UIT HET ZAKENHART
Van vliegwei
naar vliegveld
ALHAMBRA
Vuurwerk
Kunst- en antiekbeurs
met gratis taxatie
Luistertoets goed voor
weekeinde Port Zélande
Kerstsfeer op Scheldeplein
KRUISWOORDPUZZEL
CINEMA
BEWONERS VREZEN VERHARDE BAAN
Als het Streekplan Zeeland wordt goedge
keurd staat er niets meer in de weg om het
Vliegveld Midden-Zeeland uit te breiden. Al
thans, geen enkele ambtelijke instantie zal
dan nog dwars liggen. De gemeente Arne-
muiden is akkoord omdat ze ondanks de
geluidsoverlast haar bungalowpark mag
bouwen en het bestuur van het vliegveld
kan haar plan voor een verharde baan gaan
uitwerken. Vorige week verscheen een uit
gebreid rapport over de haalbaarheid van
het verharde baan-project. Een project
waarmee twee vliegen in één klap worden
geslagen: de zakenluchtvaart kan zich ont
wikkelen en de geluidsoverlast voor de om
wonenden wordt drastisch verminderd.
Zakenvluchten
ARTEMIS
VAN KNOLLEN EN CITROENEN
Jeannette Poorter,
Recreatie
MILIEUTIP
MICMEC Walcheren
1912
1992
Vlissingen
01184-18810
Woensdag 16 december 1992
DE FAAM - DE VLISSINGER
25
Een vliegtuig scheert op kleine
hoogte over de weg. De machine
is net van de grasmat los en pro
beert hoogte te krijgen. Een paar
honderd meter verderop, net voor
de woonwijk Oranjeplaat, buigt
het af naar het Veerse Meer en
verdwijnt richting Veere. „De
toestellen mogen bij het opstij
gen niet over de bebouwde kom
vliegen", verklaart S. de Graaff,
oud-secretaris van het vliegveld-
bestuur, de uitwijkmanouvre. In
de verkeerstoren demonstreert
hij de af- en aanvliegroute op
kaart. „Kijk", wijst hij aan, „zo
kort is het traject maar dat de
toestellen hebben om de lucht in
te komen. Vanwege de geluids
overlast moeten ze het vermijden
om over de woningen te vliegen".
Ginette van Wijngaarden, secre
taris van de bewonersvereniging
Oranjeplaat heeft andere verha
len. Volgens haar heeft de buurt
wel degelijk last. Kennelijk - zo
valt uit haar woorden op te ma
ken - bestaan die uitwijkmanou-
vres alleen op papier. „Elke
ledenvergadering komen er
klachten over het vliegveld op ta
fel. Die piloten denken dat ze God
in Frankrijk zijn en dat ze alles
mogen. Ze houden zich absoluut
niet aan de voorschriften. Als we
in de tuin staan te praten en er
komt zo'n ding over kunnen we
plkaar niet meer verstaan". Ze
vraagt zich af of de piloten wel
goed geïnformeerd worden. En of
er wel sancties tegen overtreders
bestaan. „Ze vliegen vaak veel te
laag over. Maar als we het num
mer noteren en het vliegveld bel
len gebeurt er helemaal niets.
Laatst kwam een piloot, die hier
in deze buurt woont, zo laag
overvliegen dat we dachten dat
hij in zijn eigen tuin zou landen.
Maar sancties? Ho maar".
Van Wijngaarden denkt dat het
met de uitbreidingsplannen van
het vliegveld allemaal nog erger
wordt. „Nu is het nog vol te hou
den. In de winter is het lawaai
een stuk minder dan in het voor
jaar of 's zomers. Maar dat veran
dert natuurlijk als er zakenverkeer
gaat vliegen. Bovendien krijgen
we die herrie hier nu ook op
doordeweekse dagen, terwijl het
tot nu toe toch meer in de week
einden was. Onze rust kunnen
we wel vergeten".
De Graaff geeft toe dat het aan
tal vliegbewegingen in de komen
de jaren toe zal nemen, maar van
meer geluidsoverlast is volgens
hem geen sprake als de verharde
baan er komt. „Met een harde
ondergrond komen de toestellen
eerder van de grond en zitten al
hoger op het punt dat ze het
vliegveld verlaten. Daardoor is
het lawaai voor de woonwijk
minder. Bovendien", voegt hij er
aan toe, „zijn de zakenvluchten
veel geruislozer. Bedrijven maken
gebruik van stille machines".
