KINDERDAG
rijles «fe
MOTORRIJLES?
Voorronde nat. kampioenschap
beach-tennis in Westkapelle
Domburger keert al 20 jaar terug naar geboortedorp
J.P.A. Rossël
tandprotheticus
PONTMEYER ONDERTEKENT TROPISCH HOUT OVEREENKOMST
GAAISCHIETER GEHULDIGD Beeld van het gaaischieten anno 1993 in Domburg.
3i^<r /9-
ZATERDAG
10 JULI
presenteert de
Evenementencommissie
Winkelcentrum
Vlissingen
voor de 4e maal
Met Oen Boer
Verkeersleermiddelen bent
u beter af!
„Dat zie je bij geen enkele sport. Wij van
in de zeventig en jongens van in de twintig
die zo met elkaar omgaan. Zij leren van
ons, wij leren van hen. En ik geloof nooit
dat een voetbalclub zo feest kan vieren als
de Gaaischieters kunnen. Lukt ze niet".
2 SHIRTS 98,00
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
STERTEL
STERTEL
STERTEL
Ouderen kunnen educatief-recreatief -
zoals dat zo mooit heet - naar de Zomer
school in Goes. Behalve leerzaam is het
dus ook gezellig.
Hotel Zeelandia meldde zich als vijfhon
derdste horecabedrijf aan bij het bedrijfs-
schap om deel te nemen aan het project
milieuzorg. Op Uit het Zakenhart.
Verder: gemeente- en provincievoorlich-
tingspagina's.
Het Straatfestival (in Vlissingen) staat
weer voor de deur. Het programma is
klaar, een overzicht op onze Uit-pagina.
Olifant
Prijs
Geen grote bulldozers meer die, een spoor
van verwoestingen achter latend, hele voet
balvelden aan bos van de aardbodem wegva
gen. Geen plundering van het milieu, maar
selectief enkele bomen per hectare verwijde
ren. Kortom, verantwoord houtkappen. Daar
draait het om in het Covenant Tropisch Hout
dat onlangs door de meeste Nederlandse
houthandelaren ondertekend werd. Ook
PöntMeyer Middelburg plaatste een handte
kening. Directeur Piet Adriaanse is een groot
voorstander van het ecologisch en milieube
wust kappen.
Zie de advertentie
op pagina 10
93e JAARGANG NUMMER 27
7 JULI 1993
t
praktijkboek voor motorrijles
Er ligt een kostelijk
praktijkboekje voor u klaar dal
uw lessen stap voor stap
ondersteunt
Vraag er uw rijschool om!
Jaap Vreeke uit Voorburg bij
Den Haag is 75 jaar oud en
keert nog elk jaar naar zijn ge
boorteplaats Domburg terug
om het Gaaischieten mee te
maken. Op de kermis die on
langs Domburg opbeurde
werd hij op de Markt gehul
digd met een oorkonde en
een medaille voor twintig jaar
trouw lidmaatschap. 'Jaap
van Bao' was al 23 jaar uit
Domburg weg toen hij bij de
Gaaischieters ging. Zijn vader,
die bezwaren had, was toen
overleden. „Sommige men
sen vonden Gaaischieten
minderwaardig. Dat heeft er
mee te maken dat het voor
gekomen is uit het ronselen
voor de scheepvaart op Indië
en zo. Toen werd er flink ge
dronken om zeelui te
strikken".
Het geweer waar Jaap mee
schiet op de gaaien op de stenge,
een hoge paal aan de duinkant, is
150 jaar oud. „De meesten schie
ten met jachtgeweren met hul
zen. Ik en vier anderen hebben
nog een bovenladder, dat is een
pijp met een gaatje van onder en
een haan. In de pijp gaat een
slaghoedje, kruid, een papiertje,
een kogel en nog een papieren
prop". De controle op het laden is
een van de nieuwste elementen
in de traditie van het Gaaischie
ten. Veertien dagen voor de ker
mis begint men met een
inschrijving, 'de rolle maken',
waarbij een borrel wordt gedron
ken. Dat gebeurt ook weer bij het
'tronken boren', een week later,
waarbij speciaal hout uit het bos
wordt gehaald voor de 'gaaien'.
„De week daarna twee avonden
hulzen vullen en op woensdag
sluiten we de rolle met een borrel
erbij en 's donderdags trommelen
we de kermis in". Dit jaar was
Jaap Vreeke weer tamboer, zoals
hij dat eerder ruim tien jaar was.
Bijna plechtig is het als de veertig
Gaaischieters achter de tamboer
elkaar ophalen. De saamhorig
heid is groot en alleen echte
Domburgers begrijpen dat Ande
ren niet. „In Holland snapt nie
mand er iets van en de toeristen
op Domburg net zo min". Dat
een 75-jarige. om vijf uur 's och
tends de trom roert in een sla
pend dorp (want daarmee begint
het echte gaaischieten op kermis
vrijdag) is echter in Domburg niet
vreemd. „We gaan van 'De Roo-
de Leeuw' naar de toren en dan
dragen we de stenge naar de Ho
ge Hil. Dan schieten we van acht
uur tot de middag en 's middags
komen we in 't wit gekleed naar
de markt om te zingen. Tot de
avond schieten we dan verder".
