Geen luiervakantie voor toeristen pastor
Oogsten zoals vroeger
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG"
Middelburg krijgt, zo was deze week in
de PZC te lezen, een indoor skeeler hal.
De provinciehoofdstad wordt daarmee
zo'n beetje in één klap skeelerwalhalla van
Zeeland. Tot de opening van de hal is dat wel
licht Goes. De Ganzestad staat komende zater
dag (21 augustus) een dag lang in het teken
van een groot skeeler- en loopfestijn.
Engelse Mijl
Toertochten
1
door Peter Verdunnen
In het hoogseizoen is op camping De Braak
man bij Hoek een toeristenpastor aanwezig.
Ellen van der ZielMeeuwsen uit Hattem nam
afgelopen twee weken deze taak op zich. Ze is
inmiddels met haar kinderen weer huiswaarts
gekeerd. Haar plaats is ingenomen door domi
nee Henk Onderstal uit Den Haag.
Open huis
Repelen, roten, brakelen en zwingelen. In
Dreischor weten ze er alles van. Met na
me de inwoners die als kind werden in
gezet om op het land en in de zwart geteerde
schuren te helpen met de oogst en bewerking
van vlas. In de dertiger jaren was het overgro
te deel van de dorpsbevolking hierbij betrok
ken. Zaterdag 21 augustus gaan de mensen,
die daar nog van over zijn, opnieuw aan de
slag. Onder de titel 'Het oude vlasdorp' laten
ze zien hoe vroeger in Dreischor vlas werd be
werkt.
Woensdag 18 augustus 1999
FAAM/VLISSINGER 27
Stichting In- en Uitloophuis
Vlissingen, koffie contactoch
tend, 9.30 u. Theo van Does
burgcentrum Vlissingen, ont
moetingsmiddag voor 50-
plussers, 14 u. Stichting In-
en Uitloophuis Vlissingen, kla
verjassen, 19.30 u. Buurt
huis De Schuur Oost-Sou
burg, line-dancing, 20 u.
FNV Zeeland: telefonisch
spreekuur ABW-uitkering van
10-12 u„ tel. 625655. Visch-
markt Middelburg, antiek- en
ambachtenmarkt, 9 u. Mo
lenwater Middelburg, ringrij-
den, 8 u.
Jongerencentrum Midgard
Middelburg, grootbeeldvideo
film, 20 u.
Kanovijver Vlissingen, duin- en
strandwandeltocht, diverse af
standen, vanaf 9 u. Strandpa
viljoen Breezand Vrouwenpol
der, Liptonice Beach Volleybal
Series '99, 9 u. Westerstrand
Zoutelande, Imtech Beachvol-
leybal-toernooi, 9 u. Centrum
Oostkapelle, folkloristische dag
met ringrijden en ambachten
markt, 9 u. Zeeuws Biolo
gisch Museum Oostkapelle,
rondleiding 'Met de boswach
ter op pad', 14 u. Dorpsstraat
Biggekerke, wielerronde voor
trimmers, 15 u., prestatieloop,
16.30 u., rondrit voor oude so
lexen, 17.30 u. Stadsschouw
burg Middelburg, poppen- en
berenbeurs, 10.30 u.
Ingang Fort Rammekens Rit-
them, rondleiding door het
natuurgebied Rammekens-
hoek en door het fort, 14 u.
Strandpaviljoen Breezand
Vrouwenpolder, Liptonice
Beach Volleybal Series '99, 9
u. Kasteel Westhove Oostka
pelle, body-art, wandelroute
op zoek naar de artistiek be
schilderde mens, 14 u.
Sporthal Baskensburg Vlissin
gen, aangepast sporten voor
mensen met Cara, 15.30 u.
Markt Middelburg, boek-, an
tiek- en curiosamarkt, 11 u.
De Parel Domburg, baby-
zwemmen, 15 u. Ontmoe
tingscentrum De Halve Maan
Oostkapelle, bingo, 19.30 u.
Café Tramzicht Domburg, mo
deshow, 20 u.