Het vliegveldbestuur koestert al
jaren de wens om de zakenlucht
vaart uit te breiden. Sinds de pro
vincie en de gemeente
Arnemuiden de subsidiekraan
hebben dichtgedraaid is het
bestuur gedwongen in haar eigen
kosten te voorzien. De rijke bron
Er valt heel wat af te lachen (of zo u wilt te huilen) met de
coördinatoren en directeuren van de diverse hulpverlening
sinstellingen. Voor de waar die ik aan de 'man' probeer te
brengen (projekten Vrouwenhulpverlening) lijkt men nou niet
bepaald in de rij te staan. Natuurlijk begrijp ik wel waarom,
maar ik word er zo langzamerhand wel ontzettend moe van.
Om u een idee te geven van wat ik zoal moet doormaken, een
schrijnend voorbeeld. Nadat de gebruikelijke openingsrituelen
(bakkie koffie, complimenten over de inrichting etc.) afgerond
zijn, begin ik mijn 'waar' aan te prijzen. Zo'n projekt Vrouwen
hulpverlening zou natuurlijk de status van de instelling verho
gen en bespaart kosten. Natuurlijk is hij daar ook van
overtuigd. Er is immers al een tijdje een werkgroep-je actief en
we doen er al heel wat aan. Aangezien mijn berichtgeving van
een heel andere orde is en omdat ik geïnteresseerd ben in elke
actie op het gebied van VHV, ga ik er eens lekker voor zitten.
"Wat doen jullie op dit moment", vraag ik. We zijn met groeps-
hulpverening aan seksueel misbruikte vrouwen begonnen en
hebben een lijfwerktherapeut aangesteld. Mooi succes voor
het werkgroep-je, denk ik. "Stop je projecten maar weer in je
tas, Poorter.
Ik bedenk me plotseling dat ik nogal wat ervaring heb in het
werken met seksueel misbruikte vrouwen. Die ervaring zou ik
kunnen gebruiken bij een training voor de begeleiders. In de
loop van het gesprek blijkt ineens dat zowel de begeleiders van
de groep als de lijfwerktherapeut, man is! Ik ben met stomheid
geslagen! Stamel nog iets in de trant van dit is toch absoluut
niet de bedoeling van Vrouwenhulpverlening en neem af
scheid.
Buiten gekomen voel ik me woedend en vooral moe. Ik ben
weer in die valkuil getrapt, m'n woede niet geuit en 'lief en aar
dig' gebleven. Ik geef een paar trappen tegen m'n autoband.
Het lucht in ieder geval iets op. Ik snap het allemaal wel. Vrou
wenhulpverlening stelt uiteindelijk het hele systeem ter discus
sie. Het systeem van mannenmacht en
vrouwenonderdrukking. Het is geen therapeutische methode
die iedereen kan toepassen. Het is een visie, een mentaliteit en
een levenshouding en in die zin lijkt ze natuurlijk bedreigend
voor mannen met macht. En de gezondheidszorg wordt hoofd
zakelijk geregeerd door mannen met macht.
Terwijl ik achter het stuur nog wat zit na te mokken, kruipt er
een klein meisje tegen mijn rug op naar boven en gaat op mijn
hoofd staan. Al dansend en gekke capriolen uithalend plaatst
ze een vlag boven op mijn hoofd. Ik schiet in de lach. Gelukkig
heb ik haar de laatste tijd altijd bij me. Ze kan me weer aan het
lachen maken. Op de radio schalt 'it's a mans world' en de
kleine wijst op haar voorhoofd. Ik zet de radio uit en we neu
riën samen een ander lied. Een zonnestraal worstelt zich door
het dikke wolkendek en verlicht het baanvak voor me. Ik ben
op de goede weg.
direkteur 'Artemis',
tel: 01180 - 35033.
van bedrijfsvluchten wil ze daar
om graag aanboren. Volgens J.
