Met een frisse duik
het nieuwe jaar in
MOTORRIJLES?
Hij greep in de kassa
en ging er vandoor
MARKT
»»'2S=Ï~"
RADIO ATLANTIS
J.P.A. Rossël
tandprotheticus
'De overburen hadden het
over de scanner gehoord'
UITVERGROTINGEN 25,-
Het ritme ven Walcheren
3ïêr ft-?-
Robbe Berking
Met Pen Boer
Verkeersleermiddelen bent
u beter af!
...het was zo'n
tenger ventje,
een snotneus
gewoon...
...de tweede keer
zette hij de loop
van het pistool
tegen de slaap
van het
winkelmeisje...
...de nachtmerries
waren ver
schrikkelijk...
GOES
ZATERDAG 28 NOV.
9^0-17.00 uur
BOERDERIJ
OUD LANDHUIS
Valkenisse pakt
hondepoep aan
Walcheren
TE KOOP GEVRAAGD
..ik kon m'n
verhaal bij een
heleboel mensen
kwijt, maar als je
het voor de
achtste keer op je
werk zit te
vertellen, hoor je
jezelf praten...
PZC WEEKBLADEN
...op zo'n moment
voel je je het
ergste slachtoffer
van Middelburg...
Verkeersslachtoffers
FOTO VERSCHOORE
Tekorten
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
Met de Faam
naar
Henny Huisman's
Surprise Show
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
motorrijles
erakti|kboek
rijbewijs a
Er ligt een kostelijk
praktijkboekje voor u klaar dat
uw lessen stap voor stap
ondersteunt
Vraag er uw rijschool om1
92e JAARGANG NUMMER 48
25 NOVEMBER 1992
Al bijna tien jaar runden Jos en Anneke Sandee een kleine buurtsuper,
ergens op Walcheren. In al die jaren vonden er weinig noemenswaar
dige incidenten plaats. Goed, er werd wel eens wat gestolen, en be
trapte dieven reageerden wel eens agressief, maar verder viel het
eigenlijk allemaal wel mee. Tot het voorjaar van 1991. Toen werd de
zaak in een week tijd tot twee keer toe door dezelfde
gewapend overvaller beroofd. Wat gebeurt er met je op zo'n moment,
en vooral, hoe verwerk je dat? Anneke Sandee vertelt er meer over.
"De eerste keer waren alleen het
winkelmeisje en ik in de zaak,"
vertelt Anneke. "M'n man was
achterin het magazijn, en ik werd
aan de telefoon geroepen, toen
hoorde ik opeens een gil van het
winkelmeisje. Ik liep naar voren
en daar stond die knul. Met een
pistool. Een luchtdrukpistool
bleek achteraf, maar toen dach
ten we dat het een jachtgeweer
met een korte loop was. Toen ik
eraan kwam richtte hij het pistool
meteen op mij. "Mond dicht,
kassa open en geld," was het
enige wat hij zei. Hij deed een
greep in de kassa en rende er
vandoor."
De tweede overval vond drie da
gen later plaats. "We hadden de
dader net die ochtend uit de poli
tiefoto's gelicht, en omdat hij vol
gens de politie nog steeds in de
buurt was, hielden ze onze win
kel in de gaten. Achteraf zei de
recherche ook, we snappen niet
dat het kon gebeuren. Maar het
is hem toch gelukt. Dit keer zette
hij de loop van het pistool tegen
de slaap van het winkelmeisje.
Voor de rest verliep het hetzelfde
als de keer daarvoor. Hij pakte
het geld en vluchtte Dat gebeur
de om drie uur 's middags. Om
kwart voor vijf belde de politie
dat ze hem te pakken hadden."
De buit bedroeg de eerste keer
zo'n duizend gulden. De tweede
keer had Anneke het kassageld
bewust kort gehouden, zodat de
dief er met 'slechts' driehonderd
vijftig gulden vandoor kon gaan.
