Tentoonstelling Wit of Zwart
toont ingebakken vooroordelen
Traditionele muziek
in Arsenaaltheater
rijles 4k
MOTORRIJLES?
J.P.A. Rossël
tandprotheticus
ONDERNEMERS DIENEN PETITIE IN TEGEN AUTOVRIJE MARKT MIDDELBURG
SCHOTT
CRISTAL
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
Woonmaand
Dierendag
Gelezen
Filmfestival
PZC WEEKBLADEN
leval
Uit naam van vijftien
horeca-ondernemers en
zes detailhandels van de
Vlasmarkt in Middelburg
heeft Raymond Bertram
(de Carroussel) vorige
week een petitie aange
boden aan burgemeester
C. Rutten van Middel
burg. De eenentwintig
ondertekenaars wilden
hiermee bezwaar aante
kenen tegen het (experi
menteel) autovrij maken
van de Markt. Niet alle
ondernemers in de bin
nenstad delen echter de
angst die op de Vlas
markt heerst.
Geschiedenis
Winkelerf
(.IMWANY
6 WIJNGLAZEN
(normaal: f 148.50)
nu 59.95
GLAZEN MET EEN
WERELDNAAM
tovrij zijn gemaakt, dat het in
overleg gebeurt, zodat we samen
de voorwaarden kunnen opstel
len." Een voorwaarde die Bertram
graag zou zien is dat er op don
derdagavond, na afloop van de
Weekmarkt, wel geparkeerd mag
worden op de Markt. „Dan zijn
de tijdelijke voorzieningen, zoals
terrassen, in verband met de
markt toch opgeruimd."
Met de hulp van een onderzoeks
bureau en de inbreng van onder
nemers bekijkt de gemeente
welke kleinschalige plekken in de
binnenstad voor kort parkeren
kunnen worden gereserveerd;
welke, naast de Markt en de Lan
ge Viele, helemaal autovrij wor
den en waar de binnenstadbe
woners en de ondernemers zelf
hun auto neer zetten. „Andere
winkeliers, zoals op de Langevie-
le, zien een autovrije binnenstad
wel zitten. Die hebben liever niet
Hoe onschuldig is 'De Negerhut
van Oom Tom'? Zijn zwarte muzi
kanten van nature ritmischer dan
witte? En waarom wordt in ons
taaalgeruik zwart geassocieerd
met slecht, illegaal en duivels?
Over de zeer eenzijdige blanke
beeldvorming van zwarten gaat
de tentoonstelling Wit over Zwart
die van 1 tot en met 15 oktober
te zien is in de Wandelkerk in
Middelburg. De tentoonstelling
trok in 1989 en 1990 170.000
Keltisch, Hongaars, modern, mid
deleeuws, Cajun of 'gewoon'
Amerikaanse folk. Uit in Vlissin-
gen biedt voor ieder wat wils in
een extra concertreeks voor het
seizoen 1993-1994, waarin 'folk
- roots - singer-songwriters' cen
traal staan. Alle concerten begin
nen om 16 uur in het
Arsenaaltheater in Vlissingen.
De concertreeks is opgedeeld in
drie series: een sectie folkmu
ziek, een afdeling roots en vervol
gens de singer-songwriters. De
afleveringen uit de series wisse
len elkaar af. Het eerste concert,
zondag 3 oktober, wordt gege
ven door een vertegenwoordiger
van het folk-genre: Eddie Lejeune,
de zoon van cajunlegende Ivy Le
jeune en een virtuoos accordeo
nist.
Een week later volgt Lee Clayton
(singer-songwriter) die country
folk een eigenzinnige invulling
geeft. Clayton speelde onder an
deren met Hank Williams en
Waylon Jennings. De afdeling
roots is onder anderen vertegen
woordigd door Teka, traditionele
Hongaarse boerenmuziek met de
typische instrumenten en
zangstijl, en Hassan Eraji Ara-
besc, een blinde luitspeler die
met zijn trio Marokkaanse en
Arabische muziek brengt.