Stichting In- en Uitloophuis
Vlissingen, koffie contactoch
tend, 9.30 u. Bachten Reede
Vlissingen, handwerkgroep
voor 55 plussers, 14 u. Theo
van Doesburgcentrum Vliss
ingen, ontmoetingsmiddag
voor 50- plussers, 14 u. FNV
Zeeland: telefonisch spreek
uur ABW-uitkering van 10-12
u., tel. 625655. Ingang Fort
Rammekens Ritthem, rondlei
ding door het natuurgebied
Rammekenshoek en door het
fort, 19.30 u. Zeeuws Biolo
gisch Museum Oostkapelle,
roofvogelshow, 16.30 en 19 u.
Parkeerterrein Kon. Emma-
weg Vrouwenpolder, zomer
avondwandeling in het voor
malig waterwingebied Oran
jezon, 19.15 u. t' Winkeltje
van Jannetje Zoutelande, de
monstratie yo-yo kerstbal,
13.30 u. Strandpaviljoen Ka
limaros Westkapelle, VVV-vis-
wedstrijd, 19 u. Catharina-
kerk Zoutelande, tentoonstel
ling houtgravures, bijbelse
voorsellingen, 19.30 u.
Stadhuis Middelburg, verga
dering van de Commissie Al
gemene en Bestuurlijke Za
ken, 19.30 u.
Wijkcentrum Open Hof Vlis
singen, soosmiddag voor 50-
plussers, 13.30 u. Diensten
centrum Ouderen Westkapel
le, wekelijkse soos 55-plus-
sers, 19 u. Midgard Middel
burg, grootbeeldvideofilm, 20
u. Stichting In- en Uitloop
huis Vlissingen, sociaal
spreekuur, 13.30-17 u. Sport-
fondsenbad Vlissingen, aan
gepast zwemmen voor men
sen met Cara, 12.30 u.
Zeeuws Biologisch Museum
Oostkapelle, rondleiding
'Strandjutten', 14 u. 't Win
keltje van Jannetje Zoutelan
de, workshop kerstkaarten
maken, 10 u. Zijdemuseum
Grijpskerke, kindertextielmid-
dag, 13.30 u.
Groots skeeler- en loopfestijn
Het is een vervolg op het vo
rig jaar met succes gehouden
evenement, waarvoor zowel
van de kant van sporters als
publiek veel belangstelling
was.
De organisatie ervan is in han
den van Wim van de Kreeke in
samenwerking met atletiek
vereniging AV '56. Er worden
bekende skeeleraars en lopers
uit heel Zeeland aan de start
verwacht.
Inzet van de skeeler-loop-
skeelerwedstrijd is de bokaal
die beschikbaar is gesteld
door Warmte Centrum Zee
land van de familie Steen-
hardt aan de Westhavendijk te
Goes. Deze wedstrijd begint
om 17.30 uur. De afstanden
die bij deze gecombineerde
wedstrijd moeten worden af
gelegd zijn: zeven kilometer
skeeleren, drie en een halve
kilometer lopen en weer '5,6
kilometer skeeleren. Het gaat
om respectievelijk tien, vijf en
acht ronden. De wedstrijd
wordt gehouden op het Be
drijventerrein te Goes-Zuid,
nabij de tennishal van Schel
de International.
Het parkoers is 700 meter
lang. Vorig jaar werd de wed
strijd met veel vertoon van
macht gewonnen door Marco
van der Meulen in een tijd van
ongeveer 45 minuten. Er wa
ren toen 25 deelnemers. De
winnaar van vorig jaar zal, al
dus Wim van de Kreeke, ook
nu weer van de partij zijn. Be
kende Zeeuwse skeeleraars
zijn onder meer Niels Wisse
uit Waarde, Pieter Wisse uit
Krabbendijke, Jaap van Taten-
hove uit Axel, Mark Leybaert
uit Sas van Gent en Kees de
Goffau uit Rilland.
Deelname aan de wedstrijd in
Goes kost tien gulden, waar
van vijf gulden retour bij inle
vering van het rugnummer.
Deelnemers zijn tijdens het
skeeleren verplicht een helm
te dragen.
