muziek
OLETA ADAMS
vigeo-
primeurs
'Jongeren komen uit hun hokjes'
een werktuig van de Heer
Levensbelang
Ongewis
strelen het oog
Woensdag 20 januari 1999
FAAM/VLISSINGER
15
MUZIEKSMAAK WORDT
STEEDS BREDER
In de aanloop naar de volgende eeuw zal de muziekliefhebber
zijn cd's steeds vaker via het Internet rechtstreeks bij de
platenmaatschappij bestellen. Hij of zij heeft ook de beschikking
Wat op weg naar het millennium gedraaid wordt, is muziek die nu al de boventoon voert: over een cd-recorder, om daarmee de in de bibliotheek of fono-
repertoire van eigen bodem, al dan niet in de moerstaal, en dat in hiphop, bigbeat en Cubaans,
maar lieve, akoestische liedjes mogen eveneens weer. Ook de onderhand klassieke muziek theek gehuurde muziek illegaal te kopiëren,
van Beatles en Pink Floyd haalt moeiteloos het jaar 2000. En aan de horizon dient zich alweer
een nieuwe trend aan: swing en bigband.
"Jongeren in Amerika gaan er helemaal loos op", zegt
Sandra Bulthuis van platenmaatschappij BMG over de her
nieuwde populariteit van bigband-muziek. In het spoor van
ex-Stray Cats Brian Setzer is in de Verenigde Staten een ware
swing-rage ontstaan, inclusief de bijbehorende kleding. Wat
tot voor kort als ouwelullen-muziek werd beschouwd, met
bijna bejaarde muzikanten die af en toe op een trompet blie
zen om niet in slaap te vallen, is nu ineens helemaal hip.
Uiteraard springt BMG op de rage in. Op de volgende
maand uitkomende nieuwe cd 'Back to the corner' van
Herman Brood zullen de invloeden van bigband-muziek al
merkbaar zijn. Klassiekers als 'My Funny Valentine' en 'Route
66' en ook eigen Brood-nummers krijgen op dit album een
swingend jasje. Dat geldt ook voor de eerste single van de cd,
het welbekende 'Saturday Night'. "Herman gaat hiermee
terug naar zijn roots, de muziek waarmee het voor hem alle
maal begonnen is", aldus Sandra Bulthuis.
Ook bestaande trends zoals de bigbeat van Junkie XL,
onlangs nog winnaar van Noorderslag, zetten zich zeker nog
een tijdje voort. Dat geldt tevens voor groepen die in de
Nederlandse taal zingen. Zo wordt bij platenmaatschappij
EMI reikhalzend uitgekeken naar de in maart verwachte rele
ases van BloYf en Clouseau. "Het nationaal repertoire zal
zeker verder groeien", verwacht EMI-
marketing director Coen ter Wolbeek.
"Daarnaast hebben we Beatles, Pink
Floyd en Queen die altijd en het hele jaar
door blijven verkopen.",
Oleta Adams, Live in Concert. Rotterdam, De Doelen, 31 januari,
20.15 uur; Breda, Chassé Theater, 3 februari, 20.00 uur.
Op haar drie tot dusver
verschenen platen hoor je de
soul van de kerk in Kansas
waar ze leerde zingen. Oleta
Adams, dochter van een
doopsgezinde predikant, is
op het podium een gezant
van hemelse krachten.
Niet dat ze prekerig doet of
wil bekeren, haar intieme en
uitbundige stem is de bood
schap. "Muziek brengt het
beest in de mens tot bed
aren", zei ze eens. En:
"Muziek heeft zichtbaar
effect op ons welzijn, omdat
het diep in je binnenste
doordringt. Misschien is dat
wel de spirituele kracht die
erin schuilt."