De concertreeks loopt tot 15 mei.
bezoekers naar het Tropenmu
seum in Amsterdam. Sindsdien
heeft het evenement de belang
stelling gewekt van vele Europe
se steden.
De tentoonstelling Wit over
Zwart toont aan de hand van al
ledaagse voorwerpen hoe blan
ken tegen de zwarte mens
aankijken. De getoonde afbeel
dingen, uit de collectie Negrophi-
lia en gemaakt in de afgelopen
twee eeuwen als propaganda-,
reclame- en decoratiemateriaal,
vertellen dan ook niets over de
werkelijkheid van zwarten. Wit
over Zwart laat zien hoe het
beeld van de zwarte zich ontwik
kelde, werd vervormd en bij de
blanken heeft post gevat. De ex
positie is opgebouwd uit thema's
als slavernij, missie en zending,
de zwarte entertainer, de zwarte
sporter en de zwarte in de kinder
wereld (Kuijfje in Afrika, Sjors en
Sjimmie).
Wit over Zwart is naar Zeeland
gehaald door de Werkgroep Pluri
forme Samenleving, waarin on
der meer het Centrum voor
Ontwikkelingssamenwerking, het
Anti-Discriminatiebureau Zee
land, de Stichting voor Surina-
rriérs, Antillianen en Arubanen,
Humanitas en Vluchtelingenwerk
zijn vertegenwoordigd. De ten
j toonstelling bevat afbeeldingen
die schokken en hevige emoties
kunnen oproepen. Want hoewel
I veel beelden uit het verleden in-
middels afkeer oproepen en niet
i meer worden geaccepteerd,
toont de expositie ook beelden
Een oude reclameposter van Ka/oderma Scheerzeep.
van nu, die weiiswaar meer ver
sluierd en doordachter zijn, maar
in de grond even ergerlijk en bele
digend.
De tentoonstelling is niet bedoeld
als esthetisch genot, al kunnen
sommige beelden als interessant,
mooi of schattig worden beoor
deeld. Wit over Zwart wil de aan
dacht vestigen op de voornaam
ste categorieën van vervormde
stereotiepen en aanzetten daar
over na te denken. Hoe diep de
vooroordelen zijn geworteld en
geïntegreerd in de westerse sa
menleving blijkt bijvoorbeeld uit
ons taalgebruik. Wit wordt altijd
geassocieerd met goed, onschul
dig en legaal (wit voetje, witte
vrienden - volgens Van Dale dt
beste vrienden), terwijl zwar
staat voor duivels, slecht en ille
gaal (zwart werk, zwarte lijst
zwart rijden).
Wit over Zwart is dagelijks (be
halve op zondag) gratis te bezoe
ken tussen 10 en 17 uur, op
donderdag ook van 19 tot 21 uur.
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten
REPARATIES: klaar terwijl U wacht!
Informatie GRATIS
Tel. afspraken 01184-14533
HOBEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN
Bijna oktober, dus woonmaand. Op twee pagina's volop
overzicht van nieuwe en verankerde trends.
Kennismaken met het werk in een dierenasiel? Dat op
Wereld Dierendag (4 oktober).
Koudekerke tussen 1930-1960 gevangen in foto's.
Daarvan is een fotoboek gemaakt. In de rubriek gelezen
een impressie.
Het vijfde Filmfestival ruimt plaatsen in voor commercie
en kunst.
93e JAARGANG NUMMER 39
29 SEPTEMBER 1993
Wethouder ziet voortrekkersrol
praktijkboek voor motorrijles
Er ligt een Kostelijk
praktijkboekje voor u klaar dat
uw lessen stap voor stap
ondersteunt.
Vraag er uw rijschool om!
Met Oen Boer
Verkeersleermiddelen bent
u beter af!
m® Hfeaaa
Oplage: 24.600.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Vlissinger.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen
Advertentieverkoop:
L.F. Kuijs.
tel. 01180-27524.
Redactie: Ad Hanneman.
01180-81171 en Liesbet
Mallekoote (ai), 01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v..
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC. Markt 51. 17.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel. 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10, 17.00
uur. Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-
huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025.
