Zeeland in cijfers en feiten
Provincie Zeeland
VISWINKEL DE BRUINVIS
Van Fraassen helpt met
betrouwbare occasions
Veldnamen
Autobedrijf
Van Fraassen B.V.
Officiële Mededelingen
RECLAME 3 T/M 5 APRIL 1997
Markt 39 - Middelburg
Abdij Nieuws is de
informatierubriek van
de Provincie Zeeland.
Redactie:
Afdeling Voorlichting,
Abdij 6, postbus 6001,
4330 LA Middelburg,
telefoon (0118) 63 13 92
Inspraak
Ruim dertig bladzijden met informatie over allerhande onderwerpen
over Zeeland; de cijfers en feiten op een rijtje, vaak verluchtigd met een foto.
Dat is kortgezegd de inhoud van de tiende herziene versie van het boekje
Zeeland in cijfers en feiten. Het is gratis verkrijgbaar bij het informatiecentrum
van de provincie, Abdij 9 in Middelburg, tel. 0118 - 631400.
Help vrouwen
Stremming
Milieu
Melding
Hercules Middelburg
HOLLANDSE GEPELDE GARNALEN,
KLASSIEKE SCHARRETJES, vers, per kg... ƒ4,50
GEROOKTE BRADO per 100 gram.... 1,10
GEBAKKEN INKTVISRINGEN, per portie.... ƒ3,00
GROTE ZURE HARING, per stuk1,35
DIVERSE SALADES EN BELEGDE BROODJES
openingstijden:
dinsdag t/m Vrijdag 8.30 - 17.30 uur
zaterdag 8.30 - 17.00 uur
SUPERKWALITEIT TEGEN EEN SCHERPE PRIJS
De stoel.
Van onze vleeswarenafdeling:
1.98
2.39
1.79
1.75
Van onze notenbar
Van de kaasafdeling:
Kanaalstraat 69 - Oost-Souburg - Tel. 462259
HET RODE KRUIS:
VOOR DE LICHTPUNTJES
Citroën AX First Impression'92-'94
Citroen AX 11 (RE TGE)'87-'94
Citroën AX 14 GT'93
Citroën AX 14 TGS'93
Citroën ZX 1.9 diesel break'94
Citroën ZX2.0i 16V'94
Citroën ZX Avantage diesel'93
Citroën ZX Avantage Reflex'92-'95
Citroën BX 14 (Cannes)'87-'93
Citroën BX 16 (TZi)'87-'92
Citroën BX 19 diesel (D TRD) ..'86-'92
Citroën BX 16 TGi Break'91
Citroën BX 19 RD diesel Break ..'86+'88
Citroën Xantia 1.8 SX'94+ '95
Citroën Xantia 2.0 SX'93+'94
Citroën Xantia 1.9 diesel,
veel extra's'94+'95
Citroën XM 2.0i comfort'90
Citroën XM 2.0i CT Turbo'93
Citroën XM 2.0i Comf. Break'92
Citroën XM Turbo
Diesel Break Ambiance'92
Citroën DS Super 5, 148.000 km'71
Citroën CX Turbo diesel'87
Citroën C15 1.4E'92
Citroën C15 diesel'91 '94
m
Woensdag 2 april 1997
FAAM/VLISSINGER
13
Abdij
Nieuws
wMmm
"D'iesderen bil", "abessinie", "de
sittie", t weitje van Jan lullevien-
ger" (wijsvinger), "d' 'alsweie",
'"t bijltje", "'t vrouw 'emdetje",
"'t erreme land van Kees Dek
ker"... allemaal namen voor perce
len land die inmiddels saaie kada
strale nummers dragen. De beel
dende namen stammmen uit de
tijd van voor de ruilverkaveling op
Walcheren, die plaatsvond na de
Tweede Wereldoorlog. Niet te ver
warren met de huidige ruilverkave
ling.
De veldnamen, zoals de in onbruik
geraakte perceelsbenamingen
worden genoemd, zijn verzameld
door een legertje vrijwilligers, die
aan het veldnamenonderzoek op
Walcheren het vijfde boekje toe
voegden: "De veldnamen van
Aagtekerke, Domburg, Melisker-
ke, Oostkapelle en Westkapelle".
Alleen onderzoek naar veldnamen
in Middelburg, Nieuw- en Sint
Joosland, Ritthem en Vlissingen
moet nog plaatsvinden; de rest
van Walcheren is inmiddels in
beeld gebracht.
Tijdsdruk
Onderzoek naar veldnamen is een
gevecht met de tijd. Immers, veel
mensen die voor de oorlog op het
veld werkten, leven niet meer of
zijn hoogbejaard. Veldnamen zijn,
in tegenstelling tot namen voor
steden, dorpen, rivieren en beken,
niet zo'n lang leven beschoren.