De Amerikaanse zangeres
staat aan de vooravond van
haar derde tournee door ons
land. Grote zalen als De
Doelen in Rotterdam en het
Chassé Theater in Breda
worden door haar aange
daan. In het verleden was
haar coctail van gospel,
rhythm blues, soul, jazz en
funky stuff steevast goed
voor bomvolle zalen. Op dit
moment wordtze in ons land
niet meer vertegenwoordigd
door een platenmaatschap
pij. Het lijkt, evenals het ver
schijnen van een verzamelal-
bum om de radiostilte te
ondervangen, een teken aan
de wand. De reacties in de
pers op haar laatst versche
nen officiële album 'Movin
On' waren ook aan de lauwe
kant, terwijl ze er zelf zo over
te spreken was. "In het verle
den bereidde ik alles uitvoe
rig voor alvorens de studio
in te gaan. Deze keer gebeur
den veel dingen spontaan.
Soms kwam ik aan bij een
sessie met enkel een vaag
omlijnd idee van de muziek.
We werkten aan de teksten
en de arrangementen op de
plaats zelf. Het was een
opwindende manier om het
zo op te nemen. Ik had geen
enkel idee hoe het album uit
eindelijk zou worden, totdat
het klaar was."
Heilige muziek
Oleta Adams werd voor het
eerst ontdekt door Roland
Orzabal, de ene helft van het
popduo Tears for Fears. Ze
zong in de lobby van een
Bij Polygram hebben ze Marco Borsato
op stal. De onbetwiste nummer één van
het vaderlandse lied komt in het najaar
uit met een.nieuwe cd. Borsato moet er
overigens nog de studio voor in. Anton
Witkamp, directeur marketing bij
Polygram, zet voorlopig zijn kaarten op
de in april te verschijnen cd van Andrea
Bocelli. Artiesten ais Bocelli en Borsato
zijn van levensbelang voor een maat
schappij als Polygram, zegt Witkamp.
"Je bent afhankelijk van een paar knal
lers die een half miljoen exemplaren per
jaar verkopen. Het is net als in de film
industrie. Zonder Titanic zouden de bios
copen vorig jaar beslist minder bezoe
kers getrokken hebben. Een bestseller
maakt een goed jaar voor de branche als
geheel."
Niels Jansen van Warner Music vindt voorspellen van
trends in de muziek overigens een onmogelijke opgave.
Brave, Beatleske liedjes in de stijl van singer-songwriter Elliot
Smith, mogen weer, signaleert Jansen. En ook de country
van Ilse de Lange, het afgelopen jaar de grootste runner-up
bij Warner, blijft populair, want "Ilse is nog lang niet uitge
raasd." Een heleboel genres in de dansmuziek, nu nog pro
minent aanwezig op de hitlijsten, zullen geleidelijk in de
underground verdwijnen. Hiphop daarentegen wintterrein
en wordt meer en meer mainstream. Ook de Caribische trend
zet zich door. Invloeden uit de Cubaanse en Mexicaanse
muziek, reggae en ska zullen meer en meer de rock binnen-
spatten. Veel verwacht Jansen van het onlangs op de markt
verschenen 'I paint pictures on a wedding dress' van Zita
Swoon. Zij speelden met hun aan Captain Beefhart, Bowie en
Deus herinnerende sound reeds alle grote poppodia van het
land plat. "Dit jaar zullen ze de stap naar de grote festivals
maken", zegt Jansen.
Als er toch een trend moet worden gesignaleerd, dan is het
volgens hem de steeds breder wordende smaak van de
muziekliefhebber. "Iemand is vandaag de dag niet meer
24 uur per dag hardrocker. De ene keer gaat iemand naar een
metal-artie'st, een dag of wat later even makkelijk naar een
roller-disco. Het gevolg van festivals als Lowlands, vermoed
ik. De jongeren komen uit hun hokjes."
Volgens Polygram-man Witkamp en veel van zijn collega's
is de nabije toekomst van de muziekbusiness, ook in econo
misch opzicht, meer dan ooit ongewis. De reden: de alsmaar
toenemende mogelijkheden om muziek via het Internet aan
te bieden. Een illegaal via de elektronische snelweg aange
boden Borsato kost Polygram al gauw miljoenen. Het bij wet
regelen en verbieden van dergelijke praktijken is vooralsnog
een utopie. "Zoals gewoonlijk lopen juridische zaken altijd
achter bij de technische mogelijkheden. Het is met de komst
van de nieuwe media hoog tijd dat alle zaken rondom copy
right beter worden geregeld. Jammer genoeg zie ik dat dit
jaar niet meer gebeuren."