Anneke: "Maar het gaat niet om
het geld. Op zo'n moment denk
je daar niet eens aan. Het enige
wat ik kon denken was: het is
voorbij. Als hij de trekker over
haalt is het gebeurd. Ik heb vier
kinderen ik zag m'n hele gezin
aan me voorbij flitsen. Ze hebben
het wel eens over met één been
in het graf staan. Zo voelde het
precies." Toch bleef een gedeelte
van haar geest kalm, waardoor ze
de overvaller goed kon opnemen.
"Ondanks alles dacht ik toch, als
ik dit overleef zal ik je moeten
kunnen beschrijven aan de poli
tie."
Het winkelmeisje en Anneke zelf
reageerden achteraf allebei an
ders. "Zij begon te gillen en
kreeg een zenuwinzinking. Ikzelf
was heel stil, ik zei geen woord.
Ik voelde me verdoofd. Was op
dat moment niet meer bang. Het
was net of ik een klap op m'n
hoofd had gekregen, ik was hele
maal leeg." De weken erna leefde
ze op slaap- en kalmeringsmidde
len. "De nachtmerries waren ver
schrikkelijk. Gillend wakker
worden en roepen, daar komt ie,
hij schiet me dood. De eerste da
gen waren ontzettend moeilijk.
Je moet toch die winkel weer in."
De reacies van de vaste klanten
waren hartverwarmend. "Onze
zaak is een buurtwinkel, dus we
kennen de klanten goed. De eer
ste dagen hadden we een kamer
vol bloemen en we kregen ont
zettend veel post en telefoontjes.
Daar hebben we heel veel steun
aan gehad." Daar tegenover
stonden de sensatiezoekers en
de 'helden'. "Er kwamen ook
reacties zo van, je had hem toch
wel met een fles op z'n hoofd
kunnen slaan, of had je geen mes
bij je. Alsof je iets kunt doen als
ze een pistool op je borst rich
ten."
Eén 'dappere' klant zei zelfs: "Als
ik in de winkel was geweest, was
dit nooit gebeurd." Anneke: "Als
je er zo over denkt heb ik liever
niet meer dat je in de winkel
komt, heb ik toen gezegd. Ik heb
een gezin. Het risico van de held
uithangen is veel te groot." Een
andere veelgehoorde reactie
was: "'t Was zeker een zwarte."
Anneke: "Nee, dat was het niet.
Er komen hier negers die je zo
met je portemonnee op stap zou
kunnen sturen. Natuurlijk stelen
negers ook. Net zoveel als blan
ken." Weken later werd ze nog
over de overvallen aangesproken.
"Toen kon ik er niet meer tegen
en heb ik gevraagd of ze er alsje
blieft niet meer over wilden be
ginnen. Zoiets verwerk je niet in
een paar dagen. Dat duurt maan
den en maanden."
Nu heeft ze geleerd er mee te le
ven. Min of meer. "M'n man en
ik klapten allebei dicht. We kon
den er niet met elkaar over pra
ten. Daarbij moest ik ook het
winkelmeisje opvangen. In feite
kreeg ik dus een dubbele klap te
verwerken." Dat ze er ondanks
dat toch overheen kwam, heeft
ze aan de stichting Slachtoffer
hulp te danken, vindt ze. De re
cherche maakte haar meteen na
de eerste overval attent op het
bestaan van deze stichting. "De
huisarts zei toen ook, je moet er
over praten, maar dat wilde ik he
lemaal niet. Maar je hebt je gezin,
je zaak, je moet verder. Dat kun
je alleen maar door te praten, te
huilen, kwaad te worden. Toen ik
me dat realiseerde, ben ik
gestopt met pillen te slikken.
Trees, de vrijwilligster van Slacht
offerhulp, heeft het hele verhaal
er langzaam uitgetrokken."
