist. „Hij had een stomerij in de Walstraat, stomerij Van Hoeksema. Je kon bij hem altijd terecht en hij wist alles. Hij kende na tuurlijk ontzettend veel men sen door die stomerij. Maar goed, we waren met Leen de Vin, Leo op 't Hof en André Parent - allemaal enthousiaste handballers - bij hem thuis. Daar hebben we ook de naam bedacht. Een leuke bijeen komst was dat", herinnert Jo ke de Groot zich. Olympus is eigenlijk afkom stig van de Vlissingse atletiek vereniging AV '35, dat vlak voor het begin van de jaren vijftig samenging met voet balvereniging Zeeland Sport, in die tijd vaak aangeduid als 'De Zeeuwen'. Handbal was toen niet hetzelfde spel als wat er nu onder wordt ver staan. Bram Wijgman: „Je had toen alleen nog veldhand bal, zoals dat werd genoemd. Dat was eigenlijk min of meer hetzelfde spel als voetbal, met dat verschil dat je het natuur lijk met je handen speelde in plaats van met je voeten". Bram Wijgman en Joke de Groot: ,,'t Was ookzo'n gezellige tijd. Dat komt nooit weer". foto Jaap Wolterbeek Veel voetballers waagden zich toen graag aan een potje handbal. „En dat vonden ze niet zo leuk bij De Zeeuwen", weet Joke de Groot nog. „Want ze waren eigenlijk een beetje bang dat ze leden aan ons kwijt zouden raken. En dus zijn we voor onszelf be gonnen". Een jaar of wat na de oprichting van Olympus kwam Bram Wijgman terug uit Eindhoven, waar hij in de oorlogsjaren ondergedoken had gezeten. „Toen ik een maal werk kreeg bij de stoom- botendienst, kon ik terug naar Zeeland. Omdat ik in Eindho ven bij Phillips werkte en via de sportvereniging van het bedrijf daar al handbalde, ben ik gelijk lid geworden van Olympus", vertelt hij. Olympus was vanaf de eerste dag méér dan zomaar een handbalclub. Joke de Groot: „Olympus was een gezellig heidsvereniging. Dat was heel belangrijk voor ons. Televisie enzo had je in die tijd nog niet en de handbalclub was eigen lijk je enige uitje. Daarbij heeft ook het feit dat we een ge mengde vereniging waren, meegespeeld". Bram Wijg man kan dat beamen. Hij hield zich in die eerste jaren ook be zig met de oprichting van een jeugd-elftal. „We hadden in het gebouw van de Katholieke Arbeiders Beweging wekelijks bijeenkomsten voor de jeugd. Daar leerden we ze dansen, er kon gesjoeld worden, dat soort dingen". Zo ontstonden veel contacten, die in de loop der jaren zelfs uitgroeiden tot huwelijken. Dat de banden onderling sterk waren, merkte Joke de Groot toen ze aan het begin van de jaren vijftig tuberculose kreeg. „Ik heb twee jaar in De Klok- kenberg, een sanatorium in Brabant, gelegen. In het week end kreeg ik dan bezoek van mijn verloofde en mijn moe der. Maar de meisjes van het handbalteam zorgden er voor dat ik ook doordeweeks visite had: om beurten kwamen ze me opzoeken. En dat in een tijd dat je nog geen eigen auto had. 't Maakte me heel trots dat ik lid was van Olympus". Aan het eind van de jaren vijf tig veranderde het spel. „Toen werd het zevenhandbal geïn troduceerd", verhaalt Bram Wijgman. „Dat is meer het handballen zoals dat tegen woordig ook nog gespeeld wordt. Per team heb je dan ze ven spelers, in plaats van de elf die bij het veldhandballen gebruikelijk was". Bram Wijg man en Joke de Groot spelen al jaren niet meer zelf. Wel zijn ze allebei altijd actief lid gebleven, de laatste jaren zelfs als erelid. Het wel en wee van Olympus staat hun nog steeds na aan het hart, zo blijkt wel uit de verhalen die loskomen wanneer het onder werp wordt aangesneden. „Dat was je leven", zegt Joke de Groot. „En daar deed je al les voor. 't Was ook zo'n ge zellige tijd. 't Samenzijn, de teamsport, het contact met de mensen. Dat komt nooit weer". 'Breisters' en hun vlasverleden Carolien de Vrieze „Dat was toentertijd heel ge woon. School was niet zo be langrijk. 