Ziekenhuis Walcheren Eerste lustrum op één lokatie Ene ziekenhuis is soepel in samenleving opgenomen We hebben duidelijk een slag kunnen slaan Omschakeling is nog altijd gaande Toegankelijkheid blijft probleem K j 2 5 0-^ fi 0 sa err o:ïl I'tauriW Gratis fietsen voor personeel ziekenhuis Nog dit jaar nieuwe CT-scanner Marmoleum op vloeren Samenwerking huisartsen, ZW en specialisten krijgt vorm MCM voldoet aan verwachtingen PERIODIEK BERICHT VAN HET ZIEKENHUIS WALCHEREN Woensdag 1 oktober 1997 FAAM/VLISSINGER i 9 nummer 7, oktoberl997 Ziekenhuis Walcheren heeft zich de afgelopen maanden gevoegd in de rij van bedrijven en in stellingen, die gebruik maken van belastingfacilitei ten om het personeel gratis een fiets ter beschik king te stellen. Dat is landelijk fiscaal aantrekkelijk gemaakt om het woon-werkverkeer van mede werkers op de fiets te stimuleren. Bij het ziekenhuis hebben 6I8 van de I I00 mede werkers ingeschreven op de gratis fiets om van huis naar het werk te komen. Het initiatief voor de actie is eerder dit jaar uitgegaan van de onderne mingsraad. De directie heeft het idee opgepakt. Een van de medewerkers van Ziekenhuis Walcheren per fiets op weg van huis naar werk. Nog voor het eind van dit jaar krijgt Ziekenhuis Walcheren een nieuwe computer tomograaf. Daarmee kan onder meer de aanwezigheid van tu moren worden opgespoord. De scanner vervangt de mobiele apparatuur, die sinds I988 in gebruik is. Deze rijdende computer tomograaf was indertijd de eerste in de provincie; alle Zeeuwse ziekenhui zen werden er aanvankelijk mee bediend. De appa ratuur kon er aan het eind van de jaren tachtig mede komen door de inspanningen van de Zeeuw se bevolking. Inmiddels beschikken de ziekenhuizen in Zeeuws- Vlaanderen en Beveland over een eigen CT-scan- ner. Voor Walcheren (en tot april voor Oostburg) heeft de rijdende tomograaf uit I988 nog steeds dienst gedaan. De nieuwe scanner voor Walcheren is intussen besteld. De apparatuur wordt voor het einde van het jaar afgeleverd. Het gaat niet meer om een rijdende computer to mograaf, maar om een vaste, eigen voorziening van het ziekenhuis. In Vlissingen zal die een plaats krij gen binnen de röntgenafdeling. De vaste vloerbedekking op verpleegafdelingen en gangen in het ziekenhuis wordt vervangen door marmoleum. Dat gebeurt omdat dit makkelij ker schoon te maken is dan vaste vloerbedekking en omdat het hygiënischer is. Bij de ingebruikname van het Ziekenhuis Walche ren viel de keuze op vaste, zachte vloerbedekking. Daarbij was de bedoeling de verpleegafdelingen en gangen een huiselijker karakter te geven. In de praktijk bleek de arbeidsintensieve reiniging van de vloerbedekking een nadeel. Daarom werd bij de vervanging gekozen voor marmoleum. Dat dit iets meer geluid oplevert, weegt als nadeel niet op te gen de praktische voordelen. De bestaande, informele samenwerking tussen huisartsen, specialisten en Ziekenhuis Wal cheren krijgt een steviger fundament. Opgericht is de stichting Geneeskunde Walcheren, waarin de drie genoemde 'partijen' deelnemen. De bedoeling is dat de nieuwe stichting de samen werking bij behandeling van patiënten stroomlijnt en op elkaar afstemt. Zo worden tussen de huis arts als verwijzer, de specialist als behandelaar en het ziekenhuis als plaats van behandeling nadere af spraken gemaakt over de onderlinge communicatie en behandeling van de patiënt. Dat krijgt gestalte via verschillende werkgroepen. Medisch-directeur C. Kostense van het ziekenhuis: „Tot nu toe waren er over de afstemming van be handeling van een patiënt vaak informele afspra ken. Nu worden die minder vrijblijvend. Het gaat er onder meer om dat de huisartsen makkelijker gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die het ziekenhuis biedt en dat ook verwijzingen direc ter op elkaar worden afgestemd." Ziekenhuis Walcheren viert deze maand het eerste lustrum. Vijf jaar geleden gingen de twee lokaties van het ene ziekenhuis in de regio over naar één plek, het geheel ver(nieuw)bouwde ziekenhuis in