Een nieuwe eigenaar gaf al snel
een andere naam aan een per
ceel. Je kunt dus niet zeggen dat
de verzamelde veldnamen erg ver
teruggaan in de tijd. Toch leveren
ze veel en bruikbare informatie op
over een tijd, nog niet zo lang ge
leden, waarin het landschap en de
mensen die erin woonden slechts
beperkt veranderde. De namen
zeggen iets over de naamgevers;
mensen die soms met veel hu
mor, namen gaven aan het omrin
gende landschap.
Vogel of mergel
Een perceel bij Domburg heet
"t mèreltje". Waarom? Is het ge
noemd naar de vogel, naar een
oud woord voor mergel (vroeger
werden verschillende soorten
steen met de naam mergel aange
duid en niet alleen het bekende
Limburgse mergel) of naar een al
lang geleden afgebroken villa? Als
we een perceel met die naam te
genkomen, weten we niet meteen
wat we daarmee moeten aanvan
gen. Ander onderzoek, zoals dia
lectonderzoek, naamkunde, histo
risch onderzoek, kan dan uitsluit
sel geven. Bij elkaar kunnen deze
onderzoeksterreinen een beeld
geven van een bepaalde periode.
Ook geologen en archeologen
kunnen de gegevens met enige
regelmaat toetsen aan hun bevin
dingen. Zodoende hebben de vrij
willige medewerkers die de inven
tarisaties maakten, een belangrij
ke bijdrage geleverd aan de ken
nis over de geschiedenis van
Walcheren.
Toekomst
Het geven van namen aan de om
geving houdt nooit op. Kinderen
benoemen hun speelterreinen, net
zo goed als volwassenen die
elkaar willen laten weten waar ze
de hond hebben uitgelaten. Zo
ontstaan "De witte bergen" en
"Het gele valleitje". Die zijn echter
niet opgenomen in het onderzoek.
Ze zijn te recent. Misschien dat
deze namen over zeventig, tach
tig jaar worden opgetekend uit de
oude monden van de hedendaag
se jeugd...
De veldnamen van Aagtekerke,
Domburg, Meliskerke, Oostkapel
le en Westkapelle" is uitgegeven
door de Heemkundige Kring Wal
cheren en te verkrijgen in de
boekhandel.
Komende week zijn er twee
inspraakavonden. De wijzigingen
in de Provinciale Milieuveror
dening Zeeland om onder meer
een dam op te werpen tegen de
dreigende ongebreidelde groei
van de intensieve varkenshouderij,
vormen de aanleiding.
De avonden zijn in Goes en
Terneuzen en beginnen telkens
om 20.00 uur. De data zijn: dins
dag 15 april in Motel Goes, A.
Fokkerlaan 110 in Goes en don
derdag 17 april in 't Meulegat, St.
Elisabethlaan 1 in Sluiskil.
Zeeland in cijfers en feiten begint jj
met een globale beschrijving van
de geschiedenis van de provincie:
van de vondst van zo'n 11.000
jaar oude stenen pijlpunten in
Zeeuwsch-Vlaanderen via onder
meer het jaar 300 toen een over
stroming een voorlopig einde
maakte aan de bewoning van dit
gebied, de bezetting van Walche
ren door de Denen, de Gouden
Eeuw waaruit talrijke monumenten
stammen en de komst van de
eerste trein (1868) tot de inge
bruikname van de Oosterschelde-
kering in 1986.
Het hoofdstukje over de geografie
maakt onder meer duidelijk dat
Vlissingen in oppervlakte gemeten
(ruim 34.000 hectare) niet meer
de grootste gemeente van Zee
land is. Sinds de laatste gemeen
telijke herindeling is dat Schou-
wen-Duiveland: 48.820 hectare.
De kleinste gemeente is Kapelle,
met een oppervlakte van 4.960
hectare. Voorheen was dat West
kapelle met 960 hectare.
Vrouwen in de meerderheid
Per 1 januari 1996 telde Zeeland
367.354 inwoners: 185.335
vrouwen en 182.019 mannen.
Het inwonertal is ongeveer 2,4%
van de Nederlandse bevolking.
Per vierkante kilometer zijn dat er
205; het landelijk gemiddelde is
452 inwoners per vierkante kilo
meter.
Wie wil weten hoe de verdeling
van de inwoners is over de ver
schillende gebieden in Zeeland of
hoe de leeftijdsopbouw er uit ziet,
kan dat naslaan in het hoofdstukje
Bevolking.
Met wat voor soorten besturen de
Zeeuwen te maken hebben binnen
de provincie, valt te lezen in het
hoofdstuk Bestuur. Dat hoofdstuk
begint met een overzicht van de
politieke partijen die gekozen zijn
in Provinciale Staten, inclusief de
verdeling van de zetels.