'We kopen wel een met vlas meer' (maar dan wel op z'n Zeeuws), zei vader. Op m'n veertiende, zo ongeveer in de oorlogsjaren ben ik be gonnen", vertelt Quist, die nog steeds op het midden in Dreischor gelegen voormalige 'vlasboerderijtje' van zijn va der woont. Het dorp kende tot in de jaren vijftig een lange vlastraditie. Het is de basis voor de jaarlijks terugkerende Vlasdag, die dit jaar wordt ge houden op zaterdag 21 augus tus. In de jaren dertig tot net na de tweede wereldoorlog telde het dorp zo'n zestig grote en kleine 'vlassers'. De veelvul dig overgebleven zwart ge teerde schuren herinneren nog aan die tijd. Daar werd het vlas opgeslagen en verder verwerkt voor het naar bij voorbeeld Brabantse en Vlaamse spinnerijen ging. Maar voor het zover was, moest veel werk worden ver zet. Het proces begon met het zaaien van lijnzaad, dat van half maart tot half april plaats vond. De groeiperiode van het gewas is zo'n honderd dagen. In juni bloeit het met witte of lichtblauwe bloemen. Het vol groeide vlas heeft een lengte van tachtig tot 120 centimeter. Waren die honderd dagen ver streken, dan ging de pluk van start. „Met de hand natuurlijk. Vader had dus van die per ceeltjes gekocht. Hij betaalde de boeren in juni al een derde van de totale prijs. Dat von den die boeren wel prettig, want dan hadden ze alvast wat van de kosten terug. De percelen lagen trouwens ver spreid over het eiland, van Bruinisse tot achter Scharen- dijke", weet Quist nog. De pluktijd betekende voor de Rinus Quist heeft samen met A. de Vlasdag aanwezig zal zijn. jonge Quist en vele andere vlassers dat ze zo'n drie we ken 'de boer opgingen'. Meest per fiets om zo alle hoeken en gaten van het eiland te kun nen bereiken: „Je was de hele dag weg. Regende het bij voorbeeld dan zat je een tijd lang bij de boer in de schuur". Was het droog, dan ging het werk van start. „Je plukte 'schranken' vlas. Een schrank staat voor zes handen vol kruislings op elkaar. De pluk was trouwens het zwaarste deel van het totale vlasproces. Je handen werden ruw en je stond eigenlijk de hele dag Sjoerd van de Hucht is 31 jaar en komt uit Den Haag. Tijdens zijn opleiding foto grafische vormgeving aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in die stad werd hij winnaar van de Camera Award 1991. Vorig jaar werd hij genomineerd voor de ABC Fotojaarprijs. Van de Hucht maakte de fo to's van Zeeland, die in de Bewaerschole hangen, de af gelopen twee jaar als 'ontla ding van de randstad-stress'. Nel Spuijbroek werd geboren in Rotterdam en volgde daar een opleiding beeldhouwen aan de Academie voor Beel dende Kunsten. Bij het werk, dat Spuijbroek maakte voor de expositie Zeeland het licht - het water, liet zij zich leiden door de kracht van de ele menten en de ruimte die daar in en omheen zit. Zij ge bruikt de ruimte als beeldend element. Olieverfschilderijen van mos selen werden gemaakt door de Duitse kunstenares Ange la Fehrmann. Zij gebruikt bij haar werk de natuur en de oorsprong van het bestaan als thema. Omdat hij in mil joenen jaren niet verder werd ontwikkeld, gebruikt zij de schelp als symbool voor het oeroude, als schakel tus sen oertijden en de tegen woordige tijd. In het begin schilderde Fehrmann alleen scheipen, tegenwoordig brengt zij de mossel met be hulp van zand en olieverf op het linnen. De expositie Zee land het licht - het water wordt zaterdag 21 augustus om 15.00 uur officieel ge opend. Ze is daarna wekelijks te be zichtigen van dinsdag tot en met zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur. door gebukt. Overigens gold dat voor het meeste werk in de landbouw in die tijd." Samen met anderen werd een perceel onder leiding van een voorman onder handen geno men. „Na een uur mocht je vijf minuten rusten. Je dronk wat water en ging daarna weer verder", vertelt hij. Na het plukken werd het vlas op gebonden en op hopen op de akker gezet om te drogen. Was het droog dan werd de oogst afgevoerd naar de schuur. De volgende stap was het 'repelen' van het vlas op de dorsvloer. 