Iemand die 'ieval liedt' is iemand
die kou heeft en daardoor pijn on
dervindt. 'leval' staat zowel voor
de koude als voor de pijn en is
volgens mij verwant aan het en
gelse 'evil' wat zoveel wil zeggen
als 'het kwaad' in algemene zin.
Ik denk dat op de winderige en
van weinig natuurlijke brandstof
voorziene Zeeuwse eilanden de
koude en de daardoor veroor
zaakte ellende in vroeger tijden
het grootste 'kwaad' is geweest
voor de gewone man. Om die re
den zal 'ieval' in die betekenis be
waard zijn gebleven toen voor
kwaad in de algemene betekenis
andere woorden kwamen. Aan
het engels verwante woorden ko
men we meer tegen in het
Zeeuws. Het contact over water
was tot na de Middeleeuwen vrij
intensief, maar vooral in de perio
de van de zogenaamde
'Noordzee-beschaving', de perio
de tussen de Romeinse Tijd en
het Frankische Rijk. Tussen de
kuststroken aan weerszijden van
de Noordzee was toen veel ver
keer, terwijl bijvoorbeeld Friezen
en Saksen vanuit het Noorden
zich aan de Zuidelijke Noordzee
kusten of in Engeland vestigden.
Jan Zwemer
De ondernemers rond de Vlas
markt, beginnend bij Café de
Tympaan tot en met 't Schutters
hof, vrezen een omzetdaling als
de Markt niet langer parkeerruim
te biedt. Bertram: „Die parkeer
ruimte is een stuk service aan de
klanten. Als dat wegvalt, waar
moeten de mensen dan parke
ren? Op de Dam? Daar zit ook
horeca en dan zijn wij de klanten
kwijt." Bertram verwacht weinig
heil van de tijdelijke terrassen
waarmee onder meer de horeca
ondernemers de Markt mogen
opvullen. „Je kunt wel een mo
biel terras bouwen, maar dat is
een hele investering. In een sei
zoen van een paar maanden heb
je dan maar weinig rendement."
Niet alleen de horeca-onderne
mers vrezen de autoloze Markt.
Ook zes detailhandelaren van de
Vlasmarkt hebben de petitie on
dertekend. Een van hen is kapper
Han van de Zande. „Sinds ik me
hier in 1972 heb gevestigd, hoor
ik steeds negatieve adviezen naar
aanleiding van onderzoeken over
het autovrij maken van de Markt.
Geen parkeerruimte in de bin
nenstad zal ten koste gaan van
het leven in de stad en dus van
de omzet. Je ziet het in andere
steden die autovrij zijn gemaakt.
Dat zijn dode, lege steden gewor
den. De consument wil nu een
maal zo dicht mogelijk bij de
aan de veranderingen te wen
nen."
Het autovrij maken van de bin
nenstad van Middelburg is vol
gens Visser een politieke realiteit
waar je je bij neer moet leggen.
„De gemeente loopt al dertig jaar
met plannen over het afsluiten
van de binnenstad en op een ge
geven moment is het zover. Dan
kun je als ondernemers beter ge
woon meedenken, zelf met plan
nen komen en zien wat je kunt
bereiken. Maar ik kan me wel
voorstellen waarom de horeca
bang is. Als om zes uur de win
kels dicht gaan, pikken de men
sen een terrasje of gaan ze
ergens eten. De Markt staat dan
bomvol auto's van het horecapu-
bliek. Als dat niet meer kan, waar
kun je dan wel parkeren? Hof van
Tange is dan nog een eindje lo
pen in je nette kleren. Dan kun je
beter, net als op de Langeviele,
de Markt voorlopig tot zes uur 's
avonds autovrij houden en daar
na wel parkeren."
Wethouder van Brummelen er
kent dat probleem en voor haar
blijft de mogelijkheid 's avonds
toch op de Markt te parkeren,
bespreekbaar. „Maar in verband
met de herinrichting van de
Markt zou ik liever de parkeerga
rages open houden. We gaan het
eerst een paar zomers, van juni
tot en met september, uitprobe
ren en dan gaan we het experi
ment goed evalueren en waar
nodig verbeteren. Ik kan me ech
ter niet voorstellen dat het hele
plan zou worden teruggedraaid,"
zegt de wethouder.