Trees maakte Anneke ook duide
lijk dat ze het recht had om
kwaad te zijn en wraakgevoelens
te hebben. "Na de overvallen heb
ik tegen een rechercheur gezegd:
"Geef me je revolver maar. Als ie
dan nog een keer komt kan ie het
in ieder geval niet meer na vertel
len. Later dacht ik, laat ze hem
maar opknopen. Natuurlijk is dat
ook geen oplossing. Maar alleen
door zo kwaad te worden kun je
er mee om leren gaan en accep
teren dat hij ooit weer vrij komt."
De dader, een eenentwintigjarige
drugsverslaafde die een hele
reeks overvallen op z'n kerfstok
heeft, werd tot veertien maanden
veroordeeld. Anneke ging samen
met Trees naar de rechtzaak. "Ik
durfde niet alleen. Je moet daar
toch aanhoren hoe zo'n knul
zichzelf schoon staat te praten.
Zelf moet je je mond houden."
Eenmaal in de rechtzaal bleek de
dader niet erg indrukwekkend.
"Het was zo'n tenger ventje. Een
snotneus gewoon." Hij had geen
idee wat ie z'n slachtoffers had
aangedaan. Hij werd er door an
deren onder bedreiging tot ge
dwongen, en daarmee was voor
hem de kous af. "Je bent een ke
rel zonder ruggegraat, was het
commentaar van de rechter,"
zegt Anneke. "En dat was ook
zo. Hij was al vanaf z'n zestiende
verslaafd. Ik heb geen medelijden
met hem, al kan ik me ergens wel
voorstellen dat hij zo ver was ge
zonken. Als je zo onder invloed
bent, ben je tot alles in staat."
Hoewel het ergste leed geleden
is, zal het nooit meer hetzelfde
als vroeger zijn, weet Anneke.
"Het heeft bijna een jaar geduurd
voordat ik weer winkeldieven aan
durfde te houden. Daarbij komt
dat de dieven steeds agressiever
worden. Ik ben nog steeds wel
eens bang. Banger dan voorheen.
Ik weet nu wat het is, wat je
moet doorstaan als zoiets ge
beurt." En wat de overvaller be
treft, die komt binnenkort vrij.
"Hij schijnt inmiddels afgekickt
te zijn. Ik hoop dat hij op het goe
de pad blijft. We wonen in dezelf
de plaats, ik weet dat we elkaar A
tegen kunnen komen. Daar zie ik
wel erg tegenop, ja."
EELANDHM-LéN
INFO LUN
01640
35916
Bewoners van de bebouwde
kom in Koudekerke en Zoute-
lande zijn gewaarschuwd. De
gemeente gaat de hondepoep
aanpakken. Het is niet alleen
een vies gezicht, zo staat in
een brief aan de bewoners,
maar het is ook „zeer schade
lijk voor de gezondheid". Er
zijn voorzieningen getroffen
en om de kwaal echt aan te
pakken is aan de hondebezit-
ters gevraagd om optimaal
mee te werken.
De geregistreerde hondebe-
zitters hebben grijperzakjes
gekregen waarmee ze de
hondepoep kunnen opruimen.
Er staan speciale bakken
waarin die zakjes kunnen
worden achtergelaten. Zoute-
lande heeft nog wat meer
luxe in de vorm van een hon
detoilet. Die is gemaakt aan
de Molenweg. De honden
kunnen op die gemarkeerde
plaats hun behoefte doen op
houtsnippers die regelmatig
worden verwijderd en ver
verst. „Samen kunnen we dit
probleem oplossen", schrijft
de gemeente aan de be
woners.
met veel grond.
Zéér rustig gelegen,
verbouwing geen bezwaar.
Tussen nu en 2 jaar op te
leveren in gebied: Middelburg,
Grijpskerke, Meliskerke.
Aagtekerke, Domburg,
Oostkapelle, Vrouwenpolder,
Vee re.