Nillessen, die de haalbaarheid
van het harde baan project on
derzoekt, wordt er echter vooral
gereageerd op 'prikkels van bui
tenaf'. „Al jarenlang zendt het
bedrijfsleven signalen uit die erop
wijzen dat er interesse is voor
vliegtransport", zegt Nillessen.
Om de industriële bedrijvigheid -
zoals dat ambtelijk heet - op te
vijzelen heeft de zakenluchtvaart
een impuls nodig, oordeelt hij.
En: „Je moet er voor zorgen dat
zakenlui het aantrekkelijk vinden
om zich hier te vestigen. Als
Amerikanen hier een filiaal willen
opstarten is het eerste wat ze
vragen: Waar is het vliegveld. Dat
is voor hen de normaalste zaak
van de wereld. In korte tijd moe
ten ze naar een plaats ergens in
Nederland of Europa kunnen".
De Graaff demonstreert dat later
op de kaart in het luchtvaartge
bouw. Hij wijst op een dorp in het
midden van Frankrijk. „Hier ben
ik van de week nog heengevlo-
gen", zegt hij. „In twee en een
half uur was ik ter plekke". Uit
een enquete onder dertienhon
derd bedrijven in Zeeland blijkt
belangstelling te zijn voor meer
zakelijke activiteiten op het vlieg
veld. Uit het rapport komt naar
voren dat van de 205 bedrijven
die gehoor gaven aan het onder
zoek 37 procent nooit zakenrei
zen maakt of zakenrelaties uit het
buitenland ontvangt. Daarente
gen meldde 16 procent al eens
eerder zakenvluchten gemaakt te
hebben. Op de vraag waarom er
geen gebruik werd gemaakt van
het vliegveld antwoordde een
kwart van de bedrijven die de
vraag hadden ingevuld dat de
luchthaven te beperkt is door het
ontbreken van een verharde baan
en lichtinstallatie. Nillesen durft
te voorspellen dat wanneer deze
er komt het aantal vliegbewegin
gen in één jaar verdubbelt naar
1400.
Jaren heeft de gemeente Arne
muiden uitbreiding van het vlieg
veld tegen kunnen houden.
Vooral de verstoring van de zon-
dagrust was een doorn in het
oog van de overwegend
protestants-christelijke vis
sersplaats. Daarnaast verstoor
den de piloten in hun kisten de
mogelijkheid om de toeristenin
dustrie te laten uitbreiden. Aan
de boorden van het Veerse Meer
- zo wenste de gemeente - zou
een prachtig bungalowpark ge
bouwd kunnen worden. Uit de
kamers van het monumentale
provinciehuis werd weliswaar
goedkeurend geknikt over de
plannen van Arnemuiden, maar
er was wel een bepaling (hinder
wet) die bewoning niet kon
toestaan met een vliegveld in de
achtertuin. Voor recreatiegebie
den - zo zei de provinciale bepa
ling - moesten dezelfde normen
worden aangelegd als voor per
manente bewoning. Om Arne
muiden tegemoet te komen en
om de eigen expansiedrift rich
ting toerisme en overige industrie
te bevredigen grepen de Zeeuw
se bestuurders in de ransel van
de landelijke wetgeving die der
gelijke bewoning wel degelijk
toestond. Dus werd des land's
wil tot provinciewet verheven.
Willem Bezemer, recreatiewet
houder van Arnemuiden, is er
klaar voor, ongeacht alle bezwa
ren. Uit zijn woorden valt op te
maken dat de soep minder warm
wordt gegeten dan ze wordt op
gediend. „Het is een prachtig ge
bied", legt hij uit. „Alle
mogelijkheden voor watersport
zijn aanwezig, het ligt uit de wind
en het is er rustig". Rustig? Ter
wijl er om de haverklap vliegtui
gen overkomen? De wethouder
wuift die tegenspraak met een
handgebaar weg. „Mensen die
hier twee weken op vakantie zijn,
vinden het juist leuk om een
vliegtuig boven hun hoofd te
zien. Bovendien zorgen we er
voor dat de woningen goed ge
ïsoleerd zijn zodat er binnen niets
van te horen is".