Overigens begint het skeeler
festijn al 's middags om 15.30
uur. Er is dan instructie voor
beginners, ledereen kan daar
aan deelnemen. Om 16.30 uur
gaat een skeelertijdrit voor de
jeugd van start. Er zijn veel
deelnemertjes uit Nederland
en België, aldus de organisa
tie. Met tussenpozen van een
minuut zullen de deelnemers
een of twee ronden van het
parkoers afleggen. De jeugd
tot twaalf jaar een ronde en
de oudere jeugd twee. Ook
niet-leden van de skeelerbond
kunnen eraan deelnemen. Er
zijn geen kosten aan verbon
den. Wel moet tijdens het
skeeleren een helmpje wor
den gedragen.
Om 17 uur wordt het start
schot gegeven voor de loop
wedstrijd over 1609 meter, of
wel een Engelse Mijl. De wed
strijd staat open voor A-junio
ren, senioren en veteranen
met een wedstrijdlicensie.
Voorinschrijving is mogelijk
bij Hannie de Jager, Grindweg
2, te Kattendijke, tel. 0113-
622109. Inschrijfgeld vijf gul
den. Kleedgelegenheid en
douches zijn aanwezig in de
tennishal. Bij voldoende deel
name zal er ook een aparte
wedstrijd voor vrouwen zijn.
Vorig jaar werd de loop ge
wonnen door Frans Roelofs,
op de voet gevolgd door Rut-
ger Veerman.
Om 18.45 uur start een skee
lermarathon voor de jeugd,
waarbij overigens geen mara
thonafstand hoeft te worden
afgelegd. Voor de jeugd tot
twaalf jaar is er een wedstrijd
van tien minuten plus een
ronde, voor de oude jeugd
een skeelerwedstrijd van vijf
tien minuten plus een ronde.
Om 19.30 uur komen de C-rij-
ders, vrouwen en veteranen
aan de beurt. Zij krijgen 45 mi
nuten skeeleren plus drie ron
den voor de kiezen. Deelname
is gratis voor licensiehouders.
Een daglicensie kan worden
verkregen voor een tientje,
waarvan vijf gulden retour bij
inlevering van het rugnum
mer. Na afloop vindt rond
21.00 uur de prijsuitreiking
plaats in de kantine van de
tennishal van Schelde Interna
tional op Bedrijventerrein De
Poel te Goes-Zuid, waar het
evenement wordt gehouden.
Er zal ook een verloting zijn
met veel prijzen, waarbij de
startnummers als lot. Tevens
zijn er ereprijzen voor de
nummer een tot en met drie
van elke wedstrijd.
Dat skeeleren flink in de be
langstelling is geraakt, blijkt
uit het aantal beoefenaren dat
men zowel in de stad als op
buitenwegen tegenkomt. In
dat verband is het voor be
langstellenden interessant te
weten, dat juist vorige week
op Walcheren het boekje 'Wal
cheren on Wheels' is versche
nen. Daarin worden negen
skeelertoertochten beschre
ven langs en door verschillen
de dorpen op Walcheren. De
tochten voeren meest over
geasfalteerde of betonnen
fietspaden en wegen en de
routes zijn beschreven en in
getekend op een kaartje. Te
vens worden er tips voor
stops onderweg in gegeven.
Het boekje is verkrijgbaar bij
alle kantoren van de Kust-VVV
Walcheren en kost ƒ4,95.
Skeeleren: niet alleen een sport waarvoor steeds meer belangstelling komt van de kant van beoefenaren, maar ook voor het pu
bliek langs de lijn de moeite waard. Foto H. De Boer
Poppendamme Cup - Imkerij
Poppendamme houdt zaterdag
21 augustus de Poppendamme
Cup, een wedstrijd voor jonge
trekpaardhouders. De bedoeling
is een parcours af te leggen
waarbij wat oefeningen moeten
worden gedaan die een trek
paard makkelijk zou moeten kun
nen. Aanvang 14 uur in Imkerij
Poppendamme in Grijpskerke.
ACM - Het Activiteiten Centrum
Middelburg (ACM) begint maan
dag 23 augustus met het nieuwe
seizoen. Op het programma onder
meer handvaardigheid, keramiek,
schilderen, patchwork, sjoelen,
Frans en nog veel meer. Het ACM
is bedoeld voor uitkeringsgerech
tigden uit Middelburg en omge
ving. Het centrum is in verband
met de verbouwing van de ruimte
in het Winkelcentrum Dauwen-
daele tijdelijk gevestigd in wijkcen
trum Het Zuiderbaken aan de
Rentmeesterlaan in Middelburg.