Steeds meer consumenten zullen hun cd's ook via het
Internet gaan bestellen. De rol van de detailhandel wordt
anders en zal mettertijd minder belangrijk worden. De
moderne muziekliefhebber bestelt zijn favoriete schijf straks
vanachter het bureau en hoeft niet meer naar de winkel. Ook
de opmars van de cd-recorder zal zich voortzetten. De moge
lijkheid om voor een paar gulden illegaal te kopiëren, met
behoud van dezelfde geluidskwaliteit als de originele cd,
staat daarvoor garant. Zeker voor de jongere en doorgaans
minder kapitaalkrachtige koper lijkt de cd-recorder daarom
een uitkomst, ook al vinden de platenmaatschappijen dat
uiteraard een minder prettige ontwikkeling.
hotel in Kansas en Orzabal
was meteen verkocht. Hij
vroeg Adams mee te werken
aan het Tears for Fears-album
'The Seeds of Love' (1989).
De hiervan afkomstige single
'Woman in Chains' werd,
mede dankzij de bijdrage van
Adams, een groot succes.
Korte tijd later volgde haar
eigen door Orzabal geprodu
ceerde debuutalbum 'Circle
of One'. Haar vader, de predi
kant, was er sterk op tegen.
Oleta Adams: "Hij was
gekwetst, wilde niet dat ik
een 'verderfelijke' kant op zou
gaan en alle heilige muziek
zou afzweren."
Ondanks het ontbreken
van de vaderlijke zegen
werd het album, zeker in
ons land, goed ontvangen.
Het leverde Adams nomina
ties op voor de Grammy
Awards in de categorieën
Best Pop Vocal Performance
en Best Female R B
Performance. Ze was onder
meer te zien op het North
Sea Jazz Festival in. Den
Haag en de Heineken Night
of the Proms. Door de jaren
heen is de zangeres met de
echte soulstem een beschei
den mens gebleven. Het
liefst verschuilt ze zich ach
ter de vleugel. Om vandaar
uit de Heer te prijzen. "Ik
ben een uitverkoren werk
tuig. Wij zijn hier niet voor
onszelf, maar om de weg
naar God terug te vinden.
En onderweg daarheen
moeten we elkaar helpen."
BUGATTI'S
Voor het eerst zijn in Nederland de meest uitzonderlijke
voorwerpen van de familie Bugatti op één tentoonstelling te
zien. Niet alleen de wereldberoemde automobielen van
Ettore en Jean Bugatti strelen het oog. Ook de door Ettore's
vader Carlo Bugatti ontworpen interieurs en de beeldhouw
kunst van zijn broer Rembrandt Bugatti blijken ineens schep
pingen die de toeschouwer verrukken.
De dynastie der Bugatti's begint in 1856 met de geboorte
van Carlo. Al snel viert hij triomfen als meubelontwerper met
een persoonlijke en exotische stijl, die aansluit bij de Art
Nouveau en de sfeer van het fin-de-siècle. Decoratie is
belangrijk en de beeldende kunst beweegt zich op het raak
vlak met kunstnijverheid. In de vroegst bekende creatie van
Carlo, een slaapkamerinrichting als geschenk bij het huwelijk
Wie de naam Bugatti hoort, denkt aan racewa
gens en luxe toerauto's uit een voorgoed voorbije
tijd. Toch is dat maar het halve verhaal, zo toont
de Bugatti-expositie in de Beurs van Berlage in
Amsterdam aan.
selectie: videoland Vlissingen
I've been waiting for you
I've been waiting for you is een spannende thriller die
voor de liefhebbers alle noodzakelijke ingrediënten
bevat: actie, fantasie en een slot dat de kijker achterlaat
met een gevoel van pure opwinding!
Wanneer Sarah Zoltanne met haar moeder verhuist
naar een leuk stadje in New England begint voor beiden
een afgrijselijk jaar. Want 300 jaar geleden leefde in het
zelfde huis een vrouw, ook Sarah geheten, die van hek-
serij werd verdacht
I 'Tmy, en uiteindelijk
j levend werd ver-
i J v I brand. Maar niet
dsBBSSSSU
voordat ze een
vloek uitriep over
haar moordenaars.