'Repelen' bete kent 'afrispen', het repelen van de zaadbollen door de vlastoppen tussen de op staande tanden van een repel- kam te slaan. Was dat voorbij, dan ging het vlas weer naar terug naar het veld waar het veelal door vrouwen op stapels werd uit gespreid om te rotten, ofwel in vlasserstermen 'roten'. „Mist en regen en zon had je daarvoor nodig. De vezel, die aan de buitenkant van de houtstengel zit, weekte zo los". Een proces van weken waarna het vlas weer werd opgeraapt en op kapelletjes werd gezet om opnieuw te dr ogen. „Het overige werk deden we in de winter, zo vanaf okto ber". De mannen schoven het gerote vlas tussen twee op el kaar draaiende gekartelde ci linders, zodat de droge hout- pijp in kleine deeltjes (lemen) brak. 'Zwingelen' was de vol gende stap. Het doel: de ge broken houtdeeltjes uit de ve zelmassa verwijderen. Voor elk van deze 'stappen' be stond wel een aparte machi ne. De oud-vlasser heeft er nog de nodige staan in zijn schuur. Replica's, die hij sa men met A. R Kloet uit Drei schor maakte en waarmee zij tijdens de Vlasdag demonstra ties geven. Na de machinale handelingen ging het restant van het vlas naar het voorma lige haventje van Dreischor. De beurtschipper bracht het naar handelaren in Rijsoord en 's Gravendeel. Quist en consorten bewerkten de zaad bollen tot ook het zaad ge schikt was voor verkoop. „Werkelijk alles van het vlas werd gebruikt. Niets ging ver loren". In de jaren vijftig stortte de vlasmarkt in. Nylon was in op komst, linnen was 'uit'. De Russen importeerden ladin gen goedkoop vlas. Dreischor als 'vlasnatie' ging ten onder. „We hebben nog drie jaar met verlies gedraaid. Het ergste was dat je je vlas aan de straatstenen niet meer kwijt kon. In 1957 zijn we gestopt Ik denk als een van laatste kleine zelfstandige vlassers op het eiland." De, tijdens de Vlasdag, ge plande tochten met een Zeeuwse boerenwagen kun nen vanwege de paardenziek- te in Burgh niet doorgaan. De hobbybeurs wordt gehouden in het nieuwe dorpshuis. Hartziekten - Hartpatiënten, maar ook familie en vrienden, kunnen vrijdag 10 september te recht in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg voor een 'praat morgen'. Die begint om 10.15 uur in zaal 2 in de bibliotheek Seolto - Op de velden van VCB, naast speeltuin Lamme- renburcht, wordt zaterdag 28 augustus het 28e pupillen- en welpentoernooi van korfbalver eniging Seolto gehouden. Tus sen 10 en 15.30 uur treden 34 teams aan die strijden om de eer. Wereldreis - Het Centrum voor Internationale Samenwer king Zeeland houdt zondag 26 september een fietstocht door Middelburg. Thema van de tocht is 'Wereldreis door Mid delburg'. De route voert langs cultuur-historische plaatsen als een moskee, het asielzoekers centrum, de Joodse begraaf plaats en een Turkse winkel Startpunt is tussen 11.30 en 17.30 uur bij de Vismarkt in Mid delburg Kapel St. Maarten - In 't Hof in Hoogelande wordt op de za terdagen 28 augustus en 4 sep tember een fancy fair gehouden ten behoeve van de Kapel van Sint Maarten in Hoogelande. Er zijn onder meer beelden, tuin meubels en Hoogelandse pro ducten als kaarten, jam, likeur en yoghurt verkrijgbaar. Aan vang 10 uur. Wijkfeest - Wijkvereniging Nieuw Middelburg houdt zater dag 4 september een wijkfeest in de speeltuin Van Epenpark. Vanaf 16 uur is er live-muziek van de formatie 7-lnch. GALM - De Zeeuwse Sport raad is - in samenwerking met een aantal Zeeuwse gemeenten - begonnen met een sportstimu- lenngsprogramma voor senioren van 55 tot 65 jaar. In de ge meentes Veere en Borsele is begonnen met het GALM (Ge zond Actief Leven Model), waar bij ouderen de mogelijkheid krij gen om met allerlei sportvor- men kennis te maken. Nieuwe deelnemers zijn van harte wel kom en kunnen zich melden bij de Zeeuwse Sportraad: 0118 - 640 700. Tennis - Sterke spelers zullen zich van maandag 30 