Folkloristische dagen
Ringrijden, springlevende traditie
Al jarenlang traditie
leder jaar organiseert de Folkloristische Commissie, waarin de VVV-Middelburg en de
Zeeuwse Ringrijders Vereniging ZRV vertegenwoordigd zijn, twee Folkloristische da
gen die altijd veel bezoekers trekken.
deelnameformulier voor de publieksprijs
bij het sjezenrijden
-
Folklore of sport?
Folkloristische dagen met sjeesrijden en
ringrijden te paard
Abdijpleinl 5 juli
Molenwater 19 augustus
Eerste Folkloristische Dag
Op en rond het Abdijplein wordt
op donderdag 15 juli de eerste
Folkloristische Dag gehouden. In
twee aparte wedstrijden zullen
zo'n 40 paren met sjezen en 27
ringrijders te paard zoveel moge
lijk ringen proberen te steken.
Sjezen
De sjezenrijders strijden om de
F.B. den Boer-trofee. Dit is een
wisselprijs voor het sjezenpaar,
dat over de gehele dag de mees
te ringen weet te steken. Als er
een gelijk aantal ringen is gesto
ken, wordt er gekampt. Dit is het
prestatie-element van deze dag,
maar de traditie staat toch ook
hoog in het vaandel, want alle
deelnemers en medewerkers
gaan gekleed in Zeeuwse kleder
dracht. Bovendien worden alle
sjezencombinaties en paarden
prachtig versierd en zorgen zo sa
men met de klederdrachten voor
een uniek schouwspel. Er zijn
prijzen beschikbaar gesteld voor
de mooist versierde sjezencombi-
natie, de meest artistieke combi
natie en het mooist verklede
paar.
Ook het publiek heeft de moge
lijkheid de mooiste sjezencombi-
natie te kiezen. Bij de geluidswa
gen op het Abdijplein is een bon
verkrijgbaar die 15 juli uiterlijk
om 12.00 uur in de speciale stem
bus op het Abdijplein moet zijn
ingeleverd. Overigens kan hier
voor ook de speciale bon uit deze
krant hiervoor gebruikt worden.
Inzenders maken kans op een
verrassingspakket.
Ringrijders
Op het Abdijplein strijden de
ringrijders te paard om de beker
van de Gemeente Middelburg.
Ook hier zijn voor de mooiste
combinaties prijzen beschikbaar
gesteld.
Het is fantastisch dat het evene
ment weer op het Abdijplein ge
houden kan worden. Zeker als
men bedenkt dat al in het begin
van deze eeuw de Walcherse
ringrijders op deze plek om de
hoogste eer streden. Door de ver
woesting van de Abdij moest er
na de Tweede Wereldoorlog een
andere plaats worden gezocht.
Dat werd het Molenwater. Drie
jaar geleden werd het sjezenrij-
den weer op de aloude plek ge
houden. Dit bleek een gouden
idee, want hierdoor nam de pu
blieke belangstelling enorm toe.
Tweede Folkloristische Dag
Vanwege het grote aantal deelne
mers wordt de tweede Folkloristi
sche Dag nog wel op het Molen
water gehouden. Ongeveer 200
ringrijders te paard strijden daar
in zes verschillende banen om di
verse prijzen.
Koninklijke trofeeën
De wedstrijd wordt verreden over
30 beurten. De ringrijders die alle
30 ringen weten mee te nemen,
kampen met elkaar om de eerste
prijs: de Simon Lous-trofee. Maar
de prijs met de meeste uitstraling
is toch het beeldje van Hare Ma
jesteit Koningin Beatrix. Deze
prijs wordt gewonnen door de
ringrijder die zich in de kamp om
de 15 bekers het sterkst toont.
Naast dit beeldje zijn er nóg twee
koninklijke trofeeën te winnen,
namelijk de tweede prijs, een
wisselbeker van Prinses Juliana
en de derde prijs, een wisselbe
ker van wijlen Prinses Wilhelmi-
na. Deze laatste beker is al sinds
1947 in omloop. Zo'n koninklijke
trofee moet driemaal achtereen
of vijfmaal in totaal gewonnen
worden voor de winnaar zich de
finitief eigenaar mag noemen.
Spannend spektakel
De kampen die aan het einde van
de dag gehouden worden, bieden
een spektakel vol zinderende
spanning. De ring wordt tijdens
zo'n kamp steeds verkleind, soms
zelfs tot het kleinste ringetje dat
maar een doorsnede heeft van 10
mm. Behalve de prijzen voor de
te steken ringen, zijn er ook hier
versieringsprijzen. Alle paarden
worden gevlochten en versierd.