Het sport-element ontbreekt bij
het Gaaischieten. „Als iemand
raak schiet, vinden we dat alle
maal leuk voor hem, maar het
wedstrijdelement wordt ge
weerd. De prijzen hebben dan
ook weinig waarde".
Jaap Vreeke uit Voorburg is overi
gens niet de verste oud-
Domburger die voor het Gaai
schieten terugkeert. Een Gaai-
schieter woont in de buurt van
Amsterdam, een ander in Bra
bant. Een aantal jaren geleden is
een wel heel bijzondere Dombur
ger onder de schutters te vinden
geweest. Kees Vreeke, die speci
aal uit het Amazone gebied terug
kwam, met indianenhoed en Bra
ziliaanse vrouw, om tegen de Ho
ge Hil de Gaaien uit de lucht te
paffen.
Jaaps naamgenoot hield het vijf
jaar vol. Voor de reden van die
verre tocht heeft Jaap Vreeke alle
begrip: er is maar één Domburg
en Gaaischieten zoals daar vind
je nergens. Zelfs het Gaaischie
ten op de Westkappelse kermis is
anders. „Ze hebben het van ons
overgenomen, maar expres niet
helemaal hetzelfde".
Le Dub
Melka
John Miller
Cavallo
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten
REPARATIES: klaar terwijl U wacht!
Informatie GRATIS
Tel. afspraken 01184-14533
HOBEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN
Ook grote maten kunnen
profiteren in de uitverkoop
Zie pag. 4 en 16
yd
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415
Ook lengtematen kunnen
profiteren in de uitverkoop
Zie pag. 4 en 16
yZ-ik
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415
Kwartmaten profiteren ook
in de uitverkoop
Zie pag. 4 en 16
yZ-H
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415
Convenant is gulden middenweg
Beeld van een beach-tennistoernooi.
U&asa
Oplage: 24.600.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren In
combinatie met de Vlissinger.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Advertentieverkoop:
L.F. Kuijs,
tel. 01180-27524.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81171 en Michelle
Bruggeman (ai), 01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Markt 51, 17.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel. 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10, 17.00
uur. Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-
huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025.
Het strand van Westkapelle is
zondag 11 juli decor voor de re
gionale voorronde van het Neder
lands kampioenschap beach-
tennis. Het is de vierde plaats in
een reeks van zes. De wedstrij
den worden gehouden bij Pavil
joen De Stroming en beginnen
om negen uur 's morgens.
Dit jaar worden de nationale
kampioenschappen voor de eer
ste keer gehouden. De finale
staat voor 24 en 25 juli geboekt
in Zandvoort. De spelregels zijn
nagenoeg hetzelfde als bij ge
woon tennis. Er worden echter
alleen volleys gespeeld. De ten-
nisbond staat achter dit initiatief.
De sponsor van het Nederlandse
beach-tennis (Sisi) komt met een
aantal stuntvliegers naar West
kapelle.
Beach-tennis begon als een
geintje. Toen volleybal op het
■strand aan populariteit ging win
nen, wilde een aantal enthousi
aste tennissers eens proberen
hoe het met hun spel zou gaan in
het rnu'le zand. 'Uitvinder' Paul
de prijzen waarschijnlijk stijgen.
Volgens Adriaanse hoeft dat ech
ter geen probleem te zijn. „Als de
prijs omhoog gaat zal de vraag
waarschijnlijk minder worden, zo
dat de twee op een lager niveau
toch in evenwicht komen. Maar",
vermoedt hij, „zover zal het
waarschijnlijk niet komen. Neder
land is een grote afnemer, met
drie procent van de wereldex
port, en heeft een belangrijke
stem. Bovendien importeren wij
de beste kwaliteit tropisch hard
hout en betalen we er veel geld
voor. Er zal vast wel een creatie
ve geest opduiken die een oplos
sing heeft voor een goed
bosbeheer".
gesteld. Het hout dat goedge
keurd wordt krijgt een stempel.