In I've been
waiting for you,
ongevallen.
De bevolking raakt ervan overtuigd dat Sarah de reïn
carnatie van de heks is. Om niet het slachtoffer te worden
van de 300 jaar oude traditie van 'levend verbranden'
gaat Sarah op zoek om het raadsel op te lossen.
van zijn zus, zijn alle latere Bugatti-elementen al aanwezig: de
combinatie van Europese hang naarsymmetrie en onmisken
baar Oosterse motieven. Ook het diverse gebruik van mate
rialen wordt een handelsmerk van de in 1940 overleden Carlo
Bugatti: hout, beschilderde stoffen, perkament, kwasten,
ivoor, koper, zijn voorkeur kent geen grenzen.
Melancholiek
Carlo's zoon Rembrandt
(1884-1916) weet al vroeg wat
het favoriete onderwerp voor
zijn beeldhouwkunst zal wor
den: dieren. Vanaf 1907 ver
toeft hij daarom veel in
Antwerpen om inspiratie op te
doen in de plaatselijke Zoo.
Dagen achter elkaar brengt hij
er door en schetst giraffes, oli
fanten en tijgers uit India en
Afrika. Later volgen ook levens
grote figuren en wordt zijn werk strakker. Het uit 1910 dateren
de De Baviaan in de Beurs is hiervan een prachtig voorbeeld.
Als geen ander in zijn tijd bereikt Rembrandt Bugatti emotie
en karakter in zijn beelden. De melancholie overheerst, in zijn
werk en in zijn eigen leven. De verschrikkingen van de Eerste
Wereldoorlog, de afwijzing door een geliefde en financiële
problemen leiden in 1916 tot een zelfgekozen dood.
Wonderkind
Op dat moment hebben de eerste door zijn broer Ettore
ontworpen automobielen al het licht gezien. Het Type 10,
door Ettore zelf liefkozend 'petit pur sang' (kleine volbloed)
genoemd, komt in 1909 op de markt. Het model wordt
beschouwd als de eerste echte Bugatti. Het jaar daarop
begint Ettore met de serieproductie van zijn kleine wonder
kind, onder de aanduiding Type 13.
Na de Eerste Wereldoorlog krijgen Bugatti's fabriek en auto
mobielen definitief gestalte. Het oorspronkelijke pur sang-
ontwerp oogst in de Brescia-uitvoering (op de tentoonstelling
te zien, alsmede dertien andere modellen) commerciële en
sportieve successen. Ondertussen maakt Bugatti in 1923/24
de eerste schetsen voor zijn grootste meesterwerk. Deze type
35 Grand Prix, een lichte en
ranke racewagen met achtcy-
lindermotor, wordt met zijn
esthetische en technische per
fectie tot op de dag van van
daag als de ultieme Bugatti
beschouwd.
Flamboyanter
Dankzij de inbreng van zijn
Ettore's zoon Jean krijgen de
auto's na 1930 de herkenbare
Bugatti-carrosserie en wor
den de ontwerpen alsmaar
flamboyanter. De Bugatti type 57, ook te zien in Amsterdam,
wordt om die reden één van de beroemdste automobiele
meesterwerken uit de historie. Een dramatische gebeurtenis
in 1939 is de eerste aanzet tot de ondergang van Ettore
Bugatti: Jean verongelukt tijdens een proefrit. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog wordt de fabriek gebruikt voor de pro
ductie van bommen en torpedo's. Na de oorlog komt de ver
koop niet meer op gang en overlijdt een ongelukkige Ettore
in 1947. Tot 1963 weet de familie de fabriek nog draaiende te
houden, maar dan moeten de poorten definitief dicht.
De magie van de Bugatti's is echter gebleven. Nog in
de negentiger jaren laten ontwerpers zich door de glorieuze
modellen inspireren. Zoals Giorgetto Giugiaro met zijn
EB112. Het prototype daarvan en zijn voorbeeld, de
Bugatti 57 Atlantic, zijn naast elkaar te zien tijdens de
tentoonstelling.