Een deskundige jury beloont de
berijders van de mooist versierde
paarden met een prijs.
Programma eerste
Folkloristische Dag
9.30 uur
Opening van het evenement door
de voorzitter van de Folkloristi
sche Commissie
9.30 -12.30 uur
Sjezenrijden op het parcours Ab
dijplein - Korte Burg - Groen
markt - Onder den Toren -Koor
kerkhof - Abdijplein.
Ringsteken te paard op het Abdij
plein.
Diverse jury's beoordelen de
combinaties in verschillende ca
tegorieën op uitvoering van de
versiering.
een jury namens de ZRV beoor
deelt de combinaties van sjees
en paard op technische en tota
le uitvoering van de versiering.
een jury namens de VVV zal de
combinaties van sjees en paard
beoordelen op artistieke uitvoe
ring
een jury namens de ZRV zal de
combinaties paard en ruiter bij
het ringrijden te paard beoorde
len op uitvoering van de totale
versiering
9.30 - 12.00 uur
Mogelijkheid voor het publiek om
mee te doen met de publieks
prijs, middels een bij de geluids
wagen te verkrijgen bon. Het pu
bliek kan op deze bon aangeven
welke sjezencombinatie zij het
mooist vindt. De bon kan worden
ingeleverd in de daarvoor be
stemde stembus op het Abdij
plein. Wie de bon inlevert maakt
kans op een verrassingspakket.
12.30-13.30 uur
Pauze
13.30-14.00 uur
Uitreiking van de diverse prijzen
van de versieringsjury's
beker van de Provinciale VVV
voor de mooist versierde sjees
Zeeuwse Roemer met een fles
VOC-jenever geschonken door
het Zeeuws Museum voor de
meest artistieke sjezencombina
tie
beker van de PZC voor de pu
blieksprijs
beker van de Folkloristische
Commissie voor het mooist ge
klede paar
beker van de NMB voor de
mooiste combinatie bij het
ringsteken te paard.
14.00 uur
Vervolg wedstrijden sjezenrijden
en ringsteken te paard
16.30 uur
Finale met kamp bij het ringrijden
te paard
17.00 uur
Finale met kamp bij het sjezenrij
den
17.30 uur
Uitreiking F.B. den Boer wisselbe
ker voor het paar met de meest
gestoken ringen. Uitreiking beker
Gemeente Middelburg voor de
meest gestoken ringen bij de
ringrijders te paard.
Programma tweede
Folkloristische Dag
08.00 uur
Opening van het evenement door
de voorzitter van de Folkloristi
sche Commissie
08.00 -16.00 uur
Ringrijden te paard in zes banen
over 30 beurten op het Molenwa
ter.
08.30 - 12.00 uur
Jury beoordeelt de versiering van
de paarden
12.00 - 13.00 uur
Pauze
16.00 - 16.30 uur
Kampen om de bekers in de klei
ne finale in de diverse banen
16.30 -18.30 uur
Kamp om de bekers voor dag
klassement en grote bekerfinale.
18.30-19.00 uur
Uitreiking van de Simon Lous-
trofee voor de meeste gestoken
ringen. Uitreiking van het beeldje
van H.M. Koningin Beatrix voor
de winnaar van de grote bekerfi
nale.
Uitreiking van de overige bekers
en versieringsprijzen.
Naam:
Straat:.....
Woonplaats:
Telefoonnummer:
Ik doe mee met de prijsvraag voor de publieksprijs bij het sjezenrijden en
maak daarmee kans op het verrassingspakket dat verloot zal worden onder
alle inzenders van deze prijsvraag: De uitslag wordt bekend gemaakt tijdens
de prijsuitreiking op het Abdijplein om 13.30 uur
Ik kies als mooiste combinatie de sjees met nummer
Ik vind dit de mooiste combinatie omdat
Dit evenement is mede mogelijk door. de steun van Gemeente Middelburg,
ING-bank Middelburg, Heiheken Brouwerijen, Pricewaterhouse Coopers, Van
Garderen, Herculus, Restaurant De Abdijen P.Z.C.
Daarnaast zijn er vele kleinere sponsors die deze Folkloristische dag steunen
In de zomermaanden zijn iedere week wel ergens op
Walcheren ringrijwedstrijden te zien. Door de toege
nomen belangstelling is het aantal wedstrijden flink
gestegen.
