VAN DER WAALS EN MIJNSBERGEN SPELEN 'SPIEGELS'
32 Ac
WONEN
IN
MIDDELBURG
ROVZ waarschuwt
voor Slik op weg
Uw trouwdag
tot in
de... verzorgd.
SWOV PRESENTEERT PLAN PREVENTIE EENZAAMHEID
JeHlllfKMI
Voornamen(2)
ÖaNP
Zie pagina 15
„Vorig jaar ging het verhaal door de stad dat
Burt van der Waals dood was. En van de profes
soren mag ik eigenlijk helemaal niet spelen.
Maar wat moet ik dan? Achter de geraniums
gaan zitten wachten tot het afgelopen is?" Hij
zegt het fel. „Misschien ben ik wel een beetje
rancuneus. Ik ben allang blij dat ik weer kan spe
len, terwijl iedereen me al had afgeschreven.
Burt van der Waals is teruggekeerd van de
dood."
PZC WEEKBLADEN
In verzorgingshuis Ter
Reede in Vlissingen
wordt morgen het pro
jectplan Preventie Ou
deren en Eenzaamheid
Vlissingen (POEV) ge
presenteerd. Als de
plannen doorgaan - ze
moeten nog worden
vastgesteld door de
Commissie Zorg en
het bestuur van de
Stichting Welzijn
Ouderen Vlissingen
(SWOV) - zullen in de
komende twee jaar
instellingen voor pro
fessionele hulpverle
ning, vrijwilligersorga
nisaties en ouderen
bonden nauw met
elkaar samenwerken
in de aanpak van ver
eenzaming onder
ouderen.
Mariette Hueting werd proces
operator en ging zo - dankzij stimulans
en een opleiding via de Janneke
Dierxschool - van de bijstand naar een
goede baan. Onder meer die informatie
is te vinden op onze
voorlichtingsrubriek voor Zeeuwse
non-profit organisaties. Ook Thuiszorg
Walcheren en het ECW (Educatief
Centrum Walcheren) melden
bijzonderheden op die pagina.
Show en Styling. Dat waren de
ingrediënten voor een modeshow in
het Vlissingse Arsenaaltheater. Karina
Leijnse doet verslag.
Binnenkort wordt begonnen met een
ingrijpend herstel van de Manteling
van Walcheren. Hoe en waarom en hoe
was het, dat is te zien in een
tentoonstelling die het Zeeuws
Biologisch Museum over het
herstelplan heeft samengesteld.
Afgelopen vrijdag werd die expositie
geopend.
ïW
K*.twVï
WrvA
biassevie
Markt 19. 4331 LJ Middelburg
Tel. 01180-12998/24359
DEZE
WEEK
94e JAARGANG NUMMER 39
28 SEPTEMBER 1994
'Burt is terug van de dood'
door Liesbet Mallekoote
Burt van der Waals en Bella
Mijnsbergen spelen 1 en 2
oktober in De Schakel in
Middelburg het stuk 'Spie
gels' van Dimitri Frenkel
Frank - twee elkaar spiege
lende eenakters over een
journalist en een schrijver.
Van der Waals speelde het
stuk in 1985 met Annie
Deurloo, die enkele maan
den na de uitvoering over
leed. „Eigenlijk lag het al
lang op de plank, maar het
was nog te pijnlijk. Ik denk
dat het nu weer moet kun
nen."
Van der Waals besloot weer op
de planken te gaan staan, toen
hij in het voorjaar op een zon
dagmiddag Tilly Meijeren haar
monoloog 'Shirley Valentijn'
zag spelen in The Duke in Mid
delburg. „'Spiegels' is perfect
voor kleine zalen, zoals bij
voorbeeld The Duke op een
zondagmiddag." Bella Mijns
bergen, sinds vier jaar spelend
bij de Souburgse toneelvereni
ging STEC, zat op dat moment
naast hem in de Ierse pub. „Ik
vroeg aan Bella: durf je? Ik
regisseer haar al jaren bij
STEC en ik wist dat ze de
'power' heeft om het aan te
kunnen."
Mijnsbergen twijfelde aanvan
kelijk. „In het begin vond ik het
wel eng. Ik dacht: waar ben ik
aan begonnen? Het is een heel
ander soort stuk dan we bij
STEC spelen, het is ook voor
een ander publiek. Omdat je
maar met z'n tweeën bent,
werk je veel intensiever en zo
maak je je de rol eigen. Bij
STEC zitten toch voornamelijk
hobbyisten en de een bereidt
zich serieuzer op een stuk voor
ED@ IFtam
Oplage: 24.600.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Vlisslnger.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Advertentieverkoop:
J.L. Saija,
tel. 01184-18686.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81271 en Liesbet
Mallekoote (ai), 01180-81270.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215.
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: olfsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Markt 51, 17.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel. 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10,17.00
uur. Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025
dan de ander - wat ook logisch
is. Het is niet zo dat ik me nu
een professionele toneelspeler
voel, maar ik heb er veel van
geleerd. Dat kan alleen maar
ten goede komen aan mijn
spel bij STEC."