Vlissingen. In Middelburg opende het poli-klinische Medisch Centrum de deuren. Vijf jaar later: „Je kunt vaststellen, dat beide aan hun doel beantwoorden en gaandeweg als vanzelfspre kend zijn ervaren in het werkgebied," overzien di rectieleden C. Kostense en drs. G.A.A.M. Bogaerts de situatie. Ze herinneren het zich beiden: zo soepel als de ziekenhuiszorg op de ene lokatie nu functioneert, zo weerbarstig was de aanloop tussen I987 en I992. Dat kwam niet alleen doordat er in het Vlis- singse ziekenhuis tegelijk zéér grondig werd ver bouwd en vernieuwd en het werk ondertussen ge woon moest doorgaan. Het kwam ook doordat beide ziekenhuislokaties, in Middelburg en Vlissingen, op nog geen tien kilo meter van elkaar af, verschillende wereldjes waren. Elk met een eigen cultuur. Medisch-directeur. C. Kostense: „Er waren wel specialisten in Middel burg, die onder geen beding méé wilden naar Vliss ingen." Nieuwe cultuur De overgang vergde voor specialisten, verpleeg kundig personeel en medewerkers in andere sec toren in Middelburg de meeste aanpassing. Daar waren de aarzelingen en reserves over de verhui zing ook het sterkst, signaleren Kostense en Boga erts. Maar ook voor het Vlissingse personeel was de werkomgeving na de uitbreiding van het ge bouw grotendeels nieuw. Zo werd er, door uitwis seling al voor de verhuizing, gewerkt aan een gelijk gerichte benadering van het werk. Medisch-directeur Kostense: „Je kunt constateren, dat het bedrijf nu als één geheel draait. De over gang naar een gezamenlijke cultuur is vloeiend ver lopen. Het hielp natuurlijk, dat iedereen z'n draai moest zien te vinden. In het dagelijks werk tref je nu geen sporen van dat gescheiden verleden meer aan. Dat komt ook, omdat je met z'n allen in één gebouw zit, praktischer dus voor de onderlinge communicatie dan voorheen. Dat heeft wel ge werkt en werkt nu nog. Profijt In medisch opzicht is duidelijk profijt getrokken van het feit, „dat we onder één dak zitten." Een van de belangrijke voorzieningen, die in de nieuwe situatie tot stand is gekomen: de uitbreiding van het Walcherse ziekenhuis met de eerste afdeling geriatrie in de provincie. „Een duidelijk voorbeeld van een nieuw specialisme," vindt Kostense. Een andere wezenlijke ontwikkeling, die door de overgang op een lokatie is gerealiseerd: de impuls aan de oncologie, de verbreding van de zorg voor en onderzoek ten bate van kankerpatiënten. Kostense: „Doordat nu allerlei specialismen bij el kaar zitten, is direct onderling overleg tussen spe cialisten van verschillende disciplines mogelijk. Dat is ook nadrukkelijk gebeurd. De komst van nieuwe specialisten in de afgelopen jaren heeft die ontwik keling nog eens een extra impuls gegeven. Dat heeft geleid tot een benadering van de oncologie op Walcheren over de specialismen heen. Goed voor de kennis van de medici, goed voor de pa tiënt." T oekomst En de toekomst? Directeur algemene zaken Boga erts: „We zullen op deze plek in Vlissingen de ko mende vijfentwintig jaar nog wel zitten. Dat lijkt Hij heeft, als internist in Middelburg én Vlissin gen, een groot deel van de wordingsgeschie denis van het ene Walcherse ziekenhuis meege maakt. Voorzitter G.H. Jonkers van de medische staf weet dus waarover hij het heeft, als hij formu leert: „De afgelopen jaren hebben we organisato risch, in doelmatigheid en in verdieping van specia listische kennis een duidelijke slag kunnen slaan in de ziekenhuiszorg op Walcheren." Op zijn eigen terrein, de interne geneeskunde, sig naleert Jonkers een nadrukkelijke toename van het aantal onderlinge contacten. „Dat is rechtstreeks terug te voeren tot de aanwezigheid van alle zeven internisten onder één dak, inplaats van indertijd drie in Middelburg en drie in Vlissingen. Al zeg ik er wel bij: door de lay-out, de indeling van het ge bouw, is het rendement toch nog wat minder dan we hadden gedacht." Wat in de Vlissingse situatie 'wel heel goed vol doet' is volgens hem de uitwisseling van informatie en betrokkenheid tussen de verschillende