De locatie waar het bungalow
park van vijfhonderd woningen
moet komen is het 48 hectare
terrein, een uitgestrekte akker
waar nu alleen wat landbouwma
chines aan het werk zijn. Al vanaf
1983 is Arnemuiden op zoek
naar een geschikte plek. Beze
mer: „In eerste instantie hadden
we het 16 hectare terrein op het
oog, maar dat lag in de landings
route van de vliegtuigen. De pro
vincie vond dat te gevaarlijk. En
als ik diep in mijn hart kijk moet
ik toegeven dat ik er liever ook
niet aan begon". De provincie
wees toen de huidige locatie aan.
Bezemer denkt erover om in de
brochure te vermelden dat het
bungalowpark in de buurt van
een vliegveld ligt. „Dan weten de
mensen waar ze aan toe zijn.
Trouwens, ik woon zelf in Arne
muiden en hoor zelden een
toestel overkomen".
In de haalbaarheidsstudie van de
verharde baan geeft het vlieg
veldbestuur aan dat uitgaande
van de gemiddelde groei van 7,2
procent per jaar het aantal vlieg
tuigbewegingen rond de eeuw
wisseling op 60.000 per jaar ligt.
Verwacht wordt dat 2500 daar
van zakenvluchten zijn. Volgens
De Graaff is de geluidsoverlast
beperkt doordat de vluchten ver
spreid worden over de hele week.
„Het is voor de bewoners beter
dat de zakenluchtvaart toeneemt
dan de recreatievliegerij, die zich
concentreert in het weekend.
Dan komt er om het half uur een
kist met parachutisten over".
De bewoners van de Oranjeplaat
zien de bui echter al hangen.
Iedere dag vluchten en dan tot elf
uur 's avonds. Zij zijn nog aan het
zoeken op welke punten ze be
zwaar aan kunnen tekenen tegen
de uitbreiding van het vliegveld.
Als het aan hen ligt is de zaak
nog lang niet rond.
Wie tijdens de rondleiding op de
open dagen van Roskam Kan-
toorefficiency goed oplette, kon
een mooie prijs verdienen. Van 9
tot 14 november hield het bedrijf
open huis om de klanten kennis
te laten maken met het nieuwe
pand aan de Arnesteinweg in
Middelburg. De bezoekers moch
ten een vragenlijst invullen waar
bij getest werd of men bij de
rondgang door de zaak goed had
geluisterd en gekeken. Donder
dag 10 december kregen vijf
prijswinnaars, die de twaalf vra
gen goed hadden beantwoord
hun prijs uitgereikt door de direc
tie. Er waren rond de zeventig in
zendingen.
Een lang weekend met z'n zes
sen in een saunawoning van
Gran Dorado in Port Zélande. Dat
was de hoofdprijs, die Amanda
Kiel van Fabricom bv uit Sluiskil
in de wacht sleepte door haar op
merkzaamheid. Samen met Joy
ce Walrave van de Goese
vestiging van Fabricom had zij al
le vragen goed beantwoord,
maar omdat er maar één hoofd
prijs te verdienen was, ging haar
collega met de troostprijs naar
Steunpunt - Om ondernemers
in het midden- en kleinbedrijf be
ter van dienst te kunnen zijn met
bedrijfseconomische zaken en ju
ridische adviezen heeft het Ne
derlands Christelijk Ondernemers
Verbond een kantoor in Goes ge
opend. Het steunpunt is ge
vestigd in een verzamelgebouw
aan de Evertsenstraat 15.
Rijksarchief - De nieuwste uit
gave van het Rijksarcief Zeeland
'Kaarten en tekeningen afkom
stig van trammaatschappijen in
Zeeland en de Zuidhollandse ei
landen, 1886-1962' is onlangs
van de pers gerold. Een gedeelte
vanm de ruim 2300 hierin be
schreven kaarten zijn afkomstig
van de Stoomtram Walcheren.
huis: een pennenset met naam-
inscriptie. De tweede prijs was
voor Antoinnet van 't Zelfden van
SGS Depauw Stokoe uit
Nieuwdorp. Zij mag een dagje
met vier personen gaan stappen
in Port Zélande en daarbij van alle
faciliteiten in het dorp aan de
Grevelingen gebruik maken. Ook
zij vulde samen met een collega,
Bram Koeman, twee identieke
vragenlijsten in. Het lot besliste
dat Koeman met de troostprijs,
ook een pennenset, naar huis
mocht. Niettemin heeft hij al een
uitnodiging van zijn vrouwelijke
collega binnen om aan het uit
stapje deel te nemen. De derde
prijs was voor Wim Louwerse van
het Constructiebedrijf Hillebrand,
een buurman van Roskam iets
verderop op Arnestein. Een diner
voor twee, ook in het havenstad
je aan de Brouwersdam, was de
beloning voor zijn nauwgezet
heid.