In 'Spiegels' geeft Frenkel
Frank volgens Van der Waals
'op ondubbelzinnige wijze zijn
visie op mens en maatschappij
- vol humor, spot en bijtend
sarcasme'. De eerste eenakter
gaat over een superintellectu-
ele schrijver die veel te moeilij
ke boeken schrijft en daardoor
gefrustreerd raakt. „Hij geeft af
op alles en iedereen en doet
dat met veel verbaal geweld.
Bella speelt een beginnend
journaliste die eerst volledig
door hem overrompeld lijkt te
worden en hem vervolgens
verbaal knock out slaat." In de
tweede eenakter wordt een
'schatrijke nicht' ten tonele
gevoerd die als een soort
'manlijke Barbara Cartland'
'wegwerpspul' schrijft. „De
journaliste is dan een super-
Surf van der WaalsBella Mijnsbergen, Ada en Harry Faase (vlnr).
linkse, radicale feministe die
hem in de pan dreigt te hak
ken. Dan is de schrijver degene
die verbaal terug slaat. Beide
stukken zijn geschreven in dia
logen waar je kippevel van
Burt van der Waals en Bella Mijnsbergen spelen 'Spiegels'
zaterdag 7 oktober om 20 uur en zondag 2 oktober om
14.30 uur in de Schakel in Middelburg. Kaarten zijn ver
krijgbaar aan de zaal en in de voorverkoop op Grevelingen-
straat 11 in Middelburg (01180-27171).
De toneelvoorstelling is een van de eerste gelegenheden
waarmee Harry en Ada Faase zich presenteren als zelfstan
dige ondernemers. Tot nu toe werkten zij voor de Stichting
Vrijzinnig Hervormden als beheerder van De Schakel. Toen
verkoop van het pand aan de gemeente niet doorging,
besloten de twee in juli het gebouw te pachten en zelf te
exploiteren. De toneelvoorstelling is mede bedoeld om hun
vennootschap naamsbekendheid te geven. Harry Faase:
„We hebben vijf ruimtes die voor allerlei doeleinden kun
nen worden gehuurd. En als de zondagmiddagvoorstelling
aanslaat kunnen we dat idee misschien wel voortzetten."
krijgt en waarom je op een
ander moment in een deuk
ligt."
„Wat mij aanspreekt in het
stuk is hoe actueel het nog is,
dertig jaar nadat het is
geschreven. Ik vind het knap
hoe Frenkel Frank de karakters
heeft opgebouwd. Dat vind je
niet veel bij Nederlandse
schrijvers - hoewel misschien
de laatste tijd bij iemand als
Haye van der Heijden. Ik denk
dat Frenkel Frank in dit stuk -
puntig en subtiel - zo diep op
het menselijk karakter is inge
gaan dat hij de essentie heeft
geraakt. Het is zoiets als Virgi
nia Woolf - het blijft door je
kop spelen."
Burt van der Waals nam zelf de
regie op zich, maar zegt veel
steun te hebben gehad van Til
ly Meijeren, die de supervisie
op zich nam. Van der Waals:
„Het is nu eenmaal moeilijk
om naar je zelf te kijken." Ook
Mijnsbergen was blij met de
aanwezigheid van Tilly
Meijeren. „Het is fijn om een
klankbord te hebben, een onaf
hankelijk iemand waarmee je
over de rol kunt praten."
Hoewel Bella Mijnsbergen toe
vallig naast hem zat toen Burt
van der Waals het idee opvatte
om Spiegels weer te gaan
opvoeren, is zijn keuze voor
haar als medespeelster een
zeer bewuste geweest. „De
rollen in 'Spiegels' zijn om de
dooie dood niet gemakkelijk.
Je hebt er een behoorlijke
dosis levenservaring voor
nodig. En ik wist hoe integer
en serieus Bella zich voorbe
reidt op een rol, al is het 'maar
een komedie'. Bovendien heeft
Bella toen ik vorig jaar in het
ziekenhuis lag de regie van
STEC overgenomen en door
het contact dat we toen onder
hielden is een band ontstaan."
In mei begonnen Van der
Waals en Mijnsbergen te repe
teren en in juli speelden zij een
try out voor de leden van
STEC. „Bij een temperatuur
van dik dertig graden, Bella in
een dik mantelpak en ik in een
housecoat met coltrui. Dan
moet je wel de bekoring van
toneel kunnen zien." Mijnsber
gen: „Het stuk werd heel goed
ontvangen, maar aan de hand
.van de video die van de try out
is gemaakt, hebben we nog
wat puntjes op de i gezet." Van
der Waals: „En op de ij en
overal waar puntjes op moe
ten. Ik heb op toneel nogal
eens de neiging om mezelf te
overschreeuwen. Aan de hand
van de video kon ik het alle
maal wat subtieler maken."