Inlichtingen:
Fam. Horst-de Kroes, s 01751-14176
December 1991, acht uur 's avonds. De Middelburgse Nel Daane,
wiens nachtdienst over enkele uren weer zal beginnen, ligt boven te
slapen, als ze plotseling wakker schrikt: iemand schijnt met een lamp
je in haar gezicht. "Wie bent u, wat is er?," mompelt ze slaperig. Het
enige antwoord is gestommel op de trap. Even denkt ze nog aan de
katten, en aan de buurman, die een sleutel heeft, maar eenmaal bene
den dringt het meteen tot haar door. "Ik zag het open raam en de
rommel op de vloer en dacht, gefeliciteerd juf, jij bent de gelukkige."
Een inbraak, dus. Schade: nog geen drieduizend gulden, die keurig
wordt betaald door de verzekering. "Maar de immateriële schade, de
schrik, en alle tijd die het kost om alles te regelen, die kun je nergens
verhalen," zegt ze nu.
Nel Daane is een alleenwonende
vrouw van middelbare leeftijd
met een verantwoordelijke baan.
Het type dat wel tegen een
stootje lijkt te kunnen. En dat kan
ze ook, ze kan er achteraf gezien
zelfs om lachen. "Staat er eens
een keer een vent naast m'n bed,
heb ik er nog geen plezier van
ook," zegt ze sarcastisch. "En
die video, ach, ik had hem toch
nog maar drie weken en ik kon
hem toch niet bedienen." Maar
achter dat cynische ondertoontje
schuilt een verhaal van angst,
van verdriet, en vooral, een ver
haal van onmacht. Het begon al
met het waarschuwen van de
politie. "Het duurde zo lang voor
dat ze de telefoon aannamen en
pas een half uur later stonden ze
op de stoep. De overburen wisten
het toen inmiddels ook al. Die
hadden het, met naam, toenaam
en adres over de scanner ge
hoord..."
De politie zag de inbraak als een
routinegeval. "Ze waren best
aardig, maar voor hen was het
gewoon de duizendste video en
het duizendste tasje, dus die von
den het allemaal wel meevallen.
Het viel ook wel mee, maar op
zo'n moment voel je je natuurlijk
toch het ergste slachtoffer van
Middelburg en dan komt die rou
tinematige houding als pure on
wil over. Ik bedoel, de
voordeursleutel was ook verdwe
nen, en als zo'n agent dan zo be
gint van ach, mevrouwtje, mijn
ervaring zegt dat ze toch niet te
rugkomen, als je geluk hebt ben
je morgenochtend om negen uur
de eerste bij de woningbouwve
reniging voor een nieuw slot, dan
ED@
Oplage: 24.590.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Vlissinger.
Totale oplage: 48.035.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oosl-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen,
Advertentieverkoop:
L.F. Kuijs,
tel. 01180-27524,
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81171 en Marien Kaat,
01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Markt 51, 17.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10, 17.00
uur. Postbus 18. 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-
huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 168.170.
voel je je zo machteloos... Ik
moest tenslotte die nacht wel
weer gaan werken en mijn erva
ring zegt mij ook wel eens iets
wat achteraf niet blijkt te klop
pen."
Ook haar rijbewijs, paspoort,
autsleutels en copie deel III van
het kentekenbewijs waren ver
dwenen. "En dat had ik nog wel
speciaal apart bewaard." Autorij
den zat er dus ook niet meer in.
"Om te beginnen moesten de
sloten veranderd worden, maar
zonder papieren durfde ik natuur
lijk niet meer te rijden. Ik naar
Veendam gebeld, maar een
nieuw nummerbord kon uiteraard
niet direct geregeld worden,
maar misschien kon ik wel bij de
politie terecht voor een tijdelijk
bewijs. De politie vond echter dat
ik nog maar even moest wach
ten, want hun ervaring zei dat dat
soort papieren meestal wel weer
opdoken. Een bewijsje wilden ze
in eerste instantie ook niet geven.
Hun ervaring zei dat dat soort
dingen meestal toch niet zo
streng gecontroleerd werden.
Kijk, dat soort dingen, die onwil,
dat van het kastje naar de muur
gestuurd worden. Daar gaat zo
ontzettend veel tijd inzitten, en
daar wordt je ook zo ontzettend
kwaad van."
