Boeren hebben de indruk dat ze door
consument in de steek worden gelaten
i
Bouwploeg van vrouwen realiseert
kinderdagverblijf in Middelburg
UW AUTO
HEEFT OOK
WEL EENS
RECHTOP
'N BIJZON
DERE
BEURT.
rijles
MOTORRIJLES?
X
Royal Doulton
ROYAL ALBERT
J.P.A. Rossël
tandprotheticus
TWEE HAMBURGERS n
HALEN ÉÉN BETALEN
Straks
studeren
Het ritme van de tijger.
Tijdelijk 10%
in prijs verlaagd!
Met Den Boer
Verkeersleermiddelen bent
u beter af!
BOEREN OP TER LINDE (LOVERENDALE)
De landbouwrecessie treft ook de
biologisch-dynamische boeren. Althans, dat
verwachten de ondernemers op hofstede
Ter Linde in Oostkapelle. Die hofstede was
tot vorig jaar een deel van het bekende
biologisch-dynamische bedrijf Loverendale,
dat sinds 1926 aan vooral aanhangers van
de antroposofische leer van Rudolf Steiner
produkten verkocht. De prijzen zijn welis
waar nog gunstig, maar de vraag er naar
neemt nauwelijks toe. En onder de druk
van de crisis gaan steeds meer boeren over
van de gangbare landbouw naar
biolologisch-dynamische methodes. „We
merken dat aan de prijzen. Die staan onder
druk", melden Willem Jan de Kam en Ma
rieke Schuitema, één van de drie echtparen
die Ter Linde beheren. De Walcherse boer
derij is weliswaar los van Loverendale, maar
het produktie-principe is gehandhaafd.
...produkten
gangbare landbouw
net zo duur...
PZC WEEKBLADEN
...door een vast
bedrag van de
consument niet
meer afhankelijk
van markt
mechanisme...
v v\. issL, h-MPfei F*
...volgens gang
bare methode is de
aarde een
hinderlijke factor...
...via de hippie in de
jaren zestig is het
gemeengoed
geworden...
Het realiseren van nieuwbouw voor kinderopvang is
op zichzelf niet zo bijzonder. Dat wordt het wel als
een vrouwenbouwploeg het karwei gaat klaren. In
Middelburg doet het unieke verschijnsel zich binnen
kort voor: op het Meiveld in de Middelburgse Ma-
gistraatwijk, het stadsdeel ten zuiden van het Kanaal
door Walcheren treedt een ploeg van vrouwelijke
bouwvakkers aan om voor de kinderopvang een mo
dern en volledig aan de eisen van de nieuwe gebrui
kers aangepast onderkomen in elkaar te timmeren.
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
Cursus
L
Daarom
deze week:
PROGRAMMA 8
PROGRAMMA 4
25% KORTING
ESSO
X
Als je een leuke naam verzint
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
praktijkboek voor motorrijles
Er ligt een kostelijk
praktijkboekje voor u klaar dal
uw lessen stap voor stap
ondersteunt.
Vraag er uw rijschool om!
93e JAARGANG NUMMER 9
3 MAART 1993
De crisis in de landbouw is
ernstiger dan de consument
denkt, verhalen boeren die
aandacht vragen voor hun
problemen. De prijzen die
voor de gewassen worden
betaald zijn nauwelijks
kostendekkend. En dan is er
voor de veehouders nog een
mestoverschot. In veel geval
len zijn de Nederlandse voed
selproducenten ten einde
raad en wijzen naar de verla
ten spookboerderijen in
Frankrijk. 'Moet het zo wor
den', vragen ze vertwijfeld.
Gelukkig voor ze is de schat
kist (nog) gevoelig voor hun
bedelkap.