Collecte Dorkas- De werk
groep Dorkas Walcheren houdt
van maandag 23 tot en met za
terdag 28 augustus een collecte
in Domburg en Westkapelle. De
opbrengst is bestemd voor de
opvang van straatkinderen in
Ethiopië.
Muzikale dienst - In de Vlis-
singse Sint Jacobskerk wordt
zondag 22 augustus de laatste
muzikale dienst van dit zomersei
zoen gehouden. Vanaf 9.30 uur,
wanneer de dienst begint, klin
ken de klanken van sopraan Nel
van den Broeke-Lensen en blok-
fluitiste Marie de Beer door de
dit jaar gerenoveerde kerk. Het
orgel wordt bespeeld door Jos
Vogel. Er wordt muziek gebracht
van Henry Purcell, Georg Fried-
rich Hëndel en Antonio Vivaldi.
Cursus Engels - In het TSA
Brandpreventie Instructielokaal
aan de Vlissingse Edisonweg
begint dinsdag 7 september een
cursus Engels. Deelnemers le
ren zich in acht maanden ver
staanbaar te maken. De eerste
les begint om 19 uur.
Bazaar - Een grote rommel
markt, een verkoop bij opbod,
verloting, rad van avontuur en
tal van kinderactiviteiten staan
op het programma van de ba
zaar die zaterdag 28 augustus
gehouden wordt op de Kerkring
in Grijpskerke. De opbrengst is
bestemd voor de organisatie
Ephphatha-Nigeria, die zich inzet
voor gehandicapten in de staat
Enugu in Nigeria. De bazar be
gint om 9 uur.
Strandjutten - Het Zeeuws
Biologisch Museum houdt
woensdag 25 augustus de rond
leiding 'strandjutten'. Deelne
mers vertrekken om 14 uur van
af het museum voor een tocht
met een natuurgids langs de
vloedlijn, waar de zee haar ge
heimen prijsgeeft. Materialen
worden verzameld en onder
zocht. Opgeven via telefoon
nummer 0118 - 582 620.
Artemis - Vrijdagmiddag 17
september om 14.00 uur komt
psychotherapeute Angelina
Donk bij Artemis een training
geven voor hulpverleners. The
ma is 'compassie-moeheid en
secondaire traumatisering'. Te
vens start op vrijdag 17 septem
ber de cursus Ki. De cursus om
vat tien wekelijkse lessen van
twee uur. De groep vrouwen
'Geweld in relaties' draait ook
nog steeds bij Artemis. Inlichtin
gen: Artemis, Koudekerkseweg
133, Middelburg. Telefoon 0118-
642979.
Boswachter - Op zaterdag 21
augustus houdt het Zeeuws
Biologisch Museum in samen
werking met Staatsbosbeheer
de rondleiding 'Met de bos
wachter op pad' door het na
tuurreservaat Westhove. De
rondleiding start om 14.00 uur
bij het museum en duurt tot on
geveer 15.30 uur. Kosten 3,-,
vooraf melden op telefoonnum
mer 0118-582620.
Slachtofferhulp - In het kader
van het 10-jarig bestaan van de
Stichting Slachtofferhulp wordt
op vrijdag 1 oktober van 13.30
tot 16.00 uur een symposium
gehouden in het provinciehuis,
Abdij 6 te Middelburg. Thema is
'Slachtofferhulp, recht en trau
ma'. Aansluitend is er een re
ceptie tot 17.30 uur.
Autopuzzelrit - Woensdag 18
augustus, heden, wordt door
Autopuzzelclub De Bevelanden
een rit gehouden vanaf De
Roompot onder Kamperland. In
schrijven bij het zwemparadijs
van Roompot Recreatie tussen
18.30 en 19.30 uur. Het gaat om
een eenvoudige puzzelrit voor
iedereen.
KNVV Beveland - Zaterdag
21 augustus maakt de jeugd
groep van de KNNV afdeling Be
velanden een fietstocht naar de
Oude Zeedijk bij de Goese Pol
der. Daar worden dagvlinders en
hommels bekeken. Verder
hoopt men langs het Schenge
waterwild en roofvogels te zien.