Daarnaast had de politie onge
vraagd Nels gegevens aan
Slachtofferhulp doorgegeven.
"Eerst die scanner, toen dat
weer, ze hadden het toch wel
eerst even kunnen vragen." Des
ondanks heeft ze veel aan Slach
tofferhulp gehad, geeft ze toe.
"Vooral in praktische zin, ze heb-
ben me later bij al het verdere ge
regel een hoop tijd en moeite
bespaard." Het praten met een
vrijwilliger van de stichting hielp
ook. "Ik kon m'n verhaal natuur
lijk wel bij een heleboel mensen
kwijt, maar als je het op je werk
voor de achtste keer zit te vertel
len, hoor je jezelf wel praten. Bo
vendien weet bijna iedereen het
beter: zij zouden wel even met
een honkbalknuppel achter die
vent aan gegaan zijn, en: waarom
heb je je tas niet mee naar boven
genomen? Maar wie verwacht er
nou op dat tijdstip een inbreker?
Bij Slachtofferhulp komen ze niet
met dat soort onzin aanzetten,
die luisteren alleen maar en ge
ven tenminste zinnige antwoor
den."
Nu, bijna een jaar later, zit de
schrik er nog steeds een beetje
in. "Op het moment zelf heb je
het niet zo door. Volgens de re
chercheurs had die inbreker nooit
verwacht dat ik daar zou liggen
en is ie zich waarschijnlijk het
apelazerus geschrokken toen ik
vroeg wie hij was. Kijk, die tas en
die video overleef ik wel. Maar
het idee dat er iemand bij je bin
nen is geweest, dat je niet meer
vrij bent in je eigen huis... Het is
echt niet zo dat ik nu met een ha
mer naast m'n bed slaap, maar
als ik nu in de avond ga slapen,
hoeft er maar een auto voorbij te
rijden of ik schrik al met hartklop
pingen wakker. Ze zeggen dat
het slijt, en dat zal het ook wel,
maar toch. Ik heb nu overal rollui
ken en ik sluit altijd alles goed af.
Wie nu binnen wil komen zal daar
erg veel moeite voor moeten
doen. Kortom, alles kan dicht, al
les is verder afgehandeld, nou
moet het maar klaar zijn, ik wil er
niet meer aan denken. Als ik con
tinu moet denken, oe, daar loopt
iemand achter, hij zal toch niet
binnen proberen tekomen, dan
kan ik niet meer alleen leven."
Echt mooie of dure spullen schaft
ze niet meer aan. "Ik heb de
goedkoopste video gekocht die ik
kon vinden. Ik heb wel zo iets
van, mooie spullen, die komen ze
toch weghalen. Ik koop liever na
maak. Van het geld wat ik daar
mee overhou kan ik beter mooie
reizen maken."
De Stichting Slachtofferhulp Zee
land wijdde vorig jaar voor een
derde deel haar werk aan prooien
van vermogensdelicten. Een
kwart van de behandelde slacht
offers had te maken gehad met
geweldzaken en achttien procent
worstelde met de nasleep van
een verkeersongeval of - misdrijf.
Dertien procent van de slachtof
fers die hulp kregen van het na
zorgbureau waren het mikpunt
geweest van een zedendelict.
Dat meldt de instelling in het
jaarverslag over 1991.
De instelling verdubbelde haar
werk in vergelijking met 1990 tot
meer dan duizend. Iets meer dan
drieduizend getroffenen kregen
een telefoontje van de stichting
met de vraag of ze een helpende
hand kon bieden. Een klein aantal
(5,7 procent) slachtoffers nam
zelf het initiatief.
Jaren was een slachtoffer van
een misdrijf letterlijk kind van de
rekening. Justitie besteedde wel
veel aandacht aan de crimineel,
om hem uiteindelijk weer op het
rechte pad te krijgen, maar voor
het slachtoffer was nergens een
plekje, hooguit de psychiater.