De prijsuitreiking vond plaats in
de kantine van het nieuwe be
drijf, dat kantoormeubelen en -
machines verkoopt. De directiele
den Rudy en Marianne Boone
hadden voor elke prijswinnaar
naast een cadeaucheque ook een
fleurig boeket.
De prijswinnaars v/nr Directeur Rudy Boone, Antoinnet van 't
Zelfden, Wim Louwerse met echtgenote, Joyce Walrave, Aman
da Kiel en directielid Marianne Boone.
ledereen weet dat je met het
afsteken van vuurwerk erg
voorzichtig moet zijn, anders
kost het ogen of vingers.
Met het Coastline Chorus op za
terdag 19 december en een
kerstmannenorkest een dag later
wordt het Scheldeplein en de
Walstraat tijdens de winkelope
ningen in kerstsfeer gebracht.
Het Vlissings mannenkoor begint
zaterdag om 14 uur met zijn op
treden, de kerstmannen treden
zondag op tussen 13 en 17 uur.
Maar heeft het afsteken van
vuurwerk ook milieuef-
fekten?
Antwoord
Ja, de werking van rotjes en
alles wat knalt is gebaseerd
op buskruit dat ontploft.
Daarbij komen stikstofoxy-
'den, zwaveldioxyden en
koolstofdioxyden vrij en die
zijn o.m. verantwoordelijk
voor het broeikaseffekt op
aarde. Elk oud en nieuw
wordt er zo'n drieduizend ton
vuurwerk afgestoken. De ver
vuiling met stikstof- en zwa
veldioxyden wordt daardoor
op oudejaarsavond opeens
drie keer zoveel als normaal.
Voor siervuurwerk (kleuren
i.p.v. knallen) worden allerlei
metaalverbindingen gebruikt.
Bij verbranding komen
barium-, cadmium- en stronti-
umverbindingen vrij en die
zijn giftig om in te ademen.
Uit een oogpunt van milieu is
"geen vuurwerk" het beste.
Wanneer u vuurwerk af
steekt, let dan op uw eigen
veiligheid en die van anderen,
steek niet teveel af en zorg
ervoor dat u zo weinig moge
lijk kruitdamp en andere gas
sen inademt, b.v. door
"boven de wind te gaan
staan
Welk woord kunt u maken met de opgegeven letters:
30 -48 -54- 10 - 15 - 34- 1 - 50 - 24-9- 11 -60-45 - 38
HORIZONTAAL: 1 kort zwaard; 6 muziekinstrument; 11 aandrift; 12
voorz.; 13 wijnsoort; 14 opgelegd werft; 15 bolgewas; 17 muziek
noot; 19 per adres; 21 uitroep; 24 jong schaap; 26 gangtapijt; 29
denkbeeld; 30 beeldverhaal; 32 Surinaamse pad; 33 alvorens; 34
chemisch symb.; 35 voorz.; 37 riv. in Utrecht; 38 stad in Frankrijk;
39 insekt; 40 sneeuwschaats; 42 scheepsterm; 44 boom; 45
vreselijk; 48 soort revolver; 50 dubbelzout; 53 voertuig; 54 diefjes
maat; 56 deel van het gezicht; 57 vis; 58 una corda; 60 lidwoord;
61 uitroep; 62 razernij; 64 vies; 65 tot rouwbeklag; 67 heraldiek
wapen; 69 militair; 70 vis.