„Feitelijk", peinst Willem Jan de
Kam, „zijn de produkten van de
gangbare landbouw net zo duur
voor de consument. Ze betalen er
weliswaar minder voor in de su
permarkt, maar via de belastin-
15)© IMasa
Oplage: 24.600.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Vlissinger.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Advertentieverkoop:
L.F. Kuijs,
tel. 01180-27524.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81171 en Michelle
Bruggeman (ai), 01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36. 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Markt 51, 17.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel. 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10, 17.00
uur. Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-
huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025.
gen compenseren ze die prijzen.
Wij krijgen geen subsidie en vra
gen die niet. Onze prijzen zijn
doorgaans tussen de dertig en
vijftig procent hoger. Ik denk wei
dat onze produkten meer smaak
en een hogere voedingswaarde
hebben".
Het echtpaar De Kam-Schuitema
nam samen met twee andere
echtparen vorig jaar Ter Linde
over toen Loverendale in een cri
sis zat. Na een reorganisatie,
waaronder het afstoten van een
aantal takken van het bedrijf zo
als de broodbakkerij, zetten de
zes biologisch-dynamische boe
ren er vol goede moed hun
schouders onder. Grofweg gezien
is er nu nog een veehouderij, fijne
tuinbouw en landbouw. Verder is
er een winkel waarin biologisch-
dynamische produkten worden
verkocht, uiteraard ook uit eigen
bedrijf. Een foutje in het verleden
was - zo oordeelden ze - onder
meer de geringe uitstraling naar
de regio waar het bedrijf boerde.
Vanaf de oprichting door Maria
Tak van Poortvliet was het vooral
de welgestelde antroposofische
Randstadter die van de
biologisch-dynamisch verbouw
de produkten had genoten. „Het
was een eiland op het eiland",
vergelijkt Marieke Schuitema.
Een club .Vrienden van
biologisch-dynamische bedrijven
in Zeeland' moet onder meer
daar verandering in aanbrengen.
„Die club komt maandelijks bij el
kaar. Als we hulp nodig hebben,
bellen we die mensen op. Deze
week hielpen ze nog met de
spruiten. We kregen namelijk een
bestelling uit Duitsland die vrij
snel moest worden geleverd. Met
z'n zessen hebben we dan te
weinig mankracht".
Maar er zijn meer activiteiten op
de regio gericht. Schuitema: „We
hebben een manier gezocht om
een zekerheid te krijgen voor de
afzet van onze produkten. Dat
hebben we gevonden in de vorm
van een abonnement waarmee
mensen wekelijks voor een vast
bedrag hun groente krijgen. Door
dat tientje zijn wij niet meer af
hankelijk van het marktmecha
nisme en weten al een jaar van te
voren dat we zo en zoveel groen
te kunnen verbouwen. Met die
zekerheid kun je je blik op de toe
komst richten. Overigens hebben
we enorm veel succes met dat
abonnement. Sinds januari heb
ben zich al meer dan honderd
mensen aangemeld. Nog dage
lijks krijgen we telefoontjes. Trou
wens: wat onze produkten
betreft krijgen we veel oudere
mensen die de smaak van de
groente van vroeger zoeken en bij
ons terugvinden".
"Cy&t' v-
- - s -.4- -- V-*'
Vrienden van biologisch-dynamische bedrijven in Zeeland komen regelmatig helpen, hier bij de spruitjes.
FOTO'S AN DA
grootgrutters wordt gepraat al
leszins gerechtvaardigd. Wie past
er ook weer op de kleintjes?
Schuitema en De Kam zijn er niet
de mensen naar om met opgehe
ven vinger aan collega's in de
gangbare landbouw te vertellen
hoe het moet. Als er vergelijkin
gen worden gemaakt vertellen ze
eerder voorzichtig dan mora
listisch hoe zij denken. „Het is
onze keuze om het zo te doen",
herhalen ze een aantal keer. Toch
kennen zij geen mestoverschot
omdat de uitwerpselen van hun
zeventig koeien en één stier, ge
mengd met stro rechtstreeks
naar hun eigen land gaat. Als
mest. Kunstmest komt er niet
aan te pas. Mest is mest. Maar
het staat wel vast dat waar
kunstmest wordt gestrooid, die-
renmest niet meer hoeft.