„Het is misschien een vrij idea
listisch beeld, maar ik verwacht
wel een gedragsverandering.
Men moet leren aan de rand van
de stad te parkeren en een stukje
te lopen. Ik heb goede hoop dat
mensen bereid zijn een offertje te
brengen voor een leefbare bin
nenstad." Sterker nog: „Ik ver
wacht ook een uitstraling naar
andere steden. In Goes denken
ze er ook over na. Misschien
moet Middelburg hierin wel een
voortrekkersrol spelen."
Extra voorzieningen en terrassen
op de Markt die klanten zouden
kunnen aantrekken, ziet Van de
Zande niet zitten: „De consu
ment komt niets tekort qua ter
rasruimte. Meer voorzieningen
hebben geen extra aantrekkings
kracht." Ook ziet hij geen ge
dragsverandering optreden, in de
zin dat de consument meer ge
bruik zou gaan maken van het
openbaar vervoer. „Mensen in de
buitenwijken van Middelburg kla
gen regelmatig over het slechte
openbaar vervoer. Als je aan de
kant van Vlissingen en Koudeker
ke woont gaat het wel, maar an
dere wijken zijn erg geïsoleerd.
Wat mij verbaast, is dat de ge
meente al die rapporten negeert.
Waarom geef je een specialist
opdracht tot zo'n onderzoek als
je het resultaat toch naast je neer
legt?"
Wethouder van verkeer E. van
Van Brummelen wijst op de ge
schiedenis, toen het omvormen
van delen van de binnenstad tot
voetgangersgebied op grote pro
testen stuitte. „Daar leefde toen
deze zelfde angst, maar zou je
daar nu nog auto's toelaten? Wel
heb ik het liefst, net als in andere
steden waar de binnensteden au-
I. Visser, secretaris van de winke
liersvereniging Langeviele, is een
van de ondernemers die de voor
delen van een autovrije bin
nenstad inziet. „Afhankelijk van
het seizoen zijn de meeste win
keliers in de Langeviele niet tegen
het autovrij maken van de Markt.
Dit jaar is onze winkelstraat voor
het derde seizoen tussen Pasen
en de herfstvakantie van tien uur
's ochtends tot zes uur afgeslo
ten voor verkeer en dat bevalt pri
ma. Het geeft een veel rustiger
straatbeeld. Ook op de Markt, die
je dan leuk kunt opvullen. Je
Visser is niet bang dat zijn klan
ten wegblijven als het centrum
autovrij wordt. „Twintig jaar gele
den stond de hele Lange Delft op
z'n achterste benen toen dat
voetgangersgebied werd. Bij ons
gaat het veel soepeler. Tien jaar
geleden is de Langeviele winkel-
erf geworden en sinds kort is er
sprake van het helemaal afsluiten
voor verkeer. We hebben b en w
het voorstel gedaan dat in fasen
te doen, gelijk met het afsluiten
van de Markt. Op die manier
krijgt het publiek de gelegenheid
winkel komen en rijdt liever een
kwartier lang rondjes op zoek
naar een parkeerplaats dan dat
hij een stukje loopt."
Brummelen begrijpt de commotie
onder de Vlasmarkt-ondernemers
niet zo goed. „We lopen al heel
lang met plannen om de mobili
teit in de stad, met het oog op
het milieu en de leefbaarheid van
de binnenstad, in te perken. We
zijn nog bezig met het uitwerken
van plannen over vervangende
parkeerruimte, maar per 1 juni
1994 gaat het experiment van
start. De precieze effecten weten
we nog niet, maar dat hun omzet
zal teruglopen kunnen die onder
nemers ook niet aantonen."
die stank van de auto's voor de
deur. En als de Markt straks ge
zellig wordt, is het ook in hun ei
gen belang."
krijgt alleen problemen in de min
dere maanden, in de winter. Dan
zit je met een kaal plein en dat is
een ander verhaal."