VERTIKAAL: 1 zangvogel; 2 laagtij; 3 elektrode; 4 wreedaard; 5
delfstof; 6 voorz.; 7 vlug van begrip; 8 gelijkmatig; 9 landbouw-
werfttuig; 10 puntdicht; 16 ongeregelde oorlog; 18 hartelijk; 20
eigerecht; 22 pl. op de Veluwe; 23 pers. vnw.; 24 militaire rang; 25
muzieknoot; 27 voorz.; 28 pl. op de Veluwe; 30 dans; 31 deel van
Europa; 34 smalle strook; 36 niet raak; 40 karig; 41 vrl. rund; 43
vogel; 46 mnl. dier; 47 roddel; 49 voorz.; 51 maanstand; 52 voorz.;
53 sint; 55 dans; 57 riv. in Frankrijk; 59 drank; 60 tweestemmig
gezang; 63 huisdier; 64 roofdier; 66 oude lengtemaat; 68 dun.
Oplossing
Puzzel week 50
HORIZONTAAL: 1 metselaar: 8 broer:
12 talaar; 13 kaap; 14 e.k.; 16 kaas; 17
krat; 18 mm; 19 Urk; 21 nr.. 22 moor; 23
bom; 24 waard; 26 beo; 27 spade; 29
pui; 30 serie; 32 snel; 34 wesp; 36 ia; 38
dra; 39 L.S.; 41 klam; 42 kwal; 44 na; 45
air; 47 al; 49 iris; 51 drie; 53 kloet; 56 lat;
58 Deens; 60 oog; 61 maart; 63 ent; 64
loop; 66 pi; 67 Ier; 68 re: 69 doop; 70
korf; 72 fa. 73 hooi; 74 korrel; 76 kwart;
77 harteloos.
VERTIKAAL: 1 meeuw; 2 TT; 3 sak; 4
eland; 5 laar; 6 aas; 7 ar; 8 baars;9 rat;
10 op: 11 rammelaar; 13 KRO; 15 krap;
17 kooi; 18 modern; 20 kauw; 22 merk;
23 band; 25 riek; 26 Be; 28 P.S. 30
spalk; 31 eiwit; 33 fladderak; 35 sla; 37
aar; 40 sirene; 43 lila; 46 riet; 48 hoop;
50 saai; 52 en; 54 loop; 55 eg; 57 tref; 59
sloot; 61 mirre; 62 trans; 65 ooi; 66
port; 69 dor; 70 kor; 71 fel, 73 ha; 74 ka;
75 L.O..
Winwoord: SARDELLE
Elke week en dat acht weken lang kunt u vrijkaartjes winnen voor
twee personen voor de cinema Alhambra. Cinema Alhambra stelt
iedere week 10 vrijkaartjes ter beschikking vanwege zijn tachtigjarig
bestaan.
U kunt de oplossing voor maandag 12.00 uur toesturen naar redactie
De Faam/De Vlissinger, Postbus 5017, 4330 KA Middelburg.
De prijswinnaars krijgen de prijs thuis toegestuurd.
De prijswinnaars van de puzzel van 9 december zijn:
T. Marijs, Vlissingen, L.W. Willeboordse, Oost-Souburg, mevr.
Ludikhuize;t Gilde, Oostkapelle, N. Bommeljé, Koudekerke, K.H. Schol-
te, Vlissingen.
De oplossing was: SARDELLE
N.B. DIT WAREN DE LAATSTE PRIJSWINNAARS
Zilveren koffie- en theeservies omstreeks 1900.
Zo'n vijftien antiquairs uit heel
Nederland komen van vrijdag 18
tot en met zondag 20 december
naar Vlissingen voor een kunst
en antiekbeurs in Shopcenter
aan de Spuistraat. Zaterdag kun
nen particulieren hun kostbaar
heden (gratis) laten taxeren. Voor
de organisatie tekent Antiekbeur-
zenorganisatie Nederland uit
Koudekerke.
1 Tijdens de beurs is er van alles te
koop. Antieke hoerenkasten als
ook kleinmeubels. Verder zijn er
zilveren en kristallen gebruiks
voorwaarden en er is een cöllec-
tie Europees en Oosters
porcelein.
Naast de antiquiteiten is er een
grote variatie tapijten en schilde
rijen van moderne en oude
meesters. Cock Vromans uit Kou
dekerke vertelt zaterdag aan het
publiek of hun meegebrachte
spullen kitsch of antiek zijn.