„Zo simpel is het ook niet",
voegt De Kam er aan toe. „De
boeren die volgens de gangbare
methode fabriceren moeten een
bepaalde produktie leveren wil
hun bedrijf rendabel zijn. De aar
de is daarbij een hinderlijke fac
tor. Zié maar de hydrocultuur,
waar geen aarde meer nodig is.
Wij gaan juist uit van de waarde
van de aarde, van de grond dus.
Wij vinden ook de wormen be
langrijk. Die beïnvloeden de be
mesting heel gunstig. Door onze
uitgangspunten verbouwen wij
weliswaar minder hoeveelheid
per vierkante meter en we heb
ben dus meer grond nodig. Maar
vergeet niet dat de andere boe
ren ook meer grond hebben dan
ze bezitten. Feitelijk gebruiken zij
grond in de Derde Wereld om bij
voorbeeld voer voor hun vee te
laten maken. Daardoor hebben
de mensen daar weer minder
mogelijkheden om voor hun ei
gen eten te zorgen....".
In tegenstelling tot bij de gangba
re landbouw hebben de gebrui
kers van biologisch-dynamische
produkten een hechtere band
met de producent. Schuitema:
„De crisis in de landbouw wordt
ook wel een beetje veroorzaakt
doordat de boeren het idee heb
ben dat ze door de consument in
de steek worden gelaten. Men
sen in de stad zien voedsel als
een noodzakelijk kwaad. Maar
voedsel en de produktiewijze is
wel degelijk belangrijk. Boeren
zijn namelijk ook verantwoorde
lijk voor het landschap. Ze voelen
dat trouwens ook zo. Nagenoeg
zonder uitzondering".
Onder het hoofdstuk aan de weg
timmeren voor meer begrip is de
gevolgtrekking dat dan ook met
De Kam: „Inderdaad. Albert Heijn
past op de kleintjes. Dat kun je
heel letterlijk nemen. De kleintjes
zoals wij krijgen geen voet tus
sen de deur. Albert Heijn is een
olifant. Die praat dus niet met
een muis. Niettemin maken ze
gebruik van de goede naam die
de biologische landbouw heeft.
Ze verkopen namelijk zogenaam
de groene produkten. Bij de her
komst van die produkten kun je
gerust vraagtekens stellen. Die
groene golf trekt wel klanten.
Overigens willen de boeren wel
overschakelen naar andere
VAN RIET
produktie-methodes. Een aantal
heeft onder druk van de crisis
een zetje in de rug gekregen.
Maar de meesten weten niet hoe
ze het moeten aanpakken. Het is
een soort denkdogma waar ze
niet vanaf komen. 'Hoe dan', vra
gen ze aan ons. Wij doen het al
sinds 1926. In het begin was het
zeer exclusief om deze produkten
te kunnen eten, maar via de hip
pie in de jaren zestig is het toch
meer gemeengoed ge
worden
De Ford Mondeo is deze week het grote nieuws in
onze Autokrant Extra. De auto is supernieuws en
wordt gezien als de opvolger van de Sierra. Verder in
de Autokrant Extra aandacht voor de splinternieuwe
motorwinkel van Ovaa. Ook de VW kever krijgt
aandacht.
Veel Zeeuwen lezen het dagelijks: de Almanak in de
PZC. Sommigen knippen ze uit om te onthouden. An
deren zouden best een verzameling willen hebben
van deze populaire rubriek in het dagblad. Goed dus
dat er nu een boekje is uitgekomen met een brede
bloemlezing uit de Almanakken die de laatste kwart
eeuw zijn verschenen. Aandacht voor dat boekwerkje
op de pagina Uit.
Abdijnieuws, de informatierubriek van de provincie
Zeeland, meldt in het kort de agenda van de openba
re vergadering van provinciale staten op 12 maart.
Voorts wordt uitgelegd hoe de burger subsidie kan
krijgen uit het milieufonds. De rubriek In Beroep en
een kort stuk over Milieutijdingen maken de uitgave
compleet.