Een soort keurmerk. Adriaanse:
„Onze grote angst is dat daar
fraude mee zal worden gepleegd,
zoals dat bij de scharreleieren
ook gebeurd is. We moeten een
systeem zien te vinden om dat te
voorkomen". In de toekomst zal
iedereen die met de houthandel
te maken heeft verplicht worden
zich aan het Convenant te hou
den en mag alleen hout met keur
merk worden geïmporteerd. Dat
om te voorkomen dat bedrijven
die hout verwerken ergens an
ders hun produkt vandaan halen.
van Geuns legt uit dat het toen
feitelijk heel snel ging. „Zelfs van
professionele zijde bestond be
langstelling". Geuns noemt Mi-
chiel Schapers en Esmir
Hoogendoorn. In overleg met de
tennisbond KNLTB heeft Geuns
toen een heuse regelgeving voor
beach-tennis ontworpen. De par
tij wordt gespeeld om twee ge
wonnen sets, met in iedere set
een ty break op 5-5. Een eventu
ele derde set bestaat in z'n ge
heel als tybreak.
Mathiide Santing
is één van de vele
artiesten die op het
Straatfestival op
treden.
Brazilië, waar hele gebieden plat
gebrand worden.
Eén van de beste voorbeelden
vindt Adriaanse de wijze waarop
in Burma met de bossen wordt
omgesprongen - waarschijnlijk
zonder dat ze het zelf beseffen.
„Uit Burma komt veel teakhout,
een soort die veel geld waard is.
De grootste bomen worden door
de bewoners gekapt, omdat die
het meest opbrengen. Vervol
gens worden de stammen door
een olifant naar de nabijgelegen
rivier gesleept. Daar krijgen ze
een stempel van de houthakker
en worden ze door de stroom
meegenomen. Soms pas maan
den later komen ze aan in Ran
goon, bij de exporteurs".
Adriaanse, die de tocht per olifant
zelf heeft meegemaakt, is nog
steeds onder de indruk van deze
werkwijze. Ook in het Verre
Oosten, in Maleisië en Indonesië,
heeft hij de gang van zaken beke
ken. Daar komt het grootste deel
van het in Nederland geïm
porteerde hardhout vandaan,
„omdat het de goede eigen
schappen heeft voor de Neder
landse toepassingen". Vooral de
enorme uitgestrektheid van de
bossen in Indonesië maakte veel
indruk op hem. Van de houtkap
merkte hij weinig. „De beelden
die op televisie getoond worden
zijn vaak op één plek gemaakt.
Wanneer hier een tv-ploeg bij
Borsele de afvalberg gaat filmen
en vervolgens zegt dat heel Ne
derland er zo uitziet is dat ook
een vertekend beeld. Maar", be
kent hij, „het is goed dat het ge
beurt, want als we zo doorgaan
als we nu bezig zijn, hebben we
over vijftig jaar inderdaad een
probleem. Het is alleen niet te
recht om alleen de houthandel de
zwarte piet toe te spelen. De
plaatselijke bevolking zelf kapt
grote delen bos om er landbouw
grond van te maken. En als het
niet meer bruikbaar is trekken ze
weer verder".
Nederland loopt met het Conve
nant vooruit op de internationale
afspraken die in het jaar 2000
van kracht worden. De houthan
delaren nemen daarmee een risi
co, want is er wel genoeg 'goed'
hout? En is de lokale bevolking
wel bereid om voorzichter met de
bossen om te springen? Als er te
weinig hout voor handen is zullen
Om te controleren of er een mi
lieuvriendelijk bosbeleid wordt
gevoerd is er een werkgroep in
een hectare waar er achthonderd
staan. De volwassen exemplaren
sterven toch op een gegeven mo
ment af". Het weghalen van de
bomen zou op een tactvolle ma
nier moeten gebeuren. Niet zoals
nu met veel geweld of zoals in
milieuvriendelijk produkt dat her
nieuwbaar is. In tegenstelling tot
steenkool of aardgas waarvan de
voorraden uitgeput raken". Voor
Adriaanse is het Convenant iets
waar hij zich al jaren geleden
sterk voor heeft gemaakt en
waar hij lang naar uit had gezien.
Het is de gulden middenweg tus
sen waar de overheid en de on
dernemers naar streven en waar
de milieugroeperingen zich voor
inzetten.
De overeenkomst komt er op
neer dat de houthandelaren al
leen nog maar hout mogen ver
kopen dat op duurzame wijze
geproduceerd wordt. Dat wil zeg
gen afkomstig van plaatsen waar
een goed bosbeheer wordt ge
voerd. Om de verdere ontwikke
ling van het bos niet te storen
zouden er volgens Adriaanse se
lectief bomen weggehaald moe
ten worden. „Bijvoorbeeld vijf
volgroeide bomen verwijderen op
'Kappen met kappen' riepen de
milieu-organisaties jarenlang in
koor. Het was tegen dovemans
oren. De houthandelaren wilden
daar niets van weten en ook de
overheid zette haar vraagtekens.
Het is volgens Adriaanse een uto
pie om te denken dat de mens
heid de bomen zal laten staan.
„Daar heeft niemand baat bij.
Economisch hangt er in Neder
land veel van de houtimport af.
We zijn een grote afnemer en
veel mensen in verschillende sec
toren verdienen er hun brood
mee. Bovendien is hout een zeer