'Eenzaamheid bij ouderen
zit nog in taboesfeer'
door
Liesbet Mallekoote
Aanleiding voor het project
plan was het voornemen van
de Commissie Zorg van de
SWOV om in het beleid voor
rang te geven aan de in haar
ogen meest kwetsbare groe
pen ouderen in Vlissingen: de
hoogbejaarde en vereenzaam
de ouderen. Projectcoördina
tor Lies Luikenaar van de
SWOV: „Eenzaamheid onder
ouderen is een actueel onder
werp. Er zijn meerdere van
dergelijke projecten gaande in
Nederland. De tendens is nu
eenmaal dat ouderen zolang
mogelijk zelfstandig blijven
wonen. Daardoor worden ze
meer afhankelijk van hun
woonomgeving en hun con
tacten en die verliezen ze vaak,
naarmate ze ouder worden -
door pensionering, overlijden
van familie en vrienden of
afname van de mobiliteit."
Om de omvang van het pro
bleem in kaart te brengen liet
de projectgroep vorig jaar een
onderzoek uitvoeren onder
professionele hulpverleners
en vrijwilligers, waaruit bleek
dat het probleem van een
zaamheid onder ouderen door
deze organisaties werd onder
kend. „Het werd alleen niet
altijd als eenzaamheid her
kend," zegt Harry Holtrust,
voorzitter van de projectgroep.
Verminderde mobiliteit kan leiden tot vereenzaming van ouderen.
„Eenzaamheid zit nog in de
taboesfeer. Hulpverleners zijn
bang om ergens een etiket op
te plakken. Eenzaamheid is
een subjectief begrip en de
kans bestaat dat iemand zijn
leven niet als eenzaam
ervaart."
WA
Ook de namen van vrouwen in
het traditionele Walchers gaan
terug op verschillende histori
sche invloeden. Ook zij ver
dwijnen snel. Zoete of Zoetje
hoor je alleen nog op Westka-
pelle, net als bij voorbeeld
Bigèl. Bigèl komt van Abigaël,
een bijbelse naam. Zoete is uit
het Vlaamse taalgebied
afkomstig. Zoete wordt uitge
sproken met een lange oe,
zoals wel meer voornamen
met een erg lange klinker uit
gesproken horen te worden:
Pieter, Levien, Roel, Maote en
Rieste. Rieste is de vrouwelij
ke vorm van Zacharias (Sekke-
ries), terwijl Riesje de tegen-
hangster is van Ries (Andries).
In alle namen wordt de ie lan
ger uitgesproken.
Dat de voornamen van voor
heen verdwijnen, past ook wel
in het kader van de emancipa
tie. Namen van vrouwen
waren immers dikwijls simpel
weg afgeleid van mansnamen,
vaak door er 'tje' achter te zet
ten: Leintje, Kootje, Jannetje.
Typisch voor de oudere situ
atie waren de heel korte
vrouwsnamen die u zich nog
wel van opoes en moeien (tan
tes) herinnert: Pie (Pieternella),
Leu, Mao, Jik (Jacomina), Bè
(Elizabeth), Kaon (Catharina),
Nee en Kee (Cornelia).
Voornamen werden vroeger
gegeven naar aanleiding van
de namen van grootouders en
daarna ooms en tantes. Men
vernoemde het eerste kind
naar vaderszijde, het tweede
naar moederszijde, enzovoort.
Ook was het op de dorpen de
gewoonte dat een ongehuwde
moeder die een dochter kreeg,
aan dat kind haar eigen naam
gaf. Het kind droeg dan zowel
de voor- als achternaam van
haar moeder.
Jan Zwemer
VERVOLG
PAGINA ABDIJNIEUWS
Een agrarisch gebied heeft zo z'n voor- maar ook z'n
nadelen. Slik, bijvoorbeeld, meegbracht door de wie
len van de tractors van de velden als uien en bieten
geoogst worden, kan voor vervelende situaties zor
gen. Omdat er elk jaar weer verkeersslachtoffers val
len is het ROVZ (Regionaal Orgaan Verkeersveilig
heid Zeeland) met de actie 'Slik op de weg' begon
nen. Bij die actie dienen boeren waarschuwingsbor
den te plaatsen als ze de weg vervuild hebben.
Volgens het ROVZ hebben de bieten-, uien- en andere
peenoogsten van de afgelopen drie jaar het treurige
beeld van 24 verkeersslachtoffers opgeleverd, onder
wie twee doden en zes ziekenhuisgewonden. Van
daar dat niet alleen de boeren zijn gemobiliseerd om
waarschuwingstekens te plaatsen, maar ook politie
en justitie zijn ingeschakeld om ongelukken zoveel
mogelijk te voorkomen. De agrariërs dienen ook bin
nen twee uur nadat ze hun produkten hebben bin
nengehaald de weg schoon te maken. Als het reini-
gingswerk klaar is, dienen de borden onmiddellijk
weg te worden gehaald. Verder heeft de ROVZ sti
ckers in omoop gebracht om de weggebruikers
alvast te waarschuiwen voor het op handen zijnde
gevaar van slik op de weg.