Luctor et Emergo
In het hoofdstuk Landschap ont
breken vanzelfsprekend de na
tuurgebieden niet en ook niet de
voortdurende strijd tegen het
water, met als zichtbaar resultaat
de talloze dijken en dijkjes.
Dat de Zeeuwse wapenspreuk
Luctor et Emergo (Ik worstel en
kom boven) niets heeft te maken
met de voortdurende strijd tegen
het water, maar alles met het ver
zet tegen de Spanjaarden, staat
eveneens in dit hoofdstuk ver
meld.
Werken
De werkloosheid in Zeeland is
lager dan elders in het land, is
een te lezen feit in het hoofdstuk
Economie. Verder gaat het in dit
deel onder meer over de verde-
iwmmmmm
ling van het aantal arbeidsplaat
sen over de verschillende secto
ren. Dat neemt niet weg dat aan
de belangrijkste sectoren ook nog
eens een apart hoofdstukje is
gewijd. Zo komt een reeks onder
werpen aan bod: industrie (onder
meer havengebieden en een aan
tal bedrijven), landbouw (graan bij
voorbeeld is met een aandeel van
35,4% het grootste teeltprodukt
en de veestapel in Zeeland be
staat niet alleen uit koeien, scha
pen, varkens en paarden maar
ook uit zo'n 15,5 miljoen kippen),
visserij (vis, garnalen en schelp
dieren brachten ruim 350 min in
het laatje en de Zeeuwse kotter-
vloot bestaat uit tegen de tachtig
schepen) en toerisme (de omzet
ligt rond de twee miljard gulden
per jaar en ruim 13.000 mensen
vinden werk in deze sector).
Het hoofdstuk Verbindingen be
schrijft de belangrijkste routes
inclusief de veerdiensten. Aan de
belangrijkste waterwegen en
kanalen is een hoofdstuk gewijd
en dan kan een beschrijving van
de Waterstaat ook niet uitblijven.
Wonen
De inwoners van Zeeland wonen
in 150.000 huizen, 230 woonwa
gens en 45 woonboten, valt te le
zen in het hoofdstuk Volkshuis
vesting. Hoe het is gesteld met
het onderwijs, de bibliotheken en
musea is na te gaan in het hoofd
stuk van die naam en ook de ge
zondheidszorg staat apart be
schreven. Zeeland in cijfers en fei
ten besluit met een schets van het
milieu en het verwerken van afval.
Veel gezondheidsklachten hangen
bij vrouwen samen met hun maat
schappelijke of sociale positie.
Het kan daarbij onder meer gaan
om rug- en nekklachten, hoofd- of
buikpijn en problemen stress,
angst voor...., depressiviteit of
onzekerheid.
In de vrouwenhulpverlening en bij
de zelfhulp is een manier van wer
ken ontwikkeld die daarmee reke
ning houdt.
Gebleken is ook dat de levenser
varing van vrouwen een belangrij
ke rol speelt bij de behandeling
van klachten.
Vrouwenhulpverleningsorganisa
ties en zelfhulpgroepen werken
heel uitdrukkelijk vanuit deze uit
gangspunten en bieden de moge
lijkheid om samen met andere
vrouwen te praten oplossingen
te zoeken en nieuwe keuzes te
maken. Vrouwen die bij deze or
ganisaties horen zetten zich ook
in om veranderingen in de ge
zondheidszorg te bewerkstelligen.
Handig overzicht
De werkgroep Vrouwenzelfhulp-
organisaties van het Patiënten/
Consumenten Platform Zeeland
heeft een handige brochure ge
maakt. Daarin staat een overzicht
van allerlei organisaties in Zeeland
en daar buiten waar vrouwen met
hun specifieke vragen terecht kun
nen. De overgang en ouder wor
den, menstruatie, zwangerschap,
medicijngebruik, niet of overmatig
eten, gynaecologische klachten,
problemen in het gezin, kanker,
lichamelijk en sexueel geweld,
incestervaringen en vruchtbaar
heidsproblemen zijn een greep uit
de onderwerpen waarover adres
sen en telefoonnummers in de
brochure zijn te vinden. Per orga
nisatie staat ook het doel en de
werkwijze beschreven.
Verkrijgbaar
De brochure Vrouwenzelfhulp-
organisaties is verkrijgbaar bij het
Patiënten/Consumentenplatform
Zeeland, Westwal 37 in Goes, tel
0113-249325.
De brochure ligt ook in de wacht
kamers van huisartsen en instellin
gen voor maatschappelijk werk.
De Zeelandbrug is komende week
drie nachten een aantal uren ge
sloten voor alle verkeer. Het gaat
om de nachten van dinsdag 8 op
woensdag 9 april, van woensdag
9 op donderdag 10 april en van
donderdag 10 op vrijdag 11 april.