Vertrek om 10.00 uur vanaf het
Milieu Eduactief centrum te
Goes.
De toeristenpastor heeft op de
camping een stacaravan tot
zijn beschikking. De caravan
vormt tevens de 'thuisbasis'
van de interkerkelijke commis
sie op camping De Braakman.
De commissie, reeds vanaf
1965 actief op de camping,
bestaat uit vertegenwoordi
gers van de Nederlands Her
vormde, Gereformeerde en
Rooms-Katholieke kerkge
meenschap in de regio.
In de maanden juli én augus
tus wordt iedere zondagoch
tend een interkerkelijke dienst
gehouden in de tennishal van
Braakman Sport. Middels affi
ches wordt het thema van de
dienst van tevoren bekend ge
maakt. Geprobeerd wordt een
thema te kiezen dat de cam-
pinggasten aanspreekt. Daar
bij zijn ook minder voor de
hand liggende thema's als
'verveling' of 'dagdromen'.
Voor de dienst begint wordt
kort het klokje in de pastorale
hoek geluid. „Niet te lang. We
willen niemand tot last zijn",
zegt pastoor De Nijs uit Bier
vliet, die als geestelijk advi
seur nauw betrokken is bij de
pastorale activiteiten op cam
ping De Braakman.
De wekelijkse kerkdienst op
zondagochtend voorziet in
een behoefte. Gemiddeld wo
nen 75 tot 100 campinggasten
de oecumenische dienst bij. In
de piekweken, eind juli, begin
augustus, kan dat aantal oplo
pen tot 150.
Regelmatig wordt de dienst
opgeluisterd door een koor uit
de omgeving (dit seizoen kin
derkoor Emma's uit Terneu-
zen, dameskoor Zanglust uit
IJzendijke en een Gregoriaans
koor), duo of organist. De
Nijs: „De kerkdienst voorziet
in een behoefte. Na afloop
van de dienst is er gelegen
heid om onder het genot-van
een kopje koffie nog wat na te
praten. Dan ontstaan vaak he
le leuke gesprekken." De toe
ristenpastor wil er voor alle
campinggasten zijn. Ellen van
der Ziel: „Kerkelijken of niet-
kerkelijken, ik ben beschikbaar
voor iedereen die behoefte
heeft aan een persoonlijk ge
sprek." Het verblijf op cam
ping De Braakman is voor de
toeristenpastor geen luierva
kantie. „Soms is het best hard
werken", bekent Ellen van der
Ziel, moeder van drie jonge
kinderen.
„Overigens beklaag ik me
niet. Ik doe dit werk geheel
vrijwillig." De interkerkelijke
commissie vormt de schakel
tussen de campinggasten en
de toeristenpastor. Mevrouw
Riemslag, lid van de commis
sie: „Camping De Braakman is
een groot dorp. Van de vaste
campinggasten kennen we
een groot deel. Als er mensen
ernstig ziek zijn, is ons dat
meestal bekend. Wie daar
prijs op stelt, krijgt bezoek,
hetzij van de pastor of een
vrijwilliger. Bij een sterfgeval
betuigen we als commissie,
als we daar de mogelijkheid
toe hebben, ons medeleven
door aanwezig te zijn op de
uitvaart of crematie."
De toeristenpastor wil zich
niet opdringen. „Als mensen
een gesprek willen moeten zij
dat zelf aangeven. De deur
van de caravan staat bij wijze
van spreken altijd open." De
interkerkelijke commissie ver
zorgde in de beginjaren aller
hande ontspannende activitei
ten voor jong en oud. Later
werd deze taak overgenomen
door het recreatieteam van De
Braakman.
Pastoor De Nijs: „We organi
seren nog wel pastorale acti
viteiten voor de campinggas
ten." Zo is er een variant be
dacht op NCRV's Kerkenpad.
De campinggasten kunnen
onder leiding van een gids bij
zondere godshuizen in Zee
land en Vlaanderen bezoeken.