augustus tot en met zondag 5 september aandienen op tennispark De Nolle van tennisvereniging De Schelde uit Vlissingen. Daar wordt dan het ING/Schipper Ac countant A-Tennistoernooi ge houden. Zowel bij de dames als bij de heren zal de Zeeuwse top aantreden. Het finaleweekend, 4 en 5 september, belooft dan ook extra spannend te worden. Babymassage - Thuiszorg Walcheren begint 7 september opnieuw met een cursus baby- masssage. In zes wekelijkse lessen (dinsdagochtend van 10 tot 11 uur) worden een aantal klassieke massagemethoden aangeleerd. Daarbij wordt inge gaan op de behandeling van specifieke kinderkwaaltjes. Op gave en aanmelding' 0118 - 636 054 (Maya Lentze). Volksdansen - De Volksdans groep Vlissingen begint eind au gustus weer met internationale dansavonden voor beginners en gevorderden in de Adriaan Coor- telaan 3. Nieuw in het program ma is de clogging groep, die on der leiding van Johan van He- mert komt te staan. Verder is er een tienergroep en zijn kinderen per 1 september welkom in de gymzaal van de Paauwenburg- school. Ook is er de mogelijk heid om in een balkankoor mee te zingen Meer informatie 0118-465 814. Boekenmarkt - De Zeeuwse stichting Steun aan Israël houdt zaterdag 4 september een grote boekenmarkt in de Graanbeurs op het Damplein in Middelburg Er zijn allerlei boeken te koop, maar de grootste groep bestaat uit romans. De opbrengst van de boekenmarkt is bestemd voor de ontginning van de Ne- gev-woestijn, via een project van de Kibbutz Paran. Aanvang 10 uur. Hatha yoga - In buurtcentrum De Schuur aan de Middelburg sestraat in Oost-Souburg wordt maandag 6 september om 19.30 uur gestart met lessen in Hatha Yoga. Meer informatie is verkrijgbaar via telefoonnummer 0118-474 938. Kookcursus - Mannen van 55 jaar en ouder zijn vanaf dinsdag 28 september welkom bij de kookcursus van de stichting Welzijn Ouderen Platteland Wal cheren. Deze wordt gehouden in het gebouw van de stichting Educatief Toerisme Oranjezon in Oost-Kapelle De cursus is be doeld voor mannen die al enige ervaring hebben met koken. In formatie en aanmelding: 0118 - 583 687. Seksueel geweld - Fiom Zee land houdt woensdag 1, 15 en 29 september bijeenkomsten voor mannelijke partners van vrouwen met een seksueel ge- weldervaring. Aan de orde ko men de gevolgen voor de part ner, de invloed die het op de re latie kan hebben en manieren om met de gevolgen om te gaan. De thema-avonden wor den begeleid door maatschap pelijk werkers Christian Nieu- wenhuize en Con Krijnen. Opge ven kan bij Fiom Zeeland: 0118 - 627 311. WNF-lint - Een lang groen menselijk lint van Harlingen tot Vlissingen om duidelijk te ma ken dat zeespiegelstijging en het smelten van de Noordpool als gevolg van klimaatverande ring moet worden gestopt Zo wil het Wereld Natuur Fonds za terdag 4 september het start sein geven voor de actie 'Laat de Noordpool niet smelten. Ga voor groene energie'. Wie meer wil weten of mee wil doen kan contact opnemen met Koen2Concepts: 030 - 210 9896. advertentie P Kloet een verzameling vlasmachines, waarmee het duo ook op foto Pieter Honhoff DRAAGMOEDER! De Vlissingse sportvereniging Olympus viert eind dit jaar haar vijftigjarig bestaan. Om dit op passen de wijze te kunnen vieren is de handbalclub op zoek naar oud-leden, om die uit te kunnen nodigen voor de festiviteiten rond het jubileum. Het opsporen van oud-leden gebeurt op de eerste plaats om ze uit te kunnen nodigen voor een feestavond in december. Olympus hoopt daarbij echter dat een deel van hen opnieuw zin krijgt om weer eens een balletje te gooien. Het ledenaantal van de vereniging daalde de afgelopen jaren namelijk sterk. VSV Olympus werd vijftig jaar geleden opgericht door ex-leden van atle tiekvereniging AV 1935. Oud-leden kunnen zich via telefoonnummer 0118 - 465 385 opgeven voor de feestavond bij L.C. Gutteling. 1

Krantenbank Zeeland

de Faam | 1999 | | pagina 13