specialis men. „Je kunt over en weer makkelijker de kennis en vaardigheden van andere specialisten bij een pa tiënt krijgen dan vroeger. Een telefonische uitwis seling van gegevens blijft omslachtiger dan een col- G.H. Jonkers, voorzitter medische staf lega aan te schieten en te zeggen: kom er even bij. Dat kan ook makkelijker, want je hoeft jezelf niet meer te delen tussen Middelburg en Vlissingen, ie ders bereikbaarheid is toegenomen." Op die manier is - vindt Jonkers - op twee terrei nen winst geboekt ten bate van de patiënt. De sa menwerking tussen de specialisten is versterkt: „Ik zie heel goede voorbeelden van die praktijk bij de oncologie en de intensive care/cardio-care." En er is niet meer voor twee ziekenhuizen dezelfde ap paratuur nodig: „Binnen de financiële grenzen is het mogelijk bij specialistischer, verfijnder appara tuur aan te schaffen. Je bent van duplicaat-appara- tuur op twee lokaties af. Duidelijke winst." Negatieve elementen? Jonkers: „Ja, het simpele feit, dat we zitten waar we zitten: tegen de binnen stad van Vlissingen aan. Het ziekenhuis knelt op z'n plek, het is toch lastig bereikbaar. Deze plek bete kent ook de aanwezigheid van een medisch cen trum in Middelburg. En hoe graag ik daar ook kom: het betekent toch nog een stukje versnippering, die bij nieuwbouw tussen de steden in voorkomen had kunnen worden. Maar geen vergissing: want de zaak zelf beschouwd, slaat de balans na vijf jaar po sitief uit." Directie van Ziekenhuis Walcheren, medisch directeur C. Kostense (I) en drs. G.A.A.M. Bogaerts, algemene zaken. fotografie Ruben Oreel me een realistische periode." Aan die toekomst wordt ook gewerkt. In voorbereiding is een plan, waarin de toekomstige uitbreiding en aanpassing van het complex in kaart wordt gebracht. Tot de ruimtelijke knelpunten horen intussen met name de krap bemeten huisvesting voor allerlei functieonderzoeken, zoals EEG, en longfuncties; het aantal onderzoeken in deze sfeer is de laatste jaren sterk toegenomen. Voor de nabije toekomst verwacht Bogaerts ook een aanpassing - lees: ver groting van de mogelijkheden - van de operatieka mers. Die elementen worden in het bouwplan voor de langere termijn meegenomen. De medische ontwikkelingen zullen naar de ver wachting van Kostense zich toespitsen op drie ter reinen: o de noodzaak het aantal specialisten uit te brei den. 'Binnen drie jaar' zullen naar zijn inschat ting op Walcheren een vijfde radioloog, een derde neuroloog, een vierde cardioloog en een tweede geriater nodig zijn. o de samenwerking tussen Ziekenhuis Walcheren en enerzijds de Thuiszorg Walcheren en an derzijds de verpleeghuizen zal intensiever wor den en verder gaan dan nu al het geval is. o een verdergaande samenwerking tussen de ver schillende ziekenhuizen en ziekenhuisregio's in Zeeland, dus tussen Vlissingen, Goes en Ter- neuzen. Die samenwerking zal volgens Kosten se vooral gestalte krijgen bij de medische spe cialismen, waarvoor bijzondere vaardigheden en kennis nodig zijn. Specialismen dus, waarvoor elk ziekenhuis apart te klein is om de vaardighe den op peil te kunnen houden. Redelijk," is het oordeel van Ton van Omber- gen, voorzitter van de ondernemingsraad, over de manier, waarop de verschillende geledingen van Ziekenhuis Walcheren de afgelopen vijf jaar naar één werkcultuur zijn toegegroeid. Maar: „Helemaal af is dat proces nog niet. Dat kan ook niet, denk ik: een ziekenhuis is een buitengewoon ingewikkeld bedrijf, waar allerlei actuele ontwikkelingen van buitenaf hun invloed hebben. Om een voorbeeld te noemen: als je door bezuinigingen een aantal af gestudeerde leerling-verpleegkundigen moet ont slaan, vertraagt dat het gevoel van gemeenschaps zin. Het gaat de goede kant op. Maar er zal nog stevig gewerkt moeten worden om iedereen een vertrouwd gevoel te kunnen bezorgen."Twee za ken zijn trager gegaan dan Van Ombergen had ge hoopt. De eerste is het streven door meer onder linge samenwerking de kwaliteit van de zorg te verbeteren. „Je ziet, dat de aanzetten voor die sa