Vorige week dinsdag stond de
synagoge in Middelburg op
het programma. De camping
gasten kunnen zich nu aan
melden voor een bezoek aan
de R.K. kerk in het Vlaamse
Kanegem, gepland op dins
dag 24 augustus. Elke woens
dagmiddag en vrijdagavond
wordt aan kinderen een bijbel
verhaal verteld. Het is altijd
een gezellige boel: de kinde
ren knutselen, tekenen of
kleuren eerst wat, vervolgens
vertelt de pastor een aanspre
kend bijbelverhaal en er wordt
wat gezongen. Aan het eind
van het verteluur wordt limo
nade uitgedeeld.
Donderdagochtend vanaf 10
uur is iedereen welkom in de
pastorale hoek. De koffie, thee
en limonade staan klaar. 'Wil
je mensen ontmoeten, wil je
meer weten over het pasto
raat, heb je behoefte aan een
praatje, kom dan naar de cara
van van het pastoraat', aldus
een oproep in de programma
folder. De toeristenpastor is in
principe 24 uur per dag be
schikbaar voor de camping
gasten.
Ellen van der Ziel gaat graag
met kinderen om. De jonge
campinggastjes zijn één en al
oor tijdens het bijbelverteluur-
tje. Ellen vertelt afwisselend in
het Nederlands en het Duits:
op het verteluurtje komen ook
verschillende Duitse kinderen
af. De Hattemse studeert nog
aan aan Theologische Uni-
verstiteit in Kampen. Vanuit
het geloof wil ze iets voor
mensen betekenen.
Eenmaal afgestudeerd zou ze
graag als pastor in een gevan
genis of in een ziekenhuis
werken. Het verblijf op cam
ping De Braakman ervaart ze
als bijzonder ontspannen. „De
mensen zijn heel open. Ze vin
den het fijn dat je er bent."
Toeristenpastor Ellen van der Ziel
foto Peter Verdurmen
Zij kunnen dat doen omdat
de houten machines, die in
dertijd werden gebruikt bij
de vlasbewerking, bewaard
zijn gebleven. Na vele tiental
len jaren in een stoffig hoek
je van de schuren te hebben
gestaan, werden zij gerestau
reerd of opnieuw gemaakt op
de wijze zoals in de dertiger
jaren gebruikelijk was. Dat
gebeurde door de dorpssmid
en vroegere vlassers. Op de
pittoreske dorpsring van
Dreischor laten zij zaterdag
de 21e de machines draaien
en geven daarbij uitleg over
de werking ervan.
Vlas is een zeer oud gewas
waarvan linnen wordt ge
maakt. In het verleden werd
in Zeeland veel vlas geteeld,
dat bestemd was voor de
Vlaamse lakenindustrie. Van
het zaad van de vlasplant,
het lijnzaad, werd olie ge
perst dat werd gebruikt bij de
productie van verf. Het schei
den van het zaad van de vlas
stengels en het te voorschijn
halen van het zachte vlas uit
de harde stengels voor het
naar de fabriek ging, gebeur
de in de boerenschuren in
het dorp.
Zaterdag 21 augustus wor
den deze werkzaamheden in
de open lucht uitgevoerd.
Het eindproduct linnen wordt
door vrouwen in Reiserse
dracht getoond en te koop
aangeboden in een kraam.
Daarin wordt ook gedemon
streerd hoe linnen wordt ge
bruikt bij kantklossen en
stokjes weven.
Een touwslager draait touw
van ruw linnen.
De Ring van het dorp wordt
verder gevuld met kramen
waarin lokale middenstan
ders hun producten presen
teren en oude ambachten
worden uitgeoefend.
In de Ooststraat is een pre-
sentatie van oude tractoren
en stationaire motoren en in
het voormalige dorpshuis
aan de Ring wordt een hob-
bybeurs gehouden. Kinderen
kunnen hun handelsgeest
uitleven met een rommel
markt op de stoepen voor de
huizen aan de dorpsring.
Vanaf de Ring kan een tocht
worden gemaakt met een
Zeeuwse boerenwagen.
Houtzagerij Beuzenberg
houdt open dag, museum
Goemanszorg is geopend en
bezoekers kunnen ook een
kijkje nemen in Rana natuur
park van vijver- en vissen-
centrum 't Groene Kikkertje.
De Vlasdag wordt besloten
met een concert door een ge
legenheidsorkest van
Schouwse muzikanten in de
Nederlandse Hervormde kerk
dat om 16.00 uur begint.
WVJBOC