Met de komst van het bureau
kwam daar verandering in. Dank
zij allerlei campagnes in de media
kreeg het bureau meer naamsbe
kendheid.
Groot is het aantal verkeers-
Tegen inlevering van deze bon:
3 uitvergrotingen op Kodak Royal Paper,
keuze uit formaat 13x18, 20x28 of
28x35 cm voor maar 25 piek?
Juist!
Goes, Grote Markt 7
Middelburg, Lange Geere 28
I Mil ill Iturn M liMBWfi'IM'lllf'fiaMiaMW—HM
slachtoffers dat hulp kreeg. Hoe
wel allerlei instanties preventieve
maatregelen nemen - zo meldt
het jaarverslag - is het aantal ver
keersongevallen toegenomen. De
stichting bood hulp aan betrok
kenen, getuigen, familieleden en
relaties van gewonden of overle
den slachtoffers.
Opvallend is overigens het aantal
vrijwilligers dat meewerkt bij de
Stichting Slachtofferhulp Zee
land. Die doen - aldus het jaar
verslag - zeer nuttig werk. Als het
om verkeersslachtoffers of aan
verwanten ging, bleken de vrij
willigers vaak kennis te missen.
Vooral omdat er veel juridische
en financiële aspecten om de
hoek kwamen kijken. Daarom
kregen de vrijwilligers vorig jaar
een studiedag voorgeschoteld
die de stichting samen met de
ANWB op touw had gezet.
Financieel zit de stichting niet zo
stevig in elkaar. Voor 1992 wordt
een tekort van f 32.000,- ver
wacht. Daar moet nu verande
ring in komen. Vorige week werd
namelijk de Stichting Steunfonds
Financiering Slachtofferhulp op
gericht. Die stichting houdt zich
bezig met fondswerving om de
exploitatietekorten te kunnen
dekken en het werk op langere
termijn zeker te stellen. Met een
boekwerkje waarin het werk van
de slachtofferhulp uitgebreid aan
de orde komt, moet Zeeland-
breed aandacht worden ge
vraagd voor de Stichting
Slachtofferhulp Zeeland. Ook bij
He overheden is gevraagd om de
subsidie te verhogen. Vlissingen
heeft al gehoor gegeven en ver
dubbelde de subsidie naar een
kwartje per inwoner. Ook bij ver
zekeringen en banken werd aan
geklopt voor een extraatje.
Slachtoffers worden dus gehol
pen en leren 'er mee leven'. Bettie
Hollestelle maakte twee inter
views met slachtoffers. Zo maar
een greep, op deze pagina.
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten
REPARATIES: klaar terwijl U wacht!
Informatie GRATIS
Tel. afspraken 01184-14533
HOBEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN
Om het jaar 1993 in te luiden
waagt een groep duikers zich zo
als ieder jaar aan een snorkel-
tocht in het zilte nat van de
Oosterschelde. Voor de vijftiende
keer probeert het Duikteam Zee
land onverschrokken duikers uit
de verre en nabije omgeving te
strikken voor dit hachelijke eve
nement.
De nieuwjaars-snorkéltocht krijgt
volgens het Duikteam Zeeland
steeds meer bekendheid binnen
duikend Europa. De deelnemers
moeten zich naast een duikpak
en snorkeluitrusting zo ludiek,
opvallend of eigenaardig mogelijk
uitdossen. In voorgaande jaren
meldden zich een scala van tot
de fantasie sprekende wezens
aan. De orgineelste creaties wor
den ook dit jaar beloond. Het par-
cour dat de duikers afleggen
hangt af van de weersomstandig
heden. Bij storm en forse bran
ding zullen de zwemmers dichter
bij de wal blijven. Toeschouwers
kunnen het gebeuren hoog en
droog vanaf de Vlissingse boule
vard gade slaan.
Na afloop van de tocht, die om
14 uur start wordt er Glühwein
gedronken.