menwerking er zijn. Maar de praktijk loopt minder vlot dan de verwachtingen die bij de presentatie van de plannen zijn gewekt. Nou is de vertraging wel te verklaren: de vervanging van een eigen cao voor Ziekenhuis Walcheren door deelname aan de landelijke ziekenhuiscao betekent een enorme in breuk op je organisatie. Dat geldt ook voor de in voering van een 36-urige werkweek. Daar is hard- stikke veel werk mee gemoeid en dat gaat dan tij delijk ten koste van andere zaken." Wat hem de afgelopen jaren ook niet is meegeval len: de mogelijkheid de medewerkers meer ge meenschapszin voor het ziekenhuis bij te brengen. „Het is niet makkelijk de mensen aan de landelijke ziekenhuiscao te laten wennen. Het betekent een enorme inbreuk op je organisatie. Je ziet het bij de einde-maandborrel, waar maar een betrekkelijk kleine groep van het personeel op af komt. Dat is natuurlijk niet alleen een zaak van het managment, daar kan ook het personeel wat aan doen. En ik heb het idee, dat de mensen er wel aan toe zijn meer het gevoel te krijgen bij één bedrijf te ho ren." Er zijn de afgelopen jaren ook ontwikkelingen ge weest die Van Ombergen wel zijn meegevallen. „Dat geldt vooral voor de manier, waarop zeg maar de professionele dienstverlening is verbeterd. De reorganisatie in sectoren is goed verlopen, er is ook duidelijk naar de belangen van individuele mensen gekeken. Vijfenveertig herplaatsingen op een totaal van I 100 personeelsleden. Dat is niet veel en dat resultaat is duidelijk op het krediet van het management en het middenkader te schrijven. Ook de toegeno men milieuzorg is een positief punt: er wordt niet alleen geluisterd, er worden ook oplossingen ge zocht. En tenslotte: de afgelopen tijd is er heel veel energie gestoken in de voorbereiding van de 36- urige werkweek, die deze oktobermaand van start gaat. Er is nadrukkelijk geprobeerd dat zo goed mogelijk te doen." Ton van Ombergen, voorzitter OR De toegankelijkheid van Ziekenhuis Walcheren blijft een probleem. Ook vijf jaar nadat het ziekenhuis aan de Koudekerkseweg in Vlissingen de hele regio ging 'bedienen.' De ligging van het complex in de omgeving van de binnenstad leidt met name in de zomerperiode zeer regelmatig tot knelpunten in de bereikbaar heid, onderstreept Bogaerts. „In de zomer staat het verkeer niet zelden tussen Watertoren en Sloeweg vast. Dan zie je dus de ambulances soms over het trottoir rijden. Het is ook voor patiënten en bezoekers lastig. En dus niet de verkeerssituatie die je bij een ziekenhuis hoort te hebben," aldus directeur algemene zaken drs. Bogaerts. De gemeente Vlissingen heeft inmiddels een plan gepresenteerd om de verkeersafwikkeling op het kruispunt Sloeweg-Koudekerkseweg te versnellen. Ziekenhuis Walcheren heeft over deze onbevredi gende verkeerssituatie met enige regelmaat aan de bel getrokken bij de gemeente. Bogaerts: „Daar zijn we voor een verbetering wel van afhankelijk. De gemeente moet zich ervan be wust zijn, dat men een voorziening voor heel Wal cheren binnen de stad heeft en daar naar handelen. Je kunt niet tot in lengte van jaren hebben, dat po litie een ambulance moet vergezellen om de ver- keersfiles open te breken. Het zou goed zijn als de plannen voor verbetering snel worden uitge voerd." De afgelopen jaren is het - aldus Bogaerts - gelei delijk aan gelukt de alledaagse ergernis over onvol doende parkeerruimte voor personeel en bezoe kers weg te werken. Nu is er, of op het terrein aan de Koudekerkseweg of aan de achterzijde van het ziekenhuis, vrijwel altijd parkeerruimte be schikbaar. Het Medisch Centrum Middelburg, poli-kliniek met laboratorium- en röntgenfaciliteiten voor patiënten uit de hoofdstad en het noordelijk deel van Walcheren, voldoet aan de verwachtingen. Kostense: „Per jaar is sprake van zo'n 40.000 poli klinische bezoeken. Dat was ook de verwachting, op basis waarvan het centrum is gebouwd. Je kunt dus zeggen, dat de praktijk de juistheid van die be slissing heeft bewezen."

Krantenbank Zeeland

de Faam | 1997 | | pagina 9