Kunst apart
Ringrijden is in het kort te' om
schrijven als 'het steken van een
ring met een lans, gezeten op
een galopperend ongezadeid
paard'. Zo simpel is het niet. Om
tot een goede prestatie te ko
men, moet de ringrijder een
paard berijden dat bij hem past,
zodat een twee-eenheid ontstaat.
Ringrijder en paard moeten el
kaar kunnen vertrouwen.
Daarnaast is ringrijden vooral
een kwestie van concentratie. El
ke ringrijder doet dit op zijn ei
gen manier. De een houdt die
concentratie de hele wedstrijd
dag vast, anderen kunnen de
concentratie opbrengen op het
moment dat ze met hun paard in
de baan staan.
Sommige ringrijders oefenen op
kleine ringen lopend met de lans
in de hand om een goede con-
centratre te bereiken. Hierdoor
krijgen ze meer zelfvertrouwen-
en presteren ze beter, pj i
Toch zijn er ook ringrijders die
.nooit oefenen en ook uitstekende
resultaten behalen. Sommigen
hebben vroeger veel geoefend
en draaien nu op hun routine;
maar er zijn ook natuurtalenten
die nooit geoefend hebben.
Tijdens het kampen wordt de
ring steeds verkleind, waardoor
de moeilijkheidsgraad toeneemt.
Wie de kleinste ring met een
doorsnede van 10 mm kan ste
ken levert een prestatie van for
maat, een waar kunststukje.
Historie
Vroeger werd in de meeste dor
pen maar één wedstrijd per jaar
gereden, vaak op pinksterdrie.
Boerenknechten mochten dan op
-,het paard van de boer waar ze in
dienst waren de ring steken. Dat
m^^iwel voor paard als ruiter
niet mee, want er werd rijet 'ge-
>J6éfend. Omdat het ringrijden
vooral een folkloristischkarakter
haif en een dag ontspanning m
het zware arbeidzame leven be
tekende, Was de prestatie van
^minder belang. 'J
'jsia de oprichting in 1950 van de
Zeeuwse Ringrijders Vereniging
werd het wedstrijdelement
steeds belangrijker. Er werden
meer gezamenlijke wedstrijden
georganiseerd om zo het presta
tieniveau naar boven te brengen.
In de jaren 60 leek het de ver
keerde kant op te gaan toen het
aantal deelnemers slonk. Dit
kwam vooral door de mechani
satie van de landbouw waardoor
minder gebruik gemaakt werd
van trekpaarden. Juist deze paar
den werden veel voor het ringrij
den gebruikt.
Heden
toenemende belangstelling
Vopr recreatief gebruik van paar-
den, steeg ook weer de belang-
Jgtlping voor het ringrijden en
groeide de deelname aan wed-
'/ëirifdén, v
Tegenwoordig heeft de Zeeuwse
Ringlijders Vereniging ongeveer
750 leden, waarvan er zo'n 500
Actief aan wedstrijden deelne
men. Een groot aantal doét
meerdere keren per jaar aan een
wedstrijd mee. De jongste deel
nemers,zijn 12 jaar oud. Dat be
tekent dat het voortbestaan van
het ringrijden in de toekomst
verzekerd lijkt.
Met het toenemen van het aantal
wedstrijden is het prestatie
niveau flink verhoogd. Het was
vroeger een uitzondering als ie
mand alle dertig te steken ringen
meenam. Omdat nu veel ringrij
ders getraind aan de start ver
schijnen, komt dit tegenwoordig
wèl regelmatig voor.
Traditie
In de jaren 80 keerde het tij. Door Omdat nu bij het ringsteken
meer belang wordt gehecht aan
het wedstrijdelement, is er min
der plaats voor tradities. Eén van
cfje tradities die op de dorpswed-
/strijden nog wèl in ere wordt ge
houden, is de pollepelprijs. Vroe
ger was dit een prijs voor de on
gelukkige deelnemer die de hele
'4ag geen enkele ring aan zijn
lans had weten te steken.
De pollepel werd toen in de boe
renhoeven gebruikt bij het berei
den van karnemelksepap. Het
knechtje dat hét laagst in rang
was, werd belast met het roeren
van de pap. Hij werd dan ook de
papkoker genoemd. Het was
geen felbegeerd baantje, want
de papkoker werd nog niet voor
vol aangezien. Bij het ringrijden
werd de pollepel zodoende het
symbool voor onhandigheid of
onbekwaamheid van de ringrij
der.
Tegenwoordig is de pollepel een
felbegeerde ereprijs, die aan het
eind van de wedstrijd wordt uit-
gekampt.
De ringrijderij heeft zich steeds
meer ontwikkeld van folklore tot
folkloristische sport.