De stremmingen beginnen steeds
om 23.45 uur en duren tot 05.00
uur.
Deuvels
Er wordt gewerkt aan de dwars-
krachtdeuvels. Dat zijn de voeg-
overgangen in de brug. De weg
werkers maken tegelijkertijd van
de gelegenheid gebruik om her
stelwerkzaamheden uit te voeren
aan de leuningen, de geleiderail
en de verlichting.
Om de deuvels goed te kunnen
stellen, moet de brug onbelast
zijn. Dat maakt het noodzakelijk
de brug te sluiten voor het ver
keer.
Omleiding
Borden maken het verkeer duide
lijk dat tijdens de stremming er
sprake is van een omleiding via
de weg over de stormvloedkering
in de Oosterschelde. Hulpdiensten
als ambulance, politie en brand
weer kunnen in noodgevallen de
brug wel gebruiken. Hen is
gevraagd hun doorgang zo moge
lijk tijdig te melden.
■NHHMHNi
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben op 21 maart 1997 een
melding Wet milieubeheer ontvan
gen van Hercules bv. te Middel
burg voor het wijzigen van de
dechloreringsunit voor het dechlo-
reren van Solvenol 3 (project M-
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊË
2748), zodat dit op de markt kan
worden gebracht met een halo
geengehalte dat in overeenstem
ming is met de nieuwe verlaagde-
norm. De inrichting is gelegen aan
de Herculesweg 35 te Middel
burg.
De melding ligt van 3 april tot en
met 1 mei 1997 ter inzage bij de
Directie ruimte, milieu en water,
Het Groene Woud 1, Middelburg,
op werkdagen van 9-12 en 14-16
uur en in het gemeentehuis van
Middelburg, op werkdagen van 8-
12 en 13-17 uur en (na tel. af
spraak 0118-675241) op donder
dagavond van 18-21 uur.
per 100 gram4,25
Langstraat 2-4. Arnemuiden, tel. 0118-601273
Geopend van maandag t m zaterdag en vrijdagavond
viervoetig rustpunt voor het culinair genoegen van
elke dag, karakteristieke schoonheid van stijlvolle
belijning, gloedvolle verfijning van persoonlijke smaak.
Deze aanbiedingen zijn geldig van woensdag 2 t/m dinsdag 15 april
Ardenner boterhamworst 150 gram
Fricandeau 100 gram
Beenhamsalade 100 gram
Vrijdag 11 april a.s. gaan wij trouwen.
Om dat een beetje te vieren hebben we die week heerlijke
hartjesworst 100 gram
op op
9?
Jonge kaas kilo
Oude kaas 500 gram
Kollumer 500 gram
Boerenkaas met pittige smaak
Cashew noten 250 gram van 4.75nu 4.50
Pruimen 500 gram van 4.50nu 4.00
Vrijdag 11 april en zaterdag 12 april zijn wij i.v.m. met ons huwelijk
gesloten. Dinsdag 15 april zijn wij gewoon weer open
Het Nederlandse Rode Kruis
Onverschilligheid, discriminatie, ge
weld. Het Rode Kruis laat zien dat
het ook anders kan. Het steekt de
handen uit de mouwen en probeert
een positieve bijdrage te leveren.
Of het nu gaat om mensen die ten
gevolge van een ramp of conflict
contact met familie verloren hebben
of verdreven zijn van huis en haard.
Of dat het gaat om mensen die be
hoefte hebben aan een gewillig oor of een helpende hand
bij het aankleden of die alleen op vakantie kunnen als er
verzorging geregeld is. Het Rode Kruis is er en het helpt.
We kunnen niet zonder, geen minuu+
Andere merken
Fiat Croma 2.0 TDi (turbo diesel)
180.000 km'92
Fiat Uno 1000 iE Elegant, 81.000 km'91
Ford Escort 1.6 CLX, 3-drs., 97.000 km'90
Ford Sierra 2.0 Sedan 166.000 km'89
Ford Sierra 2.0 SLX Combi,
101.000 km'93
Mazda 626 LX, 5-drs., 115.000 km'86
Nissan Primera 2.0i, 35.000 km'96
Peugeot 405 1.6 GR, 90.000 km'88
Renault 19 TR Europe 5-drs., 103.000 km ..'91
Renault Escape 2.0 TXE, 197.000 km'89
Renault Clio 1.2 RL, 75.000 km'91
Toyota Carina 2.0 diesel, 5-drs. Executive,
Station, 16.500 km'96
Volvo 440 DL, 98.000 km'91
VW Golf, 69.000 km'95
Honda motor NS 400 R
NC 19, wit, 47.000 km...
.'86
Voorstad 79, Goes
Tel. 0113-227353
mu
Inruil en financiering mogelijk