Veel zakelijk nieuws van Walcherse origine op de
pagina Uit het Zakenhart.
Ja, maar waar...
Kijk op pagina 2&14
Hogeschool Rotterdam öc Omstreken
De eerlijkheid gebied wel mee te
delen dat ook de andere kunne
eraan te pas komt om bepaalde
onderdelen van het project aan te
vatten. Al was het alleen al de
handeling van het slaan van de
eerste paal. Dat daarvoor twee
mannen in actie komen zal wel
z'n oorzaak vinden in de omstan
digheid dat de activiteit in hun
portefeuille zit. Hoe het ook zij:
op dinsdag 9 maart geven gede
puteerde D.J.R Bruinooge en de
Middelburgse wethouder
J.A.R.M. Douwes het startsein
voor de bouw door gezamenlijk
de eerste paal de grond in te
werken.
Het Meiveld in Middelburg wordt
de eerste grote leerlingenbouw
plaats voor vrouwelijke bouw
vakkers in Zeeland. Het is de
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten
REPARATIES: klaar terwijl U wacht!
Informatie GRATIS
Tel. afspraken 01184-14533
HOBEINSTRAAT 52 VLISSINGEN
vierde in het land. Bij andere be
scheidener projecten zoals bij de
verbouwing van een jeugdsoos in
Westerschouwen kon worden
proefgedraaid. In Middelburg
worden in eerste instantie vijf
vrouwen daadwerkelijk bij het
bouwproject betrokken. Het is de
bedoeling dat op een later tijdstip
nog eens zeven vrouwelijke
bouwvakkers zich met de realise
ring van het kindercentrum gaan
bemoeien.
De activiteiten op het Middel
burgse Meiveld vormen het prak
Mevrouw J. Jansen van de stichting en architect Koning.
tijkwerk voor vrouwen die een
opleiding Bouwvrouw volgen.
Het betreft hier een door het
Centrum Vakopleiding Bouwbe
drijf, Bouwopleiding Zeeland in
samenwerking met de Janneke
Dierxschool op poten gezette
cursus. De eerste vrouwen die
aantreden volgen deze opleiding
al een half jaar en gaan nu op de
leerlingenbouwplaats het vak
verder leren. De tweede bouw
ploeg zal worden samengesteld
uit een deze maand te starten
Bouwvrouwopleiding. Iedere
vrouw van achttien of ouder kan
inschrijven voor de cursus. Na
VERVOLG PAGINA
ABDIJNIEUWS
In onze wasstraat kunt u uw
auto snel en voordelig
schoonmaken.
voor de prijs van
Dat is:
(bij inlevering van deze
advertentie, aktie geldig
t/m 10 maart a.s)
ESSO SELF SERVICE
STATION BASKENSBURG
Pres. Rooseveltlaan 731,
4383 NG Vlissingen.
Tegen inlevering van
deze bon krijgt u, bij
aankoop van een
Hamburger, de tweede
gratis. Eén bon per
persoon. Niet geldig in
combinatie met andere
McDonald's
aanbiedingen. Geldig
t/m: 14 maart 1993.
alleen bij:
McDonald's restaurant met McDrive
A58 afslag Middelburg
Omroep Middelburg (Radio Atlantis) begint binnenkort met een
spiksplinternieuwe TVkrant.
Het nieuwe TVstation moet nog een leuke naam krijgen die jij mag
verzinnen.
Schrijf hieronder jouw verzinsel en lever deze bon in bij McDonalds,
Bosschaartsweg 1, Middelburg.
Als dank krijg je dan helemaal gratis en voor niks een heerlijke Big
Mac (max. 1 bon per persoon)
naam
adresWoonplaats
De winnende naam zal in april worden bekendgemaakt op
Radio Atlantis en op de nieuwe TVkrant.
Alle inzendingen worden eigendom van de stichting
stadsomroep